Barbie

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Barbie é unha marca de bonecas fabricada pola compañía estadounidense de xoguetes Mattel, Inc. e lanzada en marzo de 1959. Atribúese á empresaria estadounidense Ruth Handler a súa creación utilizando como inspiración unha boneca alemá chamada Bild Lilli.

Barbie é a figura de proa dunha marca de bonecas e accesorios de Mattel, que inclúe outros membros da familia e bonecas de colección. Barbie foi unha parte importante do mercado das bonecas de moda de xoguete durante máis de sesenta anos, e foi obxecto de numerosas controversias e procesos xudiciais, que a miúdo inclúen parodias da boneca e do seu estilo de vida. Mattel vendeu máis de mil millóns de bonecas Barbie, o que a converte na liña máis grande e rendible da compañía.[1]

A marca de bonecas Barbie expandiuse nunha franquía de medios, como unha longa serie de filmes de animación que comezou en 2001. De 2002 a 2017, os filmes emitíronse regularmente na canle de cable Nickelodeon.[2]

Barbie e o seu mozo Ken foron descritos como os dous bonecos máis populares do mundo.[3] A boneca transformou o negocio dos xoguetes en comunidades acomodadas de todo o mundo converténdose nun vehículo para a venda de mercadoría relacionada (accesorios, roupa, amigos de Barbie etc.). Nun artigo para Journal of Popular Culture en 1977, Don Richard Cox sinalou que Barbie ten un impacto significativo nos valores sociais ao transmitir as características da independencia feminina e, coa súa multitude de accesorios, un estilo de vida idealizado e exclusivo que se pode compartir con amigos ricos.[4]

Historia[editar | editar a fonte]

Ruth Handler viu xogar a súa filla Barbara con bonecas de papel e observou que moitas veces gustaba darlles roles de adultos. Daquela, a maioría dos bonecos de xoguete dos nenos eran representacións de nenos. Dándose conta de que podía haber un oco no mercado, Handler suxeriu a idea dunha boneca con corpo adulto ao seu marido Elliot, cofundador da compañía de xoguetes Mattel. Non estaba entusiasmado coa idea, o mesmo que os directores da compañía.[5]

Durante unha viaxe a Europa en 1956 cos seus fillos Barbara e Kenneth, Ruth Handler descubriu unha boneca de xoguete alemá chamada Bild Lilli.[6] A boneca de figura adulta era exactamente o que Handler tiña en mente, polo que comprou tres delas. Deulle unha á súa filla e levou as outras de volta a Mattel. A boneca Lilli estaba baseada nunha personaxe popular que aparecía nunha banda deseñada debuxada por Reinhard Beuthin para o xornal Bild. Lilli era unha muller atractiva e traballadora que sabía o que quería e non lle importaba usar os homes para conseguilo. A boneca Lilli foi vendida por primeira vez en Alemaña en 1955, e aínda que inicialmente foi vendida a adultos, fíxose popular entre os nenos que lles gustaban vestila con roupas que estaban dispoñibles por separado.[7]

Ao seu regreso aos Estados Unidos, Handler redeseñou a boneca (coa axuda do inventor e deseñador local Jack Ryan) e a boneca recibiu un novo nome, Barbie, pola filla de Handler. A boneca amosouse na Feira Internacional de Xoguetes Estadounidense na cidade de Nova York o 9 de marzo de 1959.[8] Esta data tamén se usa como aniversario oficial de Barbie.

A primeira boneca Barbie levaba un traxe de baño de raias de cebra en branco e negro e unha cola de cabalo con moño alto, e estaba dispoñible como loira e como morena. A boneca foi comercializada como "Modelo de moda para adolescentes", e as súas roupas foron creadas pola deseñadora de moda de Mattel Charlotte Johnson. As primeiras bonecas Barbie fabricáronse no Xapón, con roupas cosidas a man por traballadores xaponeses. Vendéronse arredor de 350 000 bonecas Barbie durante o primeiro ano de produción.[9]

Louis Marx and Company demandaron a Mattel en marzo de 1961. Despois de conceder a licenza a Lilli, afirmaron que Mattel "infrinxira a patente de Greiner & Hausser para a articulación da cadeira de Bild-Lilli", e tamén afirmaron que Barbie era "unha copia directa" de Bild-Lilli. A compañía afirmou ademais que Mattel "se presentou falsa e enganosa como a orixinaria do deseño". Mattel reclamou unha reconvención e o caso resolveuse extraxudicialmente en 1963. En 1964, Mattel comprou os dereitos de autor e patentes de Greiner & Hausser para a boneca Bild-Lilli por 21 600 dólares.[10][11]

