Tren: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
m Robot: Reemplazo automático de texto (-conceito +concepto)
Liña 20: Liña 20:
A comezos do [[século XIX]], as rodas motrices pasaron a colocarse tras da caldeira, permitindo deste xeito aumentar o diámetro das rodas e, consecuentemente, aumentando a velocidade ponta. O escocés [[James Watt]], coa introdución de varias alteracións na concepción dos motores a vapor, designadamente na separación do condensador dos cilindros, contribuiu enormemento ao desenvolvimento dos camiños de ferro. A partir de entón, a evolución do tren e das liñas ferroviarias tornouse imparable, transportando o progreso á volta do globo: A metade do século XIX xa existian moitos millares de quilómetros de via férrea por todo o mundo: En Inglaterra, 10 000; nos [[Estados Unidos da América|EUA]], 30 000. Neste último, coa colonización do Oeste americano, esta cifra atinxiu máis de 400 mil quilómetros no inicio do [[século XX]].
A comezos do [[século XIX]], as rodas motrices pasaron a colocarse tras da caldeira, permitindo deste xeito aumentar o diámetro das rodas e, consecuentemente, aumentando a velocidade ponta. O escocés [[James Watt]], coa introdución de varias alteracións na concepción dos motores a vapor, designadamente na separación do condensador dos cilindros, contribuiu enormemento ao desenvolvimento dos camiños de ferro. A partir de entón, a evolución do tren e das liñas ferroviarias tornouse imparable, transportando o progreso á volta do globo: A metade do século XIX xa existian moitos millares de quilómetros de via férrea por todo o mundo: En Inglaterra, 10 000; nos [[Estados Unidos da América|EUA]], 30 000. Neste último, coa colonización do Oeste americano, esta cifra atinxiu máis de 400 mil quilómetros no inicio do [[século XX]].
[[Imaxe:TGV train in Rennes station DSC08944.jpg|thumb|right|250px| [[TGV]] en [[Rennes]]]]
[[Imaxe:TGV train in Rennes station DSC08944.jpg|thumb|right|250px| [[TGV]] en [[Rennes]]]]
Nun ápice, as locomotoras pasaron do vapor á [[electricidade]]. O [[31 de maio]] de [[1879]], [[Werner von Siemens]] presentou na [[Exposición mundial]] de Berlín a primeira locomotora eléctrica. Sen embargo, o seu desenvolvimento só foi significativo a partir de [[1890]], mantendose a súa utilización ata aos nosos días. A invención da locomotora eléctrica non é pacífica: hai quen atribua igualmente esta invención tanto ao norteamericano [[Thomas Davenport]] como ao [[Escocia|escocés]] [[Robert Davidson]]. Nos fins do século XIX, [[Rudolf Diesel]] inventou o motor de inxección a [[diesel]] e con el novas locomotoras desenvolveronse usando esta nova tecnoloxía; tamén se criaron locomotoras que utilizaban os dous conceitos (eléctrico e diesel), sendo por iso bastante versáteis. Estas máquinas comezaron axiña a gañar terreo ás vellas locomotoras a vapor que porén, por exemplo en [[Portugal]], se mantiveron en activo ata [[1977]].
Nun ápice, as locomotoras pasaron do vapor á [[electricidade]]. O [[31 de maio]] de [[1879]], [[Werner von Siemens]] presentou na [[Exposición mundial]] de Berlín a primeira locomotora eléctrica. Sen embargo, o seu desenvolvimento só foi significativo a partir de [[1890]], mantendose a súa utilización ata aos nosos días. A invención da locomotora eléctrica non é pacífica: hai quen atribua igualmente esta invención tanto ao norteamericano [[Thomas Davenport]] como ao [[Escocia|escocés]] [[Robert Davidson]]. Nos fins do século XIX, [[Rudolf Diesel]] inventou o motor de inxección a [[diesel]] e con el novas locomotoras desenvolveronse usando esta nova tecnoloxía; tamén se criaron locomotoras que utilizaban os dous conceptos (eléctrico e diesel), sendo por iso bastante versáteis. Estas máquinas comezaron axiña a gañar terreo ás vellas locomotoras a vapor que porén, por exemplo en [[Portugal]], se mantiveron en activo ata [[1977]].


