Sufismo: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Recuperando 1 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.9.5
Engade 1 libro para verificar (20231212)) #IABot (v2.0.9.5) (GreenC bot
Etiqueta: Revertida
Liña 1: Liña 1:
<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="gl">
O '''sufismo'''<ref>{{DRAG|sufismo}}</ref> ou '''{{unicode|taṣawwuf}}''' (árabe, تصوّف) é definido polo seus seguidores como a dimensión mística e interior do [[islam]].<ref name=Godlas>Dr. Alan Godlas, University of Georgia, ''Sufism's Many Paths'', 2000, [http://www.uga.edu/islam/Sufism.html University of Georgia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111016144645/http://www.uga.edu/islam/Sufism.html |date=16 de outubro de 2011 }}</ref><ref>Nuh Ha Mim Keller, "How would you respond to the claim that Sufism is Bid'a?", 1995. Fatwa dispoñible en: [http://www.masud.co.uk/ISLAM/nuh/sufism.htm Masud.co.uk]</ref><ref>Dr. Zubair Fattani, 'The meaning of Tasawwuf', Islamic Academy. [http://www.islamicacademy.org/html/Articles/English/Tasawwuf.htm Islamicacademy.org]</ref> Un practicante desta tradición acostuma chamarse '''{{unicode|ṣūfī}}''' ({{lang|fa|صُوفِيّ}}) ou [[derviche]].
<siteinfo>
<sitename>Wikipedia</sitename>
<dbname>glwiki</dbname>
<base>https://gl.wikipedia.org/wiki/Portada</base>
<generator>MediaWiki 1.42.0-wmf.7</generator>
<case>first-letter</case>
<namespaces>
<namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
<namespace key="-1" case="first-letter">Especial</namespace>
<namespace key="0" case="first-letter" />
<namespace key="1" case="first-letter">Conversa</namespace>
<namespace key="2" case="first-letter">Usuario</namespace>
<namespace key="3" case="first-letter">Conversa usuario</namespace>
<namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
<namespace key="5" case="first-letter">Conversa Wikipedia</namespace>
<namespace key="6" case="first-letter">Ficheiro</namespace>
<namespace key="7" case="first-letter">Conversa ficheiro</namespace>
<namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
<namespace key="9" case="first-letter">Conversa MediaWiki</namespace>
<namespace key="10" case="first-letter">Modelo</namespace>
<namespace key="11" case="first-letter">Conversa modelo</namespace>
<namespace key="12" case="first-letter">Axuda</namespace>
<namespace key="13" case="first-letter">Conversa axuda</namespace>
<namespace key="14" case="first-letter">Categoría</namespace>
<namespace key="15" case="first-letter">Conversa categoría</namespace>
<namespace key="100" case="first-letter">Portal</namespace>
<namespace key="101" case="first-letter">Conversa portal</namespace>
<namespace key="102" case="first-letter">Libro</namespace>
<namespace key="103" case="first-letter">Conversa libro</namespace>
<namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
<namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
<namespace key="828" case="first-letter">Módulo</namespace>
<namespace key="829" case="first-letter">Conversa módulo</namespace>
<namespace key="2300" case="case-sensitive">Gadget</namespace>
<namespace key="2301" case="case-sensitive">Gadget talk</namespace>
<namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
<namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
</namespaces>
</siteinfo>
<page>
<title>Sufismo</title>
<ns>0</ns>
<id>167172</id>
<revision>
<id>6459620</id>
<parentid>6121353</parentid>
<timestamp>2023-08-07T18:10:24Z</timestamp>
<contributor>
<username>InternetArchiveBot</username>
<id>89787</id>
</contributor>
<comment>Recuperando 1 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
<model>wikitext</model>
<format>text/x-wiki</format>
<text bytes="10132" xml:space="preserve">O '''sufismo'''&lt;ref&gt;{{DRAG|sufismo}}&lt;/ref&gt; ou '''{{unicode|taṣawwuf}}''' (árabe, تصوّف) é definido polo seus seguidores como a dimensión mística e interior do [[islam]].&lt;ref name=Godlas&gt;Dr. Alan Godlas, University of Georgia, ''Sufism's Many Paths'', 2000, [http://www.uga.edu/islam/Sufism.html University of Georgia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111016144645/http://www.uga.edu/islam/Sufism.html |date=16 de outubro de 2011 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Nuh Ha Mim Keller, "How would you respond to the claim that Sufism is Bid'a?", 1995. Fatwa dispoñible en: [http://www.masud.co.uk/ISLAM/nuh/sufism.htm Masud.co.uk]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dr. Zubair Fattani, 'The meaning of Tasawwuf', Islamic Academy. [http://www.islamicacademy.org/html/Articles/English/Tasawwuf.htm Islamicacademy.org]&lt;/ref&gt; Un practicante desta tradición acostuma chamarse '''{{unicode|ṣūfī}}''' ({{lang|fa|صُوفِيّ}}) ou [[derviche]].


