Saltar ao contido

Felix the Cat: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Calq (conversa | contribucións)
(Sen diferenzas.)

Revisión como estaba o 26 de xaneiro de 2012 ás 15:17

O famoso paso de Felix en Oceantics (1930).

Felix o gato é un personaxe animado da era do cine mudo. A súa pelaxe negra, ollos brancos, e grande sorriso, xunto ás situacións surrealistas que se presentaban nas súas historias, contribuíron a facer de Felix un dos personaxes animados máis recoñecibles do mundo. Felix foi o primeiro personaxe de animación en obter un nivel de popularidade tan grande como para atraer aos espectadores con só o reclamo da súa aparición nunha película.

As orixes de Felix son incertas. Pat Sullivan, caricaturista e empresario de cine de orixe australiana e o animador estadounidense Otto Messmer afirmaron ser os creadores, cada un pola súa parte, e a evidencia parece soster ambas demandas. Mais moitos historiadores, como pode ser John Canemaker, afirman que foi Sullivan quen plaxiou a Messmer. O que é seguro é que o gato saíu do estudio de Sullivan, e os debuxos animados que incluíron o personaxe desfrutaron dun enorme éxito nos anos 1920. Paramount Pictures distribuíu as primeiras películas entre 1919 e 1921. Margaret J. Winkler distribuíu as curtas entre 1922 e 1925, o ano no que Educational Pictures asumiu o control da distribución das curtas. En 1928, Education deixou de sacar os debuxos animados de Felix e moitos foron reemitidos por First National Pictures. Copley Pictures distribuíno desde 1929 até 1930. Tivo unha breve resurrección en 1936 por Van Beuren Studios, mais a gloria dos vellos tempos esvaeceuse durante o breve paso do gato para a cor e o son. Sullivan fixo a maioría da mercadotecnia do personaxe nos anos 1920.

Felix foi todo un éxito na cultura popular estadounidense, e tamén no estranxeiro. Tivo a súa propia tira cómica (debuxada por Messmer), e a súa imaxe pronto adornou todo tipo de produtos. Músicos de Jazz como Paul Whiteman cantaron sobre el, e incluso se converteu na primeira imaxe en ser difundida por calquera emisora de televisión. Mais o éxito foi breve. A chegada de debuxos animados parlantes, particularmente Mickey Mouse de Walt Disney, eclipsou a proposta non sonora de Sullivan e Messmer. Unhas cantas curtas sonoras creadas polo irmán de Sullivan non conseguiron a audiencia anteriormente obtida.

A televisión pode ser tomada como a salvación do gato. Os debuxos animados de Felix empezaron a transmitirse pola televisión estadounidense en 1953. Mentres tanto, Joe Oriolo, o novo artista da tira cómica, obtén os dereitos para introducir a Felix nunha nova serie, especificamente para televisión. Oriolo agregou novos personaxes, como Poindexter e Rock Bottom, e creou o peto máxico, que podía converterse en calquera figura que Felix necesitara. O fillo de Joe Oriolo, Don Oriolo, continuou como encargado de Felix, e o gato foi protagonista de diversas series de televisión, así como dunha película.[1]

Fragmento da curtametraxe
The Goose that Laid the Golden Egg (1936).

Creación

Unha escena da curtametraxe Felix in Hollywood (1923).

O 9 de novembro de 1919, Master Tom, un personaxe parecido a Felix, debuta nunha curta de Paramount Pictures titulada Feline Follies.[2] Producido polo estudio de animación de Pat Sullivan, a curta foi dirixida polo caricaturista e animador Otto Messmer. Foi un éxito, e o estudio de Sullivan rapidamente se puxo a traballar noutra curta protagonizada por Master Tom, The Musical Mews (estreada o 16 de novembro de 1919). Tamén tivo éxito de audiencia. O produtor de Paramount, John King, suxeriu renomear o personaxe a "Felix", polas palabras latinas felis (gato) e felix (sorte), e o nome foi utilizado na terceira película, The Adventures of Felix (estreada o 14 de decembro de 1919). En 1924, o animador Bill Nolan redeseñou o felino, facéndoo máis redondo e chamativo. A nova aparencia de Felix, xunto á habilidade de Messmer para a animación, lanzaron o personaxe á fama mundial.[3]

Felix e Charles Chaplin comparten pantalla nun memorable momento de Felix in Hollywood (1923).

