Freático

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Freático, freática[1] é un termo usado en hidroloxía para referirse aos acuíferos, en espeleoloxía para referirse aos pasos das covas e en vulcanoloxía para referirse ao tipo de erupción.

Hidroloxía[editar | editar a fonte]

O termo nivel freático utilízase en hidroloxía e ciencias da terra para referirse a asuntos relacionados coas augas subterráneas (un acuífero ) por debaixo da capa freática (a palabra provén do grego φρέαρ, -ατος phréar, -atos e ‒́ico, que significa "pozo" ou "manancial").[2][3] O termo "superficie freática" indica o lugar onde se atopa a presión de poros de auga nas condicións atmosféricas (é dicir, a presión de carga é cero). Esta superficie normalmente coincide co nivel freático. Suponse que a pendente do nivel freático indica a dirección do movemento das augas subterráneas nun acuífero non confinado.

A zona freática, debaixo do nivel freático onde a rocha e o chan están saturados de auga, é a contraparte da zona vadosa, ou zona insaturada, por riba. Os acuíferos non confinados tamén son coñecidos como acuíferos freáticos porque o seu límite superior vén proporcionado pola capa freática.

Espeleoloxía[editar | editar a fonte]

Na espeleoxénese, unha división da espeleoloxía, a "acción freática" forma pasaxes das covas ao disolver a pedra calcaria en todas as direccións,[4] en oposición á "acción vadosa", pola cal un regueiro que corre nun paso da cova erosiona unha foxa no chan.[5] Prodúcese cando o paso está cheo de auga e, polo tanto, normalmente só cando está por debaixo do nivel freático e só se a auga non está saturada de carbonato de calcio ou carbonato de magnesio e calcio (dolomita). Un paso da cova formado deste xeito é de forma característica de sección circular ou ovalada xa que a calcaria se disolve en todas as superficies.[6]

Moitos pasos das covas están formados por unha combinación de acción freática seguida de acción vadose. Estes pasos forman unha sección transversal de burato: unha sección de forma redonda na parte superior e unha gabia rectangular na parte inferior.

Vulcanoloxía[editar | editar a fonte]

Unha erupción freática ou erupción de vapor ocorre cando o magma quenta as augas subterráneas ou superficiais.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "bUSCatermos; freático, freática". aplicacions.usc.es. Consultado o 2022-07-26. 
  2. Liddell, Henry George; Scott, Robert (1901). A Greek-English lexicon. Oxford : Clarendon Press. 
  3. "freático - Iedra.". iedra.es. Consultado o 2022-07-26. 
  4. New Mexico: Bureau of Mines & Mining Bulletin 117 (Part I: Discussion of Deposits and Events) (en inglés)
  5. "Glossary of Cave-Related Terms". Upper Cumberland Grotto Home Cave. Consultado o 13 de novembro de 2010. 
  6. Conference on Limestone Hydrology and Fissured Media, Mudry, Jacques; Zwahlen, François, eds. (2001). Proceedings of the 7th Conference on Limestone Hydrology and Fissured Media, Besancón, France, 20-22 de setembro de 2001 = Actes du 7e Colloque d'Hydrologie en Pays Calcaire et en Milieu Fissuré (en francés). Besancón, France: Université de Franche-Comté, Sciences & Techniques de l'Environnement. ISBN 978-2-905226-14-3. OCLC 52961107. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

  • Zona freática