Gerhard Rohlfs

Para o artigo sobre o xeógrafo que explorou África, véxase Friedrich Gerhard Rohlfs.

Gerhard Rohlfs
Nacemento	14 de xullo de 1892
Lugar de nacemento	Berlín
Falecemento	12 de setembro de 1986
Lugar de falecemento	Tubinga
Nacionalidade	Reich alemán e Alemaña do Oeste
Alma máter	Universidade Humboldt de Berlín e Universidade de Grenoble
Ocupación	lingüista, profesor universitario e romanista
Fillos	Eckart Rohlfs
Premios	Bavarian Order of Merit, Cross of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany, Ordre des Arts et des Lettres, Ordem das Palmas Académicas e doutor honoris causa pola Universidade de Atenas
[ editar datos en Wikidata ]

Gerhard Rohlfs, nado en Berlín o 14 de xullo de 1892 e finado en Hirschau o 12 de setembro de 1986, foi un filólogo, lingüista e glotólogo alemán. Foi docente das universidades alemás de Múnic e Tubinga. Humanista de vasta cultura e amplos intereses, ten sido denominado o arqueólogo das palabras.

Traxectoria

Estudos e investigacións

O seu inicio nos estudos lingüísticos comezou sobre a guía de Karl Jaberg e Jakob Jud, dos que recibiu o encargo de acometer un amplo estudo dos dialectos da Italia meridional, acabando laureado por unha tese titulada Griechen und Romanen in Unteritalien ( Gregos e romanos na Baixa Italia), publicada no 1924.

Ocupouse de glotoloxía e lingüística das linguas románicas e dos seus dialectos, principalmente dos pertencentes ás áreas lingüísticas da Italia meridional, nomedamente da áreas calabro-lucana e salentina (dialecto calabrés, salentino e cilentano). Publicou dous vocabularios completos do dialecto calabrés (Milán, 1938-1939) e do salentino (Múnic, 1956-1961).

Fundamental é a súa monumental obra en tres volumes Historische Grammatik der italienischen Sprache und ihrer Mundarten. Lehnen, München, 1949-1954 (Gramática histórica do idioma italiano e os seus dialectos), máis tarde traducida ao italiano.

Ocupouse extensamente da lingua grecánica, é dicir, o grego falado aínda en comunidades da Italia meridional, sostendo a tese de que os usuarios desa lingua eran descendentes dos colonos helenos da Magna Grecia, opóndose á teoría de Giuseppe Morosi, quen sostiña, por contra, a descendencia de bizantinos, na estela das emigracións gregas dos séculos IX a XVI.

Recoñecemento

No 1974 un xurado designado polo Prof. Alessandro Faedo, Reitor da Universidade de Pisa, concedeulle o Premio Forte dei Marmi, na especialidade de Historia da Lingua Italiana.
O 14 de xullo de 2002, en ocasión do 110 aniversario do seu nacemento, o concello de Badolato deulle o seu nome á praza sita endiante das escolas elementais.
En Calabria G. Rohlf recibiu a cidadanía de honra dos concellos de Bova (1966), Candidoni (1979), Tropea e Cosenza (1981).

Obras publicadas

Obras xerais:

• Grammatica storica della lingua italiana e dei suoi dialetti. (en 3 volumes: Fonetica. Morfologia. Sintassi e formazione delle Parole), Einaudi, Turín, 1966-69, 1970.
• Studi e ricerche su lingua e dialetti d'Italia. Sansoni, Florencia, 1972.
• Die Herausbildung der Sprachräume auf der Pyrenäenhalbinsel. Querschnitt durch die neueste Forschung und Versuch einer Synthese. Akademie Verlag, Berlín, 1958 (trad. esp.: La formación de los dominios lingüísticos en la Península Ibérica).

Sobre as linguas occitanas:

• Le gascon. Niemeyer, Tubinga, 1977, 3ª ed., aum.

Sobre os dialectos pirenaicos:

• Beiträge zur Kenntnis der Pyrenäenmundarten, in Revue de Linguistique Romane, 7, 1933.

Filoloxía románica:

• Panorama delle lingue neolatine. Narr, Tubinga, 1986.
• Von Rom zur Romania. Tubinga, Narr, 1984.
• Romanische Sprachgeographie. Beck, München, 1971.
• Sermo vulgaris Latinus. Niemeyer, Tubinga, 1969.
• Romanische Philologie: T. 1. Allgemeine Romanistik. Winter, Heidelberg, 1950.
• Romanische Philologie: T. 2. Italienische Philologie. Winter, Heidelberg, 1952.

Sobre os dialectos da Italia meridional:

• Nuovo Dizionario Dialettale della Calabria. Longo, Rávena, 1977 ISBN 88-8063-076-8 (sexta reimpresión , 2001)
• Dizionario dialettale delle tre Calabrie. Milán-Halle, 1932-1939.
• Vocabolario supplementare dei dialetti delle Tre Calabrie (che comprende il dialetto greco-calabro di Bova) con repertorio toponomastico. Verl. d. Bayer. Akad. d. Wiss., München, 2 volumes, 1966-1967
• Vocabolario dei dialetti salentini (Terra de Otranto). Verl. d. Bayer. Akad. d. Wiss., München, 2 volumes (1956-1957) e 1 supl. (1961)
• Studi linguistici sulla Lucania e sul Cilento. Congedo Editore, Galatina, 1988 (tradución ao cuidado de Elda Morlicchio, Atti e memorie nº 3, Universidade da Basilicata).
• Mundarten und Griechentum des Cilento, in Zeitschrift für Romanische Philologie, 57, 1937, pp. 421– 461 (tradución en italiano, Gerhard Rohlfs, Studi linguistici sulla Lucania e sul Cilento. Galatina, Congedo Editore, 1988)
• Supplemento ai vocabolari siciliani. Verlag der Bayer, München, Akad. d. Wiss., 1977
• Historische Sprachschichten im modernen Sizilien. Verlag der Bayer, München, Akad. d. Wiss., 1975

Sobre os dialectos grecánicos:

• Grammatica storica dei dialetti italogreci. Beck, München, 1977, nova ed. reelaborada e posta ao día.
• Italogriechische Sprichwörter in linguistischer Konfrontation mit neugriechischen Dialekten. Verlag der Bayer. Akad. d. Wiss., München, 1971.
• Lexicon graecanicum Italiae inferioris. Niemeyer, Tubinga, 1964.
• Griechischer Sprachgeist in Süditalien. Bayerische Akademie d. Wissenschaften, München, 1947.

Sobre onomástica e toponomástica:

• Aspectos de toponimia española, in Boletín de Filología, 12, 1951, páxs. 229-265.
• Antroponimia e toponomastica nelle lingue neolatine. Narr, Tubinga, 1985 .
• Dizionario storico dei soprannomi salentini. Congedo, Galatina, 1984 .
• Dizionario dei Cognomi e Soprannomi in Calabria. Longo, Rávena, 1982.
• Soprannomi siciliani. Centro di Studi filologici e linguistici siciliani, Palermo.

Literatura románica:

• Recensión a Giambattista Basile, Il Pentamerone, é dicer La fiaba delle fiabe, traducida do antigo dialecto napolitano e editada con notas históricas de Benedetto Croce, en Deutsche Literatur Zeitung, Berlín, fasc. 33, 1926.
• Italienische Novellen aus Mittelalter und Renaissance. Niemeyer, Halle (Saale), 1953