Liderado

Xullo César, líder do Imperio romano

O liderado é o conxunto de principios que un individuo ten para influír na forma de ser e actuar das persoas ou nun grupo de traballo determinado, facendo que este equipo traballe con entusiasmo cara ao logro das súas metas e obxectivos. Tamén se entende como a capacidade de delegar, tomar a iniciativa, xestionar, convocar, promover, incentivar, motivar e avaliar un proxecto, de forma eficaz e eficiente, sexa este persoal, institucional ou doutra clase (dentro do proceso administrativo da organización). Todo isto pódese observar dentro da propia dirección dunha empresa. O liderado na empresa será de vital importancia.

O liderado non entraña unha distribución desigual do poder, porque os membros do grupo non carecen de poder, senón que dan forma ás actividades do grupo de distintas maneiras. Aínda que, por regra xeral, o líder terá a última palabra. Sendo de novo observable nunha empresa mediante os diferentes salarios dos empregados.

A correlación entre o líder en atracción e en ideas é positiva. Pero por ser moderada debemos buscar os casos en que as funcións do liderado en atracción e en ideas están superadas. En particular, hai suxestivas informacións sobre uns poucos grupos que indican que o iniciador máis frecuente de comunicacións non é tan atractivo como poderían esperarse da alta correlación entre a atracción e liderado. A pesar de que os líderes en ideas teñen un 50 por cento de probabilidades de ser, os homes máis atractivos ao finalizar a primeira sesión do grupo é bastante improbable que manteña o alto posto en atracción e ideas ao promediar a cuarta sesión. Bales suxire que os líderes no traballo realizan cousas que desvían o afecto doutros membros. En particular, Bales dá a entender que o maior iniciador pode non permitir aos outros membros oportunidades de reacción, comentario ou realimentación, como contribucións ás ideas do líder.

Tipos de liderado

Estilos de liderado segundo a madurez dos seguidores (en castelán).

Segundo a opinión dos expertos en Desenvolvemento Organizacional, existen moitos tipos de liderado. En opinión doutros expertos, non é que existan varios tipos de liderado: o liderado é un e, como os líderes , as clasificacións corresponden á forma como exercen ou adquiriron a facultade de dirixir, circunstancia que non necesariamente implica que sexa un líder. Segundo Max Weber hai tres tipos puros de liderado, que se describen a continuación:

• Líder carnal: é o que ten a capacidade de xerar entusiasmo. É elixido como líder pola súa maneira de dar entusiasmo aos seus seguidores. Tenden a crer máis en si mesmos que nos seus equipos e isto xera problemas, de maneira que un proxecto ou a organización enteira poderían colapsar o día que o líder abandone o seu equipo. Levado á empresa, este tipo de liderado podería resultar claramente negativo.
• Líder tradicional: é aquel que herda o poder por costume ou por un cargo importante, ou que pertence a un grupo familiar de elite que tivo o poder desde fai xeracións. Exemplos: un reinado.
• Líder lexítimo: O primeiro é aquela persoa que adquire o poder mediante procedementos autorizados nas normas legais, mentres que o líder ilexítimo é o que adquire a súa autoridade a través do uso da ilegalidade. Ao líder ilexítimo nin sequera pódeselle considerar líder, posto que unha das características do liderado é precisamente a capacidade de convocar e convencer, así que un "liderado por medio da forza" non é outra cousa que carencia do mesmo. É unha contradición per se, o único que pode distinguir a un líder é que teña seguidores: sen seguidores non hai líder. Por exemplo, nunha empresa non calquera empregado se pode declarar como líder dela.

A palabra "liderado" en si mesma pode significar un grupo colectivo de líderes, ou pode significar características especiais dunha figura soada (como un heroe). Tamén existen outros usos para esta palabra, nos que o líder non dirixe, senón que se trata dunha figura de respecto (como unha autoridade científica, grazas ao seu labor, aos seus descubrimentos, ás súas contribucións á comunidade). Para chegar a ser este tipo de líder as túas contribucións a unha comunidade deben ser realmente significativas.

