Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
O mar tamén é casado, o mar tamén ten muller, é casadiño coa area, dálle bicos cando quer.
A espicha do catalán/ non dá proveito a ninguén;/ mandei a muller á espicha/ i espicháronma tamén [ 1] .
A galiña pon o ovo/ pra o proveito da muller:/ o home vai pra o monte/ ¡come broa si a quer! .
A mazán do alcipreste/ non é verde, qu’é madura;/ a muller que coma dela/ non morre de paridura .
A miña muller é vella,/ de vella caeulle o coiro,/ hei de facer un pandeiro/ para correr o Antroido .
A miña muller é vella,/ de vella non pode andar;/ heina de pór de cancela/ á entrada do lugar [ 2] .
A miña muller é vella,/ de vella non pode andar;/ heina de pór de espantallo/ á saída do lugar [ 2] .
A miña muller é vella,/ de vella rompeulle o coiro;/ hemos faguer un pandeiro/ para corre-lo entroido [ 3] .
A miña muller é vella,/ heina de mandar matar/ e poñela de cancela/ na entrada do lugar .
A miña muller é vella,/ máis vella que Belcebú;/ tiña seis libras de la/ onda a regaña do cu [ 4] .
A miña muller, Farruco,/ éche unha cumprimenteira:/ bebeu un xarro de viño,/ comeu unha bola enteira [ 5] .
A miña muller, Farruco,/ éche unha cumprimenteira:/ co rabo dunha sardiña/ comeu unha bola enteira [ 6] .
A miña muller morreu/ enterreina tras do forno,/ pasei onte por alí,/ inda me choscou un ollo [ 7] .
A miña muller morreume,/ por ela non hei chorar;/ chorarei polo diñeiro/ que o crego me ha de levar .
A muller ía no prado/ a vaca facía o xantar,/ a cadela varre a casa/ e a vasoira vai lavar .
A muller que é casadeira/ que a vida con tino leve,/ pois muller que moito loce/ ó cabo ninguén a quere [ 8] .
A muller que ha de ser boa/ ha de ter o cu de pau,/ a barriga de cortiza/ i o nariz de bacallau [ 9] .
A muller que ha de ser miña/ ha de te-lo cu de pau,/ a barriga de cortizo/ e os peitos de bacallau [ 10] .
A muller que ha de ser miña/ ha de ter o cu de pan,/ a barriga de cortizo/ i o nariz de bacallau [ 11] .
A muller que ten dous homes/ non é tonta, que é entendida;/ cando se apaga unha vela/ a outra queda encendida .
A muller traballadora/ e que tamén é calada,/ non sabe o home que a leva/ que boa sorte lle agarda [ 12] .
A perdiz anda no monte,/ herba seca non a come./ A muller que non ten fillos/ logo acaba co seu home [ 13] .
Agora que foi e foi,/ nena, non teñas pesares,/ agora que foi e foi/ Dios cho ha de remediare [ 14] .
Agora que foi e foi,/ niña non teñas pesar;/ agora que foi e foi/ Diolo ha de remediar [ 15] .
Agora que a puxeches/ coa barriga redonda,/ ou has de casar con ela/ ou haslle de volve-la honra .
Ai da muller que se perde/ deixándose ir da levada!/ Nunca arde a leña verde/ mais aparece queimada! [ 16] .
Anque os vexas reventados/ dos homes non fagas caso,/ que despois, desque se casan,/ por ti non dan nin un paso [ 17] .
Arriba, pandeiro roto,/ abaixo, manta mollada,/ a muller de ruín home/ xempre anda mal amañada [ 18] .
Arriba, pandeiro roto,/ abaixo, manta mollada,/ onde estamos as mulleres/ os homes non valen nada [ 18] .
As esfolladas de noite/ non dan porveito a ninguén;/ mandei a muller a unha/ i esfolláronma tamén [ 19] .
As esfolladas do millo/ non dan porveito a ninguén;/ miña muller foi a ela/ i esfolláronma tamén [ 20] .
As mociñas que hai agora/ xa che son unhas laretas;/ por unha cunca de papas/ déixanche apalpa-las tetas .
As morenas todas teñen/ moi negriño o curazón,/ por eso elas dos homes/ non poden ter compasión [ 21] .
As mozas de Vilacova,/ non son unha que son todas,/ poñen tres pares de medias/ para ter as pernas gordas [ 22] .
As mulleres cando paren/ acórdanse de san Ramón/ pero non se acordan do santo/ cando están na función .
As mulleres e o reloxo/ teñen certo parecido;/ en chegando a variar/ todo o traballo é perdido .
As mulleres i o reló/ ten un certo parecido:/ en chegando a varear/ todo traballo é perdido [ 21] .
