Illas da Sociedade: Diferenzas entre revisións
mSen resumo de edición |
m Arranxos varios using AWB |
||
| Liña 1: | Liña 1: | ||
[[Ficheiro:Karta FP Societe isl.PNG|miniatura|250 px| Mapa]] |
[[Ficheiro:Karta FP Societe isl.PNG|miniatura|250 px| Mapa]] |
||
As '''illas da Sociedade''' (''Îles de la Société'' en [[lingua francesa|francés]]) ou oficialmente ''Archipel da Société'' forman un [[arquipélago]] no [[Océano Pacífico|Pacífico Sur]], administrativamente forman parte da [[Polinesia Francesa]]. Crese que o [[arquipélago]] foi bautizado así polo capitán [[James Cook]] durante a súa primeira viaxe en 1769, supostamente na honra da [[Royal Society]], o promotor da primeira expedición científica británica das illas. Con todo, Cook mesmo declarou no seu diario que chamounas "Sociedade'' porque unha estaba contigua á outra.<ref>[[Tony Horwitz|Horwitz, Tony]]. Oct. 2003, ''Blue Latitudes: Boldly Going Where Captain Cook Has Gone Before'', Bloomsbury, ISBN 0-7475-6455-8</ref> |
As '''illas da Sociedade''' (''Îles de la Société'' en [[lingua francesa|francés]]) ou oficialmente ''Archipel da Société'' forman un [[arquipélago]] no [[Océano Pacífico|Pacífico Sur]], administrativamente forman parte da [[Polinesia Francesa]]. Crese que o [[arquipélago]] foi bautizado así polo capitán [[James Cook]] durante a súa primeira viaxe en 1769, supostamente na honra da [[Royal Society]], o promotor da primeira expedición científica británica das illas. Con todo, Cook mesmo declarou no seu diario que chamounas "Sociedade'' porque unha estaba contigua á outra.<ref>[[Tony Horwitz|Horwitz, Tony]]. Oct. 2003, ''Blue Latitudes: Boldly Going Where Captain Cook Has Gone Before'', Bloomsbury, ISBN 0-7475-6455-8</ref> |
||
As illas convertéronse en protectorado [[Francia|francés]] en [[1843]] e en colonia en [[1880]]. Tiñan unha poboación de 235.295 habitantes en [[2012]], cubrindo unha superficie duns 1.593 quilómetros cadrados. |
As illas convertéronse en protectorado [[Francia|francés]] en [[1843]] e en colonia en [[1880]]. Tiñan unha poboación de 235.295 habitantes en [[2012]], cubrindo unha superficie duns 1.593 quilómetros cadrados. |
||
Non existe un nome [[lingua tahitiana|tahitiano]] para o arquipélago e utilízase a transcrición fonética ''T´taiete'' a partir do inglés ''Society''. |
Non existe un nome [[lingua tahitiana|tahitiano]] para o arquipélago e utilízase a transcrición fonética ''T´taiete'' a partir do inglés ''Society''. |
||
| Liña 23: | Liña 23: | ||
**[[Maupihaa]] (Mopelia). |
**[[Maupihaa]] (Mopelia). |
||
**[[Manuae, Illas da Sociedade|Manuae]] (Scilly). |
**[[Manuae, Illas da Sociedade|Manuae]] (Scilly). |
||
**[[Motu One, Illas da Sociedade|Motu One]] (Bellinghausen). |
**[[Motu One, Illas da Sociedade|Motu One]] (Bellinghausen). |
||
[[Ficheiro:Societyislands.jpg|1000px]] |
[[Ficheiro:Societyislands.jpg|1000px]] |
||
| Liña 31: | Liña 31: | ||
==A colonización== |
==A colonización== |
||
O neerlandés [[Jacob Roggeveen]], en [[1722]], foi o primeiro europeo en atopar unha illa do arquipélago, a pequena Maupiti. Despois, [[Samuel Wallis]], en [[1767]], descubriu Tahití. O [[Francia|francés]] [[Louis Antoine de Bougainville]], en [[1768]], chamou ao arquipélago illas [[Borbón]] en honra á familia real francesa. O inglés [[James Cook]], en [[1767]], chamouna Society Islands en honra á Sociedade Real de Londres, organizadora da viaxe. |
O neerlandés [[Jacob Roggeveen]], en [[1722]], foi o primeiro europeo en atopar unha illa do arquipélago, a pequena Maupiti. Despois, [[Samuel Wallis]], en [[1767]], descubriu Tahití. O [[Francia|francés]] [[Louis Antoine de Bougainville]], en [[1768]], chamou ao arquipélago illas [[Borbón]] en honra á familia real francesa. O inglés [[James Cook]], en [[1767]], chamouna Society Islands en honra á Sociedade Real de Londres, organizadora da viaxe. |
||
Entre 1772 e 1775, o vicerrei de [[Perú]], o catalán [[Manuel Amat e Juniet]], organizou tres expedicións ás illas da Sociedade. Tendo noticia da expedición de [[James Cook]], e ante o temor dunha colonización británica da illa, ordenou unha primeira expedición ao mando de [[Domingo Bonechea]], con Tomás Gayangos de axudante, a bordo da fragata "Águila". Na segunda expedición (1774-1775), [[Domingo Bonechea]] e José Andía e Varela, a bordo dos barcos "Águila" e "Júpiter", recoñecen ou descobren unha ducia de illas entre os arquipélagos [[Tuamotu]] e das [[Illas Austrais]], e establecen unha misión en [[Tahití]], que non tivo éxito. Nesta expedición morreu [[Domingo Bonaechea]], cuxa saúde estaba debilitada. |
