Joxe Azurmendi

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Joxe Azurmendi
Azurmendi en 2006.
Filosofía occidental - Época contemporánea
Nacemento19 de marzo de 1941 (83 anos)
Zegama, Guipúscoa, País Vasco
Intereses principaisIlustración, Romanticismo, Filosofía social, Antropoloxía filosófica, Filosofía da linguaxe, Ética, Nacionalismo, Literatura éuscara
Ideas salientablesO Estado como igrexa secular, A moral como arma política
InfluenciasImmanuel Kant · Wilhelm von Humboldt · Friedrich Nietzsche · Ludwig Wittgenstein · Isahia Berlin ·

Joxe Azurmendi Otaegi, nado en Zegama, Guipúscoa o 19 de marzo de 1941, é un escritor, filósofo, ensaísta e poeta vasco en éuscaro. Ten publicado numerosos artigo e libros sobre ética, política, filosofía da linguaxe, técnica, literatura vasca e filosofía en xeral.[1]

Foi director de Jakin irakurgaiak, editorial que baixo a súa dirección publicou máis de 40 libros. Asemade, colaborou na tradución ó éuscaro de obras filosóficas na editorial Klasikoak[2]. Foi un dos fundadores de Udako Euskal Unibertsitatea.[3] É catedrático de Filosofía Moderna e profesor na Universidade do País Vasco[4]. No 2010, foi nomeado académico de honra da Euskaltzaindia.[5]

Obra[editar | editar a fonte]

Na base de datos Inguma[6] da comunidade científica vasca aparecen máis de 180 escritos seus.

Ensaio[editar | editar a fonte]

  • Hizkuntza, etnia eta marxismoa (1971, Euskal Elkargoa)
  • Kolakowski (1972, EFA): co-autor Joseba Arregi
  • Kultura proletarioaz (1973, Jakin EFA)
  • Iraultza sobietarra eta literatura (1975, Gero Mensajero)
  • Gizona Abere hutsa da (1975, EFA)
  • Zer dugu Orixeren kontra? (1976, EFA Jakin)
  • Zer dugu Orixeren alde? (1977, EFA Jakin)
  • Artea eta gizartea (1978, Haranburu)
  • Errealismo sozialistaz (1978, Haranburu)
  • Mirande eta kristautasuna (1978, GAK)
  • Arana Goiriren pentsamendu politikoa (1979, Hordago Lur)
  • Nazionalismo Internazionalismo Euskadin (1979, Hordago Lur)
  • PSOE eta euskal abertzaletasuna (1979, Hordago Lur)
  • Schopenhauer, Nietzsche, Spengler, Miranderen pentsamenduan (1989, Susa)
  • Miranderen pentsamendua (1989, Susa)
  • Gizaberearen bakeak eta gerrak (1991, Elkar)
  • Espainolak eta euskaldunak (1992, Elkar)
  • Karlos Santamaria. Ideiak eta ekintzak (1994, Gipuzkoako diputazioa (Argitaratu gabe))
  • Demokratak eta biolentoak (1997, Elkar)
  • Teknikaren meditazioa (1998, Kutxa Fundazioa)
  • Oraingo gazte eroak (1998, Enbolike)
  • Euskal Herria krisian (1999, Elkar)
  • Etienne Salaberry. Bere pentsamenduaz (1903-2003) (2003, Egan)
  • Espainiaren arimaz (2006, Elkar)
  • Volksgeist. Herri gogoa (2008, Elkar)
  • Humboldt. Hizkuntza eta pentsamendua (2007, UEU)
  • Azken egunak Gandiagarekin (2009, Elkar)
  • Bakea gudan (2012, Txalaparta)
  • Barkamena, kondena, tortura (2012, Elkar)
  • Karlos Santamariaren pentsamendua (2013, Jakin/EHU)
  • Historia, arraza, nazioa (2014, Elkar)
  • Gizabere kooperatiboaz (2016, Jakin)
  • Hizkuntza, Nazioa, Estatua (2017, Elkar)
  • Beltzak, juduak eta beste euskaldun batzuk (2018, Elkar)
  • Pentsamenduaren historia Euskal Herrian (2020, Jakin)
  • Europa bezain zaharra (2023, Jakin)

Poesía[editar | editar a fonte]

  • Hitz berdeak (1971, EFA)
  • XX. mendeko poesia kaierak - Joxe Azurmendi (2000, Susa), edición de Koldo Izagirre.

