Armisticio de Belgrado

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

O armisticio de Belgrado asinouse entre o novo Goberno revolucionario húngaro de Mihály Károlyi e o comandante aliado nos Balcáns, o mariscal francés Louis Franchet d'Espèrey, o 13 de novembro de 1918 . O acordo, que debía regular as relacións entre o novo Goberno republicano de Hungría (aínda non recoñecido) e os Aliados, foi sistematicamente infrinxido, o que levou finalmente á renuncia do Goberno de Károlyi en marzo e á proclamación da República Soviética Húngara.

No medio da desintegración do Imperio Austrohúngaro a finais de setembro e comezos de outubro de 1918, trala vitoriosa ofensiva aliada nos Balcáns, un novo Goberno teoricamente favorable aos vencedores tomou posesión en Hungría. Este novo gabinete esperaba poder manter a unidade territorial do antigo reino húngaro. O novo Goberno declarouse independente do Imperio, pero os Aliados non recoñeceron esta declaración. A firma do armisticio de Padua entre o Imperio e os Aliados a comezos de novembro non detivo o avance das unidades aliadas en territorio húngaro.

O Goberno húngaro enviou unha delegación encabezada polo propio primeiro ministro para tratar de pactar un novo armisticio que detivese ás unidades da Entente, especialmente as dos países veciños, que desexaban anexionarse parte dos antigos territorios do Imperio.

Tras recibir as condicións aliadas en Belgrado o 6 de novembro, a delegación húngara regresou a Budapest a presentalas ao Goberno mentres as unidades serbias e checoslovacas continuaban avanzando. O 13 asinouse finalmente o armisticio, que reducía o tamaño do Exército húngaro e obrigaba á evacuación militar, pero non administrativa, de certos territorios, ademais de conceder certos dereitos militares aos Aliados e compensacións a Serbia.

Malia as promesas aliadas, nos meses seguintes os países veciños, co apoio dos políticos das minorías, foron tomando o control de distintas zonas en disputa e infrinxindo as cláusulas do armisticio; as protestas do Goberno e os seus intentos de conciliación coas minorías fracasaron. Os Estados veciños desexaban controlar os territorios antes do comezo das conversacións de paz, os Aliados non contaban coas forzas necesarias para detelos e o Goberno húngaro víase impotente para manter o control do territorio do antigo reino. As continuas cesións acabaron por minar o seu prestixio nacional e en marzo negouse a aceptar un novo retroceso da liña que separaba ás unidades militares húngaras das romanesas. O Goberno social-liberal dimitiu poñendo fin á República Popular de Hungría e deu paso a un novo Goberno social-comunista e á proclamación da República Soviética Húngara.

Antecedentes[editar | editar a fonte]

Ante o afundimento da fronte dos Balcáns tralo éxito da ofensiva aliada en Salónica e a rendición búlgara (29 de setembro de 1918 )[1] ao avance desde o sur foi rápido, alcanzándose Belgrado o 1 de novembro case sen oposición polo repregue das Potencias Centrais cara ao norte.[1] O comandante aliado, D'Espèrey, ordenara que as tropas serbias detivésense na fronteira austrohúngara salvo uns poucos voluntarios, que debían cruzala con obxectivos propagandísticos.[1]

Mihály Károlyi, presidente do novo Goberno húngaro independente, non recoñecido polos Aliados, encabezou a delegación que negociou co mariscal D'Espèrey os termos do novo armisticio para Hungría.