A pregunta de quen creou exactamente a Felix continúa en disputa. Sullivan indicou en numerosas entrevistas que foi el quen creou a Felix e que fixo os esbozos claves para o personaxe. Nunha visita a Australia en 1925, Sullivan comentou no periódico The Argus que "a idea naceu de observar un gato que a miña dona levou ao estudio un día".[4] Os ditos de Sullivan son respaldados pola súa curta animada The Tail of Thomas Kat, estreada o 18 de marzo de 1917, máis de dous anos antes de Feline Follies. Un documental australiano da ABC-TV transmitido no 2004 e unha exposición na Biblioteca Estatal de New South Wales o 2005 suxeriron que Thomas Kat foi un prototipo ou precursor de Felix. Non obstante, poucos detalles de Thomas sobreviviron. Mentres que Felix podía transformar maxicamente a súa cola en ferramentas e outros obxectos, Thomas é un gato non-antropomórfico que perde o seu rabo nunha pelexa contra un galo.

Sullivan era o propietario do estudio e — como no caso de moitos empresarios — púidose apropiar dos dereitos de calquera traballo creativo dos seus empregados. Ao igual que moitos outros animadores dese tempo, Messmer non foi recoñecido. Logo da morte de Sullivan en 1933, os seus herdeiros en Australia apropiáronse do personaxe.

Non foi até moitos anos despois da morte de Sullivan que os seus empregados Hal Walker, Al Eugster, e o avogado de Sullivan, Harry Kopp, acreditaron a Messmer como o creador de Felix. Indicaron que Felix estaba baseado nun Charlie Chaplin animado que Messmer inventara para o estudio de Sullivan. A personalidade do gato e os seus movementos en Feline Follies reflicten as características de Chaplin, e, a familiar pelaxe negra tamén está presente (Messmer encontrou que as formas sólidas eran máis fáciles de animar).

Moitos historiadores da animación (a maioría estadounidenses e ingleses) apoiaron as demandas de Messmer. Algúns son Michael Barrier, Jerry Beck, Colin and Timothy Cowles, Donald Crafton, David Gerstein, Milt Gray, Mark Kausler, Leonard Maltin, e Charles Solomon.[5]

A pesar de quen creou a Felix, Sullivan comercializou implacablemente o gato, mentres que Messmer continuou producindo caricaturas e comezou unha tira cómica en 1923, distribuída por King Features Syndicate.[3]

A tira cómica do gato Felix debutou no Daily Sketch (Reino Unido) o 1 de agosto de 1923 e foi estreada en Estados Unidos o 19 de agosto do mesmo ano. Esta tira en particular foi a segunda en saír (o 26 de agosto). Aínda que foi un traballo de Messmer, este tivo que asinar co nome de Sullivan.

Popularidade

Cando a distribución por Paramount expirou en 1922, Sullivan comezou a distribuír as súas caricaturas coa axuda de Margaret J. Winkler. Grazas a Winkler, a popularidade de Felix acadou novas cotas.[3] Sullivan prometeu a creación dunha curtametraxe de Felix cada dúas semanas.[6]

En 1923, o gato estaba no cumio da súa carreira cinematográfica. Felix in Hollywood, unha curta estreado ese ano, representa a popularidade de Felix, ao compartir pantalla con celebridades como Douglas Fairbanks, Cecil B. DeMille, Charlie Chaplin, Ben Turpin e Will H. Hays. A súa imaxe podía ser vista en reloxos, adornos de nadal e outros produtos. En 1927 o personaxe converteuse no primeiro globo de helio xigante feito para o Macy's Thanksgiving Day Parade.[7] Segundo palabras do autor Donald Crafton, "cara ao 1926, [Felix] era probablemente o personaxe máis popular da pantalla, vivo ou animado, con excepción de Chaplin".[8] Felix foi a figura de varias cancións populares na época. Xunto co éxito do felino xurdiron novos personaxes. Estes incluían o amo de Felix, Willie Brown, un antagonista chamado o rato Skiddoo, os sobriños de Felix, Inky, Dinky e Winky, e a súa noiva Kitty.

