Banaba: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
m →‎Historia: Indíxena
Fendetestas (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1: Liña 1:
{{Illa
{| class="prettytable float-right" align=right style="width: 300px; font-size: 95%;"
| nome = Banaba
|- style="background-color: #aaa; font-size: 110%;"
| nome_orixinal =
! colspan="2" | Banaba
| mapa = [[Ficheiro:Map Banaba Island 1936-en.svg|300px|Banaba]]
|-
| lenda =
| colspan="2" |
| imaxe = [[Ficheiro:Map_of_Kiribati_CIA_WFB.png|300px|Banaba]]
|- style="background-color: #eee;"
| pé_imaxe =
! colspan="2" | Vista da illa
| país = {{KIR}}
|- style="text-align: center;"
| entidade_territorial =
| colspan="2" | [[Ficheiro:Map Banaba Island 1936-en.svg|300px|Banaba]]
| opc_entidade =
|- style="background-color: #eee;"
| provincia =
! colspan="2" | Datos
| arquipélago =
|-
| mar = [[Océano Pacífico]]
| [[Capital]] ||
| coordenadas = {{Coordenadas|0|51|34|S|169|32|13|E|display=inline,title}}
|-
| distancia =
| País || [[Kiribati]]
| superficie = 6
|-
| longo =
| Localización || [[Océano Pacífico]]
| largo =
|-
| altitude = 81 m.
| [[Arquipélago]] ||
| perímetro =
|-
| poboación = 268 (2015)
| [[Lingua]]s ||
| densidade =
|-
| xentilicio =
| [[Poboación]] (2005) || 301 hab.
| capital =
|-
| tipo =
| [[Superficie]] || 5 km²
| lingua_propia =
|-
}}
| [[Densidade]] ||
|-
| Coordenadas || {{Coordenadas|0|51|34|S|169|32|13|E|}}
|-
| Maior Altura || 81 m.
|-
| colspan="2" |
|- style="background-color: #eee;"
! colspan="2" | Localización
|- style="text-align: center;"
| colspan="2" | [[Ficheiro:Map_of_Kiribati_CIA_WFB.png|300px|Banaba]]
|- style="background-color: #eee;"
|}


[[ficheiro:19 Map of Banaba, Kiribati.jpg|thumb]]
'''Banaba''' (ou '''illa Ocean'''), é unha [[illa]] de [[coral (animal)|coral]] habitada de 5 km² no [[océano Pacífico]], situada ao oeste das [[illas Gilbert]] e 300 km ao leste de [[Nauru]]. O nome '''Banaba''' na lingua local significa "pedregoso". Forma parte da república de [[Kiribati]]. O punto máis alto da illa é tamén o punto máis alto de Kiribati, con 81 metros de alto. Xunto con [[Nauru]] e [[Makatea]], foi unha das grandes fontes de [[fosfato]] do Pacífico. A súa poboación, deportada para explotar os fosfatos da illa, abriu o proceso máis longo da historia, contra o goberno británico.
'''Banaba''' (ou '''illa Ocean'''), é unha [[illa]] de [[coral (animal)|coral]] habitada de 5 km² no [[océano Pacífico]], situada ao oeste das [[illas Gilbert]] e 300 km ao leste de [[Nauru]]. O nome '''Banaba''' na lingua local significa "pedregoso". Forma parte da república de [[Kiribati]]. O punto máis alto da illa é tamén o punto máis alto de Kiribati, con 81 metros de alto. Xunto con [[Nauru]] e [[Makatea]], foi unha das grandes fontes de [[fosfato]] do Pacífico. A súa poboación, deportada para explotar os fosfatos da illa, abriu o proceso máis longo da historia, contra o goberno británico.



Revisión como estaba o 9 de outubro de 2020 ás 16:42

Banaba
Banaba
Banaba
Situación
País Kiribati
MarOcéano Pacífico
Coordenadas0°51′34″S 169°32′13″L / -0.85944, -169.53694Coordenadas: 0°51′34″S 169°32′13″L / -0.85944, -169.53694
Xeografía
Superficie6 km²
Punto máis alto81 m.
Demografía
Poboación268 (2015)

Banaba (ou illa Ocean), é unha illa de coral habitada de 5 km² no océano Pacífico, situada ao oeste das illas Gilbert e 300 km ao leste de Nauru. O nome Banaba na lingua local significa "pedregoso". Forma parte da república de Kiribati. O punto máis alto da illa é tamén o punto máis alto de Kiribati, con 81 metros de alto. Xunto con Nauru e Makatea, foi unha das grandes fontes de fosfato do Pacífico. A súa poboación, deportada para explotar os fosfatos da illa, abriu o proceso máis longo da historia, contra o goberno británico.

Historia

A illa foi habitada por melanesios desde o 1.500 adeC. Descubriuse en 1804 por Abraham Bristow pero mantívose relativamente intacta debido á súa illada localización e pequeno tamaño.

En 1900, Albert Ellis, un neozelandés que traballaba para unha compañía británica, descubriu que a illa era rica en fosfato de calcio, unha importante matéria prima para fertilizantes, e convenceu os nativos para asinar – cunha cruz – documentos legais que daban á compañía o dereito de explotar aquel recurso por 50 libras por ano, durante 999 anos. En 1942, a illa foi invadida polos xaponeses e os seus habitantes enviados para campos de traballos forzados noutras illas, unha vez que a súa xa estaba practicamente devastada. Ao final da guerra, os banabenses foron “recuperados” polos británicos e enviados para a illa de Rabi, que actualmente pertence a Fidxi. En 1979, as minas de fosfato foron abandonadas e moitos banabenses regresaron para verificar que o que antes eran 595 hectáreas de foresta tropical, apenas quedaban máis ou menos intactas 150.

Goberno

A pesar de formar parte de Quiribati, Banaba é gobernada polo consello de anciáns de Rabi Fidxi que, ademais, teñen un dos 49 deputados do parlamento de Quiribati.

Véxase tamén

Ligazóns externas