By Jingo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

By Jingo é unha expresión eufemismística (en inglés un minced oath, xuramento picado) que apareceu raramente impresa, pero que se pode remontar polo menos ao século XVII nun eufemismo transparente para empregar sustituíndo "por Xesús".[1] O dicionario etimolóxico OED dá fe da primeira aparición en 1694, nunha edición inglesa das obras de François Rabelais como tradución do francés par Dieu! ("por Deus!").

A expresión completa é "by the living Jingo" (Polo Jingo vivo), substituíndo a frase "By the living Jesus" ou "By the living God" ("Polo Deus vivo", referíndose á crenza cristiá de que Xesucristo resucitou de entre os mortos). "Living Jingo" refírese a unha lenda vinculada a San Gangolfo de Varennes (tamén escrito Gengou / Gingolph / Jingo) que despois do seu martirio ao ser cortado en anacos, as partes do corpo saltaron para acusar ao seu asasino. Unha versión da historia aparece en The Ingoldsby Legends ('A Lendas de Ingoldsby').[2]

A forma "by Gingo!" tamén se rexistra no século XVIII.

A expresión "hey Jingo"/"hey Yingo" tamén era coñecida no vocabulario dos ilusionistas e malabaristas como un indicio para a aparición máxica dos obxectos (cf. "abracadabra"). Martim de Albuquerque nas súas "Notas e consultas" de 1881 [3] menciona un uso impreso de 1679 da expresión.

Tamén se reivindicou a súa orixe en linguas que non serían moi familiares no pub británico: en éuscaro, por exemplo, Jainko ou Jinko é unha forma da palabra para "Deus". A afirmación de que o termo é referido á emperatriz Jingū foi totalmente desestimada.[Cómpre referencia]

O coro dunha canción de 1878[4] de GH MacDermott (cantante) e George William Hunt (compositor) cantada habitualmente nos pubs e salas de música da época vitoriana deu a luz ao termo "jingoísmo" (jingoism). A canción foi escrita en resposta á rendición de Plevna a Rusia durante a guerra ruso-turca, pola que se abriu o camiño a Constantinopla. O ano anterior, o vizconde Sherbrooke aplicara a expresión, entón o xuramento dun escolar popular, á emoción bélica.[5] A letra da canción tiña o coro:

We don't want to fight but by Jingo if we do,
We've got the ships, we've got the men, we've got the money too,
We've fought the Bear before, and while we're Britons true,
The Russians shall not have Constantinople.

Cuberta da canción "Oh By Jingo!" de 1919, coa cantante Charlotte Greenwood.

A expresión utilízaa o antagonista Carruthers no relato de Sherlock Holmes de 1903 de Arthur Conan Doyle The Adventure of the Solitary Cyclist (A aventura do ciclista solitario),[6] así como na adaptación televisiva de 1984 de Granada desa mesma historia.

A canción parodia (noverty song) Oh By Jingo! foi un dos grandes éxitos da era Tin Pan Alley.[7]

A canción de 1970 "After All" de David Bowie, do álbum The Man Who Sold the World, tamén usa a expresión "Oh by Jingo".[8] O lanzamento orixinal estadounidense do álbum inclúe ademais a frase na contraportada, pronunciada por un grupo de bailaríns.[9]

No capítulo 6 de The Call of the Wild (1903), Jack London usa unha forma dialéctica da frase "Py Jingo!" para describir a Buck.[10]

A frase tamén aparece no capítulo 16 de The Wrong Box de Robert Louis Stevenson cando John recoñece ao seu tío Joseph a quen cría morto.[11]

Cando Benito Mussolini ameazaba con invadir Abisinia en 1935, a revista de cómics británica Punch publicou unha parodia:

We don't want you to fight but by Jingo if you do,
We will probably issue a joint memorandum suggesting a mild disapproval of you.[12]

Terry Pratchett fai referencia á canción orixinal no seu libro Jingo de Discworld:

We have no ships. We have no men. We have no money, too.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "Jingo, Online Etymology Dictionary, referring to OED
  2. "The Ingoldsby Legends - A LAY OF ST. GENGULPHUS.". www.exclassics.com (en inglés). Consultado o 2023-03-08. 
  3. Notes and Queries (en inglés). Oxford University Press. 1881. 
  4. War Song (1878)
  5. "trove.nla.gov.au; Vanity fair". Argus. 1901-06-15. Consultado o 2023-03-08. 
  6. "The Adventure of the Solitary Cyclist - The Arthur Conan Doyle Encyclopedia". www.arthur-conan-doyle.com. Consultado o 2023-03-08. 
  7. "500 Best-Loved Song Lyrics", by Ronald Herder (1998) ISBN 0-486-29725-X, p. 246
  8. "David Bowie - The Man Who Sold the World Album Reviews, Songs & More". AllMusic (en inglés). Consultado o 2023-03-08. 
  9. "Oh By Jingo… Do You Need Bowie’s Metrobolist On Vinyl vs Streaming Hi Res On Qobuz & Tidal? - Audiophile Review" (en inglés). 2020-12-01. Consultado o 2023-03-08. 
  10. "Jack London – The Call of the Wild (CHAP. 6)". Genius. Consultado o 2023-03-08. 
  11. Stevenson, Robert Louis; Osbourne, Lloyd (2011-02-01). The Wrong Box (en inglés). The Floating Press. ISBN 978-1-77545-136-5. 
  12. Quoted in "Target Assad" by Bret Stephens

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]