Máis recentemente, foron desenvolvidas tamén locomotoras con [[turbina de gas]] e finalmente os trens de alta velocidade, capaces de chegar aos 300 e nalgúns casos aos 400 km/h.
Máis recentemente, foron desenvolvidas tamén locomotoras con [[turbina de gas]] e finalmente os trens de alta velocidade, capaces de chegar aos 300 e nalgúns casos aos 400 km/h.

Revisión como estaba o 11 de febreiro de 2008 ás 05:20

Todo comezara así

No transporte ferroviario, un tren consta dun ou varios vehículos (vagóns), ligados entre si e capaces de se mover sobre unha liña ferroviaria, para transportaren persoas ou carga, segundo unha rota previamente planeada. A liña, normalmente está constituída polos convencionais carrís dobres, por monoraíl, ou incluso por levitación magnética. O tren pode ser puxado por unha locomotora ou por unha unidade autoalimentada.

Deseño do que sería unha das primeiras locomotoras

O tren, puxado pola máquina a vapor tivo unha importancia enorme nos últimos douscentos anos. Foi sen dúbida o elemento máis importante da Revolución Industrial, permitindo o transporte das materias primas para as fábricas rápida e eficazmente e levando os produtos acabados a persoas, a rexións distantes. Foi importantísima a súa contribución nas Primeira e Segunda Guerras Mundiais, levando rapidamente homes e armas onde estes máis falla facían.

Os trens ligaron poboacións, rexións, países e continentes que ata entón estaban completamente isolados ou onde podería demorar semanas ou meses para facer unha simple comunicación entre si; na agricultura, os produtos que corrian o risco de ficar nas rexións onde se producían, puideron comezar a ser despachados a grandes distancias, habendo moito menor risco da súa degradación, fomentando así o aumento das producións.

Estación ferroviaria de Santiago

Arredor das estacións ferroviarias, naceron e creceron vilas e cidades; a construción das liñas ferroviarias empregou moitos millares de persoas, de cidades, rexións e ata de países diferentes, contribuíndo así a aproximar diferentes pobos e culturas.

Historia

Ficheiro:Walschaerts motion.gif
Walschaerts valve gear in a steam locomotive. Red color represents live steam entering the cylinder, while the blue represents expanded (spent) steam being exhausted from the cylinder.

O xesuíta belga Ferdinand Verbiest foi un dos percusores do tren en Pequín, ao idear en 1681 unha máquina auto-propulsora a vapor. En 1769, Joseph Cugnot, militar francés, construiu en París unha máquina a vapor para o transporte de municións.

A máquina de Richard Trevithick
A máquina de Nicholas Cugnot

Despois de varias tentativas falladas, Richard Trevithick, enxeñeiro inglés, conseguiu en 1804, construír unha locomotora que conseguiu puxar cinco vagóns con dez toneladas de carga e setenta pasaxeiros á velocidade vertixinosa de 8 km por hora usando para o efecto carrís de ferro fundido. Esta locomotora, por ser demasiado pesada para unha liña-férrea e avariarse constantemente, non tivo grande éxito.

Outro inglés, John Blenkinsop, construíu unha locomotora en 1812 que usaba dous cilindros verticais que movían dous eixos, unidos a unha roda dentada que facían accionar unha cremalleira. Esta máquina usaba tamén carrís de ferro-fundido, que substituíron definitivamente aos de madeira usados ata entón. Estes trillos ou liñas de madeira foran desenvolvidos na Alemaña sobre o ano de 1550, con carruaxes puxadas por animais, principalmente por cabalos mais tamén, por veces, á forza de brazos.

