Saltar ao contido

Logaritmo natural

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Gráfica da función logaritmo natural. A función medra lentamente cara ao infinito positivo segundo x aumenta, e vai lentamente cara ao infinito negativo cando x aproxima a 0

O logaritmo natural ou logaritmo neperiano dun número é o seu logaritmo con base a constante matemática e, que é un número irracional e transcendental aproximadamente igual a 2.718281828459. O logaritmo natural de x escríbese xeralmente como ln x, loge x, ou ás veces, se a base e está implícita, simplemente log x. [1] Ás veces engádense parénteses para claridade, dando ln(x), loge(x) ou log(x). Isto faise especialmente cando o argumento do logaritmo non é un só símbolo, para evitar ambigüidades.

O logaritmo natural de x é a potencia á que habería que elevar e para igualar x. Por exemplo, ln 7.5 é 2.0149... , porque e2.0149... = 7.5. O logaritmo natural de e, ln e, é 1, porque e1 = e, mentres que o logaritmo natural de 1 é 0, xa que e0 = 1.

O logaritmo natural pódese definir para calquera número real positivo a como a área baixo a curva y = 1/x de 1 a a [2] (sendo a área negativa cando 0 < a < 1 ). A definición do logaritmo natural pódese ampliar daquela para dar valores de logaritmo para números negativos e para todos os números complexos distintos de cero, aínda que isto leva a unha función multivalor: ver logaritmo complexo para máis información.

A función logaritmo natural, se se considera como unha función con valores reais dunha variable real positiva, é a función inversa da función exponencial, dando lugar ás identidades:

Como todos os logaritmos, o logaritmo natural mapea a multiplicación de números positivos en suma: [3]

Pódense definir logaritmos para calquera base positiva que non sexa 1, non só e. No entanto, os logaritmos noutras bases difiren só por un multiplicador constante do logaritmo natural, e pódense definir en termos deste último, .

Os logaritmos son útiles para resolver ecuacións nas que a incógnita aparece como o expoñente dalgunha outra cantidade. Por exemplo, os logaritmos utilízanse para resolver a vida media, a constante de desintegración ou o tempo descoñecido en problemas de desintegración exponencial. Son importantes en moitas ramas das matemáticas e das disciplinas científicas, e úsanse para resolver problemas que impliquen xuro composto.

Definicións

[editar | editar a fonte]

O logaritmo natural pódese definir de varias maneiras equivalentes.

Inversa de exponencial

[editar | editar a fonte]

A definición máis xeral é como a función inversa de , para que . Para os números complexos, non é invertíbel, polo tanto é unha función multivalor. Para facer unha función propia de saída única, polo tanto, necesitamos restrinxila a unha rama principal particular, a miúdo denotada por .

Para os números complexos o logaritmo natural pode ter unha continuación analítica como onde é o módulo do complexo e é o argumento do complexo, por exemplo .

Definición como integral

[editar | editar a fonte]
ln a como a área da rexión sombreada baixo a curva f(x) = 1/x de 1 a a. Se a é menor que 1, a área considerada é negativa.
A área baixo a hipérbole cumpre a regra do logaritmo. Aquí A(s,t) denota a área baixo a hipérbole entre s e t.

O logaritmo natural dun número real positivo a pódese definir como a área baixo a gráfica da hipérbole coa ecuación y = 1/x entre x = 1 e x = a. Esta é a integral [2] Se a está dentro do intervalo , entón a rexión ten área negativa e o logaritmo é negativo.

O logaritmo natural tamén ten unha representación integral impropia, que se pode derivar co teorema de Fubini do seguinte xeito:

Propiedades

[editar | editar a fonte]

O logaritmo natural ten as seguintes propiedades matemáticas:

A derivada do logaritmo natural como función con valores reais sobre os reais positivos vén dada por [2]

A maiores temos:

polo tanto, a diferenza da súa función inversa , unha constante na función logaritmo non altera o diferencial.

Os polinomios de Taylor para ln(1 + x) só proporcionan aproximacións precisas no intervalo −1 < x ≤ 1. Máis aló dalgún x > 1, os polinomios de Taylor de grao superior son aproximacións cada vez peores.

