Asdrúbal o Belo: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
Sen resumo de edición
info de es:wiki e ca:wiki
Liña 1: Liña 1:
{{Biografía}}{{enuso}}
{{Biografía}}{{enuso}}
{{Outros homónimos|Asdrúbal}}
{{Outros homónimos|Asdrúbal}}
'''Asdrúbal''', coñecido como '''Asdrúbal o Belo''', finado no [[-221]], foi un político e xeneral [[Cartago|cartaxinés]], xenro de [[Amílcar Barca]] e, trala morte deste, gobernador de [[Iberia]].
'''Asdrúbal''', coñecido como '''Asdrúbal o Belo''', finado no [[-221]], foi un político e xeneral [[Cartago|cartaxinés]], xenro de [[Amílcar Barca]] e, trala morte deste, gobernador de [[Iberia]]. En colaboración con [[Aníbal]], estendeu o imperio cartaxinés na península fundando [[Qart Hadash]], Cidade Nova, como a súa homóloga africana, a [[Carthago Nova]] romana, actual [[Cartaxena]].

⚫
Foi asasinado no [[-221]] e sucedeuno no mando [[Aníbal]].
== Traxectoria ==
== Traxectoria ==


=== Mocidade ===
=== Mocidade ===
Dende moi novo, foi un dos xefes do partido popular ou democrático e tivo actividade política durante as dúas primeiras guerras púnicas. Casou coa filla de Amílacar Barca e acompañou a este a Iberia no [[-238|238 a.C.]], despois da Primeira guerra púnica. Despois, retornou a Cartago para toma-lo mando na guera contra os [[Numidia|Númidas]] que se sublevaranaos que derrotou.
Dende moi novo, foi un dos xefes do partido popular ou democrático e tivo actividade política durante as dúas primeiras guerras púnicas. Casou coa filla de Amílcar Barca e acompañou a este a Iberia no [[-238|238 a.C.]], despois da Primeira guerra púnica, desembarcando en [[Gadir]]<ref name=":0">{{Cita web|url=https://www.livius.org/articles/person/hasdrubal-2-the-fair/|páxina-web=livius.org|título=Hasdrubal the Fair|data-acceso=29 de outubro de 2020|lingua=en|data-publicación=5 de agosto de 2020}}</ref> (a [[Cádiz|Gades]] romana, actual [[Cádiz]]) Despois, retornou a Cartago para toma-lo mando na guerrra contra os [[Numidia|Númidas]] que se sublevaran contra Cartago e aos que derrotou polo que Numidia pasou a estar controlada polos Barca.<ref>Polibio 3.7-16</ref><ref>Tito Livio 21.22.1-4</ref><ref>Tito Livio 23.26.2</ref><ref>Diodoro de Sicilia 25.2</ref>


=== Presenza en Iberia ===
Aínda que non se sabe cando regresou a Iberia, posiblemente durante o 231-230 a. C, pero estaba presente non 229 a.C. na morte de Amílcar durante a batalla de Ilici. Depois, xa xRegresó en tiempo desconocido a Hispania, donde estuvo en el 229 a. C. a la muertede Amílcar Barca en la batalla de Ilici[1] reunió sus fuerzas en Akra Leuka[2] y recibió del mando de Cartago como gobernador.
Aínda que non se sabe cando regresou a Iberia, posiblemente durante o 231-230 a. C, estaba presente no 229 a.C. na morte de Amílcar durante o [[asedio de Heliké]].<ref>Diodoro, 25. 2. (''Amílcar atrayendo hacia él a los perseguidores se lanzó a atravesar un río vadeándolo sobre su caballo, que se encabritó y lo arrojó al agua, donde se ahogó. Pero Aníbal y Asdrúbal, sus hijos, que le acompañaban, llegaron sanos y salvo a Acra-Leuke).''</ref><ref>Hernández (1995), p. 31</ref> Tras este suceso, reuniu as súas forzas en [[Akra Leuké]]<ref>Gebhardt 81864), p. 64</ref> e, como os fillos de Amílcar eran moi novos ([[Aníbal]], o máis vello, aínda non tiña dezanove anos), Cartago, outorgoulle o mando do exército e deulle o título de gobernador de Iberia. Asdrúbal prefiriu empregar a diplomacia antes que as armas para pacifica-las tribos iberas<ref>Tito Livio 21.2.7 ("''aumentó el dominio cartaginés promoviendo lazos de hospitalidad con los reyezuelos y atrayéndose a nuevos pueblos mediante la amistad de los nobles y no mediante la guerra y las armas").''</ref> e, como se acostumaba na época, esixiu a entrega de [[Refén|reféns]] por parte dos [[Iberos|pobos iberos]] que estaban sometidos como sistema para asegura-la paz e tamén fomentou os casamentos mixtos; mesmo el casou cunha princesa ibera.<ref name=":0" />


