Amalasunta: Diferenzas entre revisións
m Arranxos varios |
engado de fr.wiki |
||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{Biografía}}{{enuso}} |
{{Biografía}}{{enuso}} |
||
'''Amalasunta,''' tamén '''Amalasuntha''', '''Amalasuentha''', '''Amalaswintha''' ou '''Amalasuintha''' (en [[Lingua gótica|gótico]]: ''Amalaswinþa),'' nada en [[Rávena]] cara o 495<ref name=":0">Sirago (1999), p. 11</ref> e finada no [[lago Bolsena]] o30 de abril<ref>Sirago (1999), p. 101</ref> do 535, gobernou os [[ostrogodos]] como [[Rexencia|rexente]] durante a minoría do seu fillo entre o 526 e o 534 e, como raíña propiamente do 534 ao 535.<ref>{{Cita web|url=https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195046526.001.0001/acref-9780195046526-e-0199|páxina-web=oxfordreference.com|título=Amalasuntha|data-acceso=30-12-2019|lingua=en}}</ref> Era a filla menor de [[Teodorico o Grande]] e de [[Andefleda]] ou Audefleda, unha princesa [[Francos|franca]] filla de [[Clodoveo I|Clodoveo]],<ref name=":0" /> e cría firmemente na defensa das virtudes e valores [[Roma antiga|romanos]]. É máis coñecida pola súa relación diplomática con [[Xustiniano I|Xustiniano]], quen invadiu Italia en resposta ao seu asasinato no na illa Martana do lago |
'''Amalasunta,''' tamén '''Amalasuntha''', '''Amalasuentha''', '''Amalaswintha''' ou '''Amalasuintha''' (en [[Lingua gótica|gótico]]: ''Amalaswinþa),'' nada en [[Rávena]] cara o 495<ref name=":0">Sirago (1999), p. 11</ref> e finada no [[lago Bolsena]] o30 de abril<ref>Sirago (1999), p. 101</ref> do 535, gobernou os [[ostrogodos]] como [[Rexencia|rexente]] durante a minoría do seu fillo entre o 526 e o 534 e, como raíña propiamente do 534 ao 535.<ref>{{Cita web|url=https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195046526.001.0001/acref-9780195046526-e-0199|páxina-web=oxfordreference.com|título=Amalasuntha|data-acceso=30-12-2019|lingua=en}}</ref> Era a filla menor de [[Teodorico o Grande]] e de [[Andefleda]] ou Audefleda, unha princesa [[Francos|franca]] filla de [[Clodoveo I|Clodoveo]],<ref name=":0" /> e cría firmemente na defensa das virtudes e valores [[Roma antiga|romanos]]. É máis coñecida pola súa relación diplomática con [[Xustiniano I|Xustiniano]], quen invadiu Italia en resposta ao seu asasinato no na illa Martana do lago Bolsena cara o 535.<ref>Sarantis (2009)</ref> |
||
== Traxectoria == |
== Traxectoria == |
||
Criada no arianismo, a relixión do seu pai. [[Procopio de Cesarea|Procopio]] e [[Casiodoro]], o seu ''magister officiorum'', descríbena como moi culta e profundamente influenciada pola cultura romana coñecedora, ademais do gótico, da [[lingua latina]] e [[Lingua grega|grega]]. No 515, casou con [[Eutarico]], neto de [[Beremundo]], un nobre ostrogodo da liñaxe dos [[amalos]] que, daquela, estaba cos [[visigodos]] en [[Hispania]], e que era un curmán lonxano destinado a suceder a Teodorico, que non tiña descendencia masculina directa. Este príncipe morre poucos anos máis tarde, no 522, deixando dous fillos: [[Atalarico]], de cinco anos e a quen Teodorico nomeou herdeiro, e [[Matasunta]]. |
|||
De nova, casou en segredo cun escravo de nome Traguilla, que foi executado ao sorprendelos xuntos a nai de Amalasunta. |
|||
Segundo Gregorio de Tours, no 526, trala morte de seu pai, Amalasunta, a quen súa nai, Audofleda, quería volver casar cun membro dunha familia real, fuxiu cun dos seus servintes, Traguilan. A nai enfureceuse e enviou un grupo armada en procura da filla e cando a atoparon, estrangularon ao servinte e devolvérona á Corte.<ref>Santinelli (2003), p. 221</ref> |
|||
⚫ | |||
=== Rexencia === |
=== Rexencia === |
||
⚫ | |||