== Características ==
== Características ==
Os estudos clásicos sufís definiron o sufismo como "unha ciencia cuxo obxectivo é reparar o corazón e afastalo de todo o que non sexa Deus."<ref>Ahmed Zarruq, Zaineb Istrabadi, Hamza Yusuf Hanson—"The Principles of Sufism." Amal Press. 2008.</ref> Ou ben, en palabras do mestre sufí [[Darqawa|darqawi]] [[Ahmad ibn Ajiba]], "unha ciencia a través da cal se pode coñecer como introducirse na [[divina presenza]], purificar o propio interior da sucidade, e embelecelo con diversas características loables."<ref>Fons Vitae publicou unha tradución ao inglés da biografía de [[Ahmad ibn Ajiba]].</ref>
Os estudos clásicos sufís definiron o sufismo como "unha ciencia cuxo obxectivo é reparar o corazón e afastalo de todo o que non sexa Deus."&lt;ref&gt;Ahmed Zarruq, Zaineb Istrabadi, Hamza Yusuf Hanson—"The Principles of Sufism." Amal Press. 2008.&lt;/ref&gt; Ou ben, en palabras do mestre sufí [[Darqawa|darqawi]] [[Ahmad ibn Ajiba]], "unha ciencia a través da cal se pode coñecer como introducirse na [[divina presenza]], purificar o propio interior da sucidade, e embelecelo con diversas características loables."&lt;ref&gt;Fons Vitae publicou unha tradución ao inglés da biografía de [[Ahmad ibn Ajiba]].&lt;/ref&gt;


