João Pedro Mésseder

João Pedro Mésseder

Biografía
Nacemento	1957 (66/67 anos) Porto, Portugal
Datos persoais
País de nacionalidade	Portugal
Actividade
Ocupación	escritor
Lingua	Lingua portuguesa

José António Gomes coñecido como João Pedro Mésseder, nado no Porto en 1957, é un escritor portugués .

Traxectoria

João Pedro Mésseder (nome literario de José António Gomes) naceu en 1957, en Porto. É investigador e profesor coordinador de Literatura na Escola Superior de Educación do Instituto Politécnico do Porto, doutorándose en Literatura Portuguesa do século XX pola Universidade Nova de Lisboa e publicou varios estudos nas áreas de Historia e Crítica Literaria (PLiteratura Portuguesa Contemporáneo e Literatura Infantil e Xuvenil), ademais de varias antoloxías, asinadas co seu nome civil. Neste cargo, fundou e dirixiu a revista Malasartes – Cadernos de Literatura para a Infância e a Juventude.

Os seus textos foron empregados en espectáculos teatrais por grupos como Andante, Sopa de Letras, Renascer, Teatromosca, Gisela Cañamero / Arte Pública, TIN.BRA - Teatro Infantil de Braga, Imaginar do Gigante, O Som do Algodão e Colibri. Creou o texto principal do espectáculo Lenheiras de Cuca-Macuca (2008) de Teatro e Marionetas de Mandrágora, dirixido por José Caldas. Varios dos seus poemas e outros textos foron musicados, interpretados e gravados polo Bando dos Gambozinos , baixo a dirección musical de Suzana Ralha, sendo o Romance do 25 de Abril musicado integramente por Pedro Moura e presentado, no forma de opereta infantil, nun espectáculo celebrado na Biblioteca Almeida Garrett, no Porto, o 25 de abril de 2007. En 2010, por encargo de Rádio e Televisão de Portugal, escribiu o relato Comedia italiana, baseado no cadro, co mesmo título, de Columbano. Fíxose unha película de animación baseada en ambas. En 2018, tamén escribiu para RTP os contos A Fada das Multiplicações e Há Amigos e Amigos . O 8 de decembro de 2020 realizouse unha lectura animada do seu libro O Aquário baixo o epígrafe “Contos sobre o solto”, no espazo infantil Zig-Zag, da RTP2.

No concurso 50 Listas, promovido polo Plan Nacional de Lectura en 2023, no que 430 centros educativos seleccionaron 50 libros para diferentes perfís de lectores de 4 a 65 anos, incluíronse varias obras do autor. Catro grupos de escolas escolleron a obra Caras, tres seleccionaron Coisas que Gostam de Coisas, dous elixiron Romance do 25 de Abril, un escolleu Olhos Tropeçando em Nuvens e Outras Coisas, un A Fada das Multiplicações, un O Aquário, um Tabuar Tabuar Não Há que Errar, e un Poemas Tangerinos.

En abril de 2016, por invitación da Asociación de Pais da Escola Portuguesa de Sierre (Suíza) e das estruturas locais de ensino portugués, participou no Open de Portugal (en Chippis, Sierre). En setembro de 2018, foi convidado a participar na Feira do Libro de Gotemburgo, onde participou en varias iniciativas. Por invitación do Camões – Instituto de Cooperación e Lingua, mantivo encontros coa comunidade lusófona e participou, en Estocolmo, na 3ª edición da Feira do Libro Infantil Portugués en Suecia, onde se organizaron obradoiros e sesións de lectura para nenos.

A súa obra conta con varias ducias de títulos publicados que foron obxecto de estudos e críticas.

