Provincia de Chimborazo

Provincia de Chimborazo

Himno	Q19445345
Localización
1°59′S 78°43′O
Estado	Ecuador
Capital	Riobamba
Contén a división administrativa	Alausí (pt) Cantón Chambo Chunchi (pt) Colta Cumandá (pt) Guamote Guano (pt) Pallatanga (pt) Penipe (pt) Riobamba
Poboación
Poboación	471.933 (2022) (72,61 hab./km²)
Lingua oficial	lingua castelá Lingua quichua
Xeografía
Superficie	6.499,72 km²
Altitude	3.642 m
Comparte fronteira con	Morona Santiago Guayas Bolívar (pt) Tungurahua (pt) Cañar (pt)
Creación	25 de xuño de 1824
Identificador descritivo
Código postal	EC06
Fuso horario	UTC−05:00
ISO 3166-2	EC-H
Páxina web	chimborazo.gob.ec

A provincia de Chimborazo, é unha das 24 provincias de Ecuador, situada na zona central do corredor transandino. É coñecida como provincia das altas cumes, debido a que nela se encontran varias das cumes máis elevadas do país, como o Carihuayrazo, o Altar, o Igualata, o Tungurahua, o Sangay, entre outros, que nalgúns casos comparte con outras provincias. Na cordilleira occidental encóntrase o volcán Chimborazo, que dá nome á provincia e cunha altura de 6.310 msnm, é o de máis altura do país. A provincia ten unha superficie próxima ós 6.500 km² e ten unha poboación total de 509.352 habitantes, sendo a novena provincia máis poboada de Ecuador. A capital da provincia é a cidade de Riobamba, unha das máis importantes do país, coñecida como a Sultana de los Andes, que está situada no centro-norte da mesma, a unha altitude de 2.750 msnm.

Historia

Era prehispánica

En Chimborazo atopouse o "Home de Punín". En 1923, descubriron restos dun cranio humano fosilizado.

No proceso de expansión da dominación Inca, cara aos anos 1000 os Andes centrais foron escenario do asentamento e expansión do mesmo. En Ecuador, os incas anexaron a totalidade da serra ao seu imperio. En tempos de Huayna-Cápac, previo á chegada dos españois, os puntos claves da dominación Inca, situáronse en Tomebamba, capital residencial incaica, apoiado por sedes dun"mordomo maior" denominado "tocricoc". No ámbito do exercicio do poder este cargo tiña unha función semellante á de "gobernador de provincia", Para o sur do actual Ecuador o "tocricoc" situábase en Latacunga, sendo Riobamba na época un dos "tambos".

Fundación de Riobamba

A cidade de Riobamba fundouse o 15 de agosto de 1534 por Diego de Almagro, na antiga Cidade de Liribamba (milenaria capital dos Puruhaes) o que hoxe é Villa La Unión no Cantón Colta. Foi a primeira cidade española fundada en terras do que hoxe é Ecuador. Durante a época colonial foi unha cidade grande e próspera, ata que o 4 de febreiro de 1797 foi destruída por un terremoto. Para a súa reconstrución Riobamba foi mudada á actual chaira de Tapi que cumpría coas condicións apropiadas.

Xeografía

Os límites da provincia son:

• Ao norte coa provincia de Tungurahua,
• Ao oeste coa provincia de Bolívar,
• Ao sur coas provincias de Cañar e Guayas,
• Ao leste coa provincia de Morona Santiago.

División da provincia

A provincia está dividida en 10 cantóns e 61 parroquias. Os cantóns son:

Cantóns da provincia de Chimborazo.

	Cantón	Pob. (2013)	Área (km²)	Cabeceira cantonal
	Alausí	58.518	1.614	Alausí
	Chambo	12.515	168	Chambo
	Chunchi	15.382	270	Chunchi
	Colta	44.202	820	Cajabamba
	Cumandá	13.104	169	Cumandá
	Guamote	41.376	1.216	Guamote
	Guano	48.127	480	Guano
	Pallatanga	12.151	385	Pallatanga
	Penipe	9.565	375	Penipe
	Riobamba	263.412	990	Riobamba

Demografía

Chimborazo en inverno

Paisaxe rural da provincia de Chimborazo

• Poboación total: 509.352 hab no ano 2013
• Mulleres: 265.372 (52.1%)
• Homes: 243.980 (47.9%)
• Poboación urbana: 310.680 hab (62%)
• Poboación rural: 198.722 hab (38%)
• Idade media da poboación (anos): 27.8
• Taxa de crecemento anual (%): 3
• Media de fillos por fogar: 1.9 fillos
• Media de persoas por fogar: 4.5 persoas

Centros urbanos máis poboados

• Riobamba 223.586 habitantes
• Alausí 15.109 habitantes
• Guano 14.608 habitantes
• Colta 11.068 habitantes
• Guamote 10.107 habitantes
• Cumandá 9.782 habitantes
• Pallatanga 9.102 habitantes
• Chambo 8.210 habitantes
• Chunchi 6.932 habitantes
• Penipe 5.176 habitantes

Economía

A provincia é unha zona de gran cultura artesanal e un sector de moito desenvolvemento turístico. A artesanía está moi desenvolvida, sobre todo na zona do Cantón Guano, onde as manufacturas con las, coiros e téxtiles constitúen as principais actividades económicas e polo tanto a riqueza desta rexión.

En Chimborazo cultívase cebada, millo, trigo, cacao, plátano, pataca e algunhas froitas. En gandería desenvólvese a cría de gando ovino, bovino de carne, leite, e a industrialización dos produtos lácteos.

Respecto á minería, Chimborazo ten xacementos de prata, cobre, ouro, mármore, ferro, pedra calcaria e xofre.

Na provincia tamén existen industrias como a do cemento, cerámica, tubos, madeira, entre outras.