Cabeza de cobra

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Aristoloquia paucinervis

Aristoloquia paucinervis na Dehesa Boyal de Puertollano (España)
Clasificación científica
Reino: Plantae
Subreino: Tracheobionta
División: Magnoliophyta
Clase: Magnoliopsida
Subclase: Magnoliidae
Orde: Piperales
Familia: Aristolochiaceae
Xénero: Aristolochia
Especie: 'A. paucinervis'
Nome binomial
'Aristolochia paucinervis'
Pomel

A cabeza de cobra, esterloquia,[1] ou aristoloquia,[2] (Aristolochia paucinervis) é unha herbácea da familia das aristoloquiáceas.

Detalle da flor

Caracteres[editar | editar a fonte]

Planta herbácea e vivaz que forma unha pequena tuberosidade subterránea, da que parten numerosas raíces de cor ocre claro, que se fincan verticalmente no chan. Os talos, de 30-40 cm, desenvólvense en zigzag. Nos cóbados levan senllas follas glaucas, alternas, pecioladas, acorazonado-triangulares, coas marxes finamente dentadas e rugosas polo envés. As flores aparecen solitarias nas axilas das follas, sostidas por un pedúnculo moito máis longo que o rabiño foliar; teñen cor pardusco, co beizo superior púrpura escuro. Froito globuloso, con 6 liñas de cor verde intensa que o percorren lonxitudinalmente. Florece na primavera.[3]

Distribución e hábitat[editar | editar a fonte]

No Mediterráneo, Península Ibérica e en Macaronesia. Habita en cultivos, matogueiras aclaradas e zonas ruderalizadas. Xeófito.

Usos[editar | editar a fonte]

As súas infusións son excitantes, chegando a ser tóxicas a doses elevadas.

Taxonomía[editar | editar a fonte]

Aristolochia paucinervis foi descrita por Auguste Nicolas Pomel e publicada en Nouveau Materiaux pour la Flore Atlantique 1: 136. 1874.[4]

Etimoloxía

Aristolochia: nome xenérico que deriva das palabras gregas aristos ( άριστος ) = "que é útil" e locheia ( λοχεία ) = "nacemento", polo seu antigo uso como axuda nos partos.[5][6] Porén, segundo Cicerón, a planta leva o nome dun tal "Aristolochos", que a partir dun soño, aprendera a utilizala como un antídoto para as mordeduras das serpes.[7]

La aristoloquia se llamó ansí por parecer que a las mujeres socorría en el parto........La redonda tiene virtud contra todas las otras ponzoñas; mas la luenga resiste el daño de las serpientes y de cualquier veneno mortífero si se bebe una dracma della con vino y se aplica también por de fuera. Bebida con pimienta y con mirra expele el menstruo, las pares y la criatura del vientre; y lo mismo hace metida en la natura de la mujer. Pedacio Dioscórides Anazarbeo, acerca de la Materia Medicinal y de los venenos mortíferos. Andrés Laguna. 1566, Salamanca.
La aristoloquia se llamó ansí por parecer que a las mujeres socorría en el parto........La redonda tiene virtud contra todas las otras ponzoñas; mas la luenga resiste el daño de las serpientes y de cualquier veneno mortífero si se bebe una dracma della con vino y se aplica también por de fuera. Bebida con pimienta y con mirra expele el menstruo, las pares y la criatura del vientre; y lo mismo hace metida en la natura de la mujer. Pedacio Dioscórides Anazarbeo, acerca de la Materia Medicinal y de los venenos mortíferos. Andrés Laguna. 1566, Salamanca.

paucinervis: epíteto latino que significa "pouco veteado".[8]

Sinonimia
  • Aristolochia longa subsp. paucinervis (Pomel) Batt.[9]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Guía das plantas de Galicia, Xosé Ramón García, 2008
  2. aristoloquia en Digalego
  3. Penas, A.; Díez, J.; Llamas, F.; Rodríguez, M. (1991). Plantas Silvestres de Castilla y León. Valladolid:Ámbito. ISBN 84-86770-40-8. 
  4. "Aristolochia paucinervis". Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultado o 30 de novembro de 2012. 
  5. Jepson Manual: Aristolochia
  6. Missouri Botanical Garden
  7. Quid scammoneae radix ad purgandum quid aristolochia ad morsus serpentium possit quae nomen ex inventore repperit rem ipsam inventor ex somnio - posse video quod satis est; cur possit nescio.
  8. en Epítetos Botánicos
  9. Aristolochia paucinervis en PlantList

Véxase tamén[editar | editar a fonte]