Traxectoria literaria

João Pedro Mésseder debutou dobremente no ámbito da poesía e da literatura infantil e xuvenil, en 1999, con A Cidade Incurável e Versos com Reversos . A súa poesía está marcada pola brevidade formal, a contención e o vigor verbal e a precisión das imaxes, o que suxire máis do que el di. A súa poesía revela a miúdo unha reflexión sobre problemas sociais inscritos historicamente, como podemos ler en «Além Tejo, os Homens»: «En certos días a cor da cal non cambia. E cede ao lume da chaira, coa mirada vencida polo sol. / Pero hoxe alumea un día para romper a voracidade deste espello. E camiña ombreiro con ombreiro con alicerces de sangue e suor que atravesaron séculos de paisaxes maltreitas. Pero nunca deixaron de florecer dentro da fame. No rigor dunha ambición civil e cotiá” . Como dixo o crítico Ramiro Teixeira, os poemas de João Pedro Mésseder revelan «unha especie de retorno (...) ao núcleo do ser, ao pasado considerado como de aprendizaxe, reactualizado e purgado para evitar o charco común. ou exhibición de ser dado en espectáculo” . Tamén cultivou a crónica e os rexistros conmemorativos. No eido da literatura infantil e xuvenil, a escrita de João Pedro Mésseder amosa sinais dunha inevitable interferencia da literatura oral, visibles nos recontos e reescrituras dos textos tradicionais portugueses, que souberon maxistralmente (re)inscribilos dun xeito máis próximo do lector novo, facendo uso dunha coloración verbal que case prescinde dos códigos non verbais obrigatorios in illo tempore, cando as historias eran narradas por un contador á comunidade, pero tamén en textos poéticos que reflicten secuencias numéricas, ritmos orixinados da lingua. -torcedores. A brevidade tamén está presente na produción para os máis pequenos, a través de aforismos, glosarios, greguerías, poemas en prosa breve, haiku, textos de álbum de tipo narrativo e outras formas breves. En Canções do Ar e das Ciências Altas, publicada en 2018, fanse patentes os vínculos entre a súa escrita e a música, que xa eran notorios na escrita para adultos.

Obras

Poesía, narrativa e outros

• A Cidade Incurável (1999)
• Ordem Alfabética (2000)
• Fissura (2000)
• Uma Pequena Luz Vermelha e Outros Poemas de Abril, con Conceição V. Manaia; Luzia Henriques; A. Breda de Carvalho (2000)
• Uma Pequena Luz Vermelha (deseños de Fernando Oliveira, Isabel Cabral, Rodrigo Cabral) (2000)
• Espuma (ilustrações de Emílio Remelhe; apresentação de Francisco Duarte Mangas) (2001)
• Meridionais, Câmara Municipal de Beja (2001)
• Alguns Negativos (2000)
• Gondomar em Fundo (ilustracións de Gémeo Luís) (2003)
• De um Caderno Grego (2003)
• Infinito Im/pessoal (2004) Ilustracións de Gémeo Luís; design de Rui Mendonça)
• O que Impuro Olhar Algum (2005). Deseños de Roberto Machado.
• Abrasivas (2005). Ilustracións de Emílio Remelhe; final de Ana Margarida Ramos, ed. bilingue portugués e galego.
• Elucidário de Youkali seguido de Ordem Alfabética (2006). Ilustracións de capa e contracapa de Emílio Remelhe) (2006)
• Meridionais (2007)
• Guias Sonoras e Outras Abrasivas (posfacio de Ana Margarida Ramos) (2010)
• Abres um Livro (2013). Fotografias de António Rilo), sinalando o 13.º aniversario da Biblioteca Municipal de Oliveira do Bairro.
• Contos do Quarto Minguante (2014)
• Lá Longe o Fogo (2015). Ilustracións de José Santa-Bárbara.
• Caderno de Música (2015)
• Junho – variações em forma de cereja (2016)
• A Doença das Cores seguido de Ilhas de Deus 2016)
• Clube Mediterrâneo: doze fotogramas e uma devoração (2017). Ilustracións de Ana Biscaia; concepción gráfica de Joana Monteiro
• E Nele Todo o Sangue se Concentra (2018)
• O que Mata a Sede do Mar (2018)
• Pequeno Livro do Tempo / Petit Livre du Temps (2018)
• Bicho-da-seda (2020). En co-autoria con José Pinto Leite e José Soares Martins; deseños de Miguel Cameira
• A Quem Pertence a Linha do Horizonte (2020). Ilustracións de Ana Biscaia
• Companhia (I)limitada (2020)
• Gallaecia, Um Pouco a Norte / Gallaecia, Un Pouco ao Norte / Gallaecia, Un Poco al Norte (2020)
• Espanta-espíritos – haicais ou quase (2020). Poesía
• Estação dos Líquidos (2021)
• Uma Pequena Luz Vermelha e Outros Poemas (2020). Deseño da capa de Ana Biscaia, edición refundida e aumentada do libro de 2000.
• O Porto com Suas Palavras (2023)
• Porto, Maneira de Olhar – crónicas e memórias (2023). Fotografías de Inês Ramalhete Gomes.

