Cingulados: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Engado {{Control de autoridades}}
Xoio (conversa | contribucións)
arranxos
Liña 1: Liña 1:
{{zooloxía en progreso}}
{{en uso}}
{{Taxobox
{{Taxobox
| name = Cingulados<br>''Cingulata''
| name = Cingulados<br>''Cingulata''
Liña 22: Liña 22:
:''Véxase o texto''
:''Véxase o texto''
}}
}}
{{AP|Armadillos}}
A dos '''cingulados''' (''Cingulata'') é unha [[orde (bioloxía)|orde]] de [[mamíferos]] [[placentarios]] propios do [[América|continente americano]].
A dos '''cingulados''' (''Cingulata'') é unha [[orde (bioloxía)|orde]] de [[mamíferos]] [[placentarios]] propios do [[América|continente americano]], coñecidos popularmente como [[armadillos]],<ref>[http://academia.gal/dicionario#loadNoun.do?current_page=1&id=1921555 '''armadillo'''] no dicionario da [[RAG]].</ref> caracterizados por posuíren unha coiraza dorsal formada por placas xustapostas.


A [[familia (biología)|familia]] dos [[dasipódidos]] (''Dasypodidae''), que comprende os [[armadillo]]s, é a única que sobrevive hoxe en día.
A orde compende unha única [[familia (bioloxía)|familia]], a dos [[dasipódidos]].<ref>[http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=11700001 ''Cingulata''] en ''[[MSW]]''.</ref>


== Características ==
== Características ==
Os cingulados separáronse pouco do plano ancestral [[placentario]], e son un grupo moi antigo, xa diferenciado no [[paleoceno]].<ref name=you>Young, J. Z. (1977): ''La vida de los vertebrados''. Barcelona: Editorial Omega. ISBN 84-282-0206-0.</ref>
Os cingulados separáronse pouco do plano ancestral [[placentario]], e son un grupo moi antigo, xa diferenciado no [[paleoceno]].<ref name=you>Young, J. Z. (1977): ''La vida de los vertebrados''. Barcelona: Editorial Omega. ISBN 84-282-0206-0.</ref>


As [[especie (bioloxía)|especies]] actuais son [[costume|nocturnas]] e escavadoras, e están protexidas por placas [[óso|óseas]] na [[piel]], cubertas por escudos [[corno|córneos]]; os membos dalgúns [[xénero (bioloxía)|xéneros]] poden enrolarse en forma de bóla.
As [[especie (bioloxía)|especies]] actuais son [[costume|nocturnas]] e escavadoras, e están protexidas por placas [[óso|óseas]] na [[pel]], cubertas por escudos [[corno|córneos]]; os membos dalgúns [[xénero (bioloxía)|xéneros]] poden enrolarse en forma de bóla.


Os [[dente]]s son numerosos, até 25 en cada [[mandíbula]]), simples, cilíndricos e uniformes, sen esmalte e con raíces abertas, e de crecemento continuo. Son [[insectívoros]] e [[omnívoro]]s [[Necrofaxia|necrófagos]].
Os [[dente]]s son numerosos (até 25 en cada [[mandíbula]]), simples, cilíndricos e uniformes, sen esmalte e con raíces abertas, e de crecemento continuo. Son [[insectívoros]] e [[omnívoro]]s [[Necrofaxia|necrófagos]].


== Taxonomía ==
== Taxonomía ==
=== Descrición ===
=== Descrición ===
A orde dos ''Cingulata'' foi descrita en [[1811]] polo [[zoólogo]] [[Alemaña|alemán]] [[Johann Karl Wilhelm Illiger]].<ref name=M>[http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=11700001 ''Cingulata''] no [[MSW]]''.</ref>
A orde dos cingulados foi descrita en [[1811]] polo [[zoólogo]] [[Alemaña|alemán]] [[Johann Karl Wilhelm Illiger]].<ref name=M/>


=== Etimoloxía ===
=== Etimoloxía ===
O [[nome científico]] ''Cingulata'' é o nominativo plural do adxectivo do [[latín|latín científico]] ''cingulatus, -a, -um'', derivado do nome do [[latín|latín clásico]] ''cingula, -ae'', "cincha", "cinto", aludindo aos cintos de duras escamas que presentan estes animais no dorso e nos flancos.
O [[nome científico]], ''Cingulata'', é o nominativo plural do adxectivo do [[latín|latín científico]] ''cingulatus, -a, -um'', derivado do nome do [[latín|latín clásico]] ''cingula, -ae'', "cincha", "cinto", aludindo aos cintos de duras escamas que presentan estes animais no dorso e nos flancos.
=== Clasificación ===
=== Clasificación ===
Na actualidade, esta orde só conta con unha [[familia (bioloxía)|familia]], a dos [[dasipódidos]],<ref name=M/> coas [[subfamilia]]s e [[xénero (bioloxía)|xéneros]] seguintes:<ref>[http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=11700002 ''Dasipodidae''] no ''MSW''.</ref>
Na actualidade, esta orde só conta con unha [[familia (bioloxía)|familia]], a dos [[dasipódidos]],<ref name=M/> coas [[subfamilia]]s e [[xénero (bioloxía)|xéneros]] seguintes:<ref name=M>[http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=11700002 ''Dasipodidae''] en ''MSW''.</ref>


'''Orde ''Cingulata'''''
'''Orde ''Cingulata'''''
Liña 62: Liña 63:
== Notas ==
== Notas ==
{{listaref|2}}
{{listaref|2}}

