Blackburn Beverley

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Blackburn Beverley
Tipotransporte militar
FabricanteBlackburn Aircraft
Primeiro voo20 de xuño de 1950
Introducido1955
Retirado1967
Principais usuariosRoyal Air Force
Produción1950 - 1958
Unidades construídas49

O Blackburn B-101 Beverley foi un transporte pesado británico dos anos 50 construído por Blackburn e General Aircraft e operado por escuadróns do Mando de Transporte da Royal Air Force dende 1957 ata 1967. Foi o único avión de transporte baseado en terra fabricado por Blackburn, unha compañía que construía principalmente cazas navais.

O Beverley foi deseñado orixinalmente por General Aircraft como o GAL.60 Universal Freighter, reflectindo o seu uso previsto tanto por operadores militares como civís. O proceso de deseño comezara durante a segunda guerra mundial, e baseouse no planador General Aircraft Hamilcar. En 1945 realizouse un importante estudo de deseño, antes de que o Ministerio do Aire publicase a Especificación C.3/46. A proposta da compañía foi aceptada e o Ministerio fixo un pedido por un prototipo. General Aircraft foi absorbida por Blackburn a finais dos anos 40 e a nova compañía continuou o proxecto. O 20 de xuño de 1950 o primeiro prototipo realizou o seu voo de estrea dende as instalacións da empresa en Brough; era o segundo avión terrestre máis grande do Reino Unido no momento do voo.

O Ministerio de Abastecemento ordenou cambios na especificación durante o programa de proba de voo, necesitándose un segundo prototipo cun deseño modificado. O 1 de outubro de 1952 realizouse un pedido inicial por 20 avións en nome da Royal Air Force (RAF). O 12 de marzo de 1956 entregouse o primeiro Beverley C.1 de produción ao No. 47 Squadron, baseado en RAF Abingdon. Entre 1956 e 1967, o Beverly sería voado por seis escuadróns do mando de transporte da RAF. Coa RAF, o Beverley sería despregado en varias zonas do planeta, como Kenya, Bahrain e Vietnam. A pesar das ambicións de asegurar clientes comerciais para o tipo, Blackburn non puido conseguir pedidos máis aló dos feitos pola RAF. O derradeiro Beverley operativo foi retirado do servizo en agosto de 1967.

Desenvolvemento[editar | editar a fonte]

Antecedentes[editar | editar a fonte]

As orixes do Beverley remóntanse á compañía británica General Aircraft. O seu xefe de deseño, F. F. Crocombe, comezou xa a traballar no concepto en 1939.[1] Previuse que, á luz das intensas demandas da segunda guerra mundial, grandes avións deseñados especificamente para transportar cargas voluminosas serían inmediatamente atractivos para os planificadores militares. Ademais, razoouse que un avión deste tipo tamén tería futuro no mercado civil.[1] Tiña que ser capaz de operar como transporte estratéxico, movendo materiais e persoal entre teatros, e como transporte táctico, despregándose directamente a primeira liña. As experiencias bélicas conseguiron unha maior comprensión dos requisitos de transporte táctico, especialmente na produción do General Aircraft Hamilcar; estas experiencias alimentáronse nun estudo de deseño que se rematou en 1945.[1]

Unha das primeiras configuracións do transporte era un avión con tren de aterraxe fixo, catro motores, e dobre deriva que tiña un compartimento desmontable. Este compartimento, que se asemellaba moito á fuselaxe do Hamilcar, estaba pensado para ser soltado mentres o avión voaba a moi baixa altitude (uns 10 pés sobre o nivel do chan) e que aterrase sobre o seu propio tren de aterraxe. En 1945 propúxose que o avión fose propulsado por catro motores Rolls-Royce Merlin, que fose capaz de levar unha carga útil de 20 000 libras, e que tivese un peso total de 75 000 libras.[1] Estudáronse outras configuracións, incluídos tanto arranxos con dous motores como con catro. Tamén se examinou a posibilidade de utilizar catro motores radiais Bristol Hercules, e a presenza de compartimentos fixos de carga. Produciuse un deseño ampliado, impulsado por catro Bristol Centaurus, con 38 000 libras de carga útil, e un peso de total de 126 000 lb; este sería a configuración do estudo de deseño máis próxima ao que sería o Beverley.[1]