Os sufís clásicos foron caracterizados polo seu apego ao [[dhikr]] (unha práctica que consiste en repetir os nomes de Deus) e o [[ascetismo]]. O sufismo gañou adeptos entre moitos musulmáns como reacción ao comportamento mundano do primeiro [[Califato Omeia]] (661-750 d.C.<ref name="FirstDynasty">{{Cita libro
Os sufís clásicos foron caracterizados polo seu apego ao [[dhikr]] (unha práctica que consiste en repetir os nomes de Deus) e o [[ascetismo]]. O sufismo gañou adeptos entre moitos musulmáns como reacción ao comportamento mundano do primeiro [[Califato Omeia]] (661-750 d.C.&lt;ref name="FirstDynasty"&gt;{{Cita libro
| last = Hawting
| last = Hawting
| first = Gerald R.
| first = Gerald R.
| authorlink =
| authorlink =
| title = The first dynasty of Islam: The Umayyad Caliphate AD 661-750
| title = The first dynasty of Islam: The Umayyad Caliphate AD 661-750
| url = https://archive.org/details/firstdynastyofis0000hawt
| publisher = [[Routledge]]
| publisher = [[Routledge]]
| year = 2000
| year = 2000
| location =
| location =
| pages =
| pages =
| isbn = 0415240735}} O título do libro confirma este dato. Ver Google [http://books.google.co.uk/books?id=-wFp_Gv8GDYC&printsec=frontcover&dq=Umayyad+Caliphate+661+750 book search].</ref>). Os sufís abarcaron varios continentes e culturas ao longo dun milenio, expresándose primeiro en árabe, logo en persa, turco e unha ducia de linguas máis.<ref>Michael Sells, Early Islamic Mysticism, pg. 1</ref> Os "mandatos" (''[[tariqah|ṭuruq]]''), que proveñen da doutrina [[Sunnismo|sunnita]] ou [[Xiísmo|xiíta]] ou de ámbalas dúas mesturadas <ref>[http://abwoon.infosaic15.com/pdf/Scholarly/RehearingQuran.pdf Rehearing Quran in open Translation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110713032130/http://abwoon.infosaic15.com/pdf/Scholarly/RehearingQuran.pdf |date=13 de xullo de 2011 }} Neil Douglas-Klotz</ref>, calcan moitos dos preceptos orixinais do [[Profetas do islam|profeta islámico]] [[Mahoma]] a través do seu curmán [[Alí|‘Alī]], coa notable excepción do [[Naqshbandi]], quen traza a súa orixe a través do primeiro [[califa]], [[Abu Bakr]].<ref name="SupremeCouncil">{{Cita libro
| isbn = 0415240735}} O título do libro confirma este dato. Ver Google [http://books.google.co.uk/books?id=-wFp_Gv8GDYC&amp;printsec=frontcover&amp;dq=Umayyad+Caliphate+661+750 book search].&lt;/ref&gt;). Os sufís abarcaron varios continentes e culturas ao longo dun milenio, expresándose primeiro en árabe, logo en persa, turco e unha ducia de linguas máis.&lt;ref&gt;Michael Sells, Early Islamic Mysticism, pg. 1&lt;/ref&gt; Os "mandatos" (''[[tariqah|ṭuruq]]''), que proveñen da doutrina [[Sunnismo|sunnita]] ou [[Xiísmo|xiíta]] ou de ámbalas dúas mesturadas &lt;ref&gt;[http://abwoon.infosaic15.com/pdf/Scholarly/RehearingQuran.pdf Rehearing Quran in open Translation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110713032130/http://abwoon.infosaic15.com/pdf/Scholarly/RehearingQuran.pdf |date=13 de xullo de 2011 }} Neil Douglas-Klotz&lt;/ref&gt;, calcan moitos dos preceptos orixinais do [[Profetas do islam|profeta islámico]] [[Mahoma]] a través do seu curmán [[Alí|‘Alī]], coa notable excepción do [[Naqshbandi]], quen traza a súa orixe a través do primeiro [[califa]], [[Abu Bakr]].&lt;ref name="SupremeCouncil"&gt;{{Cita libro
| last = Kabbani
| last = Kabbani
| first = Muhammad Hisham
| first = Muhammad Hisham
Liña 22: Liña 78:
| location =
| location =
| page = 557
| page = 557
| isbn = 1930409230}}</ref> Outras [[Tariqah|escolas de sufismo]] exclusivas descríbense a si mesmas como marcadamente sufís.<ref>{{Cita web |url=http://www.uga.edu/islam/sufismwest.html |título=Copia arquivada |data-acceso=22 de decembro de 2010 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20111027165634/http://www.uga.edu/islam/sufismwest.html |dataarquivo=27 de outubro de 2011 |urlmorta=yes }}</ref>
| isbn = 1930409230}}&lt;/ref&gt; Outras [[Tariqah|escolas de sufismo]] exclusivas descríbense a si mesmas como marcadamente sufís.&lt;ref&gt;{{Cita web |url=http://www.uga.edu/islam/sufismwest.html |título=Copia arquivada |data-acceso=22 de decembro de 2010 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20111027165634/http://www.uga.edu/islam/sufismwest.html |dataarquivo=27 de outubro de 2011 |urlmorta=yes }}&lt;/ref&gt;


De acordo con [[Idries Shah]], a filosofía sufí é de natureza universal, as súas raíces preceden ao ascenso do islam e as outras relixións modernas, agás quizais o [[hinduísmo]] e os seus derivados, o [[budismo]] e o [[xainismo]]; así mesmo, algúns musulmáns consideran o sufismo fóra da esfera do islam.<ref name=Godlas/><ref>Idries Shah, ''The Sufis'', ISBN 0-385-07966-4</ref> Así e todo, os principais estudosos do islam opinan que simplemente é o nome da dimensión interior e esotérica do islam.<ref name=Godlas/>
De acordo con [[Idries Shah]], a filosofía sufí é de natureza universal, as súas raíces preceden ao ascenso do islam e as outras relixións modernas, agás quizais o [[hinduísmo]] e os seus derivados, o [[budismo]] e o [[xainismo]]; así mesmo, algúns musulmáns consideran o sufismo fóra da esfera do islam.&lt;ref name=Godlas/&gt;&lt;ref&gt;Idries Shah, ''The Sufis'', ISBN 0-385-07966-4&lt;/ref&gt; Así e todo, os principais estudosos do islam opinan que simplemente é o nome da dimensión interior e esotérica do islam.&lt;ref name=Godlas/&gt;


== Irmandades (''turuq'') ==
== Irmandades (''turuq'') ==
Liña 32: Liña 88:


