José María de Pereda

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaJosé María de Pereda

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento6 de febreiro de 1833 Editar o valor em Wikidata
Santander, España Editar o valor em Wikidata
Morte1 de marzo de 1906 Editar o valor em Wikidata (73 anos)
Santander, España Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeEspaña Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónxornalista , político , escritor , novelista Editar o valor em Wikidata
Membro de
Xénero artísticoNovela Editar o valor em Wikidata
MovementoRealismo literario Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá Editar o valor em Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
Fillossen valor Editar o valor em Wikidata
Premios

Galiciana: 13170

José María de Pereda y Sánchez Porrúa, nado en Polanco (Cantabria) o 6 de febreiro de 1833 e finado en Santander o 1 de marzo de 1906, foi un novelista español.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Fillo de Juan Francisco de Pereda e Bárbara Josefa Sánchez Porrúa, (naturais, respectivamente, de Polanco e de Comillas), que casaron moi novos, de forma que chegaron a ter 22 fillos, aínda que só nove chegaron á mocidade. Inicialmente viviron da agricultura e da gandería na súa localidade natal, onde o autor cursou estudos de primaria, ata que se trasladan en 1843 á capital da provincia, Santander. Alí estuda bacharelato no Instituto Cántabro.

Terminados os estudos, no outono de 1852 trasladouse a Madrid con intención de cursar estudos preparatorios para o ingreso na Academia de Artillería de Segovia, permaneceu dous en Madrid pero a falta de interese polas matemáticas, fundamentais para entrar en artillaría, decidírono a desistir de entrar no exército, levando unha vida bohemia. Testemuña da Revolución de 1854, a Vicalvarada, escribiu nese ano a comedia inédita La fortuna en un sombrero (1854). Volveu a Santander e en 1855 faleceu a súa nai deixándoo nunha profunda crise, complicándose por contraer o cólera a fin de ano, por consello dun irmán máis vello marchou a Andalucía, onde permaneceu o inverno de 1857.

A Santander volveu totalmente restablecido das súas doenzas e o 28 de febreiro de 1858 apareceu o seu primeiro escrito, La gramática del amor na revista santanderina La Abeja Montañesa, na cal seguiu colaborando ao tempo que cuns amigos fundaba a revista satírica El Tío Cayetano, probou sorte co teatro con pezas como Tanto tienes, tanto vales (1861); Palos en seco (1861), Marchar con el siglo (1863) comedias de carácter moralista e satírico e as zarzuelas Mundo, amor y vanidad (1863) e Terrones y pergaminos (1866), que tiveron un relativo éxito localmente inda que a súa calidade literaria era ben discutible, as obras publicounas Pereda en 1869 no volume Ensayos dramáticos que distribuíu entre as amizades. En 1864 publicou Escenas montañesas e pasou un ano en París.

Conmocianado pola Revolución de 1868, Pereda de ideoloxía tradicionalista resucitou El Tío Cayetano en novembro de 1868 e presentouse como candidato carlista no distrito de Cabuérniga en 1871 gañando o escano. Nese ano de 1871 publicou Tipos y paisajes e coñeceu a Benito Pérez Galdós con quen fixo perdurable amizade, pouco despois coñeceu a Ramón Menéndez Pelayo quen o estimulou para volver á literatura publicando en 1876 Bocetos al temple, volume onde recolleu tres novelas breves, e colaborando na revista La Tertulia en artigos que recolleu no libro Tipos trashumantes (1877). En 1878 publicou a súa primeira novela longa, El buey suelto seguida por Don Gonzalo González de la Gonzalera (1879) e De tal palo tal astilla (1880).

A partir de 1881 con El sabor de la tierruca comezou unha nova etapa literaria menos condicionada pola súa ideoloxía e centrada no marco montañés, coa excepción de Pedro González (1883) que centra a súa acción en Madrid e que foi moi ben acollida pola crítica que o levou a visitar Madrid, Valencia e Barcelona, onde coñece a Narcís Oller. En 1885 escribiu Sotileza, unha das súas obras máis coñecidas e que tivo un éxito de crítica e público rotundo, Pereda viaxou a Portugal de incógnito con Galdós, á volta regresando por Galicia. La Puchera (1889), Nubes de estío (1891), Al primer vuelo (1891) seguiron o estilo da novela montañesa. En 1892 presentouse como candidato a senador polas Sociedades Económicas de León desde posicións rexionalistas conservadoras. Defensor da literatura catalá participou nos XXXIV Xogos Florais en 1892. En 1893 morría o seu fillo e sumido nunha profunda crise parou na escrita da que ía ser unha das súas obras máis significativas, Peñas arriba publicada en 1895.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]