Ruth Handler cría que era importante que Barbie tivese un aspecto adulto, e as primeiras investigacións de mercado mostraron que algúns pais estaban descontentos co peito da boneca, que tiña seos destacados. A aparencia de Barbie cambiou moitas veces, sobre todo en 1971, cando os ollos da boneca foron axustados para mirar cara a diante en lugar de ter a mirada de lado do modelo orixinal. Esta foi a última mellora que Ruth fixo na súa propia creación xa que, tres anos máis tarde, ela e o seu marido Elliot foron retirados dos seus postos en Mattel despois de que unha investigación os declarase culpables de emitir informes financeiros falsos e enganosos.[12]

Barbie foi un dos primeiros xoguetes en ter unha estratexia de mercadotecnia baseada na publicidade televisiva, que foi copiada amplamente por outros xoguetes. Estímase que máis de mil millóns de bonecas Barbie foron vendidas en todo o mundo en máis de 150 países, e Mattel afirma que se venden tres bonecas Barbie cada segundo.[13]

A gama estándar de bonecas Barbie e accesorios relacionados están fabricados a escala aproximadamente 1/6, que tamén se coñece como "escala de xogo".[14] As bonecas estándar miden aproximadamente 29 cm de alto.

Síndrome de Barbie[editar | editar a fonte]

A síndrome de Barbie é un termo que se empregou para describir o desexo de ter un aspecto físico e un estilo de vida representativo da boneca Barbie. Asóciase a maioría das veces con mulleres preadolescentes e adolescentes, mais é aplicable a calquera grupo de idade ou xénero. Unha persoa con síndrome de Barbie intenta emular a aparencia física da boneca, aínda que a boneca ten proporcións corporais inalcanzables.[15] Esta síndrome é vista como unha forma de trastorno dismórfico corporal e provoca trastornos alimentarios, así como unha obsesión pola cirurxía estética.[16]

A modelo ucraína Valeria Lukyanova recibiu atención dos medios debido en parte a que a súa aparencia foi modificada en función do físico de Barbie.[17][18] Ela afirmou que só se realizou implantes mamarios e depende moito da maquillaxe e dos contactos para alterar a súa aparencia.[19] Do mesmo xeito, Lacey Wildd, unha personalidade da telerrealidade estadounidense frecuentemente coñecida como "Million Dollar Barbie" tamén se someteu a doce cirurxías de aumento de seos para converterse na "Barbie extrema".[20]

Jessica Alves, antes de declararse transxénero, gastou máis de 373 000 libras esterlinas en procedementos estéticos para igualar a aparencia do homólogo masculino de Barbie, o que lle valeu o alcume de "Human Ken Doll". Estes procedementos incluíron múltiples traballos de nariz, implantes abdominais, un lifting de nádegas e implantes de cabelo e de pectorais.[19] Co mesmo alcume, o empresario estadounidense Justin Jedlica tamén se someteu a varias cirurxías estéticas para conseguir o aspecto de Ken.