== Desenvolvemento histórico ==
== Desenvolvemento histórico ==
Seguindo as etapas que propón M. Sells<ref>M. Sells: ''Early Islamic Mysticism'' (páx. 17-24). Nova York: Pulist Press, 1996.</ref> os períodos históricos do islam poden dividirse en:
Seguindo as etapas que propón M. Sells&lt;ref&gt;M. Sells: ''Early Islamic Mysticism'' (páx. 17-24). Nova York: Pulist Press, 1996.&lt;/ref&gt; os períodos históricos do islam poden dividirse en:
# Fase pre-sufí, que inclúe a espiritualidade inicial, baseada no ''Corán'', os elementos esenciais do islam e a viaxe nocturna do profeta ''(miraŷ)''.
# Fase pre-sufí, que inclúe a espiritualidade inicial, baseada no ''Corán'', os elementos esenciais do islam e a viaxe nocturna do profeta ''(miraŷ)''.
# Período temperán, que inclúe as narracións das primeiras xeracións como Hasan al-Basrī (f.&nbsp;728), Dhu l-Nun o Exipcio (f.&nbsp;864), [[Rabia al Adawiyya]] (f. 801), Abu Yazid al-Bistami, [[al-Muhasibi]], [[Yunayd]], Abu Talib al-Makki e al-Hakim al-Tirmidhi. As súas palabras e os seus textos foron transmitidos de forma masiva a través de referencias en textos posteriores. Para Sells este período inclúe dende Hasan al-Basra ata Niffari (f.&nbsp;965).
# Período temperán, que inclúe as narracións das primeiras xeracións como Hasan al-Basrī (f.&amp;nbsp;728), Dhu l-Nun o Exipcio (f.&amp;nbsp;864), [[Rabia al Adawiyya]] (f. 801), Abu Yazid al-Bistami, [[al-Muhasibi]], [[Yunayd]], Abu Talib al-Makki e al-Hakim al-Tirmidhi. As súas palabras e os seus textos foron transmitidos de forma masiva a través de referencias en textos posteriores. Para Sells este período inclúe dende Hasan al-Basra ata Niffari (f.&amp;nbsp;965).
# Época formativa da literatura e a ciencia, que abrangue dende al-Sarrāŷ (f.&nbsp;1273) ata Ibn 'Arabī (f.&nbsp;1240), e marca o final do período clásico ou de formación.
# Época formativa da literatura e a ciencia, que abrangue dende al-Sarrāŷ (f.&amp;nbsp;1273) ata Ibn 'Arabī (f.&amp;nbsp;1240), e marca o final do período clásico ou de formación.
# Período moderno, no que se estruturan as diferentes escolas ou irmandades ''([[tariqa|turuq]])''.
# Período moderno, no que se estruturan as diferentes escolas ou irmandades ''([[tariqa|turuq]])''.
# Período contemporáneo, dende a fin da formación dos ''turuq'' máis vellos ata a actualidade.
# Período contemporáneo, dende a fin da formación dos ''turuq'' máis vellos ata a actualidade.


Esta clasificación das diferentes etapas coinciden coas que expoñen outros autores como D. Gril e E. Geoffroy,<ref>Véxanse os dous primeiros capítulos (páx. 57-86) de A.&nbsp;Popovic y G.&nbsp;Veinstein (eds.): ''Las sendas de Alá''. Barcelona: Bellaterra, 2000.</ref> que fai máis fincapé no período de formación dos ''turuq'', ou Annemarie Schimmel.<ref>Annemarie Schimmel: ''Dimensiones místicas del islam''. Madrid: Trotta, 2000</ref> Con todo, este tipo de clasificacións son inexactas, e non deben considerarse máis que un guión ou ferramenta para entender o discorrer histórico do sufismo.
Esta clasificación das diferentes etapas coinciden coas que expoñen outros autores como D. Gril e E. Geoffroy,&lt;ref&gt;Véxanse os dous primeiros capítulos (páx. 57-86) de A.&amp;nbsp;Popovic y G.&amp;nbsp;Veinstein (eds.): ''Las sendas de Alá''. Barcelona: Bellaterra, 2000.&lt;/ref&gt; que fai máis fincapé no período de formación dos ''turuq'', ou Annemarie Schimmel.&lt;ref&gt;Annemarie Schimmel: ''Dimensiones místicas del islam''. Madrid: Trotta, 2000&lt;/ref&gt; Con todo, este tipo de clasificacións son inexactas, e non deben considerarse máis que un guión ou ferramenta para entender o discorrer histórico do sufismo.