Literatura infantil e xuvenil

• Versos com Reversos (1999). Ilustracións de Danuta Wojciechowska (poesía)
• De que Cor É o Desejo? (2000) Iustracións de José Miguel Ribeiro. (poesía)
• Timor Lorosa’e: A Ilha do Sol Nascente (2001). Iustracións de André Letria (álbum, narrativa poética)
• À Noite as Estrelas Descem do Céu 2002). Ilustracións de Emílio Remelhe. (poesía)
• Breviário do Sol (2002). En co-autoría con Francisco Duarte Mangas (ilustracións de Geraldo Valério (poesía)
• Breviário da Água (2004). En co-autoría con Francisco Duarte Mangas (ilustracións de Geraldo Valério (poesía)
• Não Posso Comer sem Limão (2004). Ilustracións de Evelina Oliveira (reconto)
• A Couve, as Calças e o Burro (2004). Ilustracións de Alexandra Jordão Pires (reconto)
• O Aquário (2004). (conto)
• Palavra que Voa (2005). Ilustracións de Gémeo Luís (álbum, poesía)
• O Mundo a Cair aos Bocados (2005). Ilustracións de Assunção Melo (reconto)
• A Canção dos Piratas (2006). Ilustracións de Luís Henriques (poesía)
• Como un Golpe de Vento (2006). En co-autoría con Gloria Sánchez, Paco Martín e Anabela Mimoso (edición bilingüe en português e galego, ilustracións de António Modesto (novela)
• Lendas de Gondomar Contadas Outra Vez (2007). Fotografías de Daniel Fernandes (reconto)
• Romance do 25 de Abril (2007). Ilustracións de Alex Gozblau (narrativa en verso)
• Histórias de Pedro Malasartes (2007). Ilustracións de Maria Ferrand (reconto)
• Histórias a Muitas Mãos (2007). Ilustracións de Mónica Cid (conto)
• Vozes do Alfabeto (2007). Ilustracións de João Maio Pinto (poesía)
• O Coelhinho e a Formiga Rabiga mais a Cabra e a sua Barriga, (2008). En co-autoría con Elsa Lé (ilustracións de Elsa Lé (reconto)
• Trocar as Voltas ao Tempo (2008). Ilustracións de Gémeo Luís (álbum, poesía)
• Versos quase Matemáticos (2008). Ilustracións de Catarina Fernandes (álbum, poesía)
• O g É um Gato Enroscado (2008). Ilustracións de Gémeo Luís (poesía)
• O Aquário (2009). Ilustracións de Gémeo Luís (álbum, conto)
• Não Venham Já ou Uma Casa Virada do Avesso (2009). Ilustracións de Luís Henriques (álbum, poesía)
• Caneta Feliz (2009). Ilustracións de Gabriela Sotto Mayor (conto)
• Línguas de Perguntador (2009). Ilustracións de Madalena Matoso (álbum, poesía)
• Porto Porto (2009). Ilustracións de Helena Veloso (álbum, poesía)
• Guardador de Árvores (2009). Ilustracións de Horácio Tomé Marques (álbum, poesía)
• O Meu Primeiro Miguel Torga (2000). Ilustracións de Inês Oliveira (narrativa)
• Contos e Lendas de Portugal e do Mundo (2009). En co-autoría con Isabel Ramalhete (ilustracións de Fátima Afonso) (reconto)
