Xava: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Calq (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Xqbot (conversa | contribucións)
m r2.7.2) (Bot: Engado: bo:ཇ་ཝ།; cambios estética
Liña 40: Liña 40:
|}
|}


'''Xava''' (En [[lingua indonesia|indonesio]]: ''Jawa''), é unha [[illa]] de [[Indonesia]]. Cunha poboación de 135 millóns (excluíndo os 3´6 millóns de [[Madura]], que se administra como parte de Xava), é a illa máis poboada do mundo, e unha das rexións máis densamente poboadas do mundo. É a residencia do 60% da poboación de Indonesia. A [[Capital (política) | capital]] de Indonesia, [[Iacarta]], está no oeste de Xava. Gran parte da historia de Indonesia levouse a cabo en Xava, que foi o centro de poderosos imperios [[hindú]]-[[ budismo | budistas]], [[Sultán|sultanatos]] [[Islam|islámicos]], o centro colonial das [[Indias Orientais Neerlandesas]], e foi o centro da [[Revolución Nacional de Indonesia | campaña pola independencia Indonesia]]. A illa domina a vida social, política e económica indonesia.
'''Xava''' (En [[lingua indonesia|indonesio]]: ''Jawa''), é unha [[illa]] de [[Indonesia]]. Cunha poboación de 135 millóns (excluíndo os 3´6 millóns de [[Madura]], que se administra como parte de Xava), é a illa máis poboada do mundo, e unha das rexións máis densamente poboadas do mundo. É a residencia do 60% da poboación de Indonesia. A [[Capital (política)|capital]] de Indonesia, [[Iacarta]], está no oeste de Xava. Gran parte da historia de Indonesia levouse a cabo en Xava, que foi o centro de poderosos imperios [[hindú]]- [[budismo|budistas]], [[Sultán|sultanatos]] [[Islam|islámicos]], o centro colonial das [[Indias Orientais Neerlandesas]], e foi o centro da [[Revolución Nacional de Indonesia|campaña pola independencia Indonesia]]. A illa domina a vida social, política e económica indonesia.


Conta con tres linguas principais, aínda que o [[Língua xavanesa | xavanes]] é dominante e é a lingua materna de 60 millóns de persoas en Indonesia, a maioría dos cales viven en Xava. A maioría dos residentes son [[Multilingüismo | bilingüe]], co [[Lingua indonesia | Indonesio]] como a súa primeira ou segunda lingua. Aínda que a maioría da poboación de Xava é [[musulmá]], Xava ten unha mestura diversa de crenzas relixiosas, etnias e culturas.
Conta con tres linguas principais, aínda que o [[Língua xavanesa|xavanes]] é dominante e é a lingua materna de 60 millóns de persoas en Indonesia, a maioría dos cales viven en Xava. A maioría dos residentes son [[Multilingüismo|bilingüe]], co [[Lingua indonesia|Indonesio]] como a súa primeira ou segunda lingua. Aínda que a maioría da poboación de Xava é [[musulmá]], Xava ten unha mestura diversa de crenzas relixiosas, etnias e culturas.


== Xeografía ==
== Xeografía ==


[[Ficheiro: Semeru Bromo Temple.JPG | thumb | left | 250px | Os volcáns [[Semeru | Monte Semeru]] e [[Monte Bromo | Bromo]] en [[Xava Oriental]]]]
[[Ficheiro: Semeru Bromo Temple.JPG | thumb | left | 250px | Os volcáns [[Semeru|Monte Semeru]] e [[Monte Bromo|Bromo]] en [[Xava Oriental]]]]
Xava é a [[Lista de illas por superficie|13ª illa máis grande]] do mundo e a quinta illa máis grande de Indonesia, atópase entre [[Sumatra]] ao oeste e [[Bali]] ao leste. [[Borneo]] atópase ao norte e a [[Illa de Nadal]] ao sur. Xava está rodeado polo [[Mar de Xava]] no norte, o [[Estreito de Sunda]] no oeste, o [[Océano Índico]] no sur e o [[Estreito de Bali]] e [[Estreito de Madura]] no leste .
Xava é a [[Lista de illas por superficie|13ª illa máis grande]] do mundo e a quinta illa máis grande de Indonesia, atópase entre [[Sumatra]] ao oeste e [[Bali]] ao leste. [[Borneo]] atópase ao norte e a [[Illa de Nadal]] ao sur. Xava está rodeado polo [[Mar de Xava]] no norte, o [[Estreito de Sunda]] no oeste, o [[Océano Índico]] no sur e o [[Estreito de Bali]] e [[Estreito de Madura]] no leste .