Gran parte das primeiras caricaturas de Felix reflectían os pensamentos estadounidenses da época. Algúns estereotipos étnicos apareceron en curtos como Felix Goes Hungry (1924). As "flappers" foron caricaturizadas en Felix Strikes It Rich (1924). Felix incluso se viu envolto nun sindicato en Felix Revolts (1923). Referencias ao alcoholismo e a lei seca foron frecuentes en moitas curtas, particularmente Felix Finds Out (1924) e Felix Woos Whoopee (1930) por nomear algúns.

Felix foi a primeira imaxe en ser transmitida por televisión cando RCA elixiu un boneco feito de papel maché do gato para un experimento de 1928 vía W2XBS Nova York en Van Cortlandt Park. O boneco foi escolleito debido aos seus contrastes e á súa capacidade de resistir as intensas luces que se necesitaban. Foi posto nunha placa xiratoria de fonógrafo e fotografado durante aproximadamente dúas horas cada día. Despois de pagarle a Sullivan, o boneco continuou na placa xiratoria por cerca dunha década mentres RCA melloraba a definición da imaxe.[9]

O éxito de Félix atraeu un gran número de imitadores. A aparencia e personalidade doutros felinos dos anos 1920 como Julius de Alice Comedies (Walt Disney), Waffles de Aesop's Film Fables (Terrytoons), e especialmente a adaptación de Bill Nolan de Krazy Kat en 1925, parecían estar directamente relacionados con Felix.[10]

As caricaturas de Félix tiveron un gran éxito entre os críticos tamén, que viron nos traballos magníficos exemplos de surrealismo na industria do cine. O crítico francés Marcel Brion escribiu un ensaio titulado Felix le chat, ou la poésie créatrice, no cal destacou a personalidade do personaxe e a mestura que existía entre obxectos reais e imaxinarios no seu mundo.[11]

A insignia do escuadrón VF-31 Tomcatters (1948) da mariña de Estados Unidos.

Félix como mascota

Debido a la popularidad del personaje y al hecho que su nombre deriva de la palabra latina "feliz", algunas importantes organizaciones adoptaron a Félix como mascota. El primero fue un vendedor de Chevrolet amigo de Pat Sullivan llamado Winslow B. Felix, que abrió su sala de exposición y venta en 1921. El anuncio de neón de Felix Chevrolet, con sus imágenes gigantes del gato, es una de las marcas más conocidas de Los Ángeles. En 2007, el anuncio fue escogido por la Cultural Heritage Commission de la ciudad como monumento histórico-cultural.[12] Otros que adoptaron a Félix incluyen en 1922 los New York Yankees y el aviador Charles Lindbergh, que llevó un muñeco del personaje en un vuelo histórico a través del océano Atlántico.[1]

Esta popularidad persistió. A finales de los años 1920, el segundo escuadrón de bombarderos de la marina de los Estados Unidos (VB-2B) adoptó una insignia que consistía en un Félix feliz llevando una bomba con la mecha prendida. Retuvieron la insignia a lo largo de los años 1930 cuando se convirtieron en un escuadrón de combate designado bajo el código VF-6B y, luego, VF-3. En 1948, el escuadrón fue designado como VF-31, conservando el logo hasta el día de hoy.[13]

Do cinema mudo ao sonoro

Felix junto a Inky e Winky na curtometraxe April Maze (1930).

Con el estreno de The Jazz Singer en 1927, Educational Pictures, que distribuía los cortometrajes de Félix en ese tiempo, le propuso a Pat Sullivan hacer caricaturas "sonoras", pero Sullivan rechazó la propuesta. Las discusiones siguieron hasta la separación de Educational y Sullivan. Solo cuando Steamboat Willie de Walt Disney hizo historia como la primera caricatura hablada con una banda sonora sincronizada, Sullivan vio las posibilidades del sonido. Se preocupó de obtener un contrato seguro con First National Pictures en 1928. De todas maneras, por razones desconocidas, esto no duró, y Sullivan buscó a Jacques Kopfstein y Copley Pictures para distribuir sus nuevas caricaturas sonoras de Félix. El 16 de octubre de 1929, un anuncio salió en Film Daily donde Félix decía, al estilo de Al Jolson, "¡Todavía no han escuchado nada!" ("You ain't heard nothin' yet!").