As mulleres son tan meigas/ que dende que están casadas/ danlle ao home o caldo todo/ i elas comen as talladas [ 23] .
Calai, que eí ven os mozos,/ que non nos sintan falar,/ que din que nós as mulleres/ so sabemos barallar [ 24] .
Canta cuco, canta cuco,/ na rabela do arado;/ as mulleres antre os homes/ é un gando mal gardado [ 25] .
Canta rula, canta rula,/ por riba daquil valado;/ as mulleres antre os homes/ é un gado mal gardado [ 26] .
Cantas penas, cantas penas/ pasa unha muller casada;/ non come por darllo ó home/ i aínda esí é maltratada [ 27] .
Casadiña de onte á noite/ déronme a comer ameixas,/ o meu marido vai fóra/ non teño a quen dar as queixas [ 28] .
Casadiña de tres días/ non se cansa de chorar/ pola vida de solteira/ que non ha de recobrar [ 29] .
Casaime, meu pai, casaime./ Miña filla, non tes roupa./ Casaime, meu pai, casaime,/ que unha perna tapa a outra [ 30] .
Caséicheme por un ano/ por saber que vida era,/ o ano vaise acabar,/ solteira quen che me dera ’' [ 31] .
Caseime, miña naiciña,/ e caseime en mala hora;/ paso fame e mais traballo/ i aínda o home fai mofa [ 32] .
Chamácheme trobisqueira,/ herba que o gando non come./ Vale máis ser trobisqueira/ que muller de ruín home [ 33] .
Coida meu pai que me ten/ debaixo do pé dereito./ Fanlle a cama no sobrado:/ non sabe cando me deito [ 34] .
Como che pille no prado/ como che pillei máis veces/ heiche de meter no corpo/ herba para nove meses [ 35] .
Costureiriña bonita,/ que ó palacio vai coser,/ no medio do corredor/ hanche de dar que facer [ 36] .
De solteiriños os mozos/ todos son garatuxeiros/ e dende que están casados/ fan das mulleres pandeiros [ 37] .
De solteiros os mozos/ todos son garatuxeiros/ e dende que están casados/ fan das mulleres pandeiros .
Dime, casadiña nova,/ como che vai de casada?/ Como á criada que serve/ e lle non pagan soldada [ 38] .
Dinme que non teño rentas/ para mante-la muller;/ teño un salgueiro na horta,/ roi nel canto quixer .
Dios che me dea paciencia/ con esta miña muller/ que non fai o que eu lle mando/ e que fai o que ela quer [ 39] .
Disme ti que non tes cruz/ pra rezares o rosario;/ cásate, pois, queridiña,/ que has de ter cruz e calvario .
En palabras de canteiros,/ Rapazas, non vos fiedes;/ Collen os picos e marchan,/ E despois ¿qué lles faredes? [ 40] .
Esta noite fun labrar/ e rompeume o aradoiro,/ fuxeume a muller da cama/ e fun atrás dela en coiro [ 41] .
Estate quedo, meliciano,/ non me rómpa-lo refaixo,/ si queres que rompa logo/ bótalle a man por debaixo [ 42] .
Eu ben vin esta-lo cuco/ na rabela do arado;/ as mulleres entre os homes/ son gando mal reparado .
Eu caseime con un vello/ ¡non sei que estaba pensando!/ todo o día funga, funga,/ todo o día anda fungando [ 43] .
Eu teño sete camisas/ que me deron sete tolas,/ todas son amigas miñas/ eu son amigo de todas [ 44] .
Fanse moi homildosiños/ os homes pra pretender/ e despois, desque se casan,/ fan a mofa da muller [ 45] .
Garatuxas fan os homes/ cando andan a pretender;/ raio parta a toda a casta,/ leve o demo o seu querer [ 46] .
Máis quero ser solteiriña/ que muller de home baldío;/ máis quero probe con honra/ que sen honra un home rico [ 47] .
Mariñeiro quero, madre,/ mariñeiro me han de dar,/ se non me dan mariñeiro/ solteiriña hei de quedar [ 48] .
Meu señor San Andresiño/ que estás na alta montaña,/ este ano vin, solteira,/ pro o que vén virei casada [ 49] .
Miña comadre é unha ladra,/ non vin muller coma ela;/ os ósos dállos ó home/ a polpa cómea ela .
Miña sogra morreu onte,/ deixoume o caldo na ola./ ¡Vamos comendo e roendo/ quen se morreu que se morra! [ 6] .
Miña sogra querme mal/ porque lle falo co fillo,/ heille de mandar dicir/ que o garde no bolsillo [ 50] .