==Xiísmo e sufismo==
==Xiísmo e sufismo==
Liña 47: Liña 103:
Aínda que o xiísmo e o sufismo en exotérica teñen parecido, hai profundas diferenzas. Tamén o sufismo na esotérica ten parecido co [[sunnismo]], e pódese dicir que a gnosis islámica cristalizou na forma do sufismo no mundo sunní, mentres encheu toda a estrutura do xía, especialmente durante a súa primeira época.
Aínda que o xiísmo e o sufismo en exotérica teñen parecido, hai profundas diferenzas. Tamén o sufismo na esotérica ten parecido co [[sunnismo]], e pódese dicir que a gnosis islámica cristalizou na forma do sufismo no mundo sunní, mentres encheu toda a estrutura do xía, especialmente durante a súa primeira época.


Segundo a opinión dalgúns sunníes, o sufismo presenta parecidos co xiísmo e mesmo asimilou aspectos deste. Así mesmo un sabio como [[Ibn Khaldun]] di: ''" os sufíes empapáronse das teorías da xiíta. Ditas teorías penetraron tan profundamente nas súas ideas relixiosas que basearon a súa propia práctica de usar manto no feito de que Alí revestiu a Al-Hasan al-Basri con ese vestiario e fixo que se adherira solemnemente á senda mística. A tradición foi continuada, segundo os sufíes, por Al-Junaid, un dos sabios sufíes"''. Os xiítas cren que o xiísmo é a base do que logo chegou a coñecerse como sufismo.<ref>{{cita libro |apelidos=Nasr |nome=Seied Husein |título= Shi'ismo y sufismo; su relación esencial y su relación histórica |ano=2012 |localización=Irán |editorial=Fundación Cultural Oriente |páxina=6 |lingua=es}}</ref>
Segundo a opinión dalgúns sunníes, o sufismo presenta parecidos co xiísmo e mesmo asimilou aspectos deste. Así mesmo un sabio como [[Ibn Khaldun]] di: ''" os sufíes empapáronse das teorías da xiíta. Ditas teorías penetraron tan profundamente nas súas ideas relixiosas que basearon a súa propia práctica de usar manto no feito de que Alí revestiu a Al-Hasan al-Basri con ese vestiario e fixo que se adherira solemnemente á senda mística. A tradición foi continuada, segundo os sufíes, por Al-Junaid, un dos sabios sufíes"''. Os xiítas cren que o xiísmo é a base do que logo chegou a coñecerse como sufismo.&lt;ref&gt;{{cita libro |apelidos=Nasr |nome=Seied Husein |título= Shi'ismo y sufismo; su relación esencial y su relación histórica |ano=2012 |localización=Irán |editorial=Fundación Cultural Oriente |páxina=6 |lingua=es}}&lt;/ref&gt;


A seita do sufismo non ten [[Xaria]] (Lei) particular, só é unha vía espiritual que se chama Tariqah (Camiño), e é como a seita suní el Maliki ou el Shafei. Pero os xiítas cren que tanto Shariah coma Tariqah son importantes no islam; ademais a crenza do xiísmo sobre Tariqah é diferente, os xiítas din que temos que aprender a maneira de vida do profeta [[Mahoma]] e a dos imáns.<ref> {{cita web |url=http://islamoriente.com/content/article/shiismo-y-sufismo-su-relaci%C3%B3n-esencial-y-su-relaci%C3%B3n-hist%C3%B3rica |título=Shiísmo y sufismo; su relación esencial y su relación histórica |website= Islamoriente |ano=2012 |lingua=es}}</ref>
A seita do sufismo non ten [[Xaria]] (Lei) particular, só é unha vía espiritual que se chama Tariqah (Camiño), e é como a seita suní el Maliki ou el Shafei. Pero os xiítas cren que tanto Shariah coma Tariqah son importantes no islam; ademais a crenza do xiísmo sobre Tariqah é diferente, os xiítas din que temos que aprender a maneira de vida do profeta [[Mahoma]] e a dos imáns.&lt;ref&gt; {{cita web |url=http://islamoriente.com/content/article/shiismo-y-sufismo-su-relaci%C3%B3n-esencial-y-su-relaci%C3%B3n-hist%C3%B3rica |título=Shiísmo y sufismo; su relación esencial y su relación histórica |website= Islamoriente |ano=2012 |lingua=es}}&lt;/ref&gt;