Ficheiro:Salamanca von John Blenkinsop.jpg
A Salamanca de John Blenkinsop

Sen embargo, o paso de xigante para o desenvolvimento da locomotora e por consecuencia do tren, sería dado por George Stephenson. Este inglés, mecánico nas minas de Killingworth, construiu a súa primeira locomotora a quen chamou Blucher, corria o ano de 1814. A Blucher, que se destinaba ao transporte dos materiais da mina, conseguiu puxar unha carga de trinta toneladas á velocidade de 6 km/h. Stephenson viría a construir a primeira liña férrea, entre Stockton e a rexión mineira de Darlington, que foi inaugurada o 27 de setembro de 1825 e tiña 61 km de lonxitude; catro anos máis tarde, chamaronno para construir a liña férrea entre Liverpool e Manchester. Nesta liña usouse unha nova locomotora, batizada Rocket, que tiña unha nova caldeira tubular inventada polo enxeñeiro francés Marc Seguin e xa cegaba a velocidades da orde dos 30 km/hora. A comezos do século XIX, as rodas motrices pasaron a colocarse tras da caldeira, permitindo deste xeito aumentar o diámetro das rodas e, consecuentemente, aumentando a velocidade ponta. O escocés James Watt, coa introdución de varias alteracións na concepción dos motores a vapor, designadamente na separación do condensador dos cilindros, contribuiu enormemento ao desenvolvimento dos camiños de ferro. A partir de entón, a evolución do tren e das liñas ferroviarias tornouse imparable, transportando o progreso á volta do globo: A metade do século XIX xa existian moitos millares de quilómetros de via férrea por todo o mundo: En Inglaterra, 10 000; nos EUA, 30 000. Neste último, coa colonización do Oeste americano, esta cifra atinxiu máis de 400 mil quilómetros no inicio do século XX.

TGV en Rennes

Nun ápice, as locomotoras pasaron do vapor á electricidade. O 31 de maio de 1879, Werner von Siemens presentou na Exposición mundial de Berlín a primeira locomotora eléctrica. Sen embargo, o seu desenvolvimento só foi significativo a partir de 1890, mantendose a súa utilización ata aos nosos días. A invención da locomotora eléctrica non é pacífica: hai quen atribua igualmente esta invención tanto ao norteamericano Thomas Davenport como ao escocés Robert Davidson. Nos fins do século XIX, Rudolf Diesel inventou o motor de inxección a diesel e con el novas locomotoras desenvolveronse usando esta nova tecnoloxía; tamén se criaron locomotoras que utilizaban os dous conceptos (eléctrico e diesel), sendo por iso bastante versáteis. Estas máquinas comezaron axiña a gañar terreo ás vellas locomotoras a vapor que porén, por exemplo en Portugal, se mantiveron en activo ata 1977.

Máis recentemente, foron desenvolvidas tamén locomotoras con turbina de gas e finalmente os trens de alta velocidade, capaces de chegar aos 300 e nalgúns casos aos 400 km/h.

Maglev

O tren que hai moito vencía o obstáculo da auga, a través das pontes, pasaba agora a facelo tamén por debaixo. Mais xa hai moito tempo que o tren deixara a luz do día: O metropolitano, cuxa característica principal é facer o seu percurso principalmente debaixo do chan, xa tiña feito a súa viaxe inaugural en Londres, no 1863, movido aínda por unha locomotora a vapor, mais en 1890, coa mudanza para a enerxía eléctrica, o metropolitano tivo o seu grande desenvolvimento. Por non interferir co tránsito viario, por ser rápido e cada vez máis confortábel, o metropolitano é, nos días de hoxe, o medio de transporte máis popular e eficaz nas grandes cidades.

O monocarril e o tren de levitación magnética, máis coñecido por Maglev son as últimas novidades na tecnoloxía ferroviaria. Aínda que a primeira patente dun tren de levitación magnética xa se rexistrou en 1969.

Rutas famosas en tren


Artigos relacionados

Ligazóns externas