En 2006, as investigadoras Helga Dittmar, Emma Halliwell e Suzanne Ive realizaron un experimento para probar como as bonecas, incluída Barbie, afectan á propia imaxe das nenas. Dittmar, Halliwell e Ive regalaron libros ilustrados a nenas de 5 a 8 anos, un con fotos de Barbie e outro con fotos de Emme, unha boneca con características físicas máis realistas. Despois preguntouse ás nenas sobre o seu tamaño corporal ideal. A súa investigación descubriu que as nenas que estaban expostas ás imaxes de Barbie tiñan unha autoestima significativamente máis baixa que as nenas que tiñan fotos de Emme.[21]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Ziobro, Paul (28 de xaneiro de 2016). "Mattel to Add Curvy, Petite, Tall Barbies: Sales of the doll have fallen at double-digit rate for past eight quarters". Wall Street Journal. 
  2. "Barbie shows signs of life as Mattel plots comeback". Detroit Free Press. 18 de abril de 2015. 
  3. Norton, Kevin I.; Olds, Timothy S.; Olive, Scott; Dank, Stephen (1996-02-01). "Ken and Barbie at life size". Sex Roles (en inglés) 34 (3): 287–294. ISSN 1573-2762. doi:10.1007/BF01544300. 
  4. Don Richard Cox, "Barbie and her playmates." Journal of Popular Culture 11.2 (1977): 303-307.
  5. Mary G. Lord, Forever Barbie: The unauthorized biography of a real doll (Bloomsbury Publishing USA, 2004).
  6. Nunha entrevista con M.G.Lord, o autor de Forever Barbie, Ruth Handler dixo que viu a boneca en Lucerna. Porén, o libro indica que noutras ocasións Handler dixo que a vira en Zürich ou en Viena.
  7. "Meet Lilli, the High-end German Call Girl Who Became America's Iconic Barbie Doll". Messy Nessy. 29 de xaneiro de 2016. Consultado o 10 de febreiro de 2018. 
  8. "Ruth Mosko Handler unveils Barbie Doll". Jewish Women's Archive. Consultado o 8 de marzo de 2014. 
  9. "Barbie". FirstVersions.com. Consultado o 2021-06-02. 
  10. Oppenheimer, Jerry (2009). Toy monster: the big, bad world of Mattel. Hoboken, N.J.: Wiley. pp. 33–34. ISBN 978-0071402118. 
  11. "Mattel Wins Ruling in Barbie Dispute". Los Angeles Times. Consultado o 29 de abril de 2015. 
  12. "Mattel, Inc. History". International Directory of Company Histories. Vol.61. St. James Press (2000). Consultado o 7 de maio de 2014. 
  13. "Vintage Barbie struts her stuff". BBC News. 22 de setembro de 2006. Consultado o 26 de abril de 2010. 
  14. "Playscale per About.com". About.com. 2 de marzo de 2011. Arquivado dende o orixinal o 7 de xullo de 2011. Consultado o 23 de maio de 2011. 
  15. Lind, Amy (2008). Battleground: Women, Gender, and Sexuality. Greenwood Publishing Group. 
  16. Rosen, David S.; Adolescence, the Committee on (2010-12-01). "Identification and Management of Eating Disorders in Children and Adolescents". Pediatrics (en inglés) 126 (6): 1240–1253. ISSN 0031-4005. PMID 21115584. doi:10.1542/peds.2010-2821. 
  17. "Valeria Lukyanova: Model Seeks to Be Real-Life Barbie Doll". Inquisitr.com. 23 de abril de 2012. Arquivado dende o orixinal o 8 de decembro de 2015. Consultado o 22 de agosto de 2013. 
  18. "Valeria Lukyanova & Another Real Life Barbie Doll, Olga Oleynik, Come to America". EnStarz.com. 10 de decembro de 2012. Consultado o 13 de decembro de 2012. 
  19. 19,0 19,1 "The Barbie Doll Syndrome: Why Girls Are Becoming Obsessed with Unrealistic Curvy Bodies | Women's". Women's (en inglés). 2018-01-13. Arquivado dende o orixinal o 28 de abril de 2018. Consultado o 2018-04-27. 
  20. Intern, HL (2014-07-02). "Mom Of 6 Has 36 Surgeries To Look Like A Barbie Doll — Did It Work?". Hollywood Life (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 15 de marzo de 2016. Consultado o 2018-04-27. 
  21. Dittmar, Helga (2006). "Does Barbie Make Girls Want to Be Thin? The Effect of Experimental Exposure to Images of Dolls on the Body Image of 5- to 8-Year-Old Girls" (PDF). Developmental Psychology 42 (2): 283–292. PMID 16569167. doi:10.1037/0012-1649.42.2.283. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 16 de decembro de 2018. Consultado o 28 de abril de 2018. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Best, Joel. "Too Much Fun: Toys as Social Problems and the Interpretation of Culture", Symbolic Interaction 21#2 (1998), pp. 197–212. DOI: 10.1525/si.1998.21.2.197 in JSTOR
  • BillyBoy* (1987). Barbie: Her Life & Times. Crown. ISBN 978-0-517-59063-8. 
  • Cox, Don Richard. "Barbie and her playmates." Journal of Popular Culture 11#2 (1977): 303–307.
  • Forman-Brunell, Miriam. "Barbie in" LIFE": The Life of Barbie." Journal of the History of Childhood and Youth 2#3 (2009): 303-311. online
  • Gerber, Robin (2009). Barbie and Ruth: The Story of the World's Most Famous Doll and the Woman Who Created Her. Collins Business. ISBN 978-0-06-134131-1. 
  • Karniol, Rachel, Tamara Stuemler‐Cohen, and Yael Lahav‐Gur. "Who Likes Bratz? The Impact of Girls’ Age and Gender Role Orientation on Preferences for Barbie Versus Bratz." Psychology & Marketing 29#11 (2012): 897-906.
  • Knaak, Silke, "German Fashion Dolls of the 50&60". Paperback www.barbies.de.
  • Lord, M. G. (2004). Forever Barbie: the unauthorized biography of a real doll. New York: Walker & Co. ISBN 978-0-8027-7694-5. 
  • Plumb, Suzie, ed. (2005). Guys 'n' Dolls: Art, Science, Fashion and Relationships. Royal Pavilion, Art Gallery & Museums. ISBN 0-948723-57-2. 
  • Rogers, Mary Ann (1999). Barbie culture. London: SAGE Publications. ISBN 0-7619-5888-6. 
  • Sherman, Aurora M., and Eileen L. Zurbriggen. "'Boys can be anything': Effect of Barbie play on girls’ career cognitions." Sex roles 70.5-6 (2014): 195-208. online
  • Singleton, Bridget (2000). The Art of Barbie. London: Vision On. ISBN 0-9537479-2-1. 
  • Weissman, Kristin Noelle. Barbie: The Icon, the Image, the Ideal: An Analytical Interpretation of the Barbie Doll in Popular Culture (1999).
  • Wepman, Dennis. "Handler, Ruth" American National Biography (2000) online

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]