== Arquitectura sufí ==
== Arquitectura sufí ==
<gallery>
&lt;gallery&gt;
File:Sayed Hussain Khwarzmy.JPG||Mesquita sufí
File:Sayed Hussain Khwarzmy.JPG||Mesquita sufí
File:1Wali tomb,El Kurru.jpg|Tumba sufí
File:1Wali tomb,El Kurru.jpg|Tumba sufí
Liña 62: Liña 118:
File:Egyptian Sufi.jpg|Sufí exipcio
File:Egyptian Sufi.jpg|Sufí exipcio
File:Whirling Dervishes at Hodjapasha.jpg|Dervixes Mevlevi
File:Whirling Dervishes at Hodjapasha.jpg|Dervixes Mevlevi
</gallery>
&lt;/gallery&gt;


== Notas ==
== Notas ==
Liña 77: Liña 133:


[[Categoría:Islam]]
[[Categoría:Islam]]
[[Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Relixión)]]
[[Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Relixión)]]</text>
<sha1>80usa5yj4mq52a2ckpobpasdde5sbdl</sha1>
</revision>
</page>
</mediawiki>

Revisión como estaba o 13 de decembro de 2023 ás 21:22

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="gl">

 <siteinfo>
   <sitename>Wikipedia</sitename>
   <dbname>glwiki</dbname>
   <base>https://gl.wikipedia.org/wiki/Portada</base>
   <generator>MediaWiki 1.42.0-wmf.7</generator>
   <case>first-letter</case>
   <namespaces>
     <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
     <namespace key="-1" case="first-letter">Especial</namespace>
     <namespace key="0" case="first-letter" />
     <namespace key="1" case="first-letter">Conversa</namespace>
     <namespace key="2" case="first-letter">Usuario</namespace>
     <namespace key="3" case="first-letter">Conversa usuario</namespace>
     <namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
     <namespace key="5" case="first-letter">Conversa Wikipedia</namespace>
     <namespace key="6" case="first-letter">Ficheiro</namespace>
     <namespace key="7" case="first-letter">Conversa ficheiro</namespace>
     <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
     <namespace key="9" case="first-letter">Conversa MediaWiki</namespace>
     <namespace key="10" case="first-letter">Modelo</namespace>
     <namespace key="11" case="first-letter">Conversa modelo</namespace>
     <namespace key="12" case="first-letter">Axuda</namespace>
     <namespace key="13" case="first-letter">Conversa axuda</namespace>
     <namespace key="14" case="first-letter">Categoría</namespace>
     <namespace key="15" case="first-letter">Conversa categoría</namespace>
     <namespace key="100" case="first-letter">Portal</namespace>
     <namespace key="101" case="first-letter">Conversa portal</namespace>
     <namespace key="102" case="first-letter">Libro</namespace>
     <namespace key="103" case="first-letter">Conversa libro</namespace>
     <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
     <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
     <namespace key="828" case="first-letter">Módulo</namespace>
     <namespace key="829" case="first-letter">Conversa módulo</namespace>
     <namespace key="2300" case="case-sensitive">Gadget</namespace>
     <namespace key="2301" case="case-sensitive">Gadget talk</namespace>
     <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
     <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
   </namespaces>
 </siteinfo>
 <page>
   <title>Sufismo</title>
   <ns>0</ns>
   <id>167172</id>
   <revision>
     <id>6459620</id>
     <parentid>6121353</parentid>
     <timestamp>2023-08-07T18:10:24Z</timestamp>
     <contributor>
       <username>InternetArchiveBot</username>
       <id>89787</id>
     </contributor>
     <comment>Recuperando 1 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
     <model>wikitext</model>
     <format>text/x-wiki</format>
     <text bytes="10132" xml:space="preserve">O sufismo<ref>Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para sufismo.</ref> ou taṣawwuf (árabe, تصوّف) é definido polo seus seguidores como a dimensión mística e interior do islam.<ref name=Godlas>Dr. Alan Godlas, University of Georgia, Sufism's Many Paths, 2000, University of Georgia Arquivado 16 de outubro de 2011 en Wayback Machine.</ref><ref>Nuh Ha Mim Keller, "How would you respond to the claim that Sufism is Bid'a?", 1995. Fatwa dispoñible en: Masud.co.uk</ref><ref>Dr. Zubair Fattani, 'The meaning of Tasawwuf', Islamic Academy. Islamicacademy.org</ref> Un practicante desta tradición acostuma chamarse ṣūfī (صُوفِيّ) ou derviche.