O 29 de outubro, nun dos acontecementos que marcou a desintegración do Imperio Austrohúngaro, representantes dos eslavos do sur reunidos no Comité Nacional de Zagreb proclamaron a independencia dos territorios eslavos do sur, que incluían territorios húngaros.[2] O día anterior, sucedera o mesmo en Praga, onde os nacionalistas checoslovacos tomaran o poder; ese mesmo día a revolución dos Crisantemos daba o poder a Mihály Károlyi en Budapest.[3] O novo Goberno de Károlyi, pacifista e antimilitarista e cun historial de declaracións favorables á Entente e contrarias á alianza con Alemaña,[3] esperaba lograr boas condicións de paz dos Aliados, incluíndo o mantemento no posible da unidade territorial de Hungría (salvo Croacia-Eslavonia).[3]

Un dos últimos actos do Goberno austrohúngaro foi a firma do armisticio de Padua (3 de novembro de 1918 ), ao que os Aliados consideraban que Hungría estaba sometida malia haberse asinado trala declaración de independencia, que aínda non fora recoñecida por eles.[4] Este armisticio establecía un tamaño máximo de vinte divisións para o Exército austrohúngaro e unha zona de ocupación.[5] Esta non incluía os territorios húngaros, xa que o principal obxectivo dos Aliados era levar a cabo un ataque contra Alemaña, que aínda non se rendeu,[6] a través da metade austríaca.[5] Este feito parecía favorecer a Hungría, pero na práctica o avance dos exércitos aliados e dos Estados veciños non o tivo en conta.[5] Malia que o armisticio asinado co Exército italiano non modificaba as fronteiras existentes ao leste do Adriático, D'Espèrey, responsable da fronte balcánica, non aceptou a súa validez para esta sección da fronte.[6] O armisticio estipulaba ademais a posibilidade de que as unidades da Entente atravesasen territorio húngaro na súa persecución das alemás, posibilidade que alarmaba ao novo Goberno de Budapest.[7] Este temía que se as tropas serbias ou checoslovacas ocupaban territorios no seu avance contra os alemáns acabarían por anexionáselos.[7]

O mesmo día da firma do armisticio en Padua, o rexente serbio, o futuro rei Alexandre I de Iugoslavia, indicou a intención do seu país de tomar as rexións máis aló do Danubio, denominadas Voivodina.[8] O mariscal francés D'Espèrey aceptou o avance das tropas, ante o estado de desintegración de Austria-Hungría.[9] O día 5, os comandantes do 1º e 2.º exércitos serbios recibiron permiso para avanzar.[9] O mesmo día, o ministro húngaro de Defensa esixía ao representante alemán en Budapest a evacuación inmediata das tropas de territorio húngaro; o Goberno checoslovaco utilizara a súa presenza para cortar o fornezo de carbón aos húngaros, argumentando que servía para abastecer ás tropas alemás.[7] O día 7, as unidades serbias cruzaron o Drava.[6]

Ante o avance continuado, xa en territorio húngaro, Károlyi e o seu ministro de Nacionalidades, Oszkár Jászi trasladáronse a Belgrado[10] o 6 de novembro de 1918 [11] para negociar un novo armisticio co comandante aliado e conseguir así polo menos recoñecemento de feito do seu Goberno.[5] Os representantes húngaros viaxaban dispostos a solicitar a ocupación do país por tropas que non pertencesen aos países veciños se non lograban deter o avance aliado.[11] Ese mesmo día, as tropas serbias comezaban a tomar o control da Voivodina.[8]

Antes da chegada da delegación húngara a tarde do día 6, D'Espèrey recibira resposta á súa consulta a París de se manter ou non conversacións co novo Goberno húngaro: debía facelo[11] e presentar as condicións asinadas en Padua o día 3.[12] D'Espèrey chegou a Niš o 6 e a Belgrado o 7, indicando que esa mesma tarde a delegación húngara debía presentarse na súa residencia.[12]

A negociación[editar | editar a fonte]

Louis Franchet d'Espèrey, mariscal francés ao mando das tropas aliadas nos Balcáns, que negociou o armisticio cos representantes húngaros en Belgrado.

