James Gregory
James Gregory, nado en Drumoak, Aberdeenshire, no 1638[1] e finado en Edimburgo no 1675, foi un matemático e astrónomo escocés. Estudou no Marischal College da Universidade de Aberdeen e en 1663 estableceuse en Londres. En 1664 viaxou a Italia e traballou na Universidade de Padua xunto a Stefano degli Angeli.[2] Foi profesor nas universidades de St Andrews e Edimburgo.
Dise que foi o matemático inglés máis notable do seu século despois de Newton.[3] Nese eido, son destacables as súas aportacións na primeira demonstración do teorema fundamental do cálculo e polo descubrimento das series de Taylor (anos antes de facelo o propio Taylor).
Un cráter lunar foi bautizado como Gregorio na súa honra.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Publicou varios libros, dos cales os máis coñecidos son: Optica Promota en 1663, e Vera Circuli et Hyperbolae Quadratura en 1667.
Optica Promota
[editar | editar a fonte]Neste libro describe un tipo de telescopio reflector que acabaría por levar o seu nome: o telescopio tipo Gregory ou "gregoriano". O fundamento deste telescopio baséase no uso dun espello secundario parabólico, que elimina a aberración cromática e a aberración esférica que se producían nos telescopios de refracción. Aínda que James Gregory nunca foi quen de construír un, empezaron a fabricarse nos anos posteriores. Este tipo de telescopios hoxe en día están obsoletos, porque actualmente hai modelos máis optimizados; con todo, algúns radiotelescopios como o Arecibo seguen a usar a óptica gregoriana.
O libro tamén menciona un método para calcular a distancia entre a Terra e o Sol, empregando o tránsito de Venus. Este foi o primeiro método fiable usado para determinar o valor da unidade astronómica (AU), ata a chegada de modernos sistemas láser e radar .
Vera Circuli e Hyperbolae Quadratura
[editar | editar a fonte]Neste traballo estúdase a posibilidade de calcular a área de círculos e hipérboles mediante series infinitas converxentes. Un ano despois, o libro sería publicado, mostrando os métodos para obter volumes de sólidos de revolución . Unha das fórmulas desenvolvidas en series infinitas converxentes que resultou de máis utilidade foi a do arcotanxente:
- ,
que anos despois John Machin empregaría para calcular o valor do número π .
Tamén se especula sobre a existencia de números transcendentes, deduce a imposibilidade de resolver o problema de cuadrar o círculo e fai contribucións aos polinomios de Taylor así como a primeira proba do teorema fundamental do cálculo integral . James Gregory tamén é o descubridor da Rede de difracción, que permite separar a luz en diferentes lonxitudes de onda.
Obras
[editar | editar a fonte]- 1663 – Optica promota.
- 1667 – Vera circuli et hyperbolae quadratura (en galego, A verdadeira cuadración do círculo e a hipérbole).
- 1668 – Exercitationes geometricae (en galego, Exercicios xeométricos)
- 1668 – Geometriae pars universalis (en galego, A parte universal da xeometría)
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ O'Connor, J. J.; Robertson, E. F. (setembro 2000). "James Gregory". mathshistory.st-andrews.ac.uk (en inglés). Consultado o 16 de xaneiro de 2021.
- ↑ Haidar, Riad (maio-xuño de 2013). "James Gregory". Photoniques. Vol. 65 (65): 25–26. doi:10.1051/photon/20136525.
- ↑ Gjertsen, Derek (1986). The Newton Handbook (en anglès). Londres i Nova York: Routledge & Kegan Paul. p. 245. ISBN 978-0710202796.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: James Gregory |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Grattan-Guiness, Ivo (ed.), ed. (1994). "Infinite series and solutions of ordinary differencial equations (1670-1770)". Companion Encyclopedia of the History and Philosophy of the Mathematicals Sciences (en inglés) I. Londres: Routledge. p. 504-519. ISBN 9780415037853. doi:10.4324/9781315542010.
- Turnbull, H.W. (1938). "James Gregory (1638-1675)". The Observatory (en inglés). Vol. 61: 268–274. Consultado o 16 de xaneiro de 2021.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F. «James Gregory» (en inglés). MacTutor History of Mathematics archive. (en inglés)
- Whiteside, D.T. Gregory (More Correctly Gregorie), James. Complete Dictionary of Scientific Biography. 2008. Encyclopedia.com. Consulta 6 juliol 2014.
- "Gregory [Gregorie], James". galileo.rice.edu (en inglés). 1995. Consultado o 16 de xaneiro de 2021., The Galileo Project, Richard Westfall.
- Vera circuli et hyperbolae quadratura, en Intenet Archive