Lingua urdú: Diferenzas entre revisións
engado referencia |
engado táboa co alfabeto |
||
Liña 30: | Liña 30: | ||
== Alfabeto == |
== Alfabeto == |
||
O urdú escríbese segundo a grafía árabe-persa. |
O urdú escríbese segundo a grafía árabe-persa. |
||
{| class="wikitable" |
|||
|+Alfabeto urdú |
|||
! Letra !! Nome da letra !! Transcrición !! [[Alfabeto fonético internacional|AFI]] |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ا}}}} || ''alif'' || – || – |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ب}}}} || ''be'' || b || /b/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|پ}}}} || ''pe'' || p || /p/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ت}}}} || ''te'' || t || /t/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ٹ}}}} || {{Unicode|''ṭe''}} || {{Unicode|ṭ}} || /ʈ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ث}}}} || ''se'' || s || /s/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ج}}}} || ''jīm'' || j || /d͡ʒ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|چ}}}} || ''che'' || ch || /t͡ʃ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ح}}}} || {{Unicode|''baṛī he''}} || h || /h/ ~ /ɦ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|خ}}}} || khe || kh || /x/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|د}}}} || ''dāl'' || d || /d̪/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ڈ}}}} || {{Unicode|''ḍāl''}} || {{Unicode|ḍ}} || /ɖ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ذ}}}} || ''zāl'' || dh || /z/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ر}}}} || ''re'' || r || /r/ ~ /ɾ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ڑ}}}} || {{Unicode|''ṛe''}} || {{Unicode|ṛ}} || /ɽ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ز}}}} || ''ze'' || z || /z/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ژ}}}} || ''zhe'' || zh || /ʒ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|س}}}} || ''sīn'' || s || /s/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ش}}}} || ''shīn'' || sh || /ʃ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ص}}}} || ''su'ād'' || ṣ || /s/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ض}}}} || ''zu'ād'' || z̤ || /z/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ط}}}} || ''to'e'' || t || /t/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ظ}}}} || ''zo'e'' || ẓ || /z/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ع}}}} || ''‘ain'' || ' || – |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|غ}}}} || ''ghain'' || gh || /ɣ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ف}}}} || ''fe'' || f || /f/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ق}}}} || ''qāf'' || q || /q/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ک}}}} || ''kāf'' || k || /k/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|گ}}}} || ''gāf'' || g || /ɡ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ل}}}} || ''lām'' || l || /l/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|م}}}} || ''mīm'' || m || /m/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ن}}}} || ''nūn'' || n || /n/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|و}}}} || ''vā'o'' || v, o, ou ū || /ʋ/, /oː/, /ɔ/ ou /uː/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ہ, ﮩ, ﮨ}}}} || {{Unicode|''choṭī he''}} || h || /h/ ~ /ɦ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ھ}}}} || ''do chashmī he'' || h || /ʰ/ ou /ʱ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ء}}}} || ''hamza'' || ' || /ʔ/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ی}}}} || ''ye'' || y, i || /j/ ou /iː/ |
|||
|- |
|||
| {{lang|ur|{{Escrita/nastaliq|ے}}}} || ''bari ye'' || ai ou e || /ɛː/ ou /eː/ |
|||
|} |
|||
== Notas == |
== Notas == |
Revisión como estaba o 5 de decembro de 2015 ás 01:32
Urdú اردو | ||
---|---|---|
Falado en: | Oficialmente, Paquistán e India]. Extra-oficialmente, Kuwait, Emiratos Árabes Unidos, Arabia Saudita, Bahrein, Reino Unido, Estados Unidos, Suráfrica e en varios outros países. | |
Total de falantes: | 61 millóns nativos, 160 millóns en total | |
Posición: | 19º posición como lingua nai e 2º posición contando tamén os falantes de hindi. | |
Familia: | Indoeuropea Indoirania Indoaria Idiomas hindi occidentais Urdú | |
Escrita: | Alfabeto urdú | |
Estatuto oficial | ||
Lingua oficial de: | Paquistán, india | |
Códigos de lingua | ||
ISO 639-1: | ur
| |
ISO 639-2: | urd | |
ISO 639-3: | urd
| |
Mapa | ||
Status | ||
O urdú[1] (nome local : urdū / اردو) é unha lingua india pertencente ao grupo indoiranio da familia das linguas indoeuropeas.
Fálase tanto no Paquistán, onde é a lingua oficial, como no norte da India, onde é igualmente unha lingua oficial recoñecida pola Constitución. Aproximadamente 60 millóns de persoas utilízano coma primeira lingua.
Moi próximo ao hindi pola súa sintaxe e a súa morfoloxía (antes do 1947 chamábaselle hindustano ao hindi e mais ao urdú, que constituían unha soa lingua), fixo numerosos empréstimos lexicais ao árabe e ao persa, linguas que teñen introducido dentro do seu sistema fonolóxico fonemas suplementarios. A diferenciación co hindi tende a medrar despois da separación da India e Paquistán no 1947; o urdú experimenta actualmente un re-achegamento ao persa e unha eliminación dos termos sánscritos.
Alfabeto
O urdú escríbese segundo a grafía árabe-persa.
Letra | Nome da letra | Transcrición | AFI |
---|---|---|---|
ا | alif | – | – |
ب | be | b | /b/ |
پ | pe | p | /p/ |
ت | te | t | /t/ |
ٹ | ṭe | ṭ | /ʈ/ |
ث | se | s | /s/ |
ج | jīm | j | /d͡ʒ/ |
چ | che | ch | /t͡ʃ/ |
ح | baṛī he | h | /h/ ~ /ɦ/ |
خ | khe | kh | /x/ |
د | dāl | d | /d̪/ |
ڈ | ḍāl | ḍ | /ɖ/ |
ذ | zāl | dh | /z/ |
ر | re | r | /r/ ~ /ɾ/ |
ڑ | ṛe | ṛ | /ɽ/ |
ز | ze | z | /z/ |
ژ | zhe | zh | /ʒ/ |
س | sīn | s | /s/ |
ش | shīn | sh | /ʃ/ |
ص | su'ād | ṣ | /s/ |
ض | zu'ād | z̤ | /z/ |
ط | to'e | t | /t/ |
ظ | zo'e | ẓ | /z/ |
ع | ‘ain | ' | – |
غ | ghain | gh | /ɣ/ |
ف | fe | f | /f/ |
ق | qāf | q | /q/ |
ک | kāf | k | /k/ |
گ | gāf | g | /ɡ/ |
ل | lām | l | /l/ |
م | mīm | m | /m/ |
ن | nūn | n | /n/ |
و | vā'o | v, o, ou ū | /ʋ/, /oː/, /ɔ/ ou /uː/ |
ہ, ﮩ, ﮨ | choṭī he | h | /h/ ~ /ɦ/ |
ھ | do chashmī he | h | /ʰ/ ou /ʱ/ |
ء | hamza | ' | /ʔ/ |
ی | ye | y, i | /j/ ou /iː/ |
ے | bari ye | ai ou e | /ɛː/ ou /eː/ |
Notas
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para urdú.
Existe unha versión da Wikipedia en Lingua urdú |