A delegación húngara, oito membros e un intérprete francés, presentouse á hora indicada (7 p. m.) na residencia de D'Esperey, que os recibiu secamente e indicou a súa desagrado pola presenza dun representante dos consellos de soldados entre os delegados.[13][11] O mariscal francés mostrou ademais o seu antisemitismo pola presenza dun representante xudeu, o barón Hatvany.[11]

Tralas presentacións, Károlyi leu torpemente o discurso que había preparado, ao que o mariscal obxectou que non representaba a Hungría senón ao pobo maxiar exclusivamente.[13][14] O discurso era favorable á Entente e trataba de desligar ao novo Goberno de Austria-Hungría e o seu pasado bélico.[13][11] D'Esperey respondeu negativamente a case todas as peticións da delegación[14] e aconsellou que os magiares apoiasen a Kaŕolyi, única figura que podía suavizar as condicións ás que sería sometida Hungría.[15]79[16] Esta sería considerada unha nación derrotada, non neutral, como pretendía a delegación.[15][16]

D'Esperey comunicou as condicións aliadas para un armisticio (dezaoito puntos) e, tras un longo intre, retirouse para permitir deliberar á delegación.[15] As condicións consideráronse moi duras e solicitouse que se incluíse a integridade territorial (salvo Croacia-Eslavonia)[17] entre as mesmas e o mantemento do fornezo de carbón ao país.[15] Un telegrama sobre ambos puntos enviouse ao presidente francés, co permiso do mariscal.[15] Ás 10:30 p. m., as conversacións pararon e a delegación regresou ao seu hotel para cear.[15] A medianoite, regresou, D'Esperey presentoulles aos delegados a redacción final do acordo e a 1:30 a. m. a maioría da delegación regresou a Budapest para informar del ao Consello Nacional.[18]

Ao mediodía do 7 de novembro, un telegrama urxente de París indicaba que as conversacións co Goberno de Károlyi debían cinguirse ao estipulado no Armisticio de Padua e deixar de lado as cuestións políticas.[18][17]

O día 8, Károlyi presentou o seu informe sobre as conversacións de Belgrado ante o gabinete.[19] Károlyi defendeu a firma inmediata, pero o Goberno preferiu esperar a resposta do presidente francés Clemenceau ás consultas da noite do 6, que D'Esperey comunicou o día 12.[19][17] Mentres, o avance serbio continuaba; o mesmo día 8 déronse instrucións concretas de avance ata certas liñas no Banato, a Voivodina e Croacia.[20] No norte, algúns lexionarios checoslovacos ocuparon distritos reclamados polo Consello Nacional Eslovaco, sen atopar resistencia, acontecemento que levou á dimisión do pacifista ministro de Defensa húngaro, Linder, e ao comezo do rearme húngaro.[21]

O 9 D'Esperey regresou a Niš e os dous delegados húngaros que permaneceran orixinalmente en Belgrado tampouco se achaban na cidade, mentres as operacións militares continuaban, para satisfacción serbia.[22] Ese mesmo día, tropas serbias entraban en Novi Sad, aclamados pola poboación.[22]

O día 11, o comandante serbio en Novi Sad avisou a Belgrado da inminente chegada do exministro húngaro da Guerra, Béla Linder, encargado polo seu Goberno de aceptar as condicións negociadas a noite do 6.[23][21] Informado o mesmo día da capitulación alemá, o alto mando en Salónica ordenou deter o avance das tropas ás once, hora francesa, do mesmo día.[23] D'Esperey encargou ao xeneral francés Henrys e ao mariscal serbio Živojin Mišić a sinatura do armisticio.[23] O xeneral francés viaxou a Belgrado dous días máis tarde para a sinatura do documento.[24]

Termos do acordo[editar | editar a fonte]