A finais dos anos 40 o Ministerio do Aire publicou a Especificación C.3/46, que buscaba un avión de transporte táctico de alcance medio que puidese, entre outras cousas, levar unha carga útil de 25 000 libras, ter un teito de servizo de 18 000 pés, e que fose axeitado para misións como lanzamento de paracaidistas, evacuación de vítimas, remolque de planadores e lanzamento aéreo de cargas.[2] O proxecto foi impulsado polo acordo de Bristol Aeroplane Company para desenvolver unha versión do motor Centaurus cun sobrealimentador de dúas velocidades capaz de producir ata 1 950 lb. General Aircraft recibiu o pedido dun prototipo por parte do Ministerio do Aire, e a compañía designou ao proxecto GAL.60 Universal Freighter, reflexando a súa intención de levalo tanto ao mercado militar como civil.[2]

En voo[editar | editar a fonte]

A construción do primeiro prototipo tivo lugar na fábrica de General Aircraft en Feltham, Middlesex. Tras a fusión da compañía con Blackburn Aircraft, acordouse que a construción continuaría en Feltham, pero que, debido ao pouco axeitado que era o adxacente aeródromo de Hanworth, foi desmontado e transportado por estrada ata as instalacións de Blackburn en Brough, Yorkshire, onde foi novamente montado.[3] O 20 de xuño de 1950 o prototipo fixo o seu voo de estrea pilotado por xefe de pilotos de proba Harold Tim Wood. No momento do voo tratábase do segundo avión terrestre máis grande, tras o prototipo do Bristol Brabazon.[4]

Beverly en Southend, Inglaterra

Nas primeiras catro semanas o prototipo voou 21 horas e completou as probas preliminares de manexo, rendemento e carga.[4] En setembro de 1950 foi exhibido por primeira vez ao público no Farnborough Airshow, onde se anunciou un pedido por un segundo prototipo. Despois, voi voado a RAF Boscombe Down para ser avaliado folo Aeroplane and Armament Experimental Establishment; as probas de manexo completáronse con éxito nun período relativamente curto de tres semanas.[4] O prototipo participou en probas competitivas contra un Fairchild C-82 Packet estadounidense. Tamén demostrou a súa habilidade para transportar cargas pesadas, incluído un autobús de 30 asentos e unha excavadora de 10 toneladas.[4]

O primeiro prototipo foi seguido ao pouco tempo polo segundo, que foi designado GAL.65 para indicar as modificacións feitas ao deseño orixinal. Estes cambios foron moi necesarios debido a revisións na especificación realizadas polo Ministerior de Abastecemento, que buscaba un aumento do peso total de 127 000 libras e a capacidade de transportar ata 50 000 libras de carga útil en distancias curtas.[4] Entre os cambios no deseño estaban a substitución da combinación de porta e rampla na parte traseira do avión en favor de portas de cuncha, mentres que a pluma de cola recibia asentos para 36 pasaxeiros. Os motores radiais Bristol Hercules do primeiro prototipo substituíronse polos máis novos Bristol Centaurus, que estaban equipados con hélices de paso reversible; esta disposición levou a que a aeronave tivese unha distancia de aterraxe relativamente curta, así como a capacidade de reverter pola súa propia forza. As distancias de engalaxe e aterraxe con carga máxima eran de 720 e 280 m.[5]

O 14 de xuño de 1953 o segundo prototipo realizou o seu primeiro voo. Participou en varias probas, incluíndo unha demostración de lanzamento aéreo sobre unha zona de lanzamento do exército en Amesbury. Tras a finalización das probas, foi devolto a Brough para ser reconstruído nun avión estándar de produción.[6]

Produción[editar | editar a fonte]

O 1 de outubro de 1952, realizouse un pedido inicial de 20 avións en nome da Royal Air Force (RAF), que o designou como o Beverley C.1 (Beverley, Cargo Mark 1).[7] O nome Beverley foi dado oficialmente ao avión en decembro de 1952. Para acelerar a produción, Blackburn tiña varios dos subconxuntos da aeronave, incluíndo as baías de accesorios, os sistemas do tren de aterraxe e as portas tipo clamshell, fabricados nas instalacións de Dumbarton.[8] Posteriormente Blackburn recibiu máis pedidos, incluíndo nove avións o 30 de xullo de 1954, oito máis o 2 de xaneiro de 1956 e outros dez avións foron encargados o 24 de setembro de 1956, para un pedido total de 47 avións. Todos os Beverleys de produción construiríanse nas instalacións de Blackburn en Brough.