[[Procopio de Cesarea|Procopio]] e [[Casiodoro]], o seu ''magister officiorum'', descríbena como profundamente influenciada pola cultura romana, coñecedora da [[lingua latina]] e [[Lingua grega|grega]]. |
|||
Como rexente, tratou de reconciliar os ostrogodos coa poboación de orixe romana e cos romanos de Oriente; así, por exemplo, devolveu os bens confiscados aos fillos de [[Anicio Boecio|Boecio]] e e de [[Flavio Símaco]].<ref>Procopio de Cesarea (2007), p. 57</ref> Escolleu persoas moderadas para os altos cargos, como ao godo Tuluin, a quen confiou o mando do exército. Tamén procurou unha educación clásica romana para seu fillo o que provocou os primeiros descontentos entre os godos que comezaron a conspirar para matala. Consciente do perigo, Amalasunta ordenou executar a tres dos principais conspiradores mentres negociaba con [[Xustiniano I|Xustiniano]], pedíndolle asilo en caso de que tivera que fuxir de Italia co tesouro dos ostrogodos que, segundo Procopio, era de 2.880.000 sólidos de ouro. Os godos temían que Amalasunta volvera casar e apartara ao fillo da sucesión e poder gobernar ela soa en toda Italia e impor a súa fe [[Arianismo|ariana]].<ref>Esta tese é recollida por [[Gregorio de Tours]], hostil a Amalasunta por ser ariana, na súa obra ''Libros, Historias, 15''</ref> |
Como rexente, tratou de reconciliar os ostrogodos coa poboación de orixe romana e cos romanos de Oriente; así, por exemplo, trala adhesión ao trono de seu fillo, enviou unha embaixada a Xustiniano, o emperador de Oriente, buscando a renovación dos poderes outorgados a Teodorico, e devolveu a Septimania ao seu sobriño Amalarico e tamén devolveu os bens confiscados polo seu pais aos fillos de [[Anicio Boecio|Boecio]] e e de [[Flavio Símaco]].<ref>Chastagnol (1976), p. 59</ref><ref>Procopio de Cesarea (2007), p. 57</ref> Escolleu persoas moderadas para os altos cargos, como ao godo Tuluin, a quen confiou o mando do exército. |
||
Tamén procurou unha educación clásica romana para seu fillo o que provocou os primeiros descontentos entre os godos que comezaron a conspirar para matala. Consciente do perigo, Amalasunta ordenou executar a tres dos principais conspiradores mentres negociaba con [[Xustiniano I|Xustiniano]], pedíndolle asilo en caso de que tivera que fuxir de Italia co tesouro dos ostrogodos que, segundo Procopio, era de 2.880.000 sólidos de ouro. Os godos temían que Amalasunta volvera casar e apartara ao fillo da sucesión e poder gobernar ela soa en toda Italia e impor a súa fe [[Arianismo|ariana]].<ref>Esta tese é recollida por [[Gregorio de Tours]], hostil a Amalasunta por ser ariana, na súa obra ''Libros, Historias, 15''</ref> |
|||
Durante esta época, estableceu tamén embaixadas e apoiou a política de Xustiniano participando na guerra contra os [[vándalos]], na quetomou a fortaleza de [[Lilibeo]] (actual [[Marsala]]) en [[Sicilia]], que pertencera anteriormente aos godos dende o ano 491. Esta fortaleza foi parte do dote de [[Amalafrida]], a irmá do seu pai Teodorico e nai, á súa vez de Teodato, cando casou co vándalo [[Trasamundo]].<ref>Procopio de Cesarea (2007), pp. 63-65</ref> Porén, a apropiación de Lilibeo non foi recofñecida por Xustiniano, que a reclamou como parte do botín, ao que se negou Amalasunta. |
Durante esta época, estableceu tamén embaixadas e apoiou a política de Xustiniano participando na guerra contra os [[vándalos]], na quetomou a fortaleza de [[Lilibeo]] (actual [[Marsala]]) en [[Sicilia]], que pertencera anteriormente aos godos dende o ano 491. Esta fortaleza foi parte do dote de [[Amalafrida]], a irmá do seu pai Teodorico e nai, á súa vez de Teodato, cando casou co vándalo [[Trasamundo]].<ref>Procopio de Cesarea (2007), pp. 63-65</ref> Porén, a apropiación de Lilibeo non foi recofñecida por Xustiniano, que a reclamou como parte do botín, ao que se negou Amalasunta. |