O pacto asinouse o 13 de novembro de 1918 [6] ás 11:15 p. m.[24] e estipulaba unha redución do Exército húngaro a oito divisións,[5][25] (seis de infantaría e dous de cabalaría) que debían utilizarse para manter a orde no país.[21] Hungría habería de permitir ademais a ocupación dos puntos que os Aliados designasen como estratéxicos para a súa campaña contra Alemaña.[5] As súas tropas retiraríanse máis aló dunha liña de demarcación que seguía o seguinte trazado aproximado: do alto val do Szamos cara ao sur, cara ao Maros; logo ao longo deste ata a súa unión co Tisza, cara ao oeste deixando Szeged no lado húngaro e Pécs e Baja na zona evacuada ata o Drava, para acabar seguindo este ata a fronteira occidental de Transleitania.[5][25][21] Non había modificacións no norte, zona sen interese militar naquel momento.[6] O documento constaba en total de dezaoito puntos.[24] Non se establecía zona de ocupación no norte do país.[5] Isto fixo que o Goberno de Budapest confiase en conservar a totalidade dos territorios con poboación eslovaca.[5]

A liña de demarcación non se establecía como futura fronteira do novo país, xa que esta había de trazarse na conferencia de paz.[5] Oficialmente os territorios evacuados permanecían como parte de Hungría e habían de contar con administración húngara, a evacuación era unicamente militar.[5][21] A policía e xendarmería húngaras debían permanecer nas zonas evacuadas para asegurar a orde.[5][25] Os prisioneiros aliados debían ser liberados inmediatamente.[25] Establecíanse certas indemnizacións de guerra a favor de Serbia en material (vagonetas, locomotoras, barcos, etc).[25] Pola súa banda os Aliados comprometíanse a non interferir na administración húngara,[26][21] e proclamaban o fin das hostilidades entre eles e Hungría.[21]

Aplicación do acordo[editar | editar a fonte]

A liña de armisticio orixinal segundo o acordo de novembro de 1918 e as sucesivas modificacións exixidas polos Aliados ao Goberno de Károlyi.

O acordo permitía a ocupación legal dalgúns dos territorios reclamados por Romanía e Serbia.[5] Os países veciños, ansiosos por asegurarse o control dos territorios que reclamaban e conscientes da desunión entre as grandes potencias aliadas, ademais da escaseza de tropas destas fóra diso as francesas, apresuráronse a ocupar as zonas reclamadas,[6] ata a risco de desgustar ás potencias.[2] Optaron por unha política de feitos consumados para reducir a posibilidade de non obter a totalidade das súas ambicións nas negociacións de paz.[2][27]

A situación no sur[editar | editar a fonte]

Serbia mantiña que os territorios tomados antes do armisticio -momento no que cesaría o estado de guerra cos austrohúngaros- podía mantelos por dereito de conquista, mentres que aqueles ocupados posteriormente quedarían legalmente en mans húngaras, malia a ocupación militar.[8] Os mandos serbios aceleraron o avance dos seus tres divisións dispoñibles de xeito que o día 13 alcanzaran a liña de demarcación e tomado Zombor, Szabadka e Baja; o 14 entraron en Pécs e o 20, en Temesvár.[8] O exército serbio evitou ás tropas alemás e austrohúngaras en retirada e os principais centros de poboación para acelerar o seu avance.[8]

Parte da poboación maxiar evacou os territorios antes da chegada das tropas serbias, fuxindo do caos xurdido do afundimento da administración estatal e da inseguridade acrecentada polas compañías de desertores (uns 200 000 nas rexións eslavas do sur do Imperio).[8] As clases privilexiadas, medorentas dos excesos dos desertores e dos campesiños sen terras que comezaran a tomar facendas, foron as primeiras en fuxir.[8] Os funcionarios maxiares (mestres, notarios, xendarmes..) e sacerdotes fuxiron en cantidade apreciable, especialmente das zonas de poboación mixta onde eran minoría.[28]

Infrinxindo os termos do armisticio, as autoridades militares serbias subordinaron a administración civil ao recentemente creado Estado dos Eslovenos, Croatas e Serbios; despediuse á maioría dos funcionarios e xendarmes que non fuxiran.[28][29] Só nas cidades de maioría maxiar, onde os funcionarios negáronse a abandonar os seus postos, permitíuselles mantelos.[28] O ministro do Interior húngaro permitiu aos funcionarios xurar fidelidade a Serbia ou ao Consello Nacional de Zagreb en caso de ser forzados para evitar que abandonasen os seus postos.[29]