Miña Virxe dos Milagros,/ os milagros vanse vendo,/ ás rapaciñas de agora/ vaille a barriga crecendo [ 51] .
Na casa do probe reñen/ e todos teñen razón;/ as mulleres pola saia/ e os homes polo calzón .
Namoreime dun casado,/ pensei e volvín en min,/ quen á súa muller deixa/ millor me deixará a min [ 52] .
Ninguién se fíe dos homes/ nin de todo o seu afán,/ que teñen o mel na boca/ e no peito o solimán [ 53] .
Non busques muller na feira/ e menos na romaría;/ busca as rapazas na casa/ vestidas de cada día .
Non me toques na barriga/ que me doi que me atormenta,/ un pouquiño máis abaixo/ na caixa da ferramenta [ 54] .
Non poña-lo pé no meu,/ nin a mau na miña saia,/ que anque son moza solteira,/ espero de ser casada [ 55]
Non son bonita que espante/ nin fea que poña medo;/ moreniña como son,/ esí me quer o meu Pedro .
Non te chegues tanto a ela;/ éche unha muller casada,/ ten o marido na terra .
Nunca vin ponte sin río/ nin muíño sin rodicio,/ nunca vin moza bonita/ que tivese moito xuicio .
O donaire dunha nena/ inda non cho saben todos;/ o donaire dunha nena/ vaiche no mirar dos ollos .
O home, cando pretende/ faise doce e garimoso;/ non fagas caso, meniña,/ sonche as mañas do raposo [ 56] .
O mar tamén é casado,/ o mar tamén ten muller,/ é casadiño coa area,/ dálle bicos cando quer .
O paxaro carpinteiro/ mete o rabo na silveira;/ así fai a boa moza/ cando non ten quen a queira .
Pica, canteiriño, pica,/ pica na pedra miúda,/ pica na muller allea/ que outro picará na túa [ 57] .
¡Quen che me dera, meniña,/ no canaval do teu pai!/ Non che había de valer/ o chamar polo teu pai [ 58] .
Quen me dera ser o clavo/ en que cólga-lo candil/ para te ver desnudar/ e pola mañá vestir [ 59] .
San Antonio bendito/ dádeme un home,/ anque me mate,/ anque me esfole .
San Benito de Lantaño, casamenteiro das vellas,/ porqué non casa-las mozas,/ que mal che fixeron elas [ 60] .
Se canto, son unha tola,/ se non canto, unha curuxa,/ se me lavo, unha profana,/ se me non lavo, unha sucia [ 61] .
Sei tocar e sei bailar,/ sei tocar a pandereta,/ o home que a min me leve/ leva músiva compreta [ 62] .
Solteiriña, non te cases,/ mira que tes boa vida,/ que eu seiche dunha casada/ que está ben arrepentida .
Sempre suspirei, de moza,/ por un guapo labrador;/ agora tamén o teño/ borrachón e xogador .
Traballo é ser casada,/ traballo é non o ser,/ traballo é te-los fillos,/ traballo é non os ter [ 63] .
Un mariñeiro me dixo/ se me quería casar./ Eu lle dixen: mariñeiro/ outro ano e nada máis [ 64] .
Vive ti, dorme, descansa/ e por min non teñas pena/ porque me tes tan segura/ coma a iauga nunha cesta [ 65] .
¿Vosté que ten? ¿que lle doi?/ ¿vosté que lle doi? ¿que ten?/ ¡ai, vosté troulou, troulou,/ vosté troulou con alguén! [ 66] .
Xanciño, Xanciño, Xan,/ Xanciño, Xan de Manuela,/ ¿pra que quére-la muller/ se non vas durmir con ela?
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 212. A espicha consiste en colocar as sardiñas nas espichas para as afumar ou secar; a salga das sardiñas en Galicia estivo durante moito tempo nas mans dos cataláns.
↑ 2,0 2,1 Xaquín Lorenzo Fernández, 37.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 37. No orixinal: correlo .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 37. No orixinal: lá, cú .
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 28. No orixinal: éch’unha .
↑ 6,0 6,1 Saudade nº 4, xullo 1943, 30. No orixinal: inteira .
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 28. No orixinal: choscóu .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 39. No orixinal: ninguiéna .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 39. No orixinal: cú .
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 28. No texto: tel-o , cú .
↑ É posible un erro na recollida da cantiga de pan por pau .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 39.
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 196. No orixinal: perdíz, non-a .
↑ Xosé Ramón Fernández-Oxea:220.
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 28). No orixinal: Diol-o .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 32.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 40.
↑ 18,0 18,1 Xaquín Lorenzo Fernández, 45.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 47. A esfollada era a xuntanza para arrincar as follas da mazaroca do millo antes de almacenalas no piorno.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 212.