Entre 1772 e 1775, o vicerrei de [[Perú]], o catalán [[Manuel Amat e Juniet]], organizou tres expedicións ás illas da Sociedade. Tendo noticia da expedición de [[James Cook]], e ante o temor dunha colonización británica da illa, ordenou unha primeira expedición ao mando de [[Domingo Bonechea]], con Tomás Gayangos de axudante, a bordo da fragata "Águila". Na segunda expedición (1774-1775), [[Domingo Bonechea]] e José Andía e Varela, a bordo dos barcos "Águila" e "Júpiter", recoñecen ou descobren unha ducia de illas entre os arquipélagos [[Tuamotu]] e das [[Illas Austrais]], e establecen unha misión en [[Tahití]], que non tivo éxito. Nesta expedición morreu [[Domingo Bonaechea]], cuxa saúde estaba debilitada. |
||
Os nomes españois utilizados para as illas foron: |
Os nomes españois utilizados para as illas foron: |
||
Revisión como estaba o 4 de xullo de 2016 ás 21:50
As illas da Sociedade (Îles de la Société en francés) ou oficialmente Archipel da Société forman un arquipélago no Pacífico Sur, administrativamente forman parte da Polinesia Francesa. Crese que o arquipélago foi bautizado así polo capitán James Cook durante a súa primeira viaxe en 1769, supostamente na honra da Royal Society, o promotor da primeira expedición científica británica das illas. Con todo, Cook mesmo declarou no seu diario que chamounas "Sociedade porque unha estaba contigua á outra.[1]
As illas convertéronse en protectorado francés en 1843 e en colonia en 1880. Tiñan unha poboación de 235.295 habitantes en 2012, cubrindo unha superficie duns 1.593 quilómetros cadrados.
Non existe un nome tahitiano para o arquipélago e utilízase a transcrición fonética T´taiete a partir do inglés Society.
As illas están divididas xeográfica e administrativamente en dous grupos. De leste a oeste son:
- Illas do Vento (Îles du-Vent):
- Illas de Sotavento (Îles Sous-le-Vent):
A lenda das orixes
Existe unha lenda sobre a creación destas illas, recollida por Josep Maria de Sagarra no libro A ruta blava (A ruta azul). Di que antes había cinco lúas sobre o ceo de Tahití que tiñan un rostro humano, moito máis acusado que a Lúa actual. Quen as miraba fixamente volvíase tolo. O deus creador Taaroa, enfadado co seu maleficio, fíxoas tremer producindo grandes terremotos ata que caeron ao auga. As cinco lúas, ao caer, formaron as cinco illas ao oeste de Tahití: Moorea, Maiao, Huahine, Raiatea e Bora Bora.
A colonización
O neerlandés Jacob Roggeveen, en 1722, foi o primeiro europeo en atopar unha illa do arquipélago, a pequena Maupiti. Despois, Samuel Wallis, en 1767, descubriu Tahití. O francés Louis Antoine de Bougainville, en 1768, chamou ao arquipélago illas Borbón en honra á familia real francesa. O inglés James Cook, en 1767, chamouna Society Islands en honra á Sociedade Real de Londres, organizadora da viaxe.
Entre 1772 e 1775, o vicerrei de Perú, o catalán Manuel Amat e Juniet, organizou tres expedicións ás illas da Sociedade. Tendo noticia da expedición de James Cook, e ante o temor dunha colonización británica da illa, ordenou unha primeira expedición ao mando de Domingo Bonechea, con Tomás Gayangos de axudante, a bordo da fragata "Águila". Na segunda expedición (1774-1775), Domingo Bonechea e José Andía e Varela, a bordo dos barcos "Águila" e "Júpiter", recoñecen ou descobren unha ducia de illas entre os arquipélagos Tuamotu e das Illas Austrais, e establecen unha misión en Tahití, que non tivo éxito. Nesta expedición morreu Domingo Bonaechea, cuxa saúde estaba debilitada.
Os nomes españois utilizados para as illas foron:
- San Cristóbal: Mehetia.
- Amat: Tahití.
- Santo Domingo: Moorea.
- La Pelada: Maiao.
- Los Tres Hermanos: Tetiaroa.
- La Hermosa: Huahine.
- San Pedro: Bora Bora.
- La Princesa: Raiatea.
- San Antonio: Maupiti.
- Pájaros: Scilly.
Ligazóns externas
- ↑ Horwitz, Tony. Oct. 2003, Blue Latitudes: Boldly Going Where Captain Cook Has Gone Before, Bloomsbury, ISBN 0-7475-6455-8