Recoñecementos[editar | editar a fonte]

  • 1976: Premio Andima Ibiñagabeitia por: Espainolak eta euskaldunak[7]
  • 1978: Premio Irun Hiria por: Mirande eta kristautasuna.
  • 1998: Premio Irun Hiria por: Teknikaren meditazioa.
  • 2005: Premio Juan San Martin por: Humboldt: Hizkuntza eta pentsamendua.[8]
  • 2010: Premio Euskadi Literatura Saria por: Azken egunak Gandiagarekin.[9]
  • 2010: Académico de honra da Euskaltzaindia.[5]
  • 2012: Premio Eusko Ikaskuntza.[10]
  • 2012: Premio Dabilen Elea[11]
  • 2014: Dixitalización do seu traballo[12]
  • 2015: Premio Euskadi Literatura Saria por: Historia, arraza, nazioa.[13]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "Azurmendi, Joxe". Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa
  2. Klasikoak Arquivado 14 de xuño de 2013 en Wayback Machine., Sitio web da Universidade do País Vasco
  3. Andoni Olariaga: "Joxe Azurmendi. Askatasunaren pentsalaria" in Alaitz Aizpuru, Eukal Herriko pentsamenduaren gida, Bilbao: UEU, 2012. p. 147
  4. Joxe Azurmendi na páxina web da Universidade do País Vasco
  5. 5,0 5,1 Joxe Azurmendi na páxina web da Euskaltzaindia
  6. (en éuscaro) Joxe Azurmendi Arquivado 31 de outubro de 2013 en Wayback Machine.
  7. Anaitasuna, 328.
  8. "páxina web da Universidade do País Vasco". Arquivado dende o orixinal o 26 de marzo de 2014. Consultado o 23 de novembro de 2015. 
  9. páxina web do Govberno Vasco
  10. páxina web da Eusko Ikaskuntza
  11. "páxina web da editoreak". Arquivado dende o orixinal o 03 de marzo de 2016. Consultado o 23 de novembro de 2015. 
  12. "web do Consello de Guipúscoa". Arquivado dende o orixinal o 19 de decembro de 2014. Consultado o 23 de novembro de 2015. 
  13. "páxina web do Goberno Vasco" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 23 de novembro de 2015. Consultado o 23 de novembro de 2015. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Aizpuru, A. (coord.) 2012: Euskal Herriko pentsamenduaren gida, Bilbao: UEU ISBN 978-84-8438-435-9
  • Aizpuru, A. 2013: Suak erreko ez balu (I), hAUSnART, 3:102-121.
  • Altzibar, X. 2011: "XX. mendeko euskal literatura: saiakera" in Mari Jose Olaziregi, Euskal literaturaren historia, Donostia: EIZEI ISBN 978-84-615-0546-3
  • Arrieta, A. 2013: "Eranskina: Joxe Azurmendiren Azken egunak Gandiagarekin" in Arimak eta balioak, Donostia: Jakin. ISBN 978-84-95234-48-3
  • del Olmo, K. 2013: "Joxe Azurmendi: Espainolak eta euskaldunak (1992)" in Egungo euskal saiakeraren historia, Bilbao: EHU. ISBN 978-84-9860-829-8
  • Eizagirre, X.; Zabaleta, I. (2021): Pentsamendu bat gure munduari. Joxe Azurmendi Kongresua, Andoain, Jakin. ISBN 978-84-949759-2-9
  • Olariaga, A. 2019: Erlatibismoaren egiak, Bilbo, UEU. ISBN 978-84-8438-691-9
  • Hegats. Literatur aldizkaria 45 (2010) ISSN 1130-2445
  • Jakin 237 (2020) ISSN O211/495X
  • Sudupe, P. 2011: 50eko Hamarkadako Euskal Literatura II, Donostia: Utriusque Vasconiae ISBN 978-84-938329-5-7

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]