Características

Os estudos clásicos sufís definiron o sufismo como "unha ciencia cuxo obxectivo é reparar o corazón e afastalo de todo o que non sexa Deus."<ref>Ahmed Zarruq, Zaineb Istrabadi, Hamza Yusuf Hanson—"The Principles of Sufism." Amal Press. 2008.</ref> Ou ben, en palabras do mestre sufí darqawi Ahmad ibn Ajiba, "unha ciencia a través da cal se pode coñecer como introducirse na divina presenza, purificar o propio interior da sucidade, e embelecelo con diversas características loables."<ref>Fons Vitae publicou unha tradución ao inglés da biografía de Ahmad ibn Ajiba.</ref>

Os sufís clásicos foron caracterizados polo seu apego ao dhikr (unha práctica que consiste en repetir os nomes de Deus) e o ascetismo. O sufismo gañou adeptos entre moitos musulmáns como reacción ao comportamento mundano do primeiro Califato Omeia (661-750 d.C.<ref name="FirstDynasty">Hawting, Gerald R. (2000). The first dynasty of Islam: The Umayyad Caliphate AD 661-750. Routledge. ISBN 0415240735.  O título do libro confirma este dato. Ver Google book search.</ref>). Os sufís abarcaron varios continentes e culturas ao longo dun milenio, expresándose primeiro en árabe, logo en persa, turco e unha ducia de linguas máis.<ref>Michael Sells, Early Islamic Mysticism, pg. 1</ref> Os "mandatos" (ṭuruq), que proveñen da doutrina sunnita ou xiíta ou de ámbalas dúas mesturadas <ref>Rehearing Quran in open Translation Arquivado 13 de xullo de 2011 en Wayback Machine. Neil Douglas-Klotz</ref>, calcan moitos dos preceptos orixinais do profeta islámico Mahoma a través do seu curmán ‘Alī, coa notable excepción do Naqshbandi, quen traza a súa orixe a través do primeiro califa, Abu Bakr.<ref name="SupremeCouncil">Kabbani, Muhammad Hisham (2004). Classical Islam and the Naqshbandi Sufi Tradition. Islamic Supreme Council of America. p. 557. ISBN 1930409230. </ref> Outras escolas de sufismo exclusivas descríbense a si mesmas como marcadamente sufís.<ref>"Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 27 de outubro de 2011. Consultado o 22 de decembro de 2010. </ref>

De acordo con Idries Shah, a filosofía sufí é de natureza universal, as súas raíces preceden ao ascenso do islam e as outras relixións modernas, agás quizais o hinduísmo e os seus derivados, o budismo e o xainismo; así mesmo, algúns musulmáns consideran o sufismo fóra da esfera do islam.<ref name=Godlas/><ref>Idries Shah, The Sufis, ISBN 0-385-07966-4</ref> Así e todo, os principais estudosos do islam opinan que simplemente é o nome da dimensión interior e esotérica do islam.<ref name=Godlas/>

Irmandades (turuq)

O sufismo e os seus practicantes están agrupados en distintas irmandades (tariqa, en plural turūq) que perseguen a purificación da alma humana (nafs), a consecución do coñecemento divino (ma'arifa) e a realización da Realidade Divina (haqīqa), a través das ensinanzas espirituais que brinda a Revelación (o Corán e a sunna principalmente), de manera secundaria aos ditos e experiencias doutros profetas e os santos, e a práctica dun camiño espiritual a través da guía dun mestre autorizado que posúe unha cadea iniciática (silsila).

As diferenzas entre elas débense máis que a unha cuestión de principios ás características especiais que lles infunden os grandes mestres de cada cadea iniciática.