A resistencia á ocupación serbia foi practicamente nula, salvo en Međimurje, que houbo de ser tomado pola forza por forzas irregulares para non infrinxir abertamente o armisticio.[28]

A situación no norte[editar | editar a fonte]

Os primeiros en traspasar as liñas trazadas no armisticio -que no norte coincidían coa antiga fronteira cisletano-transleitana-[6] foron os checoslovacos o día[6] 8, que fixeron que o Goberno húngaro abandonase o seu pacifismo; nun discurso o 11 de novembro, Károlyi anunciou que o Exército comezara a rearmarse, a ameaza a Pozsony (Bratislava), a súa confianza en que as minorías optarían por permanecer en Hungría e a súa decisión de defender as fronteiras pola forza.[27] Ante o rápido rexeitamento das unidades checoslovacas, estes solicitaron a axuda de Francia.[27]

O ministro checoslovaco de Asuntos Exteriores, Edvard Beneš, presente en París, logrou modificar as condicións do armisticio a favor do seu país e rexeitar o anterior acordo alcanzado entre o Goberno húngaro e o político eslovaco Milan Hodža.

No norte, onde o armisticio non estipulaba condicións,[6] o representante checoslovaco ante os Aliados e novo ministro de Asuntos Exteriores de Checoslovaquia, Edvard Beneš e o mariscal francés Ferdinand Foch, sen contar co resto de potencias, redactaron un anexo que incluía os territorios eslovacos na zona de ocupación dos Aliados e os seus países afines.[30] A comunicación do anexo realizouna o representante aliado en Budapest ao Goberno de Károlyi o 3 de decembro.[30] No engadido, con todo, non quedaba claramente fixada a liña de demarcación no norte.[30]

Milan Hodža, enviado checoslovaco en Budapest, comezara -pola súa banda e sen autorización do Goberno de Praga- a negociar a fronteira húngaro-checoslovaca xa o 25 de novembro, co apoio do Consello Nacional Eslovaco.[30] O 6 de decembro de 1918 , Hodža e o Goberno de Károlyi chegaron a un acordo sobre a zona que debían ocupar os checoslovacos, que incluiría as zonas de maioría eslovaca, pero non as zonas mixtas ou maioritariamente maxiares, que si se estaban reclamando en París ante os Aliados.[30] O exército húngaro comezou a retirarse das zonas acordadas, seguido lentamente por dúas divisións checas ao mando de oficiais italianos, que empezaron a tomar o control do territorio.[30] Cara ao 12 de decembro de 1918, as tropas checas alcanzaran a liña de demarcación pactada no oeste.[30] As seguintes dúas semanas, o resto da zona asignada a Checoslovaquia fora tomada, salvo as cidades de maioría maxiar, onde a poboación organizou a resistencia contra os checos, sen respaldo de Budapest.[30]

O 24 de decembro, o tenente coronel Vix presentou a Károlyi unha nova liña de demarcación entre Checoslovaquia e Hungría, que coincidiu aproximadamente coa posterior fronteira do período de entreguerras.[31] Tras tratar de rexeitar a nova esixencia argumentando a inexistencia histórica de Eslovaquia e a gran cantidade de poboación non eslovaca que quedaría incluída en Checoslovaquia co trazado, Károlyi houbo de ceder.[31] A retirada das unidades húngaras completouse a finais de mes: o 26 de decembro os checoslovacos entraban en Eperjes, o 29 en Kassa e, tras varios días de combates, o 1 de xaneiro de 1919, na futura capital eslovaca, Pozsony.[31] A resistencia local ao avance checoslovaco foi escasa e inútil.[31]

A situación no leste[editar | editar a fonte]

O xeneral alemán August von Mackensen.