Varios aviósn de produción participaron en programas de avaliación e probas.[9] Entre estes estaban os seus ensaios tropicais, realizados no norte de África no verán de 1955, e os seus ensaios de inverno, realizados en Canadá a finais de 1955 e principios de 1956.[10] En decembro de 1956, o primeiro Beverley de produción realizou unha engalaxe asistida por foguetes (RATOG) durante probas curtas de engalaxe. O 23 de abril de 1953, o Beverley recibiu o seu certificado de aeronavegabilidade.[11]

Fabricáronse un total de 49 aparello, sendo o derradeiro completado en 1958. lackburn estudou varias propostas para variantes refinadas ou reconfiguradas da aeronave, pero nunca se conseguiron outros clientes para o Beverly. Un cliente específico que Blackburn buscou no sector civil foi Silver City Airways; previuse que a aeronave sería operada como un transbordador de coches no Canal da Mancha, capaz de transportar ata seis coches e cinco motocicletas xunto con 42 pasaxeiros.[7] Outras iniciativas centráronse nos operadores de carga civís, con esforzos particulares en Oriente Medio, incluíndo demostracións que implicaban a entrega por aire de materiais para a industria de extracción de petróleo.[12]

Deseño[editar | editar a fonte]

Cola dun Beverly cargando un camión

O Blackburn Beverley era un gran avión de transporte, deseñado para levar cargas grandes e voluminosas e aterrar en pistas irregulares ou imperfectas, ou en aeródromos de terra. En canto á súa configuración básica, era un monoplano en saínte de á alta cun tren de aterraxe fixo. Os motores e os accesorios asociados instaláronse en baías facilmente intercambiables na superficie inferior da á.[13] As ás de dobre tramo comprendían dúas seccións separadas que estaban aparafusadas á fuselaxe. A simplicidade e a facilidade de mantemento foron puntos clave do seu deseño, polo que o Beverley carecía deliberadamente de pneumática ou de presurización da cabina.[2] A fuselaxe estaba dividida en catro seccións principais. A superficie exterior da aeronave estaba composta principalmente por chapa Alclad remachada.[2] No tren de aterraxe tiña rodas Dunlop cunha presión relativamente baixa, dándolle unha carga semellante aos pneumáticos ao do moito máis pequeno Douglas DC-3.[14]

A fuselaxe estaba unida directamente á pluma de cola e o seu gran plano de cola rectangular de dúas aletas. As superficies da cola en saínte eran totalmente metálicas e presentaban un diedro para mantelas afastadas do rebufo do motor interno.[15] O brazo de cola permitía o acceso á parte traseira da fuselaxe a través de portas desmontables tipo cuncha (clamshell). n dispositivo chamado "pé de elefante" (Elephant's Foot) podía colocarse debaixo do centro da fuselaxe xusto por diante das portas de cuncha ao cargar elementos pesados ​​para evitar que a aeronave volcase cara atrás.[16] A cabina de voo estaba situada relativamente alta e accedíase a ela a través dunha escaleira na parte dianteira da bodega.[15] Acomodaba a dous pilotos sentados un ao lado do outro e cunha boa visibilidade cara abaixo debido á forma do morro; detrás deles estaban o navegador e o operador de radio, sentados de costas sobre asentos tipo banco. Todos os controis de voo estaban aumentados hidráulicamente para reducir a fatiga do piloto, aínda que era posible a reversión manual.[15]

Un espazo de fuselaxe principal rectangular de 11 m)complementouse con aloxamento de pasaxeiros no brazo de cola. A bodega de carga principal tiña un volume duns 170 m3, o que lle permitía acomodar 94 soldados, con outros 36 no brazo de cola.[14] O chan, de aliaxe lixeira, estaba corrugado e estresado para soportar cargas distribuídas de 325 libras por pé cadrado. O avión podía transportar varias cargas útiles, incluíndo numerosos vehículos. Nunha configuración, poderían transportarse un máximo de nove vehículos de estrada estilo Jeep, tamén se podería transportar un único bulldozer totalmente cargado de combustible.[14] Os paracaidistas da zona superior de pasaxeiros saltaban por unha escotilla na base do brazo de cola, xusto diante do bordo de ataque de cola; os paracaidistas tamén podían saír da bodega polas portas laterais. O Beverley estaba equipado con baños, que estaban situados na cola máis aló da escotilla de paracaidistas situada no chan do brazo de cola. Tras un incidente mortal no que un militar caeu ao chan a vinte metros mentres saía do inodoro sen saber que se abrira a escotilla de paracaidistas, realizáronse modificacións para evitar que se abrisen as portas dos aseos mentres esa escotilla estivese aberta.[16]