Desenvolvemento histórico

Seguindo as etapas que propón M. Sells<ref>M. Sells: Early Islamic Mysticism (páx. 17-24). Nova York: Pulist Press, 1996.</ref> os períodos históricos do islam poden dividirse en:

  1. Fase pre-sufí, que inclúe a espiritualidade inicial, baseada no Corán, os elementos esenciais do islam e a viaxe nocturna do profeta (miraŷ).
  2. Período temperán, que inclúe as narracións das primeiras xeracións como Hasan al-Basrī (f.&nbsp;728), Dhu l-Nun o Exipcio (f.&nbsp;864), Rabia al Adawiyya (f. 801), Abu Yazid al-Bistami, al-Muhasibi, Yunayd, Abu Talib al-Makki e al-Hakim al-Tirmidhi. As súas palabras e os seus textos foron transmitidos de forma masiva a través de referencias en textos posteriores. Para Sells este período inclúe dende Hasan al-Basra ata Niffari (f.&nbsp;965).
  3. Época formativa da literatura e a ciencia, que abrangue dende al-Sarrāŷ (f.&nbsp;1273) ata Ibn 'Arabī (f.&nbsp;1240), e marca o final do período clásico ou de formación.
  4. Período moderno, no que se estruturan as diferentes escolas ou irmandades (turuq).
  5. Período contemporáneo, dende a fin da formación dos turuq máis vellos ata a actualidade.

Esta clasificación das diferentes etapas coinciden coas que expoñen outros autores como D. Gril e E. Geoffroy,<ref>Véxanse os dous primeiros capítulos (páx. 57-86) de A.&nbsp;Popovic y G.&nbsp;Veinstein (eds.): Las sendas de Alá. Barcelona: Bellaterra, 2000.</ref> que fai máis fincapé no período de formación dos turuq, ou Annemarie Schimmel.<ref>Annemarie Schimmel: Dimensiones místicas del islam. Madrid: Trotta, 2000</ref> Con todo, este tipo de clasificacións son inexactas, e non deben considerarse máis que un guión ou ferramenta para entender o discorrer histórico do sufismo.

Xiísmo e sufismo

A realidade do xiísmo e o sufismo como aspectos integrantes da revelación islámica é dunha claridade demasiado cegadora como para facer caso omiso dela ou xustificala sobre a base dun tendencioso argumento histórico.

Aínda que o xiísmo e o sufismo en exotérica teñen parecido, hai profundas diferenzas. Tamén o sufismo na esotérica ten parecido co sunnismo, e pódese dicir que a gnosis islámica cristalizou na forma do sufismo no mundo sunní, mentres encheu toda a estrutura do xía, especialmente durante a súa primeira época.

Segundo a opinión dalgúns sunníes, o sufismo presenta parecidos co xiísmo e mesmo asimilou aspectos deste. Así mesmo un sabio como Ibn Khaldun di: " os sufíes empapáronse das teorías da xiíta. Ditas teorías penetraron tan profundamente nas súas ideas relixiosas que basearon a súa propia práctica de usar manto no feito de que Alí revestiu a Al-Hasan al-Basri con ese vestiario e fixo que se adherira solemnemente á senda mística. A tradición foi continuada, segundo os sufíes, por Al-Junaid, un dos sabios sufíes". Os xiítas cren que o xiísmo é a base do que logo chegou a coñecerse como sufismo.<ref>Nasr, Seied Husein (2012). Shi'ismo y sufismo; su relación esencial y su relación histórica (en castelán). Irán: Fundación Cultural Oriente. p. 6. </ref>

A seita do sufismo non ten Xaria (Lei) particular, só é unha vía espiritual que se chama Tariqah (Camiño), e é como a seita suní el Maliki ou el Shafei. Pero os xiítas cren que tanto Shariah coma Tariqah son importantes no islam; ademais a crenza do xiísmo sobre Tariqah é diferente, os xiítas din que temos que aprender a maneira de vida do profeta Mahoma e a dos imáns.<ref> "Shiísmo y sufismo; su relación esencial y su relación histórica". Islamoriente (en castelán). 2012. </ref>

Arquitectura sufí

<gallery> File:Sayed Hussain Khwarzmy.JPG||Mesquita sufí File:1Wali tomb,El Kurru.jpg|Tumba sufí File:Haruniyeh.JPG|tumba sufí

File:Mausoleum of Sheikh Ali al-Rifa'i.JPG|Mausoleo sufí File:Rumi museum.jpg|Museo sufí File:Hacibektas-03-superchango.jpg|Fonte sufí File:Egyptian Sufi.jpg|Sufí exipcio File:Whirling Dervishes at Hodjapasha.jpg|Dervixes Mevlevi </gallery>

Notas

Véxase tamén

Ligazóns externas

</text>

     <sha1>80usa5yj4mq52a2ckpobpasdde5sbdl</sha1>
   </revision>
 </page>

</mediawiki>