Chaira: Diferenzas entre revisións
1ª ed con info das wikis en castelán e portugués |
ampliación |
||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{en uso}} |
|||
[[Ficheiro:Autódromo Eusebio Marcilla.jpg|miniatura|250px|A [[rexón pampeana]], na [[Arxentina]], é unha das chairas máis extensas e fértiles do planeta.]] |
[[Ficheiro:Autódromo Eusebio Marcilla.jpg|miniatura|250px|A [[rexón pampeana]], na [[Arxentina]], é unha das chairas máis extensas e fértiles do planeta.]] |
||
[[Ficheiro: |
[[Ficheiro:Árbore afrontando treboada.jpg|miniatura|250px|Árbore illada na [[Comarca da Terra Chá|Terra Chá]].]] |
||
En [[xeografía]], |
En [[xeografía]], unha '''chaira''' é unha grande extensión de terra plana ou con lixeiras ondulacións. |
||
== Localización == |
|||
As chairas pódense encontrar en terras baixas, xeralmente por debaixo dos 200 m ou menos [[Altitude|sobre o nivel do mar]] ou no fondo de [[val]]es. Tamén se encontran en [[meseta]]s, en altitudes superiores aos 500 m e a elevacións aínda superiores, en [[meseta|altiplanos]]. |
|||
Nun val, as chairas poden estar delimitadas por dous lados ou, noutros casos, estar rodeadas, total ou parcialmente, por un anel de outeiros, montañas ou acantilados. Nas rexións onde hai máis de unha chaira, estas adoitan estaren conectadas por un paso ou unha brecha. A súa formación puido deberse a [[lava]], [[agua|cursos de auga]] ou [[xeo]] que foron fluíndo desde montañas, ou por [[erosión]] dò [[vento]]. |
Nun val, as chairas poden estar delimitadas por dous lados ou, noutros casos, estar rodeadas, total ou parcialmente, por un anel de outeiros, montañas ou acantilados. Nas rexións onde hai máis de unha chaira, estas adoitan estaren conectadas por un paso ou unha brecha. A súa formación puido deberse a [[lava]], [[agua|cursos de auga]] ou [[xeo]] que foron fluíndo desde montañas, ou por [[erosión]] dò [[vento]]. |
||
== Importancia económica == |
|||
En moitas zonas, as chairas son economicamente importantes para o ser humano. Os [[sedimento]]s depositados no [[solo]] convértenas en lugares fértiles para o desenvolvemento dos [[agricultura|cultivos]] e os [[pasto]]s e a súa planicie facilita a mecanización das [[colleita]]s. |
En moitas zonas, as chairas son economicamente importantes para o ser humano. Os [[sedimento]]s depositados no [[solo]] convértenas en lugares fértiles para o desenvolvemento dos [[agricultura|cultivos]] e os [[pasto]]s e a súa planicie facilita a mecanización das [[colleita]]s. |
||
== Tipos == |
== Tipos == |
||
Según su formación, las llanuras se denominan: |
|||
⚫ | |||
⚫ | * ''' |
||
Segundo a súa formación, as chairas denomínanse: |
|||
Llanuras de grandes dimensiones son [[La Pampa|región pampeana]], la [[llanura europea oriental]] o la [[llanura de Dōgo]] en [[Japón]]. |
|||
[[Ficheiro:Hortobagy-ziehbrunnen.jpg|miniatura|250px|Paisaxe da [[chaira Panónica]] en [[Hungría]].]] |
|||
⚫ | |||
[[Ficheiro:Alluvial plain-2.JPG|miniatura|250px|[[Chaira aluvial]] formada polo [[río Mendoza]], [[provincia de Mendoza]]. [[Arxentina]].]] |
|||
⚫ | |||
[[Ficheiro:Oceanic ecosystemes.svg|miniatura|250px|Diagrama dos [[ecosistema|ecosistemas oceánicos]]. A zona '''C''' corresponde á [[chaira abisal]].]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | * '''Chairas erosionais''', que foron niveladas por varios axentes de [[erosión]], como a auga, os ríos, o vento ou os glaciares, que desgastaron a súa rugosa superficie e as alisaron. Son o resultado do desgaste das [[rocha]]s sobre a superficie terrestre. O termo ''superficie de planeación'' é máis preciso, porque moitas das superficies poderían denominarse superficies de erosión. |
||
⚫ | |||
*: '''[[Llanura de marea]]''' |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Chairas de grandes dimensións son a [[rexión pampeana]], a [[chaira europea oriental]] ou a [[chaira de Dōgo]] en [[Xapón]]. En [[Galicia]] a chaira máis grande é a que confoirma a [[Comarca da Terra Chá|Terra Chá]] [[Lugo|luguesa]]. |
|||
== Llanuras en América == |
|||
⚫ | |||
