Berselos, Baralla

Berselos
	Igrexa de San Martiño de Berselos.
Concello	Baralla
Provincia	Lugo
Coordenadas	42°50′51″N 7°17′18″O / 42.8474, -7.2884Coordenadas: 42°50′51″N 7°17′18″O / 42.8474, -7.2884
Área	4,41 km²
Poboación	35 hab. (2019)
Densidade	7,94 hab./km²
Entidades de poboación	2
	[ editar datos en Wikidata ]

San Martiño de Berselos é unha parroquia que se localiza no concello de Baralla. Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 53 habitantes (29 homes e 24 mulleres), distribuídos en 2 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 56 habitantes. Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 44 habitantes, sendo 25 homes e 19 mulleres.

Patrimonio[editar | editar a fonte]

A igrexa parroquial de San Martiño é un notable exemplo do románico galego. De planta rectangular e cuberta de lousa a dúas augas^[2], foi construída a finais do século XII e comezos do XIII^[3]. No pedestal dunha das columnas internas da portada hai unha inscrición que data a igrexa e nomea ao seu construtor: "PELAGIUS FECIT OP", "Paio fixo esta obra"; segundo esta inscrición, a construción sitúase entre 1280 e 1310^[2].

A ábsida, máis pequena e baixa ca nave, é semicircular con dúas seteiras, que non son as únicas. O tímpano, historiado sobre batentes^[3], apoiase en ménsulas apoiadas en xambas^[2], con arquivoltas dóricas rodeadas de xadrezado^[3] en catro columnas cuxos capiteis teñen estrías con arrinques de volutas^[2]. Sobre a porta principal hai unha pequena fiestra con columnas aos lados cuxos capiteis teñen motivos vexetais^[3]. No muro da esquerda ábrese outra porta que ten un arco de medio punto polo interior e alintelado polo exterior. Dúas ménsulas baixo a espadana indican a existencia dun antigo teito^[2].

Na cúpula interior da ábsida hai unha pintura mural que representa a escena do xuízo final. O mural foi descuberto en maio de 2005 por Vania López Arias, especialista en restauración que se encontraba presupostando as obras de restauración do retablo. No centro está un Cristo Pantocrátor sedente e en actitude de bendicir. Por riba del hai un sol co anagrama JHS (Cristo Salvador). Flanqueando a Cristo están dous anxos tocando a trompeta e, debaixo deles, dous orantes. Na parte media hai figuras de resucitados e toda a parte baixa é un xadrezado que completa a decoración, coma na igrexa de Santa María de Melide^[4].