↑ 21,0 21,1 Xaquín Lorenzo Fernández, 49.
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 170. No orixinal: Vilacoba . Recollido en Cambados, pero no Nomenclátor non hai tal Vilacova na Arousa. ¿El será erro por Vilanova?
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 49. No orixinal: dánlle .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 54. No orixinal: ehí, dín, nólas, so .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 216.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 58. No orixinal: de aquil, balado .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 58.
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 198. No orixinal: â noite, fora .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 60.
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 27. No orixinal: qu’unha .
↑ Álvaro das Casas, Nós 95, 15.11.1931, 216.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 60. No orixinal: e máis .
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 199. No orixinañ: trovisqueira, mais .
↑ Marcial Valladares Núñez (1884). No orixinal: Còida meu pai que me tèn/ debaijo d'o pe dereito./ Fanll'a cama n'o sobrado:/non sabe cando me deito .
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 196. No orixinal: mais, eiche .
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 196. No orixinal: ô Palacio .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 69.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 70.
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 198.
↑ Diccionario da Real Academia Galega 1913.
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 196. No orixinal: de ela .
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 28. No orixinal: Státe, rompal-o, bótall’a .
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 30. No orixinal: qu’estaba .
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 195.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 84.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 86.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 91. No texto: valdío .
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 167.
↑ Vicente Risco: "Cultura espritual", 405.
↑ Álvaro das Casas, Nós 95, 15.11.1931, 215. No texto: héille , decir .
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 189. No texto: âs rapaciñas . Bouza Brey di que o santuario dos Milagros sitúase no concello de Cuntis, pero ten que referirise á virxe dos Milagros de Amil , Moraña, concello lindeiro con aquel.
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 107. No orixinal: de un .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 107. O solimán , ou sublimado, é a substancia que resulta da combinación de cloro e mercurio, moi velenosa e empregada en medicina como desinfectante.
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 194. No orixinal: mais .
↑ Marcial Valladares Núñez. No orixinal: Non poña-l-o pè n'o meu,/ nin a mau n'a miña saya,/ qu'anque son moza solteira,/ espèro de ser casada .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 117.
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 196. No texto: miuda . En Portugal corre esta variante: A muller do ferreiriño/ non hai muller como ela/ de día peta no xunque;/ pola noite peta nela .
↑ Fermíon Bouza Brey 1929, 178. No orixinal: canabal, pol-o .
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 137. No orixinal: cólgalo .
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 185. No orixinal: casal-as . Recollido en Godos (Caldas), parroquia estremeira de Lantaño (Portas).
↑ Xaquín Lorenzo Fernández, 142.
↑ Santa Cristina de Barro é unha parroquia do concello de Noia . Álvaro das Casas, Nós 94, 15.10.1931, 192. No orixinal: mín .
↑ Fermín Bouza Brey, Nós nº 97, 15.01.1932, 19. No orixinal: non-o, tel-os, non-os .
↑ Fermín Bouza Brey 1929, 168.
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 27. No orixinal: tés, i-auga .
↑ Saudade nº 4, xullo 1943, 30. No orixinal: voste (nos dous primeiros versos), qué lle, troulóu .
ANÓNIMO: Saudade. Verba Galega nas Américas , México 1942-1953. Ed. facsímile do Centro do Ramón Piñeiro 2008.
BOUZA BREY, Fermín : "Cantigas populares da Arousa", en Arquivos do Seminario de Estudos Galegos III, 1929, 153-204 [en facsímile II].
Fermín Bouza-Brey (colector): "Literatura popular da parroquia de Paradela, concello da Estrada, na terra da Ulla", en "Arquivo Filolóxico e Etnográfico de Galiza", en Nós .
CASAS, Álvaro das (colector): "Pra un canzoneiro de Noia", en "Arquivo Filolóxico e Etnográfico de Galiza", en Nós 1931.
LORENZO FERNÁNDEZ, Xaquín : Cantigueiro popular da Limia Baixa , Galaxia, Vigo 1973.
RAMÓN E FERNÁNDEZ OXEA, Xosé (BEN CHO SHEY): Santa Marta de Moreiras , Cadernos do Seminario de Sargadelos nº 41. Ed. do Castro, Sada 1982.
REAL ACADEMIA GALEGA : Diccionario gallego-castellano , 1913-1928.
RISCO, Vicente : "Cultura espritual", en Historia de Galiza tomo I, 1962 (reed. Akal 1979, 255-777).
VALLADARES NÚÑEZ, Marcial : Diccionario gallego-castellano , Santiago, Imp. Seminario Conciliar 1884.