Puma (xénero)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Puma concolor puma.
Puma yagouaroundi cacomitli.

Puma é un xénero de mamíferos carnívoros da familia dos félidos, subfamilia dos felinos.[1][2]

Taxonomía[editar | editar a fonte]

Descrición[editar | editar a fonte]

O xénero foi descrito en 1834 polo naturalista escocés William Jardine, en Natur. Libr.: 266-267.[1]

Etimoloxía[editar | editar a fonte]

O nome puma, que tomou Jardine para denominar o xénero, comezou a empegarse nas linguas europeas en 1777, e deriva do castelán puma, que o tomou do quechua dos incas puma.[3]

Sinónimo[editar | editar a fonte]

Ademais do nome que lle impuxo Jardine, que é o actualmente válido, o xénero coñeceuse tamén polo sinónimo:[1]

  • Herpailurus Severtzov, 1858

Notas taxonómicas[editar | editar a fonte]

Clasificado como un subxénero de Felis por McKenna e Bell (1997),[4] que separaron a yagouaroundi como outro subxénero, Felis (Herpailurus). Johnson e O'Brien (1997),[5] Bininda-Emonds et al. (1999),[6] e Mattern e McLennan (2000),[7] consideraron concolor e yagouaroundi como monofiléticos, sendo Acinonyx o grupo irmán.[1]

Clasificación[editar | editar a fonte]

Na actualidade a maioría dos autores recoñecen no xénero dúas especies,[1][2] coas subespecies que se indican a continuación,[1][8][9] aínda que recentemente algúns consideran unha soa, Puma concolor, e saparan a outra nun novo xénero, Herpailurus, coa única especie Herpailurus yagouaroundi.[10][11]

Puma Jardine, 1834

  • Puma concolor (Linnaeus, 1771) - o puma
    • Puma concolor anthonyi (Nelson e Goldman, 1931)
    • Puma concolor cabrerae Pocock, 1940
    • Puma concolor concolor (Linnaeus, 1771)
    • Puma concolor costaricensis (Merriam, 1901)
    • Puma concolor couguar (Kerr, 1792)
    • Puma concolor puma (Molina, 1782)
  • Puma yagouaroundi (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803) - o xaguarundi
    • Puma yagouaroundi ameghinoi (Holmberg, 1898)
    • Puma yagouaroundi cacomitli (Berlandier, 1859)
    • Puma yagouaroundi eyra (G. Fischer, 1814)
    • Puma yagouaroundi fossata (Mearns, 1901)
    • Puma yagouaroundi melantho (Thomas, 1914)
    • Puma yagouaroundi panamensis (J. A. Allen, 1904)
    • Puma yagouaroundi tolteca (Thomas, 1898)
    • Puma yagouaroundi yagouaroundi (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803)

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Puma en MSW.
  2. 2,0 2,1 Puma Jardine, 1834 no ITIS.
  3. puma no Online Etymology Dictinary.
  4. Malcolm C. McKenna and Susan K. Bell (1997): Classification of Mammals Above the Species Level. New York, NY, USA: Columbia University Press. ISBN 978-0-2311-1013-6.
  5. Johnson, Warren E. and Stephen J. O'Brien (1997): "Phylogenetic reconstruction of the felidae using 16S rRNA and NADH-5 mitochondrial genes". Journal of Molecular Evolution, Volume 44, Supplement 1, pp. 98–116.
  6. Bininda-Emonds, O. R. P., Gittleman, J. L. & Purvis, A. (1999): "Building large trees by combining phylogenetic information: a complete phylogeny of the extant Carnivora (Mammalia)" Biol. Rev. Cambridge Phil. Soc. '74: 143–175.
  7. Michelle Y. Mattern and Deborah A. McLennan (2000): "Phylogeny and Speciation of Felids", Cladistics 16 (2): 232-253.
  8. Puma concolor (Linnaeus, 1771) no ITIS.
  9. Puma yagouaroundi (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803) no ITIS.
  10. Kitchener, A. C., Breitenmoser-Würsten, C., Eizirik, E., Gentry, A., Werdelin, L., Wilting A., Yamaguchi, N., Abramov, A. V., Christiansen, P., Driscoll, C., Duckworth, J. W., Johnson, W., Luo, S.-J., Meijaard, E., O’Donoghue, P., Sanderson, J., Seymour, K., Bruford, M., Groves, C., Hoffmann, M., Nowell, K., Timmons, Z. & Tobe, S. (2017): "A revised taxonomy of the Felidae: The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group". Cat News. Special Issue 11.
  11. Caso, A., de Oliveira, T. & Carvajal, S. V. (2015): Herpailurus yagouaroundi na Lista vermella da UICN. Versión 2018-2. Consultada o 18 de novembro de 2018.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]