Como o logaritmo natural non está definido en 0, en si non ten unha serie de Maclaurin, a diferenza de moitas outras funcións elementais. Mais temos expansións de Taylor arredor doutros puntos. Por exemplo, se entón [4]

Esta é a serie Taylor para arredor de 1. Un cambio de variábeis produce a serie de Mercator: válido para e


Un caso especial útil para números enteiros positivos n, tomando , é:


O logaritmo natural tamén se pode expresar como un produto infinito:[5]

Dous exemplos poden ser:

O logaritmo natural na integración

[editar | editar a fonte]

O logaritmo natural permite a integración sinxela de funcións da forma ; unha antiderivada de g(x) vén dada por . Este solución é debida á regra da cadea xunto coa derivada da función elemental :

Noutras palabras, ao integrar sobre un intervalo da liña real que non inclúe temos onde C é unha constante arbitraria de integración.[6]

Por tanto, cando a integral está definida sobre un intervalo onde temos

Por exemplo, considere a integral de nun intervalo que non inclúe puntos onde é infinito:

O logaritmo natural pódese integrar mediante integración por partes:

Sexa: daquela:

Logaritmo natural de 10

[editar | editar a fonte]

O logaritmo natural de 10, aproximadamente igual a 2.30258509, xoga un papel importante, por exemplo, no cálculo de logaritmos naturais de números representados en notación científica, como unha mantisa multiplicada por unha potencia de 10:

Isto significa que se poden calcular eficazmente os logaritmos de números con magnitude moi grande ou moi pequena usando os logaritmos dun conxunto relativamente pequeno de decimais no intervalo [1, 10).

Fraccións continuas

[editar | editar a fonte]

Aínda que non hai fraccións continuas simples dispoñíbeis, existen varias fraccións continuas xeneralizadas, incluíndo:

Estas fraccións continuas, especialmente a última, converxen rapidamente para valores próximos a 1. Porén, os logaritmos naturais de números moito maiores pódense calcular facilmente, sumando repetidamente os de números máis pequenos, cunha converxencia igualmente rápida.

Logaritmos complexos

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Logaritmo complexo.

A función exponencial pódese estender a unha función que dá un número complexo como ez para calquera número complexo arbitrario z; simplemente úsase a serie infinita con x=z complexo. Esta función exponencial pódese inverter para formar un logaritmo complexo que presenta a maioría das propiedades do logaritmo ordinario. Hai dúas dificultades implicadas:

  • ningún x ten ex = 0;
  • resulta que e2πi = 1 = e0 e dado que a propiedade multiplicativa aínda funciona para a función exponencial complexa, ez = ez+2kiπ, temos o mesmo valor para múltiples expoñentes, calquera complexo z cos múltiples enteiros k.

Polo tanto temos dúas consecuencias: o logaritmo non se pode definir para todo o plano complexo, e por outra parte aínda así é multivaluada, isto é, calquera logaritmo complexo pode mudarse a un logaritmo "equivalente" engadindo calquera múltiplo enteiro de 2. O logaritmo complexo só se pode valorar nun plano de corte, que normalmente corresponde con . Por exemplo,

  1. G.H. Hardy and E.M. Wright, An Introduction to the Theory of Numbers, 4th Ed., Oxford 1975, footnote to paragraph 1.7: "log x is, of course, the 'Naperian' logarithm of x, to base e. 'Common' logarithms have no mathematical interest".
  2. 2,0 2,1 2,2 "Natural Logarithm". mathworld.wolfram.com. Weisstein, Eric W. "Natural Logarithm". mathworld.wolfram.com. Consultado o 2020-08-29.
  3. "logaritmo". Encyclopedia Britannica. 
  4. ""Logarithmic Expansions" at Math2.org". 
  5. RUFFA, Anthony. "A PROCEDURE FOR GENERATING INFINITE SERIES IDENTITIES" (PDF). International Journal of Mathematics and Mathematical Sciences. International Journal of Mathematics and Mathematical Sciences. Consultado o 27 February 2022.  (Page 3654, equation 2.6)
  6. Para unha porba detallada pódese ver por exemplo: George B. Thomas, Jr and Ross L. Finney, Calculus and Analytic Geometry, 5th edition, Addison-Wesley 1979, Section 6-5 pages 305-306.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]