||
Liña 35: | Liña 37: | ||
=== Bibliografía === |
=== Bibliografía === |
||
*{{Cita libro|título=La fin du monde antique|apelidos=Chastagnol|nome=André|editorial=Nouvelles Éditions Latines|ano=1976|ISBN=|ref=|lugar=París|lingua=fr}} |
|||
*{{Cita libro|título=Compendio de la historia universal y de la general de España|apelidos=Ibo Alfaro|nome=Manuel|editorial=Imprenta de la viuda e hijos de M. Álvarez|ano=1871|ISBN=|ref=|lugar=Madrid|lingua=es}} |
*{{Cita libro|título=Compendio de la historia universal y de la general de España|apelidos=Ibo Alfaro|nome=Manuel|editorial=Imprenta de la viuda e hijos de M. Álvarez|ano=1871|ISBN=|ref=|lugar=Madrid|lingua=es}} |
||
*{{Cita libro|título=Historia de las guerras|apelidos=Procopio de Cesarea|nome=|editorial=Gredos|ano=2007|ISBN=978-84-249-2862-9|ref=|lugar=Madrid|volume=Libros V-VI Guerras góticas|serie=Colección Biblioteca Clásica Gredos nº 355|lingua=es|url=https://archive.org/details/procopiodecesarea.historiadelasguerras.librosvvi.guerragotica2006}} |
*{{Cita libro|título=Historia de las guerras|apelidos=Procopio de Cesarea|nome=|editorial=Gredos|ano=2007|ISBN=978-84-249-2862-9|ref=|lugar=Madrid|volume=Libros V-VI Guerras góticas|serie=Colección Biblioteca Clásica Gredos nº 355|lingua=es|url=https://archive.org/details/procopiodecesarea.historiadelasguerras.librosvvi.guerragotica2006}} |
||
*{{Cita libro|título=Civilisation Occidentale, Tome 1: De l'Antiquité au seizième siècle|apelidos=Roy Willis|nome=F.|editorial=Guérin éditeur|ano=1992|ISBN=9782760125636|ref=|lugar=Montreal|lingua=fr}} |
|||
*{{Cita libro|título=Des femmes éplorées? Les veuves dans la société aristocratique du haut Moyen Age|apelidos=Santinelli|nome=Emmanuelle|editorial=Presses Universitaires du Septentrion|ano=2003|ISBN=978-2859397777|ref=|lugar=Villeneuve d'Ascq|serie=Colección Histoire et civilisations|lingua=fr}} |
|||
*{{Cita publicación periódica|apelidos=Sarantis|nome=Alexander|data=2009|título=War and Diplomacy in Pannonia and the Northwest Balkans during the Reign of Justinian: The Gepid Threat and Imperial Responses|PMC=|revista=Dumbarton Oaks Papers|doi=|ISSN=|PMID=|volume=|páxinas=15-40|número=63|JSTOR=41219761}} |
*{{Cita publicación periódica|apelidos=Sarantis|nome=Alexander|data=2009|título=War and Diplomacy in Pannonia and the Northwest Balkans during the Reign of Justinian: The Gepid Threat and Imperial Responses|PMC=|revista=Dumbarton Oaks Papers|doi=|ISSN=|PMID=|volume=|páxinas=15-40|número=63|JSTOR=41219761}} |
||
*{{Cita libro|título=Amalasunta: la regina|apelidos=Sirago|nome=Vito Antonio|editorial=Jaca Book|ano=1999|ISBN=88-16-43509-7|ref=|lingua=it|lugar=Milán|serie=Colección Donne d'Oriente e d'Occidente}} |
*{{Cita libro|título=Amalasunta: la regina|apelidos=Sirago|nome=Vito Antonio|editorial=Jaca Book|ano=1999|ISBN=88-16-43509-7|ref=|lingua=it|lugar=Milán|serie=Colección Donne d'Oriente e d'Occidente}} |
Revisión como estaba o 8 de xaneiro de 2020 ás 20:29
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 498 Rávena (Reino ostrogodo) |
Morte | 535 (36/37 anos) Isola Martana (Reino ostrogodo) |
Rei de Italia | |
534 – 535 | |
Rexente Reino ostrogodo | |
526 – 534 | |
Datos persoais | |
País de nacionalidade | Reino ostrogodo |
Relixión | Arianismo |
Actividade | |
Ocupación | política , escritora |
Lingua | Lingua latina |
Outro | |
Título | Raíña consorte |
Familia | Amalos |
Cónxuxe | Eutarico (515–522), morte do cónxuxe |
Fillos | Atalarico, Matasunta |
Pais | Teodorico o Grande e Audofleda (pt) |
Irmáns | Teodegoda (pt) e Ostrogoda (pt) |