Historial operativo[editar | editar a fonte]

Beverley C.1 do escuadrón 47

O 29 de xaneiro de 1955, o primeiro Beverley de produción dun pedido orixinal de 20 avións fixo o seu voo de estrea. Este mesmo avión foi entregado ao Escuadrón número 47, baseado en RAF Abingdon, o 12 de marzo de 1956. O tipo utilizouse rapidamente para establecer servizos regulares de carga á base de RAF Wildenrath en Alemaña.[17] Cando entrou en servizo era o avión máis grande operado pola RAF. Foi considerado comunmente como "desgarbado pero moi eficaz" e foi descrito polo Mariscal en Xefe do Aire Sir Robert Freer "como algo saído da Arca, pero era un soberbio contagotas de subministracións".[18]

A principios de 1957, o Escuadrón número 53, que tamén estaba baseado en RAF Abingdon, recibiu os seus primeiros Beverley; foi absorbido polo Escuadrón número 47 en xuño de 1963. A súa introdución permitiu a retirada dos Handley Page Hasting.[19] En febreiro de 1966, o Escuadrón No. 30 comezou a realizar a súa tarefa máis distante usando o tipo, entregando axuda humanitaria e outras subministracións en Da Nang, Vietnam.[20] O escuadrón continuou operando o Beverley ata outubro de 1967, momento no que o escuadrón se disolveu.

En abril de 1957, o Escuadrón número 30 recibiu os seus Beverley, estando inicialmente baseados en RAF Dishforth. En xuño de 1958, participou en operacións de transporte aéreo a Iraq en resposta a un golpe de estado.[21] O escuadrón e os seus Beverley serían posteriormente despregados en RAF Eastleigh, Kenya e en RAF Muharraq, en Bahrain. No primeiro destes despregamentos, axudou nos esforzos para combater a revolta dos Mau Mau e apoiou a Operación Vantage.[21] O Escuadrón 30 foi disolto en setembro de 1967. Inicialmente, os avións eran prateados en xeral, pero máis tarde, os operados polos escuadróns con base en Oriente Medio recibiron un acabado de camuflaxe de area.

Os Beverley con máis antigüidade foron os operados polo Escuadrón número 47 no Reino Unido, que estivo activo entre 1956 e 1967. En outubro de 1960, o Escuadrón número 34 recibiu os seus avións. A unidade estaba baseada en RAF Seletar e voaría os Beverley ata finais de 1967.[22] Durante este tempo o Escuadrón 34 realizou traballos de socorro contra as inundacións en Vietnam do Sur. Antes disto, a partir de xuño/xullo de 1959, os catro primeiros Beverley en ir ao Extremo Oriente formaron o Beverley Flight, Escuadrón 48, con base en RAF Changi.

En 1958, o Escuadrón número 84 converteuse no sexto escuadrón en voar o Beverley. Con base en RAF Khormaksar, Adén, o tipo estaba activo durante a Emerxencia de Adén, proporcionando transportes aéreos e subministracións ás forzas británicas e de Arabia Saudita estacionadas na rexión.[21] O Escuadrón 84 e os Beverley proporcionaron un apoio loxístico crucial durante a revolta de Brunei de 1962. Cara xullo de 1963 os Beverley do escuadrón voaran case dous millóns de millas levando 20 000 toneladas de carga e 60 000 pasaxeiros.[21] En agosto de 1967 o Escuadrón 84 cambiou os seu restantes Beverleys polo máis novo pero máis pequeno Hawker Siddeley Andover.[23]

Variantes[editar | editar a fonte]

  • G.A.L. 60 Universal Freighter Mk.1
Designación de General Aircraft Ltd para o primeiro prototipo.
  • G.A.L. 65 Universal Freighter Mk.2
Designación para o segundo prototipo. O nome de Blackburn era B-100.
  • Beverley C Mk 1
Avión de transporte táctico de alcance medio para a RAF. A designación de Blackburn era B-101. 47 construídos.
  • Blackburn B-107
Desenvolvemento da etapa 2 proxectado para o B-101 Beverley deseñado en 1956 que conservou as ás e a cola da versión previa. Este deseño engadía unha fuselaxe nova completamente redonda cunha bodega de carga máis grande e sen obstáculos. Os motores previstos para esta versión eran catro turbohélice Rolls-Royce Tyne. O avión permitía transportar 75 paracaidistas ou 108 soldados, pero nunca foi máis aló da fase de deseño.[24]
  • Blackburn B-107A
Desenvolvemento da etapa 3 proxectado para o B-101 Beverley deseñado en 1956. O B-107A era semellante ao B-107, pero tiña as portas de carga principais no morro, usándose as traseiras só para paracaidistas, reposicionando tamén a cabina de voo. Ao igual que o B-107, este proxecto nunca foi máis aló da fase de deseño.[24]

Accidentes e incidentes[editar | editar a fonte]

Perdéronse nove avións en servizo coa RAF, incluído un no accidente de Sutton Wick. Dous foron retirados despois de ser danados por dispositivos explosivos (un por unha mina terrestre e outro por unha bomba).

