Río Isonzo

Coordenadas: 45°59′40″N 13°38′29″L / 45.99444, -13.64139

O río Isonzo (en italiano) (Lusinç en friulano), Soča en esloveno, Sontig en alemán, Aesontius ou Isontius en latín)^[1] é un río de 140 km de lonxitude que flúe a través de Eslovenia occidental e desemboca no nordeste de Italia.

Características[editar | editar a fonte]

É un característico río alpino, cuxa fonte está situada a 1 100 m de altitude,^[2] nos Alpes Xulianos, ao oeste do monte Triglav, o pico máis alto de Eslovenia.

Despois de atravesar dito monte, seu curso diríxese ao sur, percorrendo as localidades de Bovec, Kobarid, Tolmin, Nova Gorica e Gorizia, para, finalmente, desembocar no mar Adriático, cerca da cidade italiana de Monfalcone. Así, o Soča percorre 99 km en Eslovenia e 41 km en Italia.

O curso actual do río é o resultado de varios imoportantes cambios que se produciron durante os últimos 2 000 anos. Segundo o historiador romano Estrabón, o río chamado Aesontius, na época romana pasaba por Aquileia ata o mar Adriático, era esencialmente o sistema fluvial do Natisone e o Torre.^[3] En 585, un corremento de terras cortou a parte superior do leito do río Natisone, provocando a súa posterior captura polo río Bontius. A descarga subterránea orixinal do Bontius no Timavo quedou obstruída, e outra avulsión devolveu o novo curso de auga ao leito do baixo Natisone.

Durante os séculos seguintes, o estuario deste novo río, o Soča, desprazouse cara ao leste até captar o curto río costeiro Sdobba, polo que agora o Isonzo desemboca no mar Adriático. A antiga ría (do Aesontius, e o primeiro Isonzo) na recentemente formada lagoa de Grado converteuse nun regato costeiro independente.^[4]

Batallas no val do Isonzo[editar | editar a fonte]

O val do Isonzo, ou val do Soča foi o escenario dunha das maiores operacións bélicas da primeira guerra mundial, entre maio de 1915 e novembro de 1917.

Nese período sucedéronse as doce batallas do Isonzo na fronte italiana, na que máis de 300 000 soldados italianos e austro-húngaros perderon a vida.^[5]^[6]

Deporte[editar | editar a fonte]

Adoitan realizarse carreiras en caiac río abaixo.^[7]

Notas[editar | editar a fonte]

↑ Richard J. A. Talbert, ed. (2000): Barrington Atlas of the Greek and Roman World: Map-By-Map Directory. Vol. I. Princeton, Nova Jersey e Oxford, UK: Princeton University Press. p. 273. ISBN 0-6910-4945-9.
↑ Reke, dolge nad 25 km, in njihova padavinska območja (Ríos, de máis de 25 km, e as súas zonas de desaugue) Arquivado 06 de maio de 2021 en Wayback Machine.. Oficina de Estatística da República de Eslovenia.
↑ Estrabón, Xeografía, Vol. V, Capítulo 1.
↑ Brockhaus' Konversations-Lexikon. 14th ed., Leipzig, Berlin e Viena, 1894; Vol. 9, p. 727.
↑ FirstWorldWar.Com The Battles of the Isonzo, 1915-17.
↑ Véxase tamén John R. Schindler (2001): Isonzo: The Forgotten Sacrifice of the Great War. ISBN 978-0-2759-7204-2.
↑ Puchta, Herbert; Stranks, Jeff (2004). "We're going on holiday" [Estamos indo de viaxe]. English in Mind. Cambridge University Press. p. 68. ISBN 978-8-4832-3790-8. Consultado o 12 de marzo de de 2022.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

[1] Richard J. A. Talbert, ed. (2000): Barrington Atlas of the Greek and Roman World: Map-By-Map Directory. Vol. I. Princeton, Nova Jersey e Oxford, UK: Princeton University Press. p. 273. ISBN 0-6910-4945-9.

[2] Reke, dolge nad 25 km, in njihova padavinska območja (Ríos, de máis de 25 km, e as súas zonas de desaugue) Arquivado 06 de maio de 2021 en Wayback Machine.. Oficina de Estatística da República de Eslovenia.

[3] Estrabón, Xeografía, Vol. V, Capítulo 1.

[4] Brockhaus' Konversations-Lexikon. 14th ed., Leipzig, Berlin e Viena, 1894; Vol. 9, p. 727.

[5] FirstWorldWar.Com The Battles of the Isonzo, 1915-17.

[6] Véxase tamén John R. Schindler (2001): Isonzo: The Forgotten Sacrifice of the Great War. ISBN 978-0-2759-7204-2.

[7] Puchta, Herbert; Stranks, Jeff (2004). "We're going on holiday" [Estamos indo de viaxe]. English in Mind. Cambridge University Press. p. 68. ISBN 978-8-4832-3790-8. Consultado o 12 de marzo de de 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]