== Véxase tamén ==
== Véxase tamén ==
{{commonscat}}
{{commonscat}}
{{Wikispecies}}
{{wikispecies}}

{{Control de autoridades}}
=== Bibliografía ===
* Kowalski, Kazimierz (1981): ''Mamíferos. Manual de teriología''. Madrid: H. Blume Ediciones. ISBN 84-7214-229-9, pp. 338-340.
* McKenna, Malcolm C. & Bell, Susan K. (1997): ''Classification of Mammals Above the Species Level''. New York: Columbia University Press. ISBN 0-231-11013-8.
* Nowak, Ronald M. (1999): ''Walker's Mammals of the World''. 6ª ed. Baltimore, Maryland, EE. UU.: The Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-5789-8.
* VV. AA. (1968): ''Enciclopedia Salvat de las ciencias. Tomo 6. Animales vertebrados''. Pamplona: Salvat, S. A. de Ediciones, pp. 86-88.
* Wilson, D. E. & Reeder, D. M., eds. (2005): ''[[MSW|Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference]]'', 3rd ed. Baltimore, Maryland, USA: The Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0.

=== Outros artigos ===
* [[Mamíferos]]
* [[Desdentados]]
* [[Xenartros]]

=== Ligazóns externas ===
* [http://fossilworks.org/bridge.pl?action=taxonInfo&is_real_user=1&taxon_no=105153 ''Cingulata'' Illiger, 1811] en Fossilworks.
* [http://animaldiversity.org/accounts/Cingulata/classification/ ''Cingulata''] na [[ADW]].
* [http://eol.org/pages/7629/overview ''Cingulata''] na [[EOL]].



[[Categoría:Mamíferos]]
[[Categoría:Placentarios]]

Revisión como estaba o 22 de xaneiro de 2016 ás 14:07

Cingulados
Cingulata

Rango fósil: paleocenoactualidade

Armadillo de nove bandas (Dasypus novemcinctus)
Clasificación científica
Reino: Animalia
Subreino: Eumetazoa
Filo: Chordata
Subfilo: Vertebrata
Infrafilo: Gnathostomata
Superclase: Tetrapoda
Clase: Mammalia
Subclase: Placentalia (= Eutheria)
Superorde: Xenarthra
Orde: Cingulata
Illiger, 1811
Familias, Subfamilias e Xéneros
Véxase o texto
Artigo principal: Armadillos.

A dos cingulados (Cingulata) é unha orde de mamíferos placentarios propios do continente americano, coñecidos popularmente como armadillos,[1] caracterizados por posuíren unha coiraza dorsal formada por placas xustapostas.

A orde compende unha única familia, a dos dasipódidos.[2]

Características

Os cingulados separáronse pouco do plano ancestral placentario, e son un grupo moi antigo, xa diferenciado no paleoceno.[3]

As especies actuais son nocturnas e escavadoras, e están protexidas por placas óseas na pel, cubertas por escudos córneos; os membos dalgúns xéneros poden enrolarse en forma de bóla.

Os dentes son numerosos (até 25 en cada mandíbula), simples, cilíndricos e uniformes, sen esmalte e con raíces abertas, e de crecemento continuo. Son insectívoros e omnívoros necrófagos.

Taxonomía

Descrición

A orde dos cingulados foi descrita en 1811 polo zoólogo alemán Johann Karl Wilhelm Illiger.[4]

Etimoloxía

O nome científico, Cingulata, é o nominativo plural do adxectivo do latín científico cingulatus, -a, -um, derivado do nome do latín clásico cingula, -ae, "cincha", "cinto", aludindo aos cintos de duras escamas que presentan estes animais no dorso e nos flancos.

Clasificación

Na actualidade, esta orde só conta con unha familia, a dos dasipódidos,[4] coas subfamilias e xéneros seguintes:[4]

Orde Cingulata

Armadillos xigantes

Durante o plistoceno e períodos anteriores, ademais dos modernos armadillos existiron tamén armadillos xigantes, como os gliptodontes, que se diferenciaron no eoceno superior e que tiñan un cranio e un caparazón formado por moitas pezas pequenas fusionadas e, en ocasións, unha cola en forma de maza. Mostran unha notábel converxencia coas tarturugas e algúns dinosauros (anquilosauros).[3]

Notas

  1. armadillo no dicionario da RAG.
  2. Cingulata en MSW.
  3. 3,0 3,1 Young, J. Z. (1977): La vida de los vertebrados. Barcelona: Editorial Omega. ISBN 84-282-0206-0.
  4. 4,0 4,1 4,2 Dasipodidae en MSW.

Véxase tamén

Bibliografía

  • Kowalski, Kazimierz (1981): Mamíferos. Manual de teriología. Madrid: H. Blume Ediciones. ISBN 84-7214-229-9, pp. 338-340.
  • McKenna, Malcolm C. & Bell, Susan K. (1997): Classification of Mammals Above the Species Level. New York: Columbia University Press. ISBN 0-231-11013-8.
  • Nowak, Ronald M. (1999): Walker's Mammals of the World. 6ª ed. Baltimore, Maryland, EE. UU.: The Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-5789-8.
  • VV. AA. (1968): Enciclopedia Salvat de las ciencias. Tomo 6. Animales vertebrados. Pamplona: Salvat, S. A. de Ediciones, pp. 86-88.
  • Wilson, D. E. & Reeder, D. M., eds. (2005): Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference, 3rd ed. Baltimore, Maryland, USA: The Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0.

Outros artigos

Ligazóns externas