En novembro creouse en Budapest o Consello Nacional Sículo para tratar de manter o control de Transilvania no posible, encabezado polos magnates transilvanos condes Esteban Bethlen e Pál Teleki.[32] Os partidarios da resistencia ao avance romanés creron poder contar co apoio do exército alemán na rexión, ao mando do xeneral August von Mackensen, pero non recibiron o respaldo de Károlyi, que desexaba evitar un conflito aberto co Goberno de Bucarest.[32] Unha reunión en Marosvásárhely decidiu non proclamar a independencia da rexión e manterse sometida ao Goberno de Budapest.[33]

A retirada húngara ao norte do Maros foi moi rápida xa que Hungría non[34] contaba con unidades regulares na rexión.[33] Ocupada aínda por tropas alemás e austrohúngaras, Romanía non puido ao principio aproveitar as vantaxes que lle ofrecía o armisticio de novembro para ocupar a zona evacuada.[33] O 9 de novembro, con todo, Romanía declaraba a guerra novamente a Alemaña, alegando a infracción do Tratado de Bucarest.[35] Catro días máis tarde, o primeiro ministro romanés esixía a saída das tropas húngaras de Transilvania e o recoñecemento da anexión a Romanía do territorio.[35] O mesmo día 9 de novembro, o Consello Nacional Romanés, reunido en Arad, comunicaba a Budapest que tomara o control total de vinte e tres condados e o parcial doutros tres.[36] Inmediatamente partiu unha delegación encabezada polo ministro de Nacionalidades, Oszkár Jászi para tratar co Consello.[36]

O avance romanés non comezou ata decembro e unicamente con tres débiles[34] divisións das oito dispoñibles naquel momento de debilidade militar.[33] En decembro as tropas regulares romanesas en Transilvania non excedían os dez mil homes, polo que as autoridades utilizaron unidades irregulares de voluntarios locais, os «gardas nacionais romaneses», que operaban a ambos os dous lados da liña do armisticio.[33] En ocasións estes paramilitares cometeron atropelos contra a poboación maxiar e non se distinguían dos campesiños que se habían rebelado nalgunhas rexións.[33] A ausencia de unidades militares maxiares fixo que o avance romanés se producira sen grandes combates ata abril de 1919.[34]

Kaŕolyi tratou de negociar infrutuosamente co Consello Nacional Central Romanés formado o 30 de outubro de 1918 e trasladado a Arad o 4 de novembro.[37][38] A rebelión campesiña que se estendeu por toda Hungría en novembro e que reforzou o temor dos membros máis conservadores do Consello e as tendencias nacionalistas doutros fixo que o Consello se decantase pola unión con Romanía.[37] Os socialistas romaneses eran máis contrarios á simple anexión.[39] As conversacións comezadas o 16 de novembro entre enviados do Goberno de Budapest e do Consello para evitar a secesión da rexión e a súa unión con Romanía fracasaron.[39] O 18 comunicaba a súa decisión ao Goberno romanés refuxiado aínda en Iaşi e o 1 de decembro de 1918 [39] -día en que o Consello de Ministros romanés regresou triunfalmente a Bucarest-[40] proclamábase oficialmente a unión nunha gran reunión[40] de delegados reunidos en Alba Iulia.[39][38] Á vez que a maioría da poboación romanesa transilvana recibía con alborozo ás tropas de Bucarest, os representantes da minoría alemá -á que as unidades militares tiñan orde de tratar como aos propios romaneses- aceptaban a declaración de unión de Alba Iulia.[34] O Goberno romanés, malia as cláusulas do armisticio de novembro e da intención aliada de decidir o futuro da rexión na conferencia de paz, proclamou a unión de Transilvania, o Banato e outras rexións próximas a Romanía o 11 de decembro.[39] As potencias e o Goberno de Budapest non aceptaron a proclamación.[39]