No 226 a. C., ante a continua expansión do poderío púnico en Iberia, dúas importantes cidades baixo a influencia grega, Ampurias (Emporium) e Sagunto, acudiron a Roma. Esta tratou de delimitar a área de influencia púnica para limita-la súa expansión. O acordo, coñecido como o Tratado do Ebro ou Tratado de Asdrúbal, acotaba a zona de influencia cartaxinesa no sur do río ''Iber'' (''Iberus'' para os romanos), hoxe [[Río Ebro|Ebro]]. Asdrúbal aceptou o acordo, quizais porque o dominio púnico aínda non estaba totalmente consolidado e non pretendía un conflicto contra Roma.


No 227 a. C., preto da antiga poboación ibérica de [[Mastia]], fundou a importante ciudad e base naval de [[Qart Hadasht]], que os romanos chamarían posteriormente [[Carthago Nova]], a actual [[Cartaxena]]. Cando aínda non pasaran sete anos dende a morte de Amílcar, Asdrúbal o Belo, foi asasinado no 221 a. C.,<ref name=":0" /> a mans dun escravo ou dun mercenario do rei [[Celtas|celta]] Tagus, que vengou, deste xeito, a morte previa do seu señor. O sucesor de Asdrúbal o Belo, foi o seu cuñado, e fillo de Amílcar, [[Aníbal|Aníbal Barca]].
Era xenro de Amílcar, a quen sucedeu á fronte da [[península Ibérica]] trala súa morte no [[-228]]. En colaboración con [[Aníbal]], estendeu o imperio cartaxinés na península fundando [[Qart Hadash]], Cidade Nova, como a súa homóloga africana, a [[Carthago Nova]] romana, actual [[Cartaxena]].
== Notas ==
{{Listaref|30em}}
== Véxase tamén ==
{{commonscat}}
=== Bibliografía ===


==== Fontes primarias ====
⚫
Foi asasinado no [[-221]] e sucedeuno no mando [[Aníbal]].

* Apiano: ''Historia Romana'' Biblioteca Clásica Gredos 84
* Polibio: ''Historias'' Biblioteca Clásica Gredos 38 y 43
* Tito Livio: ''Historia de Roma'' Libro de Bolsillo Alianza Editorial 1595 1-2

==== Fontes secundarias ====

* {{Cita libro|título=España: historia de una nación|apelidos=Hernández Sánchez-Barba|nome=Mario|editorial=Editorial Complutense|ano=1995|ISBN=9788489365346|ref=|lugar=Madrid|lingua=es}}
* {{Cita libro|título=Historia general de España y de sus Indias desde los tiempos más remoto|apelidos=Gebhardt|nome=Víctor|editorial=Impr. Librería Española|ano=1864|ISBN=|ref=|lugar=Madrid|volume=I|lingua=es}}
{{Control de autoridades}}
{{Control de autoridades}}


Revisión como estaba o 29 de outubro de 2020 ás 12:26

Infotaula de personaAsdrúbal o Belo

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento270 a. C. Editar o valor em Wikidata
Cartago Editar o valor em Wikidata
Morte221 a. C. Editar o valor em Wikidata (48/49 anos)
Cartago Nova, Roma Antiga, presumiblemente Editar o valor em Wikidata
Causa da morteHomicidio Editar o valor em Wikidata
Gobernador Aníbal e o governo da Hispânia (pt) Traducir
228 a. C. – 221 a. C.
← Amílcar Barca – Aníbal → Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónmilitar , político Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua púnica Editar o valor em Wikidata
Familia
Cónxuxemiddle daughter of Hamilcar Barca
Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Asdrúbal.

Asdrúbal, coñecido como Asdrúbal o Belo, finado no -221, foi un político e xeneral cartaxinés, xenro de Amílcar Barca e, trala morte deste, gobernador de Iberia. En colaboración con Aníbal, estendeu o imperio cartaxinés na península fundando Qart Hadash, Cidade Nova, como a súa homóloga africana, a Carthago Nova romana, actual Cartaxena.

Foi asasinado no -221 e sucedeuno no mando Aníbal.