• O Pai Natal e o Maiúsculo Menino (2009). Ilustracións de Gabriela Sotto Mayor (álbum, texto en verso)
• El Tiempo Vuela (2010). Ilustracións de Gémeo Luís (álbum, poesía)
• O Tempo Voa (2010). Ilustracións de Gémeo Luís (álbum, poesía)
• Conto da Travessa das Musas (2010). Ilustracións de Manuela São Simão (álbum, conto)
• Lulu ou a Hora do Lobo (2010). Ilustracións de Silvestre da Silva (álbum)
• As Letras de Números Vestidas (2010). Ilustracións de Marta Madureira (álbum, poesía)
• Gatos, Lagartos e Outros Poemas (2011). Ilustracións de Manuela Bacelar (álbum, poesía)
• Pequeno Livro das Coisas (2012). Ilustracións de Rachel Caiano (poesía)
• O Livro dos Meses (2012). Ilustracións de Arianna Vairo e Ana Biscaia
• Lembro-me (2013). Proxecto gráfico de Biscaia
• Que Luz Estarias a Ler? (2014). Ilustracións de Ana Biscaia
• Tudo É Sempre Outra Coisa (2014). Ilustracións de Rachel Caiano) (poesía en prosa)
• Poemas do Conta-Gotas(2014). Ilustracións de Ana Biscaia
• Palavras Viageiras (2016). Ilustracións de Paul Hardman (poesía)
• De Umas Coisas Nascem Outras (2016). Ilustracións de Rachel Caiano (poesía, aforismos)
• À Noite as Estrelas Descem do Céu – Iniciação à Escrita de Haicais: poemas e guia (2016). Ilustracións de Susa Monteiro) (reedición revista e acrecentada)
• Olhos Tropeçando em Nuvens e outras Coisas (2017). Ilustracións de Rachel Caiano (poesía)
• Clube Mediterrâneo: doze fotogramas e uma devoração (2017). Ilustracións de Ana Biscaia; concepción gráfica de Joana Monteiro
• Canções do Ar e das Coisas Altas (2018). Ilustracións de Rachel Caiano (poesía)
• O Pequeno País dos Frutos (2018). Ilustracións de Paul Hardman)(poesía)
• Tabuar, Tabuar, Não há que Errar (2018). Ilustracións de Célia Fernandes (poesia)
• O Aquário (2019). Reedición (ilustracións de Célia Fernandes) (conto)
• Poucas Letras, Tanto Mar (2019). Ilustracións de Ana Biscaia (poesía)
• Poemas Tangerinos (2020). Ilustracións de Helena Mancelos (poesía)
• Vozes de Letras (2021). Ilustracións tipográficas e design gráfico de Joana Monteiro (poesía / alfabeto)
• Coisas Que Gostam de Coisas (2021). Ilustracións de Rachel Caiano (poesía)
• A Fada das Multiplicações (2022). Ilustracións de Helder Teixeira Peleja (álbum, conto)
• Caras (2022). Ilustracións de Inês Oliveira (álbum)
• Por Cada Pássaro Que Anoitece… (2022). Ilustracións de Rachel Caiano (conto)
• Pequeno Livro do Natal (2022). Pinturas de Paul Klee (recontos e poemas)
• As Casas das Coisas (2023). Ilustracións de Rachel Caiano (prosa de recorte poético)
• Pedra a Pedra, Bicho a Bicho (2023). Ilustracións de Carla Anjos (poesía)

