Faro de cabo Vilán

Coordenadas: 43°09′34″N 9°12′39″O / 43.15944444, -9.21083333

Datos xerais

Localización xeográfica	Cabo Vilán
Localización municipal	Camariñas, Provincia da Coruña
Construción	1854 - 1896
Datos técnicos
Código internacional	D-1736
Descrición	Torre octogonal gris amarelada, cúpula gris clara
Altura sobre o nivel do mar	104 metros
Altura sobre o terreo	25 metros
Características	GpD (2) B 5 seg.
Período	0,5 3,5 0,5 10,5 = 5 seg.
Alcance	28 millas náuticas

O faro do cabo Vilán sinala un dos tramos máis perigosos da Costa da Morte, pero tamén un dos máis fermosos. Erguido a 125 metros de altitude e unido ao antigo edificio dos fareiros, posúe un potente canón de luz capaz de acadar os 55 km. É o faro eléctrico máis antigo de España. O enclave foi declarado de Interese Nacional no ano 1933 por ser un lugar rochoso e escarpado e hoxe en día é Monumento natural.

Historia[editar | editar a fonte]

O faro primitivo tiña unha torre de cantería que alumeaba a 7 m do chan e a 64 do mar. Luciu por primeira vez o 10 de xullo de 1854 e nunca ocultou os seus inconvenientes. O escaso da súa altura non resolvía o saínte do cabo e producía unha zona cega de 34 graos sobre os baixos, que a dinamita logrou reducir ata os 21. A comisión de faros entrou no proxecto de construír un novo faro en 1860, pero a iniciativa non comezou a tomar corpo ata anos máis tarde co naufraxio dun buque escola inglés que produciu 172 mortos.

A resonancia internacional alcanzada polo naufraxio do Serpent o 8 de novembro de 1890 chamou a atención sobre a escas luz do faro de cabo Vilán. En consecuencia, en 1891 aprobouse un orzamento de 158.500 pesetas para a dotación dun faro de primeira orde, con pedra da canteira de Pedra Maior, ese granito rosado característico dos penedos de Traba.

Cando a súa luz luciu renovada o 15 de xaneiro de 1896, fíxoo coa enerxía eléctrica que era a única naquela zona do noroeste, que aínda tardaría décadas en poboarse de lámpadas. A súa sala de máquinas, dúas de vapor con 12 cabalos de potencia, estendíase por 234 m² e as dependencias prolongábanse en dous talleres, un almacén de ferramentas, unha carboeira, dous depósitos de palastro para a auga de refrixeración e dúas bombas para alimentar as máquinas. A óptica era de 16 lentes que emitían grupos de dous escintileos cada 20 seg., completando unha volta cada 150 segundos. A primitiva iluminación interior do faro resolveuse a base de petróleo ata 1903, ano en que paso a ser de acetileno. Esa iluminación substituíuse en 1911 por 40 lámpadas eléctricas de 10 buxías. En 1924, a lámpada de arco reforzouse cunha de incandescencia de 8.000 buxías. Un ano despois, a vella máquina de vapor substituíuse por grupos halóxenos, e colocouse o aparello óptico sobre unha cuba de mercurio. O radiofaro, instalado en 1922, de chispa, onda amortecida e 0.2 quilovatios de potencia, estivo en servizo ata o 1 de xaneiro de 1936, cando foi substituído por un de onda continua e en cadea cos radiofaros de Fisterra e Silleiro. En 1962 leváronse a cabo as reformas que seguen vixentes, cunha lanterna aeromarítima de 3´5 metros de diámetro e óptica dióptrico-catadióptica con paneis de raio aéreo e 500 mm. de distancia focal. A sirena conta con seis vibradores que emiten a característica V en código morse, alimentada por un motor convertedor.

Visto de lonxe, o faro parece un minarete. A torre de forma octogonal mide 24 metros, percorridos no seu eixo por un centenar de chanzos, a estes metros engádense os 80 nos que a súa base rochosa supera o nivel do mar e, así, a súa luz aluma a unha altura de 104 metros sobre as augas que varre ata unha distancia de 28 millas.

O fuste da torre remata na lanterna de cúpula mallada e cataventos, cuxa base vese rodeada por unha cornixa con beiril sobre 24 apoios, unha leve varanda converte a cornixa en miradoiro. A comunicación da torre coas máquinas e os motores que nutren ao faro ten lugar por un túnel que alberga 150 chanzos ata alcanzar o muro occidental do edificio, que contén a mecánica e dá acubillo aos seus servidores. É un inmoble rectangular construído en pedra, de dúas plantas e coas paredes recubertas e pintadas de branco.

Actualmente, o edificio do faro acolle o Centro de Interpretación de naufraxios, faros e sinais marítimos da Costa da Morte, así como a unha sala de exposicións, unha tenda de souvenirs, un café-bar e un punto de información turística.