Jet d'Eau de Xenebra
Coordenadas: 46°12′27″N 6°09′21″L / 46.207388, 6.155904
O Jet d'eau de Xenebra é un chafariz de auga vertical de 140 metros de altura[1] situado en Xenebra (Suíza). É un dos principais atractivos turísticos da cidade dende 1891.
Historia[editar | editar a fonte]
Orixe[editar | editar a fonte]
Durante o século XIX Xenebra medrou de xeito significativo. Pasou de 64 000 habitantes en 1850 a máis de 100 000 en 1890. A auga era un ben imprescindíbel, tanto para o desenvolvemento da industria como para a poboación.
Ante iso decidiuse construír na cidade unha central hidroeléctrica en La Coulouvrenière, que entrou en servizo o 17 de maio de 1886. A súa misión era distribuír a forza do Ródano aos artesáns de Xenebra. Pola noite, cando os artesáns paraban as máquinas, producíase un exceso de presión. Os operarios de La Coulouvrenière tiveron que bulir e parar as bombas, pois non podían prever cando se produciría dita sobrepresión. Entón xurdiu a idea de crear un caudal adicional mediante unha válvula de seguridade. Esta permitiría controlar a presión liberando cara ao ceo a auga da sobrepresión.[2] Acaba de nacer o primeiro chafariz, de 30 metros de altura. Porén, a partir de 1889 a función da válvula de seguridade volveu ao depósito de Bessinge, preto de Cologny.
O primeiro chafariz[editar | editar a fonte]
En xullo de 1891, con motivo do 600º aniversario da Confederación Suíza, o goberno municipal de Xenebra, consciente do interese estético e turístico, decidiu recrealo no espigón de Les Eaux-Vives, no corazón da enseada. O novo chafariz, que entón acadaba os 90 metros, foi inaugurado durante o festival federal de ximnasia e alumeado ese 2 de agosto. Estaba composto por un potente chafariz central e outros catro máis pequenos dispostos en forma de abano, que foron retirados posteriormente. Este novo chafariz só funcionaba os domingos.
O chafariz alumeouse co amarelo, o verde, o violeta, o vermello e o branco. Finalmente escolleuse esta última cor de xeito definitivo, considerada a máis espectacular. A iluminación interrompeuse en 1931, xa que os espigóns volvéranse demasiado brillantes e o efecto dos focos sobre o chafariz volvérase menos notábel. En 1906 instaláronse dous equipos de motobombas, o que permitiu que o chafariz funcionase durante toda a semana.
Localización actual[editar | editar a fonte]
Na década de 1930 propúxose a idea de construír un punto de bombeo independente e se conectase o chafariz á rede de auga potábel. Os planos en detalle do chafariz actual elaboráronse en 1947 e foron aprobados o ano seguinte. Os custos foron asumidos por SIG (a empresa pública das subministracións de auga, gas e electricidade) e o goberno municipal. As obras comezaron en 1950 e a primeira proba rematou o 28 de abril de 1951. Inaugurouse ese 3 de maio. Un punto de bombeo autónomo parcialmente mergullado permite que funcione durante todo o ano coa auga do propio Lago Lemán.
Ata 2003 o chafariz parábase todos os anos por mantemento o segundo domingo de outubro e reiniciábase o marzo seguinte, coa apertura do Salón Internacional do Automóbil. Só se poñía en funcionamento en ocasións destacadas, como a primeira reunión entre o presidente estadounidense Ronald Reagan e o seu homólogo soviético Mikhail Gorbachev durante o cumio de 1985, no contexto da guerra fría.
O 15 de novembro de 2015 o chafariz foi alumeado coas cores da bandeira de Francia para conmemorar os atentados de París de novembro de 2015.[3] Interrompeuse entre o 20 de marzo e o 11 de xuño de 2020 para sinalar o confinamento debido á pandemia de COVID-19.[4]
Características[editar | editar a fonte]
- Altura media do chafariz: 140 metros
- Velocidade de saída da auga: 200 km/h
- Caudal: 500 litros por segundo
- Dous equipos de motobombas cunha potencia total de 1.000 kW de 2.400 V. Levan o nome de montañas próximas a Xenebra: Salève (bomba 1) e Jura (bomba 2)
- Caudal de cada equipo: 250 litros por segundo
- Potencia de iluminación: 9 000 W
- Número de proxectores: 12, con lámpadas de haluros metálicos
- Coordenadas: 46° 12′ 26″ N, 6° 09′ 22″ E
O brillo branco do chafariz débese a unha embocadura de 16 cm de diámetro que enche de burbullas de aire a auga proxectada.
A auga suspendida no aire ten unha masa dunhas 8 toneladas. Unha pinga de auga tarda 16 segundos desde a súa saída até volver caer ao lago.
Na cultura popular[editar | editar a fonte]
O Jet d'Eau de Xenebra aparece na secuencia de cabeceira da serie británica The Champions.[5] Esta produción da década de 1960 narra as aventuras de tres axentes secretos membros dunha organización chamada Némesis, con sede en Xenebra.
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ "Jet d'eau". Ville de Genève (en francés). Consultado o 23 de xullo de 2023.
- ↑ "Sites et patrimoine: le Jet d’eau de Genève". SIG (en francés). Consultado o 23 de xullo de 2023.
- ↑ "Attaques à Paris: le jet d’eau aux couleurs de la France". Le Dauphiné Libéré (en francés). 16 de novembro de 2015. Consultado o 24 de xullo de 2023.
- ↑ Cattaneo, Roxane (10 de xuño de 2020). "Le Jet d'eau reprend du service!". Radio Lac (en francés). Consultado o 24 de xullo de 2023.
- ↑ The Champions- Opening Scene (YouTube) (en inglés). 21 de agosto de 2006.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Mayor, Jean-Claude (1991). Le jet d'eau de Genève: un centenaire qui a du panache (en francés). Xenebra: Services industriels - Tribune Éditions. OCLC 715541275.
- Williamson, Elizabeth (1990). Le Jet d'Eau de Genève: De Cendrillon à la Princesse des contes de fées (en francés). Xenebra: Slatkine. ISBN 9782051011068. LCCN 91177732.
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- O Jet d'eau no sitio de SIG, empresa propietaria do monumento (en francés)
- Sitio oficial da cidade de Xenebra: Jet d'eau e Jardin Anglais Arquivado 08 de novembro de 2018 en Wayback Machine. (en francés)
- Cámara web do Jet d'eau (en francés)
- O Jet d'eau filmado por un dron a 158 metros sobre o lago (en francés)
