Quark

Quark q

Exemplo de estrutura formada con quarks: estrutura de quarks dun protón, con dous quark arriba e un quark abaixo, unidos por gluóns.
Composición	Partícula elemental
Familia	Fermión
Xeración	Tres xeracións: 1ª, 2ª, 3ª
Interacción	Gravidade, Débil, Nuclear forte e Electromagnética
Antipartícula	Antiquark
Teorizada	Murray Gell-Mann (1964)
Descuberta	SLAC (c. 1968)
Tipos	6 (arriba, abaixo, estraño, encantado, fondo e cume)
Carga eléctrica	+​2⁄3 e, −​1⁄3 e
Carga de cor	si
Spin	1/2
Número bariónico	1/3

Na física de partículas, os quarks son fermións de spin 1/2 que forman xunto ós leptóns a materia visible.

Tipos

Hai seis tipos ou "sabores" distintos de quarks que os físicos nomearon do seguinte xeito: "up" (arriba), "down" (abaixo), "charm" (encantado), "strange" (estraño), "top" (cume) e "bottom" (fondo), ademais dos correspondentes antiquarks.

É un tipo de partícula elemental, que compoñen outras partículas subatómicas, coma o protón e o neutrón, e que non existen de maneira illada.

Os quarks non se atopan ceibes na natureza senón formando hadróns, estes divídense en dous tipos:

• mesóns : formados por un quark e un antiquark (pións, kaóns, ...)
• barións : formados por tres quarks (protóns, neutróns, ...)

Amais dunha carga eléctrica fraccionaria de -1/3 ou +2/3, os quarks teñen outra carga de cor, que non ten nada que ver coa cor real destas partículas, e que mantén unidos aos quarks a través da forza forte, ademais de se-la responsable da formación destes hadróns. Esta interacción está descrita pola cromodinámica cuántica (QCD). Hai tres tipos de carga de cor: vermella, azul e verde. Os antiquarks presentan ademais cargas opostas, antivermella, antiazul e antiverde. Os quarks permanecen unidos entre si grazas ao intercambio de partículas virtuais mediadoras da interacción fuerte: os gluóns.

Xunto aos leptóns, os quarks forman case toda a materia que temos ao noso redor, en concreto os dous primeiros quarks, xa que son os que forman os protóns e os neutróns que á súa vez forman os núcleos atómicos.

O termo quark, que en realidade non ten significado ningún, é obra de Murray Gell-Mann, traballando entón no Instituto Tecnolóxico de California, sacado dunha novela de James Joyce, Finegan's wake, máis concretamente do verso Three Quarks for Mr. Mark.

Propiedades dos Quarks

A seguinte táboa é un resumo dos seis quarks coñecidos:

Xeración	Isospin Débil	Sabor	Nome	Símbolo	Carga / e	Masa / MeV.c-2
1	+ 1/2	Iz=+1/2	Up	u	+ 2/3	1.5 - 4.0
1	− 1/2	Iz=−1/2	Down	d	− 1/3	4 - 8
2	− 1/2	S=−1	Strange	s	− 1/3	80 - 130
2	+ 1/2	C=1	Charm	c	+ 2/3	1150 - 1350
3	− 1/2	B′=−1	Bottom	b	− 1/3	4100 - 4400
3	+ 1/2	T=1	Top	t	+ 2/3	172500 ± 2300

• Masas do quark top tomadas de Tevatron Electroweak Working Group
• Outras masas dos quarks tomadas de Particle Data Group.
• OS números cuánticos dos quarks top e bottom aparecen ás veces coma "truth" (verdade) e "beauty" (beleza)

Véxase tamén

Outros artigos

• Antiquark
• Física de partículas

Ligazóns externas

Particle Data Group (en inglés) La Aventura de las Partículas Arquivado 11 de marzo de 2005 en Wayback Machine. (en castelán)

Partículas fundamentais en Física (lista, táboa)
Fermións						Bosóns de Gauge
Quarks			Leptóns			Bosóns W e Z	Fotón	Gluón
Arriba	Encantado	Cume	Electrón	Muón	Tau (tauón)	Bosóns hipotéticos
Abaixo	Estraño	Fondo	e-neutrino	μ-neutrino	τ-neutrino	Gravitón    Bosón de Higgs
Outras clases, partículas compostas e outras
barión - gravitino - hadrón - kaón - mesón - neutrón - pión - positrón - protón
Termos relacionados
antimateria - partícula subatómica