Desafortunadamente, nada bueno se oyó en la transición de Félix al sonido. Los resultados fueron desastrosos. Ahora más que nunca parecía que el ratón de Disney acaparaba la audiencia de la estrella muda de Sullivan. Ni siquiera otros trabajos como "Felix Woos Whoopee" o "April Maze" (ambos de 1930) pudieron atraer a la antigua audiencia. Kopfstein finalmente canceló el contrato de Sullivan. Posteriormente, anunció los planes de comenzar un nuevo estudio en California, pero la idea nunca se materializó. Las cosas fueron de mal en peor cuando la esposa de Sullivan, Marjorie, murió en marzo de 1932. Después de esto, Sullivan se deshizo. Cayó en una depresión alcohólica, su salud empeoró, y su memoria comenzó a fallar. Ni siquiera podía entregarle cheques a Messmer ya que su firma se vio reducida a un simple garabato. Murió en 1933, dejando su estudio abandonado.

En 1935, Amadee J. Van Beuren de Van Beuren Studios contactó a Messmer para preguntarle si quería devolver a Félix a la pantalla. Van Beuren incluso le propuso un completo personal y todas las utilidades necesarias. Pero Messmer rechazó su oferta y recomendó a Burt Gillett, un antiguo empleado de Sullivan que trabajaba en el estudio de Van Beuren. De esta manera, en 1936, Van Beuren obtuvo la aprobación del hermano de Sullivan para utilizar a Félix con la intención de crear nuevos cortos sonoros y a color. Con Gillett al mando, y una gran influencia de los trabajos de Disney, la personalidad de Félix cambió a una más graciosa que era popular en esos tiempos. Los nuevos cortos no tuvieron éxito, y luego de tres capítulos Van Beuren discontinuó la serie.[10]

O retorno

En 1953, Official Films compró los cortometrajes de Sullivan y Messmer, les añadió una banda sonora, y los distribuyó a través de la televisión. Messmer continuó haciendo las tiras cómicas de Félix hasta que se discontinuaron en 1943, cuando cumplió once años de escribir y dibujar los cómics para Dell Comics. En 1954, Messmer se retiró de hacer las tiras para los periódicos, y su asistente Joe Oriolo se hizo cargo. Oriolo hizo un trato con el nuevo dueño de Félix, el sobrino de Pat Sullivan, para comenzar una nueva serie de caricaturas en la televisión. Oriolo continuó con 260 capítulos de Félix para televisión distribuidos por Trans-Lux comenzando en 1958. Al igual que el estudio Van Beuren, Oriolo le dio a Félix una apariencia más domesticada y pedestre, inclinado más a los niños, e introduciendo nuevos elementos como el bolso mágico, un bolso amarillo que podía tomar la forma que Félix quisiera. El programa se hizo conocido también por su tema central escrito por Winston Sharples:

Félix el gato,
El único, único gato,
Cuando un problema tiene,
Va por su bolsa mágica!

El programa no incluyó los antiguos compañeros del gato e introdujo otros nuevos. Estos incluían al siniestro Profesor; su inteligente sobrino Poindexter (con un IQ de 222); el asistente del Profesor, Rock Bottom; el malvado robot llamado Cilinder; y un pequeño y amigable esquimal llamado Vavoom. Estos personajes fueron doblados por el actor de voz Jack Mercer.

