Balí

Balí
	Bali (id)
Localización
	8°20′06″S 115°05′17″L / -8.335, 115.0881
Estado	Indonesia
Provincia	Bali
Poboación
Poboación	4.225.384 (2014) (750,13 hab./km²)
Xeografía
Parte de	Illas menores da Sonda ; Bali
Superficie	5.632,86 km²
Medición	80 () × 150 () km ;
Bañado por	Océano Índico e Mar de Balí
Altitude	3.031 m
Punto máis alto	Monte Agung (pt) (3.031 m)
Identificador descritivo
Fuso horario	Indonesia Central Standard Time (en)

Balí^[1] é unha illa de Indonesia. Atópase situada nunha cadea, con Xava ao oeste e Lombok cara ao leste. A illa é un popular destino turístico e é coñecida, do mesmo xeito que Xava, polo seu individual estilo musical, especialmente o interpretado durante o gamelan.

Xeografía

Balí é parte das Illas menores da Sonda, 145 km de longo e 80 km de ancho, 3,2 km ao leste de Xava. Está situada aproximadamente a oito graos ao sur da liña do Ecuador. A súa superficie é de 5 700 km². A zona montañosa esténdese desde o centro da illa cara ao seu lado leste. O punto máis alto da illa é o Monte Agung con 3 142 m de altura, un volcán en actividade, que entrou en erupción por última vez en marzo de 1963.

As cidades principais son o porto de Singaraja ao norte e a capital, Denpasar, preto da costa sur. O pobo de Ubud (ao norte de Denpasar), co seu mercado de arte, museos e galerías é coñecido como o centro cultural de Balí.

No sur aparece unha chaira aluvial, regada por ríos pouco profundos, seca nas estacións secas e alagada durante períodos de fortes choivas.

A súa poboación de 3 millóns de habitantes atópase composta principalmente de hindús, pero unha moi pequena porción é musulmá (os pescadores na costa).

As principais puntos turísticos son o pobo de Kuta (xunto coa súa praia), Sanur, Jimbaran e o recente desenvolvemento de Nusa Dua. O aeroporto internacional de Ngurah Rai atópase situado preto de Jimbaran, sobre o istmo que une a parte sur da illa co seu parte central.

Non existen liñas de ferrocarril na illa. Existen estradas costeiras importantes á vez que estradas que cruzan a illa, principalmente de norte a sur.

A illa atópase rodeada por arrecifes de coral. As praias no sur son de area branca mentres que as do norte son de area negra.

A maioría dos habitantes de Balí dedícanse á agricultura, principalmente ao cultivo de arroz. Cultívanse outros produtos, como froitas e verduras, aínda que en menor medida. Unha importante cantidade de balineses son tamén pescadores. Balí é tamén famosa polos seus artesáns, que producen teas e vestimentas batik e ikat, tallas en madeira e pedra e obxectos de ourivaría.

Historia

O pobo balinés é descendente dunha raza prehistórica que emigrou a través de Asia cental continental ao arquipélago de Indonesia, probablemente establecéndose ao redor do 2500 adC. O final da era prehistórica en Indonesia estivo marcado pola chegada do pobo hindú, ao redor do 100 adC, segundo o determinan as inscricións Brahmi sobre fragmentos de vasillas. Os balineses cultural e lingüisticamente están estreitamente relacionados cos pobos do arquipélago indonesio, Malaisia, Filipinas e Oceanía. As ferramentas de pedra que datan deste tempo atopáronse preto da aldea de Cekik no oeste da illa.

Na antiga Balí, existían nove seitas hindús, a saber Pasupata, Bhairawa, Siwa Shidanta, Waisnawa, Bodha, Brahma, Resi, Sora e Ganapatya. Cada seita veneraba a unha deidad específica como o seu Deus persoal.^[2]