Os húngaros de Transilvania recibiron proclámaa do 1 de decembro como unha traizón e esixiron ao Goberno de Károlyi un castigo.[41] Cunha capacidade militar exigua e minguante, este non puido apenas reaccionar e limitouse a crear unha nova división acantonada en Kolozsvár e formada en gran parte por refuxiados.[41] O 2 de decembro, as tropas romanesas comezaron a cruzar a liña fixada no armisticio, sen que as insuficientes tropas maxiares puidesen impedilo.[41] A partir do día 5, o Consello solicitou repetidamente a chegada de unidades regulares romanesas a Transilvania.[40] Budapest tratou infrutuosamente de cinguirse ás condicións do armisticio, que limitaba o avance romanés e permitía conservar a antiga administración austrohúngara, pero Bucarest reclamaba os territorios que se lle prometeron no Tratado de Bucarest, rexeitaba a validez do armisticio, xustificaba a extensión da administración romanesa en Transilvania alegando desordes e axitación bolxevique na rexión e contaba co decidido respaldo do xeneral francés Berthelot.[40] París, con todo, rexeitou a orde de avance dada por Berthelot -o que non impediu novos progresos das unidades romanesas, aínda que limitados- e a súa petición de utilización das unidades francesas na zona e someteu a interpretación do armisticio tamén neste sector a D'Esperey, para desgusto de Berthelot.[42] Leste seguiu favorecendo as ambicións territoriais romanesas, pero atopouse co rexeitamento de D'Esperey a abrogar o armisticio e satisfacer aquelas.[43] Aínda así, a finais de febreiro de 1919 a conferencia de paz decidira outorgar ao Goberno romanés gran parte dos territorios que reclamaba.[44]

Ante as alegacións de atrocidades contra os romaneses e de perigo bolxevique en Hungría, os Aliados decidiron trasladar a liña de demarcación a favor daqueles o 16 de mesmo mes.[41][45] Dous días antes comezara o cruzamento da liña de demarcación e o avance cara á liña Cluj-Turda-Auid-Alba Iulia, co beneplácito de Berthelot.[46] O 24 de decembro, o exército romanés entrou en Kolozsvár, evacuado anteriormente polas tropas maxiares e gran cantidade da súa poboación debido a unha nova orde dos franceses.[47][45] Segundo avanzaban as súas forzas, Bucarest tamén substituía ao funcionariado maxiar, en especial aos prefectos e xendarmes, salvo nos distritos de clara maioría húngara.[34] Salvo nas grandes cidades, a actitude xeral da poboación maxiar foi de resignación e submisión ante o cambio de soberanía e, nalgúns casos illados, optouse polo exilio.[46]

O 6 de xaneiro de 1919 , un acordo entre franceses, húngaros e romaneses fixou unha nova liña de separación, cunha zona neutral de 15 km, de Nagybánya a Deva e que atravesaba Kolozsvár.[47] Aos poucos días, os romaneses esixiron unha nova liña, empezaron a avanzar cara a ela e cruzaron a zona neutral.[47] A mediados de xaneiro, a división maxiar decidiu non retroceder máis e estabilizouse[48] a fronte ata abril.[47]

Reacción[editar | editar a fonte]

A pesar do desgusto polas infraccións do armisticio, o Goberno de Károlyi non ofreceu unha resistencia militar coordinada e xeral ao avance dos exércitos dos países limítrofes, aínda que si financiou xenerosamente algunhas unidades locais formadas polos socialdemócratas.[6] Á vez convencido de que un conflito armado prexudicaría ao país na conferencia de paz, de que posibles vitoria militares non influirían no resultado desta e ante a imposibilidade real de combater en tres frontes coas forzas dispoñibles -o exército húngaro atopábase en plena e lenta reforma-, non houbo unha oposición armada por parte do gabinete de Károlyi.[49]

Consecuencias[editar | editar a fonte]