La trama de Oriolo gira alrededor de los inútiles intentos de los antagonistas por robar el bolso mágico de Félix, aunque estos villanos eran a veces mostrados como amigos del gato. El programa tuvo un gran éxito, pero los críticos afirman que no puede ser comparado con los primeros trabajos de Messmer y Sullivan, especialmente después que Oriolo tuviera como objetivo solo a los niños.[10]

Hoy en día, el hijo de Oriolo, Don continúa promocionando al gato. En 1991, Félix protagonizó su primera y única película, Felix the Cat: The Movie, en la cual él, el Profesor y Poindexter visitan una realidad alternativa. Entre 1995 y 1997, Félix apareció en televisión nuevamente, en una serie llamada The Twisted Tales of Felix the Cat. Baby Felix fue presentada el 2000 para el público japonés y el video Felix the Cat Saves Christmas. Oriolo creó una completa gama de mercadotecnia, desde tazones hasta un videojuego para Nintendo Entertainment System.

Desde la publicación de Felix: The Twisted Tale of the World's Most Famous Cat por John Canemaker en 1991, ha renacido el interés por los cortometrajes antiguos de Sullivan y Messmer. En los años recientes, los cortos se han compilado en VHS y DVD, los más famosos son Presenting Felix the Cat de Bosko Video, Felix! de Lumivision, Felix the Cat: The Collector's Edition de Delta Entertainment, Before Mickey de Inkwell Images Ink, y el reciente Felix the Cat and 1920's Rarities de Thunderbean Animation. Las compilaciones de los cómics de Messmer también han tenido gran éxito como Nine Lives to Live: A Classic Felix Celebration por David Gerstein y el reciente The Comic Adventures of Felix the Cat de Determined Productions.

Notas

  1. 1,0 1,1 Matheson, Whitney. "Enough of the mouse what about the cat?" (en inglés). USA Today.  Parámetro descoñecido |fechaacceso= ignorado (suxírese |data-acceso=) (Axuda); Parámetro descoñecido |fecha= ignorado (suxírese |data=) (Axuda)
  2. Solomon, 34, di que o personaxe "aínda non era chamado Felix".
  3. 3,0 3,1 3,2 Solomon 34.
  4. "Reclaiming Felix the Cat". 
  5. Barrier 29 e Solomon 34.
  6. Barrier 30.
  7. Suddath, Claire (27 de novembro de 2008). "Macy's Thanksgiving Day Parade" (en inglés). Time. Consultado o 26 de xaneiro de 2012. 
  8. Crafton, p. 317.
  9. "Electronic TV Broadcasts Began in 1928 with Felix!" (en inglés). Felixthecat.com. Consultado o 26 de xaneiro de 2012. 
  10. 10,0 10,1 10,2 Solomon 37.
  11. Crafton, Donald (1993). Before Mickey: the animated film, 1898-1928 (en inglés). Chicago: University of Chicago Press. p. 349. ISBN 0226116670. Consultado o 26 de xaneiro de 2012. 
  12. Pool, Bob. "Catapulted to new heights" (en inglés). Los Angeles Times.  Parámetro descoñecido |fechaacceso= ignorado (suxírese |data-acceso=) (Axuda); Parámetro descoñecido |fecha= ignorado (suxírese |data=) (Axuda)
  13. "Felix History" (en inglés). Tomcattersassociation.com.  Parámetro descoñecido |fechaacceso= ignorado (suxírese |data-acceso=) (Axuda)

Véxase tamén

Bibliografía

Unha antiga presentación de Félix (1922).
  • Canemaker, John (1991): Felix: The Twisted Tale of the World's Most Famous Cat. Pantheon, New York.
  • Crafton, Donald (1993): Before Mickey: The Animated Film, 1898-1928. University of Chicago Press.
  • Gerstein, David (1996): Nine Lives to Live.
  • Barrier, Michael (1999): Hollywood Cartoons. Prensa da Universidad de Oxford.
  • Beck, Jerry (1998): The 50 Greatest Cartoons. Prensa de JG.
  • Culhane, Shamus (1986): Talking Animals and Other People. Prensa de St. Martin.
  • Gifford, Denis (1990): American Animated Films: The Silent Era, 1897-1929. McFarland and Co.
  • Maltin, Leonard (1987): Of Mice and Magic: A History of American Animated Cartoons. Libros Penguin.
  • Solomon, Charles (1994): The History of Animation: Enchanted Drawings.

Ligazóns externas

Algunos cortometrajes

Modelo:Destacado Modelo:Destacado