Guyot

O monte submarino Bear da imaxe é un guyot

Un guyot é unha montaña submarina (monte submarino) illada de orixe volcánica de forma máis ou menos troncocónica (parte superior plana), que se encontra a máis de 200 m baixo a superficie do mar. O diámetro destes cumes planos pode superar os 10 km. Este tipo de montes reciben o seu nome en último extremo (ver máis abaixo) en honor do xeógrafo e xeólogo suízo-americano Arnold Henry Guyot, finado en 1884. O termo foi acuñado por Harry Hammond Hess.

A maioría dos guyots encóntranse no océano Pacífico. Os guyots mostran probas de que estiveron nalgún tempo emerxidos e sufriron unha subsidencia gradual pasando por distintas fases, como son: montaña rodeada de arrecifes, atol de coral e finalmente unha montaña mergullada de cume plano. O gradiente de inclinación da maioría dos guyots é duns 20º. Para ser considerado tecnicamente un guyot, un monte submarino debe ter polo menos unha altura de 914 m. Porén, hai moitos montes submarinos que teñen só de 91 m a 914 m. As construcións volcánicas oceánicas moi grandes, de diámetros de centos de km denomínanse mesetas oceánicas. Os montes submarinos orixínanse por extrusión de lavas bombeadas cara ao leito do mar en varias etapas desde o manto terrestre. Os montes submarinos proporcionan datos sobre os movementos das placas tectónicas sobre as cales se encontran e sobre a reoloxía da litosfera subxacente. A orientación dunha cadea de montes submarinos traza a dirección do movemento da placa litosférica sobre unha fonte de calor máis ou menos fixo na astenosfera. Estímase que hai uns 50 000 montes submarinos só na cunca do Pacífico. Os montes submarinos Emperador son un excelente exemlo dunha cadea volcánica completa que sufriu este proceso de formación e contén moitos guyots.

Outro factor que contribúe a que os guyots estean baixo a superficie da auga ten que ver coas dorsais oceánicas, como a mesoatlántica. As dorsais mesooceánicas esténdense gradualmente co tempo facéndose máis anchas, debido a que a lava fundida é empuxada cara á superficie da Terra e crea novas rochas. A medida que as dorsais se estenden, os guyots móvense con elas, polo que se afunden cada vez a máis profundidade no océano, xa que as dorsais estaban inicialmente nunha posición topograficamente máis alta. Así, canto máis tempo pasa, a máis profundidade se van encontrar os guyots. Aínda que os guyots poden ser de centos de millóns de anos de antigüidade, algúns guyots descubertos recentemente formáronse só hai 1 millón de anos, como o monte submarino Bowie situado na costa da Columbia Británica, Canadá.

O guyot chamado monte submarino Great Meteor do noroeste do océano Atlántico, ten unha altura de máis de 4 000 m e un diámetro de 110 km. Os guyots están tamén asociados con formas de vida específicas e diversas cantidades de materia orgánica. Asociado co guyot obsérvase un incremento local en clorofila a, un aumento das taxas de incorporación de carbono e un cambio na composición das especies de fitoplancto.

Nome

Os guyots foron recoñecidos por primeira vez por Harry Hammond Hess en 1945, que recadou datos utilizando un equipo de ecosondas desde un barco baixo o seu mando durante a segunda guerra mundial. Os datos mostraban a configuración do fondo do mar e observou que algúns dos montes que aparecían tiñan un cume plano. Hess chamou a ese tipo de montes 'guyots' porque lle lembraban o Pavillón Guyot da Universidade de Princeston, que é un edificio de tellado plano dedicado á bioloxía e xeoloxía, o cal á súa vez foi nomeado así polo xeógrafo Arnold Henry Guyot (1807-1884). Hess postulou que os guyots foran anteriormente illas volcánicas que foran achairadas pola acción das ondas mariñas, aínda que actualmente se encontren baixo o nivel do mar. Esta idea foi utilizada para axudar a apuntalar a teoría da tectónica de placas.

Véxase tamén

Outros artigos

• Cadea de montes submarinos Hawai-Emperador
• Punto quente (xeoloxía)
• Atol
• Monte submarino
• Volcán submarino

Ligazóns externas

• Mapa do guyot Wilde de Texas A&M