Escritos do 896 e 911 non mencionan un rei, ata 914, cando menciónase a Sri Kesarivarma. Tamén revelan un Balí independente, cun dialecto distinto, onde o budismo e o shivaísmo foron practicados simultaneamente. A bisneta de Mpu Sindok, Mahendradatta (Gunapriyadharmapatni), casou co rei de Balí Udayana Warmadewa (Dharmodayanavarmadeva) ao redor do 989, dando a luz a Airlangga ao redor de 1001. Este matrimonio Tamén trouxo máis hinduísmo e a cultura xavanesa a Balí. A princesa Sakalendukirana apareceu en 1098. Suradhipa reinou de 1115 a 1119, e Jayasakti de 1146 ata 1150. Jayapangus aparece en inscricións entre 1178 e 1181, mentres que Adikuntiketana e o seu fillo Paramesvara en 1204.^[3]^{:129,144,168,180} A cultura balinesa estivo fortemente influenciada pola cultura india, chinesa e particularmente hindú, comezando ao redor do século I dC. O nome Bali dwipa ("illa de Bali") foi descuberto a partir de varias inscricións, incluíndo a inscrición na column de Blanjong escrita por Sri Kesari Warmadewa no 914 DC e mencionando "Walidwipa". Foi durante este tempo que os habitantes desenvolveron o seu complexo sistema de rego (subak) para cultivar arroz noa arrozais. Algunhas tradicións relixiosas e culturais que aínda se practican hoxe en día pódense remontar a este período.

O Imperio Majapahit hindú (1293-1520) sobre Xava oriental fundou unha colonia balinesa en 1343. O tío de Hayam Wuruk menciónase nas cartas de 1384- 86. Unha inmigración masiva de xavaneses a Balí ocorreu no século seguinte cando o Imperio Majapahit caeu en 1520. O goberno de Balí entón converteuse nunha serie de reinos hindús independentes que levaron a unha identidade nacional balinesa e grandes melloras na cultura, as artes e a economía. A nación con diversos reinos fíxose independente por 386 anos ata 1906, cando os holandeses subxugaron e rexeitaron aos nativos para asumir o control económico.

Contactos portugueses

Crese que o primeiro contacto dos europeos con Balí fíxose en 1512, cando unha expedición portuguesa dirixida por Antonio Abreu e Francisco Serrão avistou as súas costas do norte. Foi a primeira expedición dunha serie de frotas semestrais ás Molucas, que ao longo do século XVI polo xeral viaxaban ao longo das costas das illas da Sonda. Balí tamén foi cartografada en 1512, na carta de Francisco Rodrigues, a bordo da expedición.^[4] En 1585, un barco naufragoua na península Bukit e deixou algúns portugueses ao servizo de Dewa Agung.^[5]

Indias Orientais Holandesas

En 1597 o explorador holandés Cornelis Houtman chegou a Balí, e a Compañía Holandesa das Indias Orientais estableceuse en 1602. O goberno holandés expandió o seu control a través do arquipélago indonesio durante a segunda metade do século XIX (Ver Indias Orientais holandesas). O control político e económico holandés sobre Balí reafirmouse tras unha serie de guerras coloniais (1846-1849), cando os holandeses enfrontaron a varios reinos balineses competidores uns contra outros. A finais da década de 1890, as loitas entre os reinos balineses na illa Sur foron explotados polos holandeses para aumentar o seu control. Estas guerras foron tan feroces que os gobernantes holandeses logo exerceron un control indulxente, protexendo e mostrando gran respecto pola relixión e cultura locais.

En xuño de 1860 o famoso naturalista gales, Alfred Russel Wallace, viaxou a Balí desde Singapur, desembarcando en Buleleng na costa norte da illa. A viaxe de Wallace a Balí foi fundamental para axudalo a idear a súa teoría de Wallace. A liña de Wallace é un límite de fauna que atravesa o estreito entre Balí e Lombok. Atopouse que é un límite entre especies. Nas súas memorias do viaxe ao arquipélago malaio, Wallace escribiu sobre a súa experiencia en Balí, nos que menciona os métodos de rego únicos de Balí.

O turismo internacional comezou nos anos 1920. As praias de Balí son famosas en todo o mundo. A súa arte e traballos de artesanía son tamén populares. Unha forma popular de arte balinés é a súa danza folclórica. Legong é unha das moitas danzas balinesas.

Independencia dos holandeses

Balí foi ocupada polo exército xaponés e liberada polas forzas aliadas en 1945. En 1946, os holandeses ocuparon de novo a illa co propósito de restablecer a súa administración colonial, pero chocaron co exército de liberación do coronel Gusti Ngurah Rai ao que derrotaron a finais do mesmo ano na batalla de Marga.