Publicacións en galego

• Abrasivas (2005). Ilustracións de Emílio Remelhe. Bilingüe: Portugués e Galego. Deriva Editores. ISBN 978-972-9250-15-6.
• Como un Golpe de Vento / Como Um Pé de Vento (2006). Co-autoría con Salta-Pocinhas, Gloria Sánchez, Paco Martín e Anabela Mimoso. Ilustracións de António Modesto. Bilingüe: Portugués e Galego. Dirección Xeral de Creación e Difusión Cultural.
• O Tempo Voa (2010). Ilustracións de Gémeo Luís. Kalandraka. ISBN 9788484647263.
• O Acuario (2019). Ilustracións de Célia Fernandes. Hércules Ediciones.
• Conto da Travesía das Musas (2019). Ilustracións de Raquel Senra e tradución de Anxo Tarrio. Hércules Ediciones. ISBN 9788494984334.
• Gallaecia, Um Pouco a Norte / Gallaecia, Un Pouco ao Norte / Gallaecia, Un Poco al Norte (2020). Trilingue: Portugués, Galego, Castelán. Traducións de Isabel Soto López. Poética Ed.

Distincións

• Versos com Reversos (1999). Nomeado na Lista de Honra do IBBY - International Board on Books for Young People 2000.
• Uma Pequena Luz Vermelha (1999). 1. º Premio do V Certame Literario SPRC “25 Anos de Abril”.
• Fisura (2000). Premio Literario de Poesía Maria Amália Vaz de Carvalho .

  

  Mediterranean Club – Doze Fotogramas e Uma Devoração é un libro de poemas breves sobre o drama de homes, mulleres e nenos que foxen da guerra, da destrución e da morte, arriscando a súa vida no impulso vital da fuga.

• Timor Lorosa’e: A Ilha do Sol Nascente (Porto, 2001). Incluído na selección de White Ravens de 2003 da Biblioteca Internacional da Xuventude de Múnic.
• Palavra que voa (2005). Nomeado na Lista de Honra de 2006 do IBBY – International Board on Books for Young People.
• rocar as Voltas ao Tempo (Porto, 2008); El Tiempo Vuela (Sevilla, 2010); O tempo voa (Pontevedra, 2010), en coautoría co ilustrador Gémeo Luís. Mención do Xurado do Premio Compostela de álbums infantís.
• Pequeno Livro das Coisas (2012). Premio Bissaya Barreto de Literatura Infantil, 2014. Pequeno Livro das Coisas (2012). Candidatura ao Premio de Autores 2013 (Literatura Infantil) de SPA .
• De Umas Coisas Nascem Outras (2016). Premio de Autores 2016 (Literatura Infantil) de SPA .
• Que Luz Estarias a Ler? (2014). Nomeado aos XIII Trofeos Centrais de Banda Deseñada / 2015 no Festival de Banda Deseñada de Beja – modalidade: Mellor Publicación Independente.
• Clube Mediterrâneo: doze fotogramas e uma devoração (2017). Diplomado en 12º edición do Concurso Internacional de Ilustración e Deseño de Libros Imaxe do Libro, na Feira Internacional do Libro de Moscova, na categoría de libro de autor.
• O Pequeno País dos Frutos (2018). Nomeado para a Gala Mirtilo d'Ouro 2019 (Sever-do-Vouga), na área de cultura.
• Poema «Memórias» (2020), en A Quem Pertence a Linha do Horizonte, un dos dez finalistas do Premio aRi[t]mar (mellor poema portugués de 2020), da Escola Oficial de Idiomas de Santiago de Compostela, de Xunta da Galicia, 2021.
• Estação dos Líquidos (2021). Premio Nacional de Poesía Vila de Fânzeres.
• Caras / Faces (2022) – álbum de Inês Oliveira (ilustracións) e J. P. Messeder (texto). Seleccionado para The Unpublished Picture Showcase 2 pola plataforma dPICTUS, 2020. Finalista nos 4th CJ Picture Book Awards, Corea do Sur; Selo “Distinción” Caminhos de Leitura e “Mención Honorífica António Torrado” Caminhos de Leitura (mellor libro) 2022, do Observatório de Leitura. Nominación ao Premio de Autores de Literatura Infantil da Sociedade Portuguesa de Autores (SPA), en 2023.
• Medalla ao Mérito do Concello de Porto (Concello de Porto, 2023).