Lingua urdú: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
engado referencia
engado táboa co alfabeto
Liña 30: Liña 30:
== Alfabeto ==
== Alfabeto ==
O urdú escríbese segundo a grafía árabe-persa.
O urdú escríbese segundo a grafía árabe-persa.
{| class="wikitable"
|+Alfabeto urdú
! Letra !! Nome da letra !! Transcrición !! [[Alfabeto fonético internacional|AFI]]
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ا}}}} || ''alif'' || – || –
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ب}}}} || ''be'' || b || /b/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|پ}}}} || ''pe'' || p || /p/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ت}}}} || ''te'' || t || /t/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ٹ}}}} || {{Unicode|''ṭe''}} || {{Unicode|ṭ}} || /ʈ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ث}}}} || ''se'' || s || /s/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ج}}}} || ''jīm'' || j || /d͡ʒ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|چ}}}} || ''che'' || ch || /t͡ʃ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ح}}}} || {{Unicode|''baṛī he''}} || h || /h/ ~ /ɦ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|خ}}}} || khe || kh || /x/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|د}}}} || ''dāl'' || d || /d̪/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ڈ}}}} || {{Unicode|''ḍāl''}} || {{Unicode|ḍ}} || /ɖ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ذ}}}} || ''zāl'' || dh || /z/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ر}}}} || ''re'' || r || /r/ ~ /ɾ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ڑ}}}} || {{Unicode|''ṛe''}} || {{Unicode|ṛ}} || /ɽ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ز}}}} || ''ze'' || z || /z/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ژ}}}} || ''zhe'' || zh || /ʒ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|س}}}} || ''sīn'' || s || /s/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ش}}}} || ''shīn'' || sh || /ʃ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ص}}}} || ''su'ād'' || ṣ || /s/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ض}}}} || ''zu'ād'' || z̤ || /z/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ط}}}} || ''to'e'' || t || /t/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ظ}}}} || ''zo'e'' || ẓ || /z/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ع}}}} || ''‘ain'' || ' || –
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|غ}}}} || ''ghain'' || gh || /ɣ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ف}}}} || ''fe'' || f || /f/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ق}}}} || ''qāf'' || q || /q/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ک}}}} || ''kāf'' || k || /k/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|گ}}}} || ''gāf'' || g || /ɡ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ل}}}} || ''lām'' || l || /l/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|م}}}} || ''mīm'' || m || /m/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ن}}}} || ''nūn'' || n || /n/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|و}}}} || ''vā'o'' || v, o, ou ū || /ʋ/, /oː/, /ɔ/ ou /uː/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ہ, ﮩ, ﮨ}}}} || {{Unicode|''choṭī he''}} || h || /h/ ~ /ɦ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ھ}}}} || ''do chashmī he'' || h || /ʰ/ ou /ʱ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ء}}}} || ''hamza'' || ' || /ʔ/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ی}}}} || ''ye'' || y, i || /j/ ou /iː/
|-
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ے}}}} || ''bari ye'' || ai ou e || /ɛː/ ou /eː/
|}


== Notas ==
== Notas ==

Revisión como estaba o 5 de decembro de 2015 ás 01:32

Urdú
اردو
Falado en: Oficialmente, Paquistán e India]. Extra-oficialmente, Kuwait, Emiratos Árabes Unidos, Arabia Saudita, Bahrein, Reino Unido, Estados Unidos, Suráfrica e en varios outros países.
Total de falantes: 61 millóns nativos, 160 millóns en total
Posición: 19º posición como lingua nai e 2º posición contando tamén os falantes de hindi.
Familia: Indoeuropea
 Indoirania
  Indoaria
   Idiomas hindi occidentais
    Urdú
Escrita: Alfabeto urdú
Estatuto oficial
Lingua oficial de: Paquistán, india
Códigos de lingua
ISO 639-1: ur
ISO 639-2: urd
ISO 639-3: urd
Mapa
Status

O urdú[1] (nome local : urdū / اردو) é unha lingua india pertencente ao grupo indoiranio da familia das linguas indoeuropeas.

Fálase tanto no Paquistán, onde é a lingua oficial, como no norte da India, onde é igualmente unha lingua oficial recoñecida pola Constitución. Aproximadamente 60 millóns de persoas utilízano coma primeira lingua.

Moi próximo ao hindi pola súa sintaxe e a súa morfoloxía (antes do 1947 chamábaselle hindustano ao hindi e mais ao urdú, que constituían unha soa lingua), fixo numerosos empréstimos lexicais ao árabe e ao persa, linguas que teñen introducido dentro do seu sistema fonolóxico fonemas suplementarios. A diferenciación co hindi tende a medrar despois da separación da India e Paquistán no 1947; o urdú experimenta actualmente un re-achegamento ao persa e unha eliminación dos termos sánscritos.

Alfabeto

O urdú escríbese segundo a grafía árabe-persa.

Alfabeto urdú
Letra Nome da letra Transcrición AFI
ا alif
ب be b /b/
پ pe p /p/
ت te t /t/
ٹ ṭe /ʈ/
ث se s /s/
ج jīm j /d͡ʒ/
چ che ch /t͡ʃ/
ح baṛī he h /h/ ~ /ɦ/
خ khe kh /x/
د dāl d /d̪/
ڈ ḍāl /ɖ/
ذ zāl dh /z/
ر re r /r/ ~ /ɾ/
ڑ ṛe /ɽ/
ز ze z /z/
ژ zhe zh /ʒ/
س sīn s /s/
ش shīn sh /ʃ/
ص su'ād /s/
ض zu'ād /z/
ط to'e t /t/
ظ zo'e /z/
ع ‘ain '
غ ghain gh /ɣ/
ف fe f /f/
ق qāf q /q/
ک kāf k /k/
گ gāf g /ɡ/
ل lām l /l/
م mīm m /m/
ن nūn n /n/
و vā'o v, o, ou ū /ʋ/, /oː/, /ɔ/ ou /uː/
ہ, ﮩ, ﮨ choṭī he h /h/ ~ /ɦ/
ھ do chashmī he h /ʰ/ ou /ʱ/
ء hamza ' /ʔ/
ی ye y, i /j/ ou /iː/
ے bari ye ai ou e /ɛː/ ou /eː/

Notas