Esta páxina ou sección está a editarse nestes intres. Para evitar posibles conflitos de edición, non edites esta páxina ou sección mentres vexas esta mensaxe. Revisa o historial de edicións para saber quen traballa nela. O usuario MAGHOI (conversa · contribucións) realizou a última edición na páxina hai 4 anos. O tempo máximo de presenza deste marcador é dun mes dende a última edición do usuario que o puxo; pasado ese tempo debe retirarse. |
Amalasunta, tamén Amalasuntha, Amalasuentha, Amalaswintha ou Amalasuintha (en gótico: Amalaswinþa), nada en Rávena cara o 495[1] e finada no lago Bolsena o30 de abril[2] do 535, gobernou os ostrogodos como rexente durante a minoría do seu fillo entre o 526 e o 534 e, como raíña propiamente do 534 ao 535.[3] Era a filla menor de Teodorico o Grande e de Andefleda ou Audefleda, unha princesa franca filla de Clodoveo,[1] e cría firmemente na defensa das virtudes e valores romanos. É máis coñecida pola súa relación diplomática con Xustiniano, quen invadiu Italia en resposta ao seu asasinato no na illa Martana do lago Bolsena cara o 535.[4]
Traxectoria
Criada no arianismo, a relixión do seu pai. Procopio e Casiodoro, o seu magister officiorum, descríbena como moi culta e profundamente influenciada pola cultura romana coñecedora, ademais do gótico, da lingua latina e grega. No 515, casou con Eutarico, neto de Beremundo, un nobre ostrogodo da liñaxe dos amalos que, daquela, estaba cos visigodos en Hispania, e que era un curmán lonxano destinado a suceder a Teodorico, que non tiña descendencia masculina directa. Este príncipe morre poucos anos máis tarde, no 522, deixando dous fillos: Atalarico, de cinco anos e a quen Teodorico nomeou herdeiro, e Matasunta.
Segundo Gregorio de Tours, no 526, trala morte de seu pai, Amalasunta, a quen súa nai, Audofleda, quería volver casar cun membro dunha familia real, fuxiu cun dos seus servintes, Traguilan. A nai enfureceuse e enviou un grupo armada en procura da filla e cando a atoparon, estrangularon ao servinte e devolvérona á Corte.[5]
Rexencia
Cando morreu Teodorico no 526, o trono pasou a Atalarico polo que Amalasunta gobernou como rexente deste,[6] quen morreu moi novo, o 2 de outubro do 534.[7]
Como rexente, tratou de reconciliar os ostrogodos coa poboación de orixe romana e cos romanos de Oriente; así, por exemplo, trala adhesión ao trono de seu fillo, enviou unha embaixada a Xustiniano, o emperador de Oriente, buscando a renovación dos poderes outorgados a Teodorico, e devolveu a Septimania ao seu sobriño Amalarico e tamén devolveu os bens confiscados polo seu pais aos fillos de Boecio e e de Flavio Símaco.[8][9] Escolleu persoas moderadas para os altos cargos, como ao godo Tuluin, a quen confiou o mando do exército.
Tamén procurou unha educación clásica romana para seu fillo o que provocou os primeiros descontentos entre os godos que comezaron a conspirar para matala. Consciente do perigo, Amalasunta ordenou executar a tres dos principais conspiradores mentres negociaba con Xustiniano, pedíndolle asilo en caso de que tivera que fuxir de Italia co tesouro dos ostrogodos que, segundo Procopio, era de 2.880.000 sólidos de ouro. Os godos temían que Amalasunta volvera casar e apartara ao fillo da sucesión e poder gobernar ela soa en toda Italia e impor a súa fe ariana.[10]
Durante esta época, estableceu tamén embaixadas e apoiou a política de Xustiniano participando na guerra contra os vándalos, na quetomou a fortaleza de Lilibeo (actual Marsala) en Sicilia, que pertencera anteriormente aos godos dende o ano 491. Esta fortaleza foi parte do dote de Amalafrida, a irmá do seu pai Teodorico e nai, á súa vez de Teodato, cando casou co vándalo Trasamundo.[11] Porén, a apropiación de Lilibeo non foi recofñecida por Xustiniano, que a reclamou como parte do botín, ao que se negou Amalasunta.