Arieu define ao líder como "a persoa capaz de inspirar e asociar a outros cun soño". Por iso é tan importante que as organizacións teñan unha misión con alto contido transcendente, xa que é unha maneira moi poderosa de reforzar o liderado dos seus directivos.

Existe unha regra fundamental no liderado que é a base para que un bo líder, calquera que este sexa, leve a cabo un liderado efectivo. A maioría dos autores noméana a regra de ouro nas relacións persoais, e é fácil, sinxela e moi efectiva: "Non poñas ás persoas no teu lugar: ponte ti no lugar das persoas". Este lema débeno aplicar inclusos os líderes nas empresas para un desenvolvemento apropiado desta. En poucas palabras, así como trates ás persoas, así elas te tratarán.

Clasificación de liderado

Segundo o seu tipo de desenvolvemento

De acordo con esta clasificación, existen varios estilos de liderado, nomeados a continuación:

• Líder autócrata: asume toda a responsabilidade da toma de decisións, inicia as accións, dirixe e controla ao subalterno.
• Líder emprendedor: adopta o estilo participativo utiliza a consulta para practicar o liderado. Non delega o seu dereito a tomar decisións finais e sinala directrices específicas ás súas subalternos, pero consulta as súas ideas e opinións sobre moitas decisións que lles incumben.
• Líder liberal: delega aos seus subalternos a autoridade para tomar decisións.
• Líder proactivo: promove o desenvolvemento do potencial das persoas, da forma que un xardineiro coida e potencia o seu xardín.
• Líder audaz: é capaz de relacionarse con moitas institucións e persoas, persuasivo, crítico, con mirada positiva. Ten a capacidade de consultar ás demais persoas para logo tomar decisións.

Segundo a formalidade na súa elección

• Liderado formal: preestablecido pola organización.
• Liderado informal: emerxente no grupo.

Segundo a relación entre o líder, os seus seguidores e subalternos.

• Liderado ditador: forza as súas propias ideas no grupo en lugar de permitirlle aos demais integrantes a facerse responsables, permitíndolles ser independentes. É inflexible e gústalle ordenar. Destrúe a creatividade dos demais.

• Liderado autocrático: o líder é o único no grupo que toma as decisións achega do traballo e a organización do grupo, sen ter que xustificalas en ningún momento. Os criterios de avaliación utilizados polo líder non son coñecidos polo resto do grupo. A comunicación é unidireccional: do líder ao subordinado.

• Liderado democrático: o líder toma decisións tras potenciar a discusión do grupo, agradecendo as opinións dos seus seguidores. Os criterios de avaliación e as normas son explícitas e claras. Cando hai que resolver un problema, o líder ofrece varias solucións, entre as cales o grupo ten que elixir.

• Liderado onomatopeico: o líder, á vez que reflexiona sobre a visión que debe mover ao grupo liderado cara ao seu obxectivo desexado, exprésase a través de simples onomatopeyas verbais que favorecen notablemente o entusiasmo do grupo.

• Liderado paternalista: non ten confianza nos seus seguidores, comunmente toma a maior parte das decisións, entregando recompensas e castigos á vez. O seu labor consiste en que os seus empregados traballen máis e mellor con: incentivos, motivación e ilusión a posibles premios se logran o obxectivo.

• Liderado liberal (laissez faire): o líder adopta un papel pasivo, abandona o poder en mans do grupo. En ningún momento xulga nin avalía as achegas dos demais membros do grupo. Os membros do grupo gozan de total liberdade, e contan co apoio do líder só si solicítanllo.
• Liderado emocional: As bases emocionais resultan cruciais para os deseños empresariais máis complexos nos que a organización coloca líderes para cada división de negocio de forma descentralizada, e mantén ademais un liderado central, isto a forma dunha "federación". Nestes contextos, segundo como expón Warren Bennis no seu traballo "Converterse en líder de líderes", o éxito dos negocios depende dun balance de poderes entre o poder central e as divisións de negocio, e do desenvolvemento dun liderado emocional cunha boa dose de competencias conversacionales entre todos os líderes.

