Río Kızılırmak
(tr) Kızılırmak | |||||
Tipo | río | ||||
---|---|---|---|---|---|
Situado na entidade xeográfica | Asia Minor (en) | ||||
Inicio | |||||
Continente | Asia | ||||
País da cunca | Turquía | ||||
División administrativa | Turquía | ||||
Localización | İmranlı (en) | ||||
Final | |||||
Localización | Mar Negro | ||||
| |||||
Composto por | |||||
Afluentes | |||||
Características | |||||
Dimensións | 1.355 () km | ||||
Superficie da cunca hidrográfica | 77.100 km² | ||||
Candidato a Patrimonio da Humanidade | |||||
Kızılırmak Delta (en) [[File:Noun Project label icon 1116097 cc mirror.svg | |||||
Data | 13 de abril de 2016 | ||||
Identificador | 6125 | ||||
Sitio Ramsar | |||||
Kızılırmak Delta (en) [[File:Noun Project label icon 1116097 cc mirror.svg | |||||
Data | 15 de abril de 1998 | ||||
Identificador | 942 | ||||
Área importante para as aves | |||||
Kızılırmak Delta (en) [[File:Noun Project label icon 1116097 cc mirror.svg | |||||
Identificador | kızılırmak-delta-iba-turkey | ||||
Categoría VI da UICN: área protexida con uso sostible dos recursos naturais | |||||
World Database on Protected Areas | |||||
Identificador | 555634107 | ||||
Medicións | |||||
Caudal | 500 m³/s | ||||
O río Kızılırmak, para os gregos antigos Halis ou Halys, é o principal río de Asia Menor. Nace nas montañas de Armenia Menor, pobo da fronteira co Ponto, cordal coñecida como Antitauro. Despois de pasar polo Ponto e por Capadocia xiraba ao norte e nordeste, formando ao final o límite entre Paflagonia (que quedaba ao oeste) e Galacia e Ponto (ao leste) ata desembocar no mar Negro (Euxino). Segundo Estrabón o seu nome derivaba dunhas salinas, pero crese que este detalle non é correcto.
Baixo os hititas foi coñecido como Marasantiya. O 585 a.C. librouse unha batalla entre lidios e persas na súa beira (coñecida como batalla da eclipse) e desde entón foi a fronteira oriental do reino de Lidia co Imperio persa; o 547 a.C. o rei Creso cruzou o río para atacar os persas, pero foi derrotado polo rei Ciro II o grande, que gañou a decisiva batalla coñecida como Batalla do Halis, que vai poñer fin ao reino de Lidia e levou o dominio persa ata o mar Exeo.
Baixo dominio turco desde o século XI, foi chamado Kizil Irmak (río vermello), nome conservado baixo os otománs e que aínda porta. Hoxe en día o seu caudal úsase para producir electricidade.
O seu curso é de 1150 km e os seus principais afluentes son o Delice Irmak (grego Cappadox) e o Devrez.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Commons ten máis contidos multimedia sobre: Río Kızılırmak |