Departamento de La Paz, O Salvador

Departamento de La Paz, O Salvador
Localización
	13°31′N 88°52′O / 13.51, -88.87Coordenadas: 13°31′N 88°52′O / 13.51, -88.87
Estado	O Salvador
Capital	Zacatecoluca (pt)
Contén a división administrativa	Cuyultitán (pt) ; El Rosario (pt) ; Jerusalén (pt) ../... 22+
Poboación
Poboación	308.087 (2007) (251,71 hab./km²)
Lingua usada	Lingua pipil
Xeografía
Superficie	1.224 km²
Comparte fronteira con	La Libertad, O Salvador ; Departamento de Cuscatlán ; Departamento de San Salvador ; Departamento de San Vicente
Creación	1852
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC−06:00
ISO 3166-2	SV-PA

La Paz é un dos catorce departamentos que conforman a República do Salvador. A capital é a cidade de Zacatecoluca. O departamento de La Paz encóntrase situado no sector centro-sur do Salvador. Os seus límites son o lago de Ilopango e o departamento de Cuscatlán polo norte, o departamento de San Vicente polo nordés e leste, os departamentos de San Salvador e La Libertad polo oeste e o océano Pacífico polo Sur.

Historia[editar | editar a fonte]

O territorio do departamento, de acordo cos restos arqueolóxicos encontrados no sector comprendido entre os ríos Lempa e Jiboa, estivo poboado por comunidades maiances até finais do século XI. Logo produciuse a primeira migración invasora de pobos nahuas mesoamericanos.

Tras a ocupación tolteca, que tendían a mesturarse coas tribos locais, establecéronse catro séculos despois os nonualcos, pertencentes ao grupo náhua de kuskatan. A eles débeselle a fundación ou repoboación de núcleos urbanos como os de Cuyultitán, Analco, Tecoluca, Santiago, San Pedro, San Juan Nonualco, Santa María Ostuma e Zacatecoluca. Esta última poboación era, en tempos da colonia, unha das catro urbes precolombianas de maior importancia do país e, como tal, foi designada cabeceira de partido en 1786.

En 1814, a cidade de Zacatecoluca protagonizou un dos episodios máis significativos do movemento independentista salvadoreño, cando os nonualcos alzáronse en armas, tomaron a poboación e obrigaron ao seu intendente a proclamar a emancipación. Unha vez lograda esta, a crecente poboación e riqueza de Zacatecoluca determinou que en 1823 a poboación fora elevada a categoría de vila, alcanzando a de cidade en 1844.

En 1852, o goberno de Francisco Dueñas creou o departamento a partir de territorio que desde 1824 era parte do departamento de San Vicente.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Relevo[editar | editar a fonte]

O relevo do departamento de La Paz está determinado por unha rexión montañosa, que abrangue a súa maior parte, e unha chaira costeira. A primeira está formada polos contrafortes da cordilleira Central (La Libertad - San Salvador - San Vicente), pertencente ao Eixo volcánico salvadoreño-guatemalteco e está atravesada por varios vales fluviais. O seu máximo cumio é o volcán San Vicente ou Chichontepec, xunto o cal destacan os cerros El Volcancito e La Carbonera (os únicos que superan os 1,000 m). A chaira costeira, cunha anchura que oscila entre os 10 e 20 km, é unha planicie aluvial atravesada por unha gran cantidade de ríos, na que se encontran numerosos esteiros.

O punto máis alto do territorio atópase nas coordenadas 13.596300,-88.838114,^[1] especificamente no volcán Chinchontepec a 2.182 msnm.

Hidrografía[editar | editar a fonte]

Entre os esteiros singulares figuran os de Jaltepeque, con varias illas interiores, Limpio, Solomillo e El Esterón. Outros accidentes do litoral dominado pola chaira son as praias La Zunganera, El Pimental, San Marcelino, Las Hojas e Los Blancos, e a punta e bocana de Cordoncillo. A rede hidrográfica está composta por numerosos ríos que desembocan no Pacífico, como o Tihuapa e o Comalapa; ou integran as concas dos ríos Jiboa (emisario do lago Ilopango), como o Sepaquiapa e o Tilapa, e como tamén do Lempa.

O lago Ilopango é de orixe volcánica e no seu interior encóntrase a illa Cerro Los Patos. Con arredor de 4300 ha, é o segundo corpo de auga salobre máis grande do Salvador, así como unha das principais extensións de bosque salgado (mangleiro). Atópase na porción oriental costeira do Departamento de La Paz a uns 60 km de San Salvador, e nel áchase a zona turística de praia denominada Costa do Sol, con amplas instalacións hostaleiras, incluídas algunhas nas illas.

Completan o sistema hidrográfico do departamento as lagoas de Nahualapa, Limpia, El Gallo, Jauta, Contreras, Solomilla e El Patrono.

Clima[editar | editar a fonte]

O clima é temperado húmido na zona montañosa, con choivas que superan os 2,000 mm ao ano, e cálido e semihúmido nos vales septentrionais, o centro e a chaira litoral, con choivas de 1,500 mm anuais. A flora do departamento está representada por especies típicas do bosque húmido tropical e húmido subtropical.

División política e administrativa[editar | editar a fonte]

O departamento de La Paz comprende catro distritos e vinte e dous municipios.^[2]^[3]

Distritos[editar | editar a fonte]

O departamento está dividido en 4 distritos, que son:

Distrito de Zacatecoluca[editar | editar a fonte]

Creado no ano 1786, comprende os municipios de:

Zacatecoluca (Capital o Cabecera departamental)
San Juan Nonualco
Santiago Nonualco
San Luis La Herradura
San Rafael Obrajuelo

Distrito de Olocuilta[editar | editar a fonte]

Creado no ano 1786, comprende os municipios de:

Distrito de San Pedro Masahuat[editar | editar a fonte]

Creado no ano 1892, comprende os municipios de:

Distrito de San Pedro Nonualco[editar | editar a fonte]

Creado no ano 1892, comprende os municipios de:

Municipios[editar | editar a fonte]

O departamento está dividido en 22 municipios, que son:

Notas[editar | editar a fonte]

↑ "13°35'46.7"N 88°50'17.2"W". 13°35'46.7"N 88°50'17.2"W. Consultado o 2020-12-10.
↑ "Distritos de El Salvador". Arquivado dende o orixinal o 1 de febreiro de 2019. Consultado o 29 de xaneiro de 2019.
↑ "Municipios y Distritos de El Salvador". Arquivado dende o orixinal o 17 de agosto de 2022. Consultado o 04 de maio de 2022.