• Liderado situacional: refírese á adaptación do estilo de liderado ás necesidades e características da situación. O líder avalía constantemente as condicións e madurez dos seus colaboradores, do grupo e/ou do proceso de traballo, e aplica diferentes estilos que varían no tempo segundo unha evolución que vai desde un maior control até unha maior delegación. O obxectivo do liderado situacional é maximizar o rendemento do equipo e asegurar que o estilo de liderado axústese de maneira óptima ás necesidades e características de cada situación específica.

Outras clasificacións

Unha clasificación da tipoloxía do liderado é a formal, que representa a dirección dun grupo de traballo de forma oficial ou designada; outra menos evidente é o recoñecemento polos membros da institución dunha maneira informal de que ten gran influencia, pero dunha maneira libre, sen ánimo retributivo e de forma carismática. Nos estudos sociolóxicos de desenvolvemento comunitario por observación participativa, estas persoas son claves para o traballo de campo. Na década de 1970, varios sociólogos españois estudaron o tema do papel dos 'líderes informais', como un tema relevante da socioloxía da organización.

O liderado tamén pode clasificarse así:

• liderado individual (exemplo a seguir).
• liderado executivo (plan, organización, dirección e control dun proxecto).
• liderado institucional.
• liderado consensual.

Cando o liderado é necesario, comunmente polo cargo, nunha organización, falamos de líderes formais. Así pois, traspasando de novo a unha empresa estariamos a falar dun liderado formal, ao ser comunmente necesario para o funcionamento adecuado. Así, este líder debe ter certas capacidades: habilidade comunicacional, capacidade organizativa e eficiencia administrativa, o que equivale a dicir que un bo líder é unha persoa responsable, comunicativa e organizada; un bo líder é aquel que ten a habilidade da Atención e Escucha en todo momento. Un bo líder entende quen son actores claves e toma decisións a partir da confianza cara a eles.

Véxase tamén

Bibliografía

• Bennis, Warren y Burt Nanus. Leaders: The Strategies for Taking Charge. New : Harper & Row, 1986.
• Daft, Richard L. La experiencia del liderazgo. Cengage learning. Tercera edición
• Kouzes, James M. y Posner. Las Seis Disciplinas” La Credibilidad: Como se gana, se pierde, y porque la gente la reclama. Jossey-Bass Publishers. San Francisco.1993. pp. 51
• Covey, Stephen R. Los 7 hábitos de la gente altamente efectiva. Editorial Paidos, 1989., ISBN 968-853-182-0
• Greene, Robert y Joost Elffers "Las 48 leyes del poder" [1]
• GONZALEZ CRUZ, T. F., GUILLÉN PARRA, M. (2000). Necesidad de liderazgo y su dimensión ética en la gestión de calidad total. Valencia: Universidad de València
• Landolfi, Hugo (2009). La esencia del liderazgo, Ediciones Dunken, Buenos Aires, Argentina. ISBN 978-987-02-3827
• LLORENS MONTES, F. J., FUENTES FUENTES, M. M. (2005). Gestión de la calidad empresarial. Madrid: Ediciones Pirámide.
• Maurice, Jacques (2012). "Apóstoles, publicistas, hombres de acción y sindicalistas en la historia del anarquismo español" (1). Consultado o 25 de novembro de 2022. 
• MINTZBERG Power in and around Organizations, Prentice Hall, 1983
• Showalter, M. J., y Mulholland, J. A. (1992): «Continuous Improvement Strategies for Service Organizations.» Business Horizons, julio-agosto.
• PFEFFER Power in Organisations, Pitman, 1981
• Rafael Muñiz "Características de un líder" [2]
• Síntesis del Liderazgo en un solo acrónimo"LIDERAR" [3]
• (en inglés) David R. Caruso, Peter Salvoes, The Emotionally Intelligent Manager: How to Develop and Use the Four Key Emotional Skills of Leadership [1 ed.], 0787970719, 9780787970710, 9780787974220, Jossey-Bass, 2004
• Taibo Arias, Carlos (2013). Repensar la anarquía: acción directa, autogestión, autonomía. Los libros de catarata. ISBN 978-84-8319-845-2. 
• Taibo Arias, Carlos (2022). Anarquismos: ayer, hoy y mañana. Madrid: Alianza. ISBN 978-84-1362-811-0.