Maré

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Maré
Nengone
Localización da illa
Mapa da illa
Situación
PaísNova Caledonia Nova Caledonia
ArquipélagoIllas da Lealdade
MarOcéano Pacífico
Coordenadas21°31′S 167°59′O / -21.517, -167.983Coordenadas: 21°31′S 167°59′O / -21.517, -167.983
Xeografía
Superficie641´7 km²
Longura máxima49´2 km.
Largura máxima35´1 km.
Punto máis alto138 m. Wabayoc
Demografía
CapitalTadine
Poboación5.648 hab. (2014)
Densidade8´8 hab./km²

Illa Maré ou Nengone (francés: Île de Maré) é a segunda maior das Illas da Lealdade, no arquipélago de Nova Caledonia, un territorio de ultramar de Francia no océano Pacífico. A illa é parte da comuna (municipio) de Maré, na Provincia das Illas da Lealdade de Nova Caledonia.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Cabo Wabao en Maré, que mostra a rocha de coral áspera (primeiro plano) e o estreito filón marxinal. O pico alto e plano de Cap Wabao no fondo é un antigo illote de arrecife. As árbores características Araucaria cobren a maioría das terras planas cerca do mar.

A illa ten 42 km de longo e de 16 a 33 km de largo. Atópase ao nordeste de Grande Terre, continente de Nova Caledonia. Do mesmo xeito que a súa veciña do norte Lifou, Maré é un atol de coral levantado, un antigo atol que se levantou uns 120 metros. O interior da illa é a antiga lagoa, rodeada por un bordo de terra máis alta que era o anel de illotes de arrecife. A súa rocha de coral fósil está chea de covas, pozas e pozos de todos os tamaños, cuxos bordos afiados dificultan o camiñar. Debido ao levantamento, a costa actual é relativamente recente e só admite seccións curtas de arrecifes costeiros, a diferenza do extenso arrecife de coral que se atopa na illa principal de Nova Caledonia, Grande Terre. As estreitas praias de Maré a miúdo están apoiadas por cantís.

As localidades inclúen, de norte a sur, Roh, Thoone, Kaewatine, Tenane, Hnawayaca, Wakuaori, Menaku, Padawa, Kaewaura, Pakada, Atha, Tadurehmu, Nece, La Roche, Tuo, Miramas, Wakone, Hanadid, Rawa, Tawainedr, Mebuet, Tadine, Cuaden, Cengeite, Penelo, Patho, Wabao, Medu, Kurin, e Eni.

Maré esta desprovista de cursos de auga, pero posúe un reserva de auga subterránea.

Concello[editar | editar a fonte]

O concello de Maré componse da illa de Maré e a moito máis pequena illa de Dudune, que se atopan entre as illas da Lealdade, ao nordés da parte continental de Nova Caledonia. O asentamento de Tadin, na illa Maré, é o centro administrativo do concello de Maré.

Persoas[editar | editar a fonte]

A poboación de Maré é de aproximadamente 5.700 habitantes, principalmente de procedencia Melanesia (menos do 2% da poboación é de ascendencia europea). O idioma indíxena é o Nengoné, unha das linguas austronesias, amplamente falado nas rexións insulares de Madagascar a Indonesia, a costa de Nova Guinea e na maioría das illas do Pacífico. Hai dúas pequenas cidades, Tadine e La Roche, pero a maioría dos habitantes viven en tribos asociadas cunha das 29 xefaturas (chefferie), que están pechadas aos forasteiros. Os poboadores a miúdo son ferventes cristiáns, logo dunha extensa actividade misionera das seitas protestantes (Sociedade Misioneira de Londres) e católicas (Maristas) a finais do século XIX. A hostilidade sectaria levou a episodios de violencia intertribal nos últimos anos.[cando?]

Maré produciu varios líderes importantes da Fronte de Liberación Nacional Kanak Socialista (Fronte de Liberación Nacional Pobo kanaka Kanak (FLNKS)), que busca a independencia de Francia. A Fronte fundouna un antigo gran xefe de Maré, Nidoish Naisseline ao redor de 1970. Yeiwene Yeiwene, tamén natural de Maré, foi deputado da fronte liderada por Jean-Marie Tjibaou durante a época de violencia de principios dos 80 e a firma dos Acordos de Matignon do 26 de xuño de 1988 que trouxeron a paz. Vistos como traidores polos elementos militantes do FLNKS, Tjibaou e Yeiwene foron asasinados na illa de Ouvea o 4 de maio de 1989. A tumba de Yeiwene xunto ao mar, preto de Tadine, na costa oeste de Maré, mantense con frecuencia renovada con grilandas de flores.

Avistamento europeo[editar | editar a fonte]

O primeiro avistamento rexistrado da Illa Maré por parte dun europeo ocorreu ao redor de agosto de 1793. William Raven, máster do Britannia navegaba desde Sydney a Batavia para obter provisións para a colonia penal de alí.[1]

Notas[editar | editar a fonte]

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]