Ao mesmo tempo, no 533, comezaron complexas negociacións entre os ostrogodos e Xustiniano sobre problemas políticos e cuestións teolóxicas (a controversia teopasquita), durante as cales Amalasunta aseguraría ao enviado do emperador de ceder o goberno de Italia[12] ao Imperio Romano de Oriente no caso de que coa morte do seu fillo, daquela gravemente enfermo, as súas malas relacións coa nobleza goda impediran que ela gobernase.
Reinado
A morrer o fillo en 534, e por consello de Amalasunta, escolleuse como rei ao seu curmán Teodato, duque de Tuscia e fillo de Amalafreda, irmá de Teodorico, co que casa e asocia ao trono. A pesar das accións e ambicións deste en Tuscia e da opinión desfavorable entre godos e romanos, tratou de utilizar a Teodato como un elemento de equilibrio na súa política, tranquilizando ao bando godo (pois era da liñaxe de Teodorico) e asegurando as boas relacións con imperio oriental. Fixo que xurara que ela non tería menoscabo do su poder cando el se convertera en rei.[13] Contrariamente aos xuramentos, Teodato recluiuna nunha illa do Lago Bolsena e a fixo esganar o ano seguinte: a vinganza deste crime foi o casus belli alegado por Xustiniano para mardar a Belisario a invasión de Italia, dando comezo á Guerra gótica de Italia.[1]
A súa filla, Malasunta, casou co futuo rei Vitixes e, á morte deste, con Xermano, curmán de Xustiniano.
Onomástica
"Amalasunta" significa "Virxe dos Amalos".
Amalasunta na literatura
Amalasunta é un dos personaxes clave na peza Antiochus de Thomas Corneille.
Notas
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Sirago (1999), p. 11
- ↑ Sirago (1999), p. 101
- ↑ "Amalasuntha". oxfordreference.com (en inglés). Consultado o 30-12-2019.
- ↑ Sarantis (2009)
- ↑ Santinelli (2003), p. 221
- ↑ Roy Willis (1993), pp. 201-213
- ↑ En Procopio de Cesarea (2007), indícase o 10 de outubro (nota en páxina 66).
- ↑ Chastagnol (1976), p. 59
- ↑ Procopio de Cesarea (2007), p. 57
- ↑ Esta tese é recollida por Gregorio de Tours, hostil a Amalasunta por ser ariana, na súa obra Libros, Historias, 15
- ↑ Procopio de Cesarea (2007), pp. 63-65
- ↑ Procopio de Cesarea (2007), p. 65
- ↑ Procopio de Cesarea (2007), p. 67
Véxase tamén
Bibliografía
- Chastagnol, André (1976). La fin du monde antique (en francés). París: Nouvelles Éditions Latines.
- Ibo Alfaro, Manuel (1871). Compendio de la historia universal y de la general de España (en castelán). Madrid: Imprenta de la viuda e hijos de M. Álvarez.
- Procopio de Cesarea (2007). Historia de las guerras. Colección Biblioteca Clásica Gredos nº 355 (en castelán). Libros V-VI Guerras góticas. Madrid: Gredos. ISBN 978-84-249-2862-9.
- Roy Willis, F. (1992). Civilisation Occidentale, Tome 1: De l'Antiquité au seizième siècle (en francés). Montreal: Guérin éditeur. ISBN 9782760125636.
- Santinelli, Emmanuelle (2003). Des femmes éplorées? Les veuves dans la société aristocratique du haut Moyen Age. Colección Histoire et civilisations (en francés). Villeneuve d'Ascq: Presses Universitaires du Septentrion. ISBN 978-2859397777.
- Sarantis, Alexander (2009). "War and Diplomacy in Pannonia and the Northwest Balkans during the Reign of Justinian: The Gepid Threat and Imperial Responses". Dumbarton Oaks Papers (63): 15–40. JSTOR 41219761.
- Sirago, Vito Antonio (1999). Amalasunta: la regina. Colección Donne d'Oriente e d'Occidente (en italiano). Milán: Jaca Book. ISBN 88-16-43509-7.