Las llanuras ocupan, principalmente, las áreas centrales del continente americano. Se formaron por acumulación de sedimentos traídos por el viento, los ríos y el mar, que depositaron en zonas bajas aprovechadas, por ejemplo, para la práctica de la agricultura. En América se destacan las grandes llanuras templadas de la [[Región pampeana]] en el sur de Sudamérica y los [[Grandes Llanos]] del centro de Norteamérica y las prácticamente [[sabanas]] tropicales de los [[Orinoquía]] y la [[Región de los Llanos]] (ambas son la zona occidental y oriental, respectivamente, de los Llanos del Orinoco en el norte de América del Sur). |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
*:'''[[Chaira costeira]]''' ou a unha |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | Os sedimentos que conforman as chairas son de distinta orixe e composición. Os que foron transportados polos ríos e depositados na superficie denomínanse ''[[limo]]s''; están formados por grans moi pequenos, como os de [[arxila]]s, e os sedimentos eólicos, é dicir, movidos polo [[vento]], denomínanse ''[[loess]]''. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Véxase tamén == |
|||
⚫ | |||
=== Outros artigoa === |
|||
* [[Pradería]] |
|||
⚫ | |||
* [[Gleba (xeoografía)|Gleba]] |
|||
⚫ | |||
* [[Sedimento]] |
|||
== Véase también == |
|||
⚫ | |||
* [[Humedal]] |
|||
* [[Gleba]] |
|||
⚫ | |||
== Enlaces externos == |
|||
⚫ | |||
{{Wikcionario}} |
|||
[[Categoría:Chairas| ]] |
[[Categoría:Chairas| ]] |
||
[[es:Llanura]] |
|||
[[pt:Planície]] |
Revisión como estaba o 27 de marzo de 2015 ás 19:28
En xeografía, unha chaira é unha grande extensión de terra plana ou con lixeiras ondulacións.
Localización
As chairas pódense encontrar en terras baixas, xeralmente por debaixo dos 200 m ou menos sobre o nivel do mar ou no fondo de vales. Tamén se encontran en mesetas, en altitudes superiores aos 500 m e a elevacións aínda superiores, en altiplanos.
Nun val, as chairas poden estar delimitadas por dous lados ou, noutros casos, estar rodeadas, total ou parcialmente, por un anel de outeiros, montañas ou acantilados. Nas rexións onde hai máis de unha chaira, estas adoitan estaren conectadas por un paso ou unha brecha. A súa formación puido deberse a lava, cursos de auga ou xeo que foron fluíndo desde montañas, ou por erosión dò vento.
Importancia económica
En moitas zonas, as chairas son economicamente importantes para o ser humano. Os sedimentos depositados no solo convértenas en lugares fértiles para o desenvolvemento dos cultivos e os pastos e a súa planicie facilita a mecanización das colleitas.
Tipos
Segundo a súa formación, as chairas denomínanse:
- Chairas estruturais, superficies horizontais relativamente pouco perturbadas. Zonas estruturalmente deprimidas que forman algunhas das terras baixas máis extensas da superficie terrestre.
- Chairas erosionais, que foron niveladas por varios axentes de erosión, como a auga, os ríos, o vento ou os glaciares, que desgastaron a súa rugosa superficie e as alisaron. Son o resultado do desgaste das rochas sobre a superficie terrestre. O termo superficie de planeación é máis preciso, porque moitas das superficies poderían denominarse superficies de erosión.
Chairas de grandes dimensións son a rexión pampeana, a chaira europea oriental ou a chaira de Dōgo en Xapón. En Galicia a chaira máis grande é a que confoirma a Terra Chá luguesa.
- Chairas deposicionais, formadas pola deposición de materiais deixados por axentes como o vento, os ríos, as ondas e os glaciares. A súa fertilidade e relevancia económica depende principalmente do tipo de sedimentos depositados.
Este tipo de chairas agrúpanse en:
- Chaira aluvial, formada por un curso de auga e que pode ser inundada ante unha eventual crecida das augas, o que dá lugar a unha
- Chaira inundábel, a unha
- Chaira costeira ou a unha
- Chaira de marea
- Chaira de lava, formada por capas de lava fluente.
Os sedimentos que conforman as chairas son de distinta orixe e composición. Os que foron transportados polos ríos e depositados na superficie denomínanse limos; están formados por grans moi pequenos, como os de arxilas, e os sedimentos eólicos, é dicir, movidos polo vento, denomínanse loess.
- Chairas glaciais, formadas polo movemento dos glaciares, debido á forza da gravidade:
- Sandur, planicie formada por sedimentos fluviais finos que proveñen da fusión de glaciares na porción superior das concas asociadas.
- Chaira glaciar de till, formada por pías de sedimentos heteroxéneos de orixe glaciar.
- Chaira abisal, zona chá ou de pendente moi suave do fondo da conca oceánica profunda.
Véxase tamén
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Chaira |