Nun intento de manter parte do seu antigo imperio colonial, os holandeses crearon entón o Estado de Indonesia Oriental que incluía Balí, as Illas menores da Sonda, as illas Célebes e o arquipélago das Molucas. Logo de catro anos de conflitos coa recentemente creada República de Indonesia de Sukarno, os holandeses traspasaron finalmente os seus dominios coloniais a Indonesia o 27 de decembro de 1949, na Conferencia da Mesa Redonda da Haya.

Divisións administrativas

A provincia está dividida en oito rexencias (kabupaten) e unha cidade (kota). son:

Nome	Capital	Superficie en km²	Poboación Censo 2000	Poboación Censo 2010	Poboación estimada 2014	IDH^[6] estimado 2014
Denpasar Cidade	Denpasar	127,78	532.440	788.589	856.412	0.816 (moi alto)
Badung Regency	Mangupura	418,52	345.863	543.332	590.062	0.779 (alto)
Bangli Regency	Bangli	490,71	193.776	215.353	233.875	0.657 (medio)
Buleleng Regency	Singaraja	1.364,73	558.181	624.125	677.803	0.691 (medio)
Gianyar Regency	Gianyar	368,00	393.155	469.777	510.180	0.742 (alto)
Jembrana Regency	Negara	841,80	231.806	261.638	284.140	0.686 (medio)
Karangasem Regency	Amlapura	839,54	360.486	396.487	430.587	0.640 (medio)
Klungkung Regency	Semarapura	315,00	155.262	170.543	185.211	0.683 (medio)
Tabanan Regency	Tabanan	839,30	376.030	420.913	457.114	0.726 (alto)
Totais		5.780,06	3.146.999	3.890.757	4.225.384	0.724 (alto)

Notas

↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para balinés.
↑ "The birthplace of Balinese Hinduism". The Jakarta Post. 28 de abril de 2011. Consultado o 30 de decembro de 2012.
↑ Cœdès, George (1968). The Indianized states of Southeast Asia. University of Hawaii Press. ISBN 9780824803681.
↑ Cortesão, Jaime (1975). Esparsos, Volume III. Coimbra: Universidade de Coimbra Biblioteca Geral. p. 288. "...passing the island of 'Balle', on whose heights the nau Sabaia, of Francisco Serrão, was lost" – from Antonio de Abreu, and in João de Barros and Antonio Galvão's chronicles. [1]
↑ Hanna, Willard A. (2004) Bali Chronicles. Periplus, Singapore, ISBN 0-7946-0272-X, p. 32
↑ "Indeks-Pembangunan-Manusia-2014". Arquivado dende o orixinal o 10 de novembro de 2016. Consultado o 04 de agosto de 2017.

Véxase tamén

Bibliografía

Haer, Debbie Guthrie; Morillot, Juliette & Toh, Irene (2001). Bali, a traveller's companion. Editions Didier Millet. ISBN 978-981-4217-35-4.
Gold, Lisa (2005). Music in Bali: Experiencing Music, Expressing Culture. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-514149-0.
Taylor, Jean Gelman (2003). Indonesia: Peoples and Histories. New Haven e Londres: Yale University Press. ISBN 0-300-10518-5.
Pringle, Robert (2004). Bali: Indonesia's Hindu Realm; A short history of. Short History of Asia Series. Allen & Unwin. ISBN 1-86508-863-3.

Outros artigos

Indonesia

Ligazóns externas

The Island of Bali (en inglés)
La isla de Bali (en castelán)

[1] Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para balinés.

[2] "The birthplace of Balinese Hinduism". The Jakarta Post. 28 de abril de 2011. Consultado o 30 de decembro de 2012.

[indianized-3] Cœdès, George (1968). The Indianized states of Southeast Asia. University of Hawaii Press. ISBN 9780824803681.

[4] Cortesão, Jaime (1975). Esparsos, Volume III. Coimbra: Universidade de Coimbra Biblioteca Geral. p. 288. "...passing the island of 'Balle', on whose heights the nau Sabaia, of Francisco Serrão, was lost" – from Antonio de Abreu, and in João de Barros and Antonio Galvão's chronicles. [1]

[5] Hanna, Willard A. (2004) Bali Chronicles. Periplus, Singapore, ISBN 0-7946-0272-X, p. 32

[6] "Indeks-Pembangunan-Manusia-2014". Arquivado dende o orixinal o 10 de novembro de 2016. Consultado o 04 de agosto de 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]