Xava é case na súa totalidade de orixe [[volcán | volcánica]], contén trinta e oito [[montañas]] que forman unha columna vertebral de este a oeste, e que nun momento ou outro foron [[volcán]]s en estado activo. O volcán máis alto de Xava é o monte [[Semeru]] (3676 m). O volcán máis activo de Xava e tamén de Indonesia é o [[Monte Merapi]] (2968 m).
Xava é case na súa totalidade de orixe [[volcán]]ica, contén trinta e oito [[montañas]] que forman unha columna vertebral de este a oeste, e que nun momento ou outro foron [[volcán]]s en estado activo. O volcán máis alto de Xava é o monte [[Semeru]] (3676 m). O volcán máis activo de Xava e tamén de Indonesia é o [[Monte Merapi]] (2968 m).


As montañas máis altas axudan a dividir o interior nunha serie de rexións relativamente illadas adecuadas para o cultivo do [[arroz]]; os arrozais de Xava atópanse entre os máis ricos do mundo. Xava foi o primeiro lugar onde cultivouse o [[café de Indonesia]] a partir de 1699. Hoxe en día, o [[Café arabico]] cultívase na meseta de Ijen en pequenas e grandes plantacións.
As montañas máis altas axudan a dividir o interior nunha serie de rexións relativamente illadas adecuadas para o cultivo do [[arroz]]; os arrozais de Xava atópanse entre os máis ricos do mundo. Xava foi o primeiro lugar onde cultivouse o [[café de Indonesia]] a partir de 1699. Hoxe en día, o [[Café arabico]] cultívase na meseta de Ijen en pequenas e grandes plantacións.


A superficie de Xava é de aproximadamente 139.000 km². O [[río]] máis longo da illa é o [[río Solo]] de 600 km de longo. O río nace na súa fonte no centro de Xava no volcán [[Monte Lawu | Lawu]], e logo flúe cara ao norte e cara ao leste ata a súa desembocadura no [[Mar de Xava]] preto da cidade de [[Surabaya]].
A superficie de Xava é de aproximadamente 139.000 km². O [[río]] máis longo da illa é o [[río Solo]] de 600 km de longo. O río nace na súa fonte no centro de Xava no volcán [[Monte Lawu|Lawu]], e logo flúe cara ao norte e cara ao leste ata a súa desembocadura no [[Mar de Xava]] preto da cidade de [[Surabaya]].
A temperatura media en todo o ano é de 22° C a 29° C e a humidade media do 75%. As chairas costeiras do norte son xeralmente máis quentes, media de 34° C durante o día na [[estación seca]]. A costa sur é xeralmente máis fría que o norte, e as zonas altas do interior son tamén máis frescas. A [[tempada de choivas]] comeza en outubro e finaliza en abril durante a cal a choiva cae principalmente nas tardes e de forma intermitente durante o resto do ano. Os meses máis chuviosos son xaneiro e febreiro.
A temperatura media en todo o ano é de 22° C a 29° C e a humidade media do 75%. As chairas costeiras do norte son xeralmente máis quentes, media de 34° C durante o día na [[estación seca]]. A costa sur é xeralmente máis fría que o norte, e as zonas altas do interior son tamén máis frescas. A [[tempada de choivas]] comeza en outubro e finaliza en abril durante a cal a choiva cae principalmente nas tardes e de forma intermitente durante o resto do ano. Os meses máis chuviosos son xaneiro e febreiro.
Liña 69: Liña 69:
Xava divídese en 4 provincias:
Xava divídese en 4 provincias:
* [[Banten]], capital: [[Serang]]
* [[Banten]], capital: [[Serang]]
* [[Jawa Barat]] (Xava Occidental), capital: [[Bandung]]
* [[Jawa Barat]] (Xava Occidental), capital: [[Bandung]]
* [[Jawa Tengah]] (Xava Central), capital: [[Semarang]]
* [[Jawa Tengah]] (Xava Central), capital: [[Semarang]]
* [[Jawa Timur]] (Xava Oriental), capital: [[Surabaya]]
* [[Jawa Timur]] (Xava Oriental), capital: [[Surabaya]]


1 rexión especial * (istimewa daerah):
1 rexión especial * (istimewa daerah):
* [[Yogyakarta]] *
* [[Yogyakarta]] *


Liña 93: Liña 93:
[[bjn:Pulaw Jawa]]
[[bjn:Pulaw Jawa]]
[[bn:জাভা দ্বীপ]]
[[bn:জাভা দ্বীপ]]
[[bo:ཇ་ཝ།]]
[[br:Jawa]]
[[br:Jawa]]
[[bs:Java (ostrvo)]]
[[bs:Java (ostrvo)]]

