Bollywood

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Bollywood é o nome co que se coñece a industria cinematográfica en lingua hindi establecida en Mumbai, a cidade máis poboada da India. En ocasións emprégase incorrectamente o termo para referirse á totalidade do cinema da India que inclúe outros centros de produción en múltiples linguas.[1]

Bollywood é un dos maiores centros de produción de cinema en todo o mundo, superando incluso a industria cinematográfica estadounidense.[2][3][4]

Orixe do nome[editar | editar a fonte]

O nome "Bollywood" é un portmanteau derivado de Bombay, antigo nome de Mumbai, e Hollywood, centro da industria estadounidense.[5] Porén, ao contrario de Hollywood, Bollywood non é un lugar físico. O nome de Bollywood segue o esquema de "Tollywood", nome empregado desde 1932 para referirse ao cinema de Bengala occidental, baseado en Tollygunge, Calcuta. Na actualidade Tollywood emprégase para referirse á industria telugu en Andhra Pradesh.

O termo Bollywood ten a súa orixe na década de 1970 cando India superou os Estados Unidos como maior produtora mundial.

Historia[editar | editar a fonte]

Cartel do primeiro filme sonoro indio, Alam Ara (1931)

O primeiro filme indio foi Raja Harishchandra (1913), de Dadasaheb Phalke. Na década de 1930 filmábanse máis de 200 filmes cada ano.[6] O primeiro filme sonoro Alam Ara, de Ardeshir Irani (1931), foi un grande éxito comercial.[7] Bollywood e toda a industria rexional adaptouse rapidamente ao cinema sonoro.

Nas décadas posteriores moitos dos filmes producidos en Bollywood eran filmes escapistas, para contrarrestar os tumultuosos acontecementos deses anos.

A idade de ouro[editar | editar a fonte]

Trala independencia da India, chegou o período coñecido como “A idade de ouro” do cinema hindi[8] con algún dos filmes con mellores críticas como Pyaasa (1957) e Kaagaz Ke Phool (1959) e filmes de Raj Kapoor como Awaara (1951) e Shree 420 (1955). Estes filmes reflectían temas sociais, relacionados coa clase traballadora das cidades. Tamén se produciron filmes épicos como Mother India, de Mehboob Khan (1957), que foi o primeiro filme indio candidato ao Oscar.

Desde que o filme social Neecha Nagar gañase a Palma de Ouro no primeiro festival de Cannes os filmes de Bollywood eran invitados frecuentemente aos principais festivais.

Cinema moderno[editar | editar a fonte]

Nas décadas de 1960 e 1970 triunfaron filmes románticos e de acción protagonizados por actores como Rajesh Khanna, Dharmendra, Sanjeev Kumar e Shashi Kapoor e actrices como Sharmila Tagore, Mumtaz e Asha Parekh. A partir de mediados dos anos 70, os filmes volvéronse máis violentos, sobre gánsters e bandidos. Nas décadas seguintes triunfaron os musicais románticos familiares, aparecendo unha nova xeración de estrelas, como Aamir Khan, Salman Khan, Shahrukh Khan, Sridevi, Madhuri Dixit, Juhi Chawla e Kajol. Filmes de acción e comedia tamén tiveron éxito, gañando recoñecemento especialistas en escenas perigosas como Akshay Kumar.

Bollywood no século XXI[editar | editar a fonte]

O século XXI trouxo un crecemento da popularidade de Bollywood en mercados estranxeiros​, con filmes como Lagaan (2001), Devdas (2002), Kal Ho Naa Ho (2003), Veer-Zaara (2004), Mangal Pandey (2005) e Kabhi Alvida Naa Kehna (2006), ademais doutros como Kites (2010) e My Name is Khan (2010). Nese século tamén elevou o nivel técnico e de calidade dos filmes.[9]

Influencia[editar | editar a fonte]

Influencias en Bollywood[editar | editar a fonte]

As seis principais influencias do cinema popular indio son:[10]

  • As antigas sagas épicas indias, como o Mahabharata e o Ramayana.
  • Os antigos dramas sánscritos.
  • O teatro da India tradicional, que comezou a ser popular a partir do século X.
  • O teatro Parsi, cheo de fantasía, música e danza.
  • O cinema de Hollywood, no que os musicais foron populares especialmente entre os anos vinte e cincuenta do século XX.
  • A televisión musical occidental, particularmente a MTV, que comezou a influír a partir da década de 1990.

Influencias de Bollywood[editar | editar a fonte]

A maior influencia de Bollywood foi no nacionalismo indio, que considera o cinema como parte da súa historia.[11]

A partir do século XXI, Bollywood comezou a influír nos filmes musicais do mundo occidental. Tamén pode verse a súa influencia na música popular de todo o mundo.

Características[editar | editar a fonte]

Os filmes de Bollywood son principalmente musicais, que conteñen números de baile en medio da historia.[12]

O son dos filmes de Bollywood moi poucas veces e gravado en vivo.

Os diálogos son escritos en hindi simple para que sexa entendido pola maior cantidade de público posible. Na actualidade algún filmes inclúen tamén diálogos en inglés.