Aeronaves superviventes[editar | editar a fonte]

O único Beverley supervivinte cando estaba exposto en Fort Paull

Só sobreviviu un único Beverley, o primeiro avión de produción: the first production aircraft (XB259) que estivo exposto en Fort Paull, ao leste de Hull, en Inglaterra, pero que foi vendido nunha poxa en setembro de 2020 e parcialmente desmontado para ser trasladado á antiga base de RAF Riccall.[25] A finais de xaneiro de 2024 o Solway Aviation Museum mercou o avión e lanzou un chamamento para conseguir 60 000 en doazóns que cubrisen os gastos de seguir desmantelando o aparello, transportalo a Carlisle, e restauralo para poder expoñelo permanentemente alí.[26]

Outros tres aparellos sobreviviron (dous expostos ao público) ata 1977, pero despois serían desguazados:

  • XH124 estaba exposto no Museo da RAF en Londres. O avión estaba no exterior e deteriorouse, polo que foi desguazado en 1989.
  • XL149 foi desguazado en RAF Finningley na promavera de 1977 pero a cabina está conservada no South Yorkshire Aircraft Museum, en Doncaster.[27]
  • XB261 estaba exposto no Southend Historic Aviation Museum en 1971. Cando o museo pechou estivo no exterior durante anos véndose afectado polo clima e polos vándalos. Foi desguazado en 1989, pero partes da cabina conserváronse no Newark Air Museum, en Nottinghamshire.[28]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Jackson 1968, p. 463
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Jackson 1968, p. 464
  3. Jackson 1968, p. 464-467
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Jackson 1968, p. 467
  5. "Beverley build up". Flight, febreiro de1955. p. 148
  6. Jackson 1968, p. 469
  7. 7,0 7,1 Jackson 1968, p. 468
  8. Jackson 1968, p. 468-469
  9. Jackson 1968, p. 469-470
  10. Jackson 1968, p. 470
  11. Jackson 1968, p. 471-472
  12. Jackson 1968, p. 472
  13. Jackson 1968, p. 464-465
  14. 14,0 14,1 14,2 Jackson 1968, p. 466
  15. 15,0 15,1 15,2 Jackson 1968, p. 465
  16. 16,0 16,1 "The Beverley Association: Tour XB259 - The Exterior". www.beverley-association.org.uk. Consultado o 2024-04-04. 
  17. Jackson 1968, p. 473
  18. "Air Chief Marshal Sir Robert Freer". The Telegraph (en inglés). 2012-02-01. Consultado o 2024-04-04. 
  19. Jackson 1968, p. 471
  20. Jackson 1968, p. 474
  21. 21,0 21,1 21,2 21,3 Jackson 1968, p. 475
  22. Jackson 1968, p. 476
  23. Jefford 2001, p. 53
  24. 24,0 24,1 "Blackburn Beverley – Aeroflight" (en inglés). 2016-06-26. Consultado o 2024-04-05. 
  25. Wood, Alexandra. "Last surviving Blackburn Beverley taken apart at Fort Paull before move to new home in East Yorkshire". The Yorkshire Post. Consultado o 5 de abril de 2024. 
  26. "Solway Aviation Museum Hopes to Save Blackburn Beverley XB259 – Solway Aviation Museum" (en inglés). 2024-02-01. Consultado o 2024-04-05. 
  27. "South Yorkshire Aircraft Museum - Aircraft List". www.southyorkshireaircraftmuseum.org.uk. Consultado o 2024-04-05. 
  28. "Aircraft List". www.newarkairmuseum.org. Consultado o 2024-04-05. 

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Jefford, Wing Commander C.G. (2001) [1988]. RAF Squadrons, a Comprehensive record of the Movement and Equipment of all RAF Squadrons and their Antecedents since 1912 (2nd ed.). Shrewsbury, Shropshire, UK: Airlife. ISBN 1-85310-053-6.