Revisión como estaba o 11 de decembro de 2011 ás 08:35

Xava
Vista da illa
Datos
Capital Iacarta
País Indonesia
Localización Océano Pacífico
Arquipélago Illas da Sonda
Linguas Xavanés
Poboación (2005) 124.000.000 hab.
Superficie 138,794 km²
Densidade 979 /km²
Coordenadas 7°30′10″S 111°15′47″L / -7.50278, -111.26306
Maior Altura 3.676 m. Semeru
Localización
Localización da illa

Xava (En indonesio: Jawa), é unha illa de Indonesia. Cunha poboación de 135 millóns (excluíndo os 3´6 millóns de Madura, que se administra como parte de Xava), é a illa máis poboada do mundo, e unha das rexións máis densamente poboadas do mundo. É a residencia do 60% da poboación de Indonesia. A capital de Indonesia, Iacarta, está no oeste de Xava. Gran parte da historia de Indonesia levouse a cabo en Xava, que foi o centro de poderosos imperios hindú- budistas, sultanatos islámicos, o centro colonial das Indias Orientais Neerlandesas, e foi o centro da campaña pola independencia Indonesia. A illa domina a vida social, política e económica indonesia.

Conta con tres linguas principais, aínda que o xavanes é dominante e é a lingua materna de 60 millóns de persoas en Indonesia, a maioría dos cales viven en Xava. A maioría dos residentes son bilingüe, co Indonesio como a súa primeira ou segunda lingua. Aínda que a maioría da poboación de Xava é musulmá, Xava ten unha mestura diversa de crenzas relixiosas, etnias e culturas.

Xeografía

Os volcáns Monte Semeru e Bromo en Xava Oriental

Xava é a 13ª illa máis grande do mundo e a quinta illa máis grande de Indonesia, atópase entre Sumatra ao oeste e Bali ao leste. Borneo atópase ao norte e a Illa de Nadal ao sur. Xava está rodeado polo Mar de Xava no norte, o Estreito de Sunda no oeste, o Océano Índico no sur e o Estreito de Bali e Estreito de Madura no leste .

Xava é case na súa totalidade de orixe volcánica, contén trinta e oito montañas que forman unha columna vertebral de este a oeste, e que nun momento ou outro foron volcáns en estado activo. O volcán máis alto de Xava é o monte Semeru (3676 m). O volcán máis activo de Xava e tamén de Indonesia é o Monte Merapi (2968 m).

As montañas máis altas axudan a dividir o interior nunha serie de rexións relativamente illadas adecuadas para o cultivo do arroz; os arrozais de Xava atópanse entre os máis ricos do mundo. Xava foi o primeiro lugar onde cultivouse o café de Indonesia a partir de 1699. Hoxe en día, o Café arabico cultívase na meseta de Ijen en pequenas e grandes plantacións.

A superficie de Xava é de aproximadamente 139.000 km². O río máis longo da illa é o río Solo de 600 km de longo. O río nace na súa fonte no centro de Xava no volcán Lawu, e logo flúe cara ao norte e cara ao leste ata a súa desembocadura no Mar de Xava preto da cidade de Surabaya.

A temperatura media en todo o ano é de 22° C a 29° C e a humidade media do 75%. As chairas costeiras do norte son xeralmente máis quentes, media de 34° C durante o día na estación seca. A costa sur é xeralmente máis fría que o norte, e as zonas altas do interior son tamén máis frescas. A tempada de choivas comeza en outubro e finaliza en abril durante a cal a choiva cae principalmente nas tardes e de forma intermitente durante o resto do ano. Os meses máis chuviosos son xaneiro e febreiro.

Xava Occidental, é máis húmida que Xava Oriental e as rexións montañosas reciben precipitacións moito máis altas. As terras altas de Parahyangan en Xava Occidental, reciben máis de 4.000 mm anuais, mentres que a costa norte de Xava Oriental, recibe 900 mm anuais.

Humana

Os destinos turísticos máis populares inclúen a cidade de Yogyakarta, un gran monumento budista en forma de pirámide coñecido como Borobudur e o templo hindú máis grande de Xava, o Prambanan.

Parahyangan as terras altas preto de Buitenzorg, ca. 1865-1872

.

Administración

Xava divídese en 4 provincias:

1 rexión especial * (istimewa daerah):

1 ** capital especial do distrito da cidade (ibukota khusus daerah):

O perfecto Buda Borobudur.