Traxectoria

Mocidade

Dende moi novo, foi un dos xefes do partido popular ou democrático e tivo actividade política durante as dúas primeiras guerras púnicas. Casou coa filla de Amílcar Barca e acompañou a este a Iberia no 238 a.C., despois da Primeira guerra púnica, desembarcando en Gadir[1] (a Gades romana, actual Cádiz) Despois, retornou a Cartago para toma-lo mando na guerrra contra os Númidas que se sublevaran contra Cartago e aos que derrotou polo que Numidia pasou a estar controlada polos Barca.[2][3][4][5]

Presenza en Iberia

Aínda que non se sabe cando regresou a Iberia, posiblemente durante o 231-230 a. C, estaba presente no 229 a.C. na morte de Amílcar durante o asedio de Heliké.[6][7] Tras este suceso, reuniu as súas forzas en Akra Leuké[8] e, como os fillos de Amílcar eran moi novos (Aníbal, o máis vello, aínda non tiña dezanove anos), Cartago, outorgoulle o mando do exército e deulle o título de gobernador de Iberia. Asdrúbal prefiriu empregar a diplomacia antes que as armas para pacifica-las tribos iberas[9] e, como se acostumaba na época, esixiu a entrega de reféns por parte dos pobos iberos que estaban sometidos como sistema para asegura-la paz e tamén fomentou os casamentos mixtos; mesmo el casou cunha princesa ibera.[1]

No 226 a. C., ante a continua expansión do poderío púnico en Iberia, dúas importantes cidades baixo a influencia grega, Ampurias (Emporium) e Sagunto, acudiron a Roma. Esta tratou de delimitar a área de influencia púnica para limita-la súa expansión. O acordo, coñecido como o Tratado do Ebro ou Tratado de Asdrúbal, acotaba a zona de influencia cartaxinesa no sur do río Iber (Iberus para os romanos), hoxe Ebro. Asdrúbal aceptou o acordo, quizais porque o dominio púnico aínda non estaba totalmente consolidado e non pretendía un conflicto contra Roma.

No 227 a. C., preto da antiga poboación ibérica de Mastia, fundou a importante ciudad e base naval de Qart Hadasht, que os romanos chamarían posteriormente Carthago Nova, a actual Cartaxena. Cando aínda non pasaran sete anos dende a morte de Amílcar, Asdrúbal o Belo, foi asasinado no 221 a. C.,[1] a mans dun escravo ou dun mercenario do rei celta Tagus, que vengou, deste xeito, a morte previa do seu señor. O sucesor de Asdrúbal o Belo, foi o seu cuñado, e fillo de Amílcar, Aníbal Barca.

Notas

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 "Hasdrubal the Fair". livius.org (en inglés). 5 de agosto de 2020. Consultado o 29 de outubro de 2020. 
  2. ↑ Polibio 3.7-16
  3. ↑ Tito Livio 21.22.1-4
  4. ↑ Tito Livio 23.26.2
  5. ↑ Diodoro de Sicilia 25.2
  6. ↑ Diodoro, 25. 2. (Amílcar atrayendo hacia él a los perseguidores se lanzó a atravesar un río vadeándolo sobre su caballo, que se encabritó y lo arrojó al agua, donde se ahogó. Pero Aníbal y Asdrúbal, sus hijos, que le acompañaban, llegaron sanos y salvo a Acra-Leuke).
  7. ↑ Hernández (1995), p. 31
  8. ↑ Gebhardt 81864), p. 64
  9. ↑ Tito Livio 21.2.7 ("aumentó el dominio cartaginés promoviendo lazos de hospitalidad con los reyezuelos y atrayéndose a nuevos pueblos mediante la amistad de los nobles y no mediante la guerra y las armas").

Véxase tamén

Bibliografía

Fontes primarias

  • Apiano: Historia Romana Biblioteca Clásica Gredos 84
  • Polibio: Historias Biblioteca Clásica Gredos 38 y 43
  • Tito Livio: Historia de Roma Libro de Bolsillo Alianza Editorial 1595 1-2

Fontes secundarias

  • Hernández Sánchez-Barba, Mario (1995). España: historia de una nación (en castelán). Madrid: Editorial Complutense. ISBN 9788489365346. 
  • Gebhardt, Víctor (1864). Historia general de España y de sus Indias desde los tiempos más remoto (en castelán) I. Madrid: Impr. Librería Española. 
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Asdrúbal_o_Belo&oldid=5610904»