Bisfenol

Os bisfenois son unha familia de compostos orgánicos que teñen dous grupos fenólicos. En xeral, estes últimos están unidos por unha ponte metilo e a molécula é entón un derivado do difenilmetano, pero este non é o caso de todos, como para os bisfenois S, P e M.

O termo 'bisfenol' designa a un grupo de compostos químicos. As letras que ás veces seguen a esta palabra, como no caso de 'bisfenol A' ou 'BPA', identifican un tipo específico de bisfenol, determinado polo reactivo concreto empregado na súa fabricación. Esas letras fan referencia ao reactivo usado, que pode ser o fenol ou un derivado deste. Dentro deste grupo, o bisfenol A (BPA) é o máis coñecido e, por iso, a miúdo refírense a el simplemente como «bisfenol».

Lista[editar | editar a fonte]

Nome	Número CAS	Reactivo 1	Reactivo 2	Nome sistemático
Bisfenol A	8 0	Fenol	Acetona	2,2-bis(4-hidroxifenil)propano
Bisfenol AF	1 4	Fenol	Hexafluoroacetona	2,2-bis(4-hidroxifenil)hexafluoropropano
Bisfenol AP	1 5	Fenol	Acetofenona	1,1-bis(4-hidroxifenil)-1-fenil-etano
Bisfenol B	7 7	Fenol	Butanona	2,2-bis(4-hidroxifenil)butano
Bisfenol BP	1 8	Fenol	Benzofenona	bis-(4-hidroxifenil)difenilmetano
Bisfenol C	7 9	Cresol	Acetona	2,2-bis(3-metil-4-hidroxifenil)propano
Bisfenol C II	1 4	Fenol	Diclorocetena	bis(4-hidroxifenil)-2,2-dicloroetileno
Bisfenol E	2 0	Fenol	Etanal	1,1-bis(4-hidroxifenil)etano
Bisfenol F	6 2	Fenol	Formaldehido	bis(4-hidroxifenil)metano
Bisfenol FL	3 2	Fenol	Fluorenona	4,4'-( 9H- fluor-9-iliden)bisfenol
Bisfenol G	1 2	2-isopropilfenol	Acetona	2,2-bis(4-hidroxi-3-isopropilfenil)propano
Bisfenol M	1 3			1,3-bis(2-(4-hidroxifenil)-2-propil)benceno
Bisfenol P	2 1			1,4-bis(2-(4-hidroxifenil)-2-propil)benceno
Bisfenol PH	2 4	2-fenilfenol	Acetona	5,5'-(1-metiletiliden)-bis[1,1'-(bisfenil)-2-ol]propano
Bisfenol S	8 0	Fenol	Trióxido de xofre	bis(4-hidroxifenil)sulfona
Bisfenol TMC	1 2	Fenol	3,3,5-trimetilciclohexanona	1,1-bis(4-hidroifenil)-3,3,5-trimetilciclohexano
Bisfenol Z	8 4	Fenol	Ciclohexanona	1,1-bis(4-hidroxifenil)ciclohexano

Medidas preventivas[editar | editar a fonte]

Se o bisfenol A é recoñecido como un perturbador endócrino,^[1] os bisfenois B, C e S son fortemente sospeitosos de selo tamén, agardando a publicación de estudos científicos.^[2] En 2010 Canadá foi o primeiro Estado nación do mundo en declarar tóxico o BPA. En 2015 rebaixouse o nivel considerado seguro na Unión Europea.^[3] En 2023 comprobouse que a exposición ao BPA supera os niveis aceptábeis de seguridade sanitaria en até once Estados membros da UE.^[4]

Estes produtos tenden a liberarse do material cando se someten a calor; por iso, por precaución, recoméndase ao consumidor:

Non quecer comida en envases de plástico no forno de microondas,^[5] ou en latas de conserva (o seu revestimento interior é a miúdo de poliepóxido) ao baño maría.^[6]
Usar unha xerra feito dun material diferente ao plástico, e non unha botella dese material.^[7]
Evitar latas e cantimploras de aluminio, cuxo interior está revestido de poliepóxido.^[3]

Notas

↑ "Summary. Infosan; Bisphenol-A (BPA) - Current state of knowledge and future actions by WHO and FAO" (PDF). cansa.org.za ; 2009 (en inglés).
↑ Rochester, Johanna R. (2013-12). "Bisphenol A and human health: a review of the literature". Reproductive Toxicology (Elmsford, N.Y.) 42: 132–155. ISSN 1873-1708. PMID 23994667. doi:10.1016/j.reprotox.2013.08.008.
↑ ^3,0 ^3,1 European Food Safety Authority. (2015). No consumer health risk from bisphenol A exposure.
↑ "La exposición al bisfenol A supera los niveles aceptables de seguridad sanitaria en hasta 11 países europeos". www.infosalus.com; Europa Press (en castelán). 2023-09-14. Consultado o 2023-09-17.
↑ "Is plastic a threat to your health?". Harvard Health (en inglés). 2019-12-01. Consultado o 2023-09-17.
↑ Zheng, Jingyun; Tian, Lei; Bayen, Stéphane (2023). "Chemical contaminants in canned food and can-packaged food: a review". Critical Reviews in Food Science and Nutrition 63 (16): 2687–2718. ISSN 1549-7852. doi:10.1080/10408398.2021.1980369.
↑ Biello, David. "Plastic (Not) Fantastic: Food Containers Leach a Potentially Harmful Chemical". Scientific American (en inglés). Consultado o 2023-09-17.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Este artigo sobre química é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

[1] "Summary. Infosan; Bisphenol-A (BPA) - Current state of knowledge and future actions by WHO and FAO" (PDF). cansa.org.za ; 2009 (en inglés).

[2] Rochester, Johanna R. (2013-12). "Bisphenol A and human health: a review of the literature". Reproductive Toxicology (Elmsford, N.Y.) 42: 132–155. ISSN 1873-1708. PMID 23994667. doi:10.1016/j.reprotox.2013.08.008.

[:0-3] 3,0 ^3,1 European Food Safety Authority. (2015). No consumer health risk from bisphenol A exposure.

[4] "La exposición al bisfenol A supera los niveles aceptables de seguridad sanitaria en hasta 11 países europeos". www.infosalus.com; Europa Press (en castelán). 2023-09-14. Consultado o 2023-09-17.

[5] "Is plastic a threat to your health?". Harvard Health (en inglés). 2019-12-01. Consultado o 2023-09-17.

[6] Zheng, Jingyun; Tian, Lei; Bayen, Stéphane (2023). "Chemical contaminants in canned food and can-packaged food: a review". Critical Reviews in Food Science and Nutrition 63 (16): 2687–2718. ISSN 1549-7852. doi:10.1080/10408398.2021.1980369.

[7] Biello, David. "Plastic (Not) Fantastic: Food Containers Leach a Potentially Harmful Chemical". Scientific American (en inglés). Consultado o 2023-09-17.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]