As progresivas cesións territoriais e a expulsión da administración maxiar dos territorios que pasaron a control dos países veciños afundiron[6] paulatinamente o prestixio do Goberno revolucionario de Károlyi, cuxo programa prometía a conservación da unidade territorial segundo as fronteiras austrohúngaras (fóra diso Croacia-Eslavonia).[4] A última cesión esixida polos Aliados no leste -decidida o 26 de febreiro pero presentada ao Goberno de Budapest case un mes máis tarde-[50] resultou inaceptable para o Goberno, que cedeu o poder a unha coalición de socialistas e comunistas en marzo de 1919 coa esperanza de que un novo Goberno da esquerda conseguise rexeitar os avances dos países veciños e as esixencias das potencias vencedoras.[51] A toma de territorios polos países veciños supuxo así mesmo a chegada de gran número de refuxiados que complicou a situación do Goberno maxiar e a desorganización do fornezo de carbón e alimentos a Hungría nun momento de penuria.[6]

Pola súa banda, a infracción e modificación repetida dos termos pactados por D'Esperey e Károlyi en Belgrado beneficiou territorialmente aos Estados veciños, que mantiveron nos tratados de paz a posesión das áreas ocupadas máis aló da liña trazada en novembro de 1918.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Krizman 1970, p. 67.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Mócsy 1983, p. 18.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Krizman 1970, p. 69.
  4. ↑ 4,0 4,1 Mócsy 1983, p. 16.
  5. ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 Mócsy 1983, p. 17.
  6. ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 VV. AA. 1988, p. 264.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Pastor 1976, p. 60.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 Mócsy 1983, p. 20.
  9. ↑ 9,0 9,1 Krizman 1970, p. 72.
  10. ↑ Krizman 1970, p. 75.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 Pastor 1976, p. 62.
  12. ↑ 12,0 12,1 Krizman 1970, p. 76.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 Krizman 1970, p. 77.
  14. ↑ 14,0 14,1 Pastor 1976, p. 63.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 Krizman 1970, p. 79.
  16. ↑ 16,0 16,1 Pastor 1976, p. 64.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 Pastor 1976, p. 65.
  18. ↑ 18,0 18,1 Krizman 1970, p. 80.
  19. ↑ 19,0 19,1 Krizman 1970, p. 81.
  20. ↑ Krizman 1970, p. 82.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 21,5 21,6 Pastor 1976, p. 66.
  22. ↑ 22,0 22,1 Krizman 1970, p. 83.
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 Krizman 1970, p. 84.
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 Krizman 1970, p. 85.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 Krizman 1970, p. 86.
  26. ↑ Krizman 1970, p. 87.
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Pastor 1976, p. 69.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 Mócsy 1983, p. 21.
  29. ↑ 29,0 29,1 Pastor 1976, p. 70.
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 30,3 30,4 30,5 30,6 30,7 Mócsy 1983, p. 24.
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 Mócsy 1983, p. 25.
  32. ↑ 32,0 32,1 Mócsy 1983, p. 31.
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 33,4 33,5 Mócsy 1983, p. 32.
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 VV. AA. 1988, p. 303.
  35. ↑ 35,0 35,1 Pastor 1976, p. 71.
  36. ↑ 36,0 36,1 Pastor 1976, p. 72.
  37. ↑ 37,0 37,1 Mócsy 1983, p. 33.
  38. ↑ 38,0 38,1 Pastor 1976, p. 73.
  39. ↑ 39,0 39,1 39,2 39,3 39,4 39,5 Mócsy 1983, p. 34.
  40. ↑ 40,0 40,1 40,2 40,3 VV. AA. 1988, p. 281.
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 41,3 Mócsy 1983, p. 35.
  42. ↑ VV. AA. 1988, p. 282.
  43. ↑ VV. AA. 1988, p. 283.
  44. ↑ VV. AA. 1988, p. 284.
  45. ↑ 45,0 45,1 Pastor 1976, p. 86.
  46. ↑ 46,0 46,1 VV. AA. 1988, p. 304.
  47. ↑ 47,0 47,1 47,2 47,3 Mócsy 1983, p. 36.
  48. ↑ VV. AA. 1988, p. 305.
  49. ↑ VV. AA. 1988, p. 265.
  50. ↑ VV. AA. 1988, p. 307.
  51. ↑ Mócsy 1983, p. 90.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Armisticio_de_Belgrado&oldid=6670933»