Euskal Polizien Sindikatu Abertzale Nazionala

Euskal Polizien Sindikatu Abertzale Nazionala
Tipo	sindicato, lingua éuscara e policía
Ideoloxía	Nacionalismo vasco e Basquismo
Data de fundación	2006
Nº de membros	4.000
Sede	Barakaldo
En	País Vasco, Navarra e Iparralde
País	Euskal Herria
Na rede
	https://esan.eus
	[ editar datos en Wikidata ]

Euskal Polizien Sindikatu Abertzale Nazionala (ESAN), (en galego, Sindicato Nacional dos policías do País Vasco), é un sindicato profesional ou corporativo integrado por traballadores da Ertzaintza, incluídos e desempeñando funcións no seo da Euskal Polizia estabelecida pola Lei de Policía de Euskadi (Ertzaintza, Policía Foral de Navarra e Policías Locais). Na actualidade, trátase do sindicato maioritario a nivel electoral e de afiliación dentro da Euskal Polizia.

Obxectivos[editar | editar a fonte]

Dende a súa fundación, ESAN ten como principal obxectivo "a defensa dos dereitos dos traballadores, así como a reivindicación constante das melloras nas condicións de traballo deles, entendendo que a forza daqueles, en condicións de igualdade e progreso, é o ben máis defendible xunto cos valores superiores de liberdade, igualdade e xustiza".

Así mesmo, constitúen fins propios do Sindicato ESAN recollidos nos seus estatutos, "a defensa dos dereitos humanos, os dereitos sociais e os dereitos fundamentais e liberdades públicas, vinculándose completamente cos principios previstos no Código europeo ético da Policía, intimamente relacionado cos principios previstos na Declaración Universal de Dereitos Humanos".

O Sindicato maioritario da Policía Vasca orienta a súa actividade cara a:

● A defensa do dereito a un emprego estable para os policías vascos.

● A plena protección social e xurídica do labor policial.

● A consecución de mellores condicións de emprego e traballo colectivo, sendo ademais un dos obxectivos o alcance de melloras condicións de vida e de conciliación familiar entre todos os seus integrantes.

Ademais, o sindicato manifesta a súa vontade de lograr unha Euskal Polizia (Policía Vasca) euscaldún cun "modelo de policía civil, democrático, xusto e independente de intromisións e ideoloxías políticas. Sempre de acordo e aliñado coas lexítimas expectativas que a sociedade vasca deposita nos servizos públicos de protección á cidadanía".

Historia[editar | editar a fonte]

O Sindicato ESAN fundouse en Gernika, o 26 de abril de 2006, e elíxese a cidade vasca como símbolo dos vascos e da súa democracia orixinaria. Desta forma, o sindicato ESAN créase inicialmente como Ertzaintzaren Sindikatu Abertzale Nazionala.^[1]

A organización elixe a indicada data xa que, o luns 26 de abril de 1937, tivo lugar un dos ataques bélicos máis crueis e lembrados da guerra civil española: o bombardeo de Gernika. Un ataque aéreo sobre a poboación civil desta localidade vasca, que sería posteriormente inmortalizado por Pablo Picasso na súa obra Guernica. Unha destrución, cun obxectivo simbólico claro, o ataque a un dos lugares fundamentais do imaxinario vasco.

Desta forma, ESAN créase para buscar unha alternativa a un sindicalismo que entendían caduco e obsoleto naquel momento dentro do eido da Ertzaintza.

Sindicato ESAN fronte á árbore de Gernika.

Evolución e logros[editar | editar a fonte]

Nas eleccións da Ertzaintza de 2006, ESAN irrompe por primeira vez no panorama sindical da Ertzaintza cun apoio de 502 votos. Durante este período con Javier Balza Aguilera como Conselleiro de Interior (EAJ-PNV) do Goberno Vasco, ESAN é axente activo de interlocución cos diferentes partidos políticos para lograr integrar dentro da Lei Xeral da Seguridade Social á Ertzaintza como un caso particular de xubilación anticipada por razón do grupo ou actividade profesional.

No ano 2009, hai un cambio de Goberno na Comunidade Autónoma Vasca, sendo nomeado Conselleiro de Interior Rodolfo Ares Taboada do PSE-EE. Nas eleccións sindicais de 2010, ESAN consolídase como terceira forza sindical da Ertzaintza co apoio de 789 votos. Durante este período, tras longas e duras negociacións, no ano 2012 ESAN asina un dos grandes acordos reguladores das condicións de traballo do persoal da Ertzaintza, a coñecida como regulación do Decreto de Servizo Activo Modulado por idade (que regula as condicións de traballo do persoal maior de 55 anos atendendo ao desgaste lóxico por idade e anos traballados) e un acordo para incorporar a Carreira Profesional na Ertzaintza (todos estes acordos apoiados polo sindicato ERNE).

En 2013, sucédese unha nova substitución no Goberno Vasco, asumindo a consellería de Seguridade Estefanía Beltrán de Heredia (EAJ-PNV), quen lonxe de acadar ningún novo acordo, non asume a incorporación da Carreira Profesional na Ertzaintza acordada co anterior Conselleiro. Ábrese un período de gran conflitividade entre o Goberno e os Sindicatos da Ertzaintza, chegando a quedar anuladas as eleccións sindicais de 2014, onde ESAN afianzouse como unha forza importante dentro do colectivo logrando 1462 votos.

Nesta época mantéñense reunións con diferentes partidos políticos no País Vasco e Madrid, xa que se estaba negociando entre eles a modificación da Lei de policía do País Vasco. Dende ESAN vólcanse todos os esforzos para conseguir incluír nela tanto a regulación do Servizo Activo Modulado por idade ou SAM como o recoñecemento da carreira profesional para todo o colectivo da Euskal Polizia de Euskadi. Deste xeito, máis de 10000 traballadores da Euskal Polizia saen beneficiados do acordo. Finalmente, o 27 de xuño de 2019, aprobouse na cámara parlamentaria vasca a quinta modificación da Lei de policía do País Vasco, na cal se incluían estes avances durante anos reclamados polos sindicatos da Ertzaintza.

Nos comicios sindicais celebrados en febreiro do ano 2021, ESAN obtén 2011 votos na Ertzaintza e máis dun 30% do voto emitido. O sindicato ten presenza no Corpo de Miñones de Araba, no de Miqueletes de Guipúscoa e, por último, no de Forais de Biscaia. Todos eles corpos de policía históricos adscritos, hoxe en día, á Ertzaintza pero dependentes das Deputacións Forais correspondentes.

A partir desta data, ESAN irrompe con forza en numerosos concellos de Euskadi como alternativa sindical de referencia para a Policía obtendo representación en Policías Locais (Udaltzaingoak en vasco) e mesmo gañando as eleccións en concellos como Bilbao,^[2] Donostia,^[3] Vitoria-Gasteiz, Amurrio, Arrigorriaga, Barakaldo, Durango, Erandio, Errenteria, Getxo, Pasaia, Plentzia, Portugalete, Santurtzi, Sestao, Mutriku, Zornotza e Zumaia. Desta forma, ESAN consolídase e pasa a converterse na primeira forza sindical de toda a Euskal Polizia.