Gliros
| Gliros Glires Rango fósil: paleoceno temperán - actualidade | |||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Rata canguro (Dipodomys sp) | |||||||||||||||||||||||||||
| Clasificación científica | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| Ordes | |||||||||||||||||||||||||||
|
| |||||||||||||||||||||||||||
O dos gliros (Glires) é un clado (ás veces clasificado como granorde, taxon situado entre superorde e mirorde) dos euarcontogliros que comprende as ordes dos roedores e os lagomorfos (coellos, lebres e picas).
Características[editar | editar a fonte]
A súa característica exterior máis notábel é o gran desenvovemento dos incisivos: perderon os primeriros incisivos superiores e inferiores, os terceiros incisivos inferiores, os caninos e os primeiros premolares. Os segundos incisivos tamén desapareceron, pero no seu lugar teñen grandes segundos incisivos de leite de crecemento continuo. A súa dentición mostra polo tanto un grande espazo baleiro entre os incisivos e os segundos premolares: o diastema.
Taxonomía[editar | editar a fonte]
Descrición[editar | editar a fonte]
O grupo dos gliros foi establecido por Linneo na 10ª edición do seu Systema Naturae.[1]
Etimoloxía[editar | editar a fonte]
O termo do latín científico Glires está tirado do latín glīrēs, plural de glīs, "leirón".[2]
Clasificación[editar | editar a fonte]
Segundo o NCBI, na actualidade recoñécense dentro dos Glires as seguintes dúas ordes:[3]
- Glires
- Orde Lagomorpha - lagomorfos
- Orde Rodentia - roedores
Filoxenia[editar | editar a fonte]
A hipótese de que estes animaais constitúen un grupo monofilético foi longamente debatida sobre a base de evidencias morfolóxicas, e estudos morfológicos recentes apoian a monofilia dos gliros.[4][5] En particular, o descubrimento de novo material fósil de membros basais dos gliros, especialmente dos xéneros Mimotona, Gomphos, Heomys, Matutinia, Rhombomylus e Sinomylus, ayudou a pechar a brecha entre os roedores máis típicos e os lagomorfos.[5][6] Datos baseados no ADN nuclear respaldan que Glires é un grupo irmán de Euarchonta, para formaren Euarchontoglires,[7][8] pero algúns datos xenéticos tanto do ADN nuclear como do ADN mitocondrial foron menos favorábeis.[9] Un estudo que investigou os datos de ausencia de retrotransposóns respalda de maneira inequívoca a hipótese de Glires.[10] Estudos recientes sitúan a Scandentia como irmán dos Glires, invalidando a Euarchonta.[11][12]
Relacións filoxenéticas[editar | editar a fonte]
| Euarchontoglires |
| |||||||||||||||||||||||||||
_(white_background).jpg){kind=small}
.jpg){kind=small}
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Linnaeus, C. (1758): Systema Naturae per Regna Tria Naturae, Secundum Classes, Ordines, Genera, Species, cum Characteribus, Differentiis, Synonymis, Locis. Editio Decima 1:1-824 Arquivado 03 de xuño de 2020 en Wayback Machine. en Fossilworks.
- ↑ Etymology of the Latin word glis Arquivado 16 de agosto de 2015 en Wayback Machine. en myEtymology.
- ↑ Glires no NCBI. Consultado o 17-09-2015.
- ↑ Meng & Wyss 2001.
- ↑ 5,0 5,1 Meng, Hu & Li 2003.
- ↑ Asher, Meng & Wible 2005.
- ↑ Murphy et. al. 2001.
- ↑ Madsen et. al. 2001.
- ↑ Arnason et al. 2002.
- ↑ Kriegs et al. 2007.
- ↑ Meredith, Robert W.; Janečka, Jan E.; Gatesy, John; Ryder, Oliver A.; Fisher, Colleen A.; Teeling, Emma C.; Goodbla, Alisha; Eizirik, Eduardo; Simão, Taiz L. L. (2011-10-28). "Impacts of the Cretaceous Terrestrial Revolution and KPg Extinction on Mammal Diversification". Science (en inglés) 334 (6055): 521–524. ISSN 0036-8075. PMID 21940861. doi:10.1126/science.1211028.
- ↑ Zhou, Xuming; Sun, Fengming; Xu, Shixia; Yang, Guang; Li, Ming (2015-03-01). "The position of tree shrews in the mammalian tree: Comparing multi-gene analyses with phylogenomic results leaves monophyly of Euarchonta doubtful". Integrative Zoology (en inglés) 10 (2): 186–198. ISSN 1749-4877. doi:10.1111/1749-4877.12116.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Asher, R. J.; Meng, J.; Wible, J. R. et al. (2005). "Stem Lagomorpha and the antiquity of Glires". Science 307 (5712): 1091–1094. PMID 15718468. doi:10.1126/science.1107808.
- Madsen, O.; Scally, M.; Douady, C. J. et al. (2001). "Parallel adaptive radiations in two major clades of placental mammals". Nature 409 (6820): 610–4. PMID 11214318. doi:10.1038/35054544.
- Meng, J.; Hu, Y. & Li, C. (2003). "The osteology of Rhombomylus (Mammalia, Glires): implications for phylogeny and evolution of Glires". Bull. Am. Mus. Nat. Hist. 275: 1–247. doi:10.1206/0003-0090(2003)275<0001:TOORMG>2.0.CO;2.
- Meng, J. & Wyss, A. R. (2001). "The morphology of Tribosphenomys (Rodentiaformes, Mammalia): phylogenetic implications for basal Glires". J. Mammal. Evol. 8 (1): 1–71. doi:10.1023/A:1011328616715.
- Murphy, W. J.; Eizirik, E.; Johnson, W. E.; Zhang, Y. P.; Ryder, O. A. & O'Brien, S. J. (2001). "Molecular phylogenetics and the origins of placental mammals". Nature 409 (6820): 614–8. PMID 11214319. doi:10.1038/35054550.
- Arnason, U.; Adegoke, J. A.; Bodin, K. et al. (2002). "Mammalian mitogenomic relationships and the root of the eutherian tree". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 99 (12): 8151–6. PMC 123036. PMID 12034869. doi:10.1073/pnas.102164299. Arquivado dende o orixinal o 17 de maio de 2008. Consultado o 17 de setembro de 2015.
- Kriegs, J. O.; Churakov, G.; Jurka, J.; Brosius. J. & Schmitz. J. (2007). "Evolutionary history of 7SL RNA-derived SINEs in Supraprimates". Trends Genet. 23 (4): 158–61. PMID 17307271. doi:10.1016/j.tig.2007.02.002. as PDF
Outros artigos[editar | editar a fonte]
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- Glires no NCBI.
- Glires na EOL.
- Familias e subfamilias de Glires na ADW.
- Glires Arquivado 03 de marzo de 2016 en Wayback Machine. en Tree of Life.