Popularidade[editar | editar a fonte]

Os filmes de Bollywood son especialmente populares en certos países fóra da India. Nixeria, Exipto, Senegal e a antiga Unión Soviética son algún dos lugares nos que os filmes de Bollywood veñen sendo éxitos desde hai moitos anos, igual que en países vecinos, como Paquistán, Afganistán e o sueste asiático. Desde o ano 2000 tamén comezan a ser coñecidos no mundo occidental, como no Canadá, o Reino Unido, Alemaña, os Estados Unidos e Australia, algúns deles con minorías indias importantes.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Richard Corliss (16 de setembro 1996). "Hooray for Bollywood!". Time. Arquivado dende o orixinal o 23 de maio de 2013. Consultado o 10 de maio de 2014. 
  2. Pippa de Bruyn; Niloufer Venkatraman; Keith Bain (2006). Frommer's, ed. Frommer's India. pp. 579. ISBN 0-471-79434-1. 
  3. Wasko, Janet (2003). SAGE, ed. How Hollywood works. p. 185. ISBN 0-7619-6814-8. 
  4. K. Jha; Subhash (2005). Roli Books, ed. The Essential Guide to Bollywood. p. 1970. ISBN 81-7436-378-5. 
  5. Rajghatta, Chidanand (6 de xullo de 2008). "Bollywood in Hollywood". The Times of India. Consultado o 20 de febreiro de 2009. 
  6. Gulzar; Nihalani, Govind; Chatterji, Saibal (2003). Encyclopædia Britannica (India) Pvt Ltd., ed. Encyclopaedia of Hindi Cinema. pp. 136–137. ISBN 81-7991-066-0. 
  7. Tribuneindia.com (ed.). "Talking Images, 75 Years of Cinema". Consultado o 9 de marzo de 2013. 
  8. K. Moti Gokulsing, Wimal Dissanayake (2004). Trentham Books, ed. Indian Popular Cinema: A Narrative of Cultural Change. ISBN 1-85856-329-1. 
  9. Wadhwani, Anita N. (9 de agosto de 2006). US State Department, ed. ""Bollywood Mania" Rising in United States". Arquivado dende o orixinal o 15 de xaneiro de 2008. Consultado o 10 de maio de 2014. 
  10. Gokulsing, K. Moti; Dissanayake, Wimal (2004). Trentham Books, ed. Indian Popular Cinema: A Narrative of Cultural Change. ISBN 1-85856-329-1. 
  11. Desai, Lord Meghnad (4 de maio de 2013). BBC, ed. "How Bollywood mirrors Indian realities". Consultado o 15 de xaneiro de 2014. 
  12. Kalita, S. Mitra (2005). Rutgers University Press, ed. Suburban Sahibs: Three Immigrant Families And Their Passage from India to America. ISBN 0-8135-3318-X. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Alter, Stephen. Fantasies of a Bollywood Love-Thief: Inside the World of Indian Moviemaking. (ISBN 0-15-603084-5)
  • Begum-Hossain, Momtaz. Bollywood Crafts: 20 Projects Inspired by Popular Indian Cinema, 2006. The Guild of Mastercraftsman Publications. (ISBN 1-86108-418-8)
  • Bose, Mihir, Bollywood. A History, New Delhi, Roli Books, 2008. (ISBN 978-81-7436-653-5)
  • Ganti, Tejaswini. Bollywood, Routledge, Nova York e Londres, 2004.
  • Ganti, Tejaswini. Producing Bollywood: Inside the Contemporary Hindi Film Industry (Duke University Press; 2012) 424 pages; looks at how major changes in film production since the 1990s have been influenced by the liberal restructuring of India's state and economy.
  • Gibson, Bernard 'Bollywood'. Passing the Envelope, 1994.
  • Jolly, Gurbir, Zenia Wadhwani, e Deborah Barretto, eds. Once Upon a Time in Bollywood: The Global Swing in Hindi Cinema, TSAR Publications. 2007. (ISBN 978-1-894770-40-8)
  • Joshi, Lalit Mohan. Bollywood: Popular Indian Cinema. (ISBN 0-9537032-2-3)
  • Kabir, Nasreen Munni. Bollywood, Channel 4 Books, 2001.
  • Mehta, Suketu. Maximum City, Knopf, 2004.
  • Mishra, Vijay. Bollywood Cinema: Temples of Desire. (ISBN 0-415-93015-4)
  • Pendakur, Manjunath. Indian Popular Cinema: Industry, Ideology, and Consciousness. (ISBN 1-57273-500-7)
  • Prasad, Madhava. Ideology of the Hindi Film: A Historical Construction, Oxford University Press, 2000. (ISBN 0-19-565295-9)
  • Raheja, Dinesh e Kothari, Jitendra. Indian Cinema: The Bollywood Saga. (ISBN 81-7436-285-1)
  • Raj, Aditya (2007) "Bollywood Cinema and Indian Diaspora" in Media Literacy: A Reader editado por Donaldo Macedo e Shirley Steinberg, Nova York: Peter Lang
  • Rajadhyaksa, Ashish (1996), "India: Filming the Nation", The Oxford History of World Cinema, Oxford University Press, ISBN 0-19-811257-2.
  • Rajadhyaksha, Ashish e Willemen, Paul. Encyclopedia of Indian Cinema, Oxford University Press, revisado e expandido, 1999.
  • Jha, Subhash e Bachchan, Amitabh. The essential guide to Bollywood. (ISBN 978-81-7436-378-7)

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]