Padornelo, Lubián
Localización | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
Estado | España | |||
Comunidade autónoma | Castela e León | |||
Provincia | provincia de Zamora | |||
Concello | Lubián | |||
Xeografía | ||||
Altitude | 1.325 m | |||
Identificador descritivo | ||||
Código postal | 49574 | |||
Padornelo é unha localidade española do concello de Lubián, na provincia de Zamora (Castela e León).
Atópase situado na bisbarra de Seabra, e dentro dela na sub-bisbarra chamada As Portelas. Forma parte da área galegofalante da provincia de Zamora.
Topónimo
[editar | editar a fonte]Pode pórse en relación co moi estudado topónimo Padrón, variante de 'pedrón', talvez influído por 'padre', e cuxo significado debe de ser coincidente: pedra delimitadora, mouteira, miliario, menhir, e nalgún caso, roca natural destacada. No contexto deste lugar, a famosa portela que atalla alí a serra dando paso á "malísima verea de Benavente a Ourense" (Madoz), sería dende época protohistórica un lugar de deslinde. De aí que caiba inclinarse pola interpretación arqueolóxica do nome do lugar, como alusión a unha pedra de delimitación xurisdiccional, probablemente antiquísima.[1][2][3]
Xeografía
[editar | editar a fonte]É unha localidade da provincia de Zamora. Está situado ao oeste do porto que leva o seu mesmo nome (Portela do Padornelo, situada a 1360 m), entre as montañas da Serra Gamoneda e da Serra Segundeira [4].
O lugar ten clima de montaña, con veráns suaves e invernos duros e fríos, podendo a temperatura baixar dos -10 °C.
Demografía
[editar | editar a fonte]A súa localización, a 1.325 msnm, levou a que os seus edificios se distingan por un carácter sinxelo e sobrio, cos que combater as inclemencias climáticas ás que se ve sometido no inverno.
As nevadas invernais poden ser moi intensas (a neve pode chegar a ter máis de 1,5 m de espesor), podendo esmagar arbustos e árbores pequenas ou cubrir muros e rúas enteiras.
De entre os seus edificios sobresae a igrexa, en especial a súa espadana.
Moi preto do lugar atópase unha cheminea de ventilación de 240 m de profundidade que comunica o exterior co túnel ferroviario de Padornelo (aínda coñecido nalgunhas zonas da bisbarra como "Túnel 12").
Padornelo na cultura popular
[editar | editar a fonte]- Ó pasar a Cruz de Ferro/ a Gudiña bena sei/ i agora voume chegando/ aos aires de Monterrei [5].
- Os ollos que me a min queren/ nesta terra non están;/ pasaron a Cruz de Ferro/ e por Castilla andarán [6].
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Riesco Chueca, Pascual ?Medio natural e poblamiento na toponimia maior de Zamora? Arquivado 12 de abril de 2012 en Wayback Machine., Anuario 2000, Instituto de Estudos Zamoranos "Florián de Ocampo", Deputación de Zamora, p. 449-500.
- ↑ Cabeza Quiles, Fernando (1992) Vos nomes de lugar. Topónimos de Galicia: a súa orixe e ou seu significado, Edicións Xerais de Galicia, Vigo; p. 326.
- ↑ Moralejo Lasso, A. (1977) Toponimia galega e leonesa, Santiago de Compostela, p.321, nota 13.
- ↑ "Lubián". Arquivado dende o orixinal o 28 de setembro de 2013. Consultado o 07 de agosto de 2013.
- ↑ Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, pxs. 122 e 255 (nota 573). A cantiga recolle o sentir dun segador galego ó seu regreso de Castela, no momento de entrar en Galicia. Xaquín Lorenzo explica que non se trata da Cruz de Ferro situada en Foncebadón, entre Astorga e Ponferrada, senón da Cruz da Portela de Padornelo, que é de pedra e está a pouca distancia da entrada en Galicia, a uns 37 km da Gudiña. Os labregos que ían por primeira vez á sega a Castela eran obxecto dunha novatada nesta cruz: os veteráns dicíanlles aos novatos que se querían saber o que estaba a ocorrer neses intres na súa casa, tiñan que achegar a súa cabeza onda a Cruz; cando iso facían dábanlles unha zoupada contra ela. Cando viñan de volta da sega en Castela, deixaban a fouce como exvoto no Santuario da Tuiza, tamén en Lubián.
- ↑ Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, p. 126.