Visión de España

Sala onde se expón o conxunto.

Visión de España, tamén coñecida como Las regiones de España, é un conxunto de catorce grandes paneis pintados ao óleo sobre lenzo polo pintor Joaquín Sorolla. Este conxunto é froito dun encargo realizado pola Hispanic Society de Nova York ao pintor, polo que se comprometeu a realizar unha serie de grandes lenzos sobre as distintas rexións de España e Portugal destinados a decorar a biblioteca do edificio da sede da fundación.

Unha encarga "de peso"

Os cadros decorarían a futura biblioteca da institución. Sorolla tamén se comprometeu a entregar os bosquexos preparatorios e a non expor as obras en ningún outro lugar antes de Nova York. A orixe desta magnum opus remóntase á relación entre Sorolla e o hispanista norteamericano Archer M. Huntington. Foi Huntington quen, tras visitar unha exposición monográfica de Sorolla en Londres en 1908, propuxo ao pintor esta colosal encomenda.

O 26 de novembro de 1911, Sorolla e Archer Milton Huntington asinaron un documento no que o pintor se comprometía a realizar unha serie de óleos sobre lenzo con temas representativos das rexións da Península Ibérica.

Aínda que a Hispanic Society lle deu o nome de Regions of Spain, Sorolla preferiu cambialo por Visión de España, xa que o conxunto representa unha visión global de como o artista viu o seu país, lonxe de estereotipos románticos e mesmo da realidade territorial. De feito, inclúe a Portugal mentres as rexións de Murcia, Asturias, Canarias e Baleares non foron escollidas para formar parte do conxunto. Por outra banda, aínda que 2 cidades andaluzas están incluídas en até cinco paneis, só se menciona directamente a rexión de Andalucía nun deles. O mesmo que no de Castela, onde se contempla realmente a Rexión de León, xunto coas comarcas tipicamente castelás, Castela a Vella e Castela a Nova.

Nun principio especulouse sobre a posibilidade de crear un único mural de setenta metros de lonxitude, pero prevaleceu o formato de paneis individuais de diferentes tamaños.

Para inspirarse e achegarse á realidade, Sorolla decidiu percorrer a Península e pintar cada escena in situ, na rexión ou país representados. Dos catorce paneis, só un reflicte unha escena interior, mentres que o resto son exteriores. O pintor pasou boa parte do ano 1912 realizando bosquexos de diferentes traxes tradicionais, incluíndo o traxe galego, e investigando para o que se convertería no encargo máis importante da súa carreira. Pasou o inverno e a primavera dese ano en Castela (Madrid e outras cidades do interior). Durante o verán alternou estadías en Donostia e Navarra. No outono volveu a Madrid, con frecuentes viaxes a diversos lugares da meseta. Para crear o panel correspondente a Valencia, Sorolla inspirouse nas masías e grandes laranxeiras de Alzira. Para levar a cabo os traballos, planeaba viaxar a esta cidade diariamente, de xaneiro a marzo de 1916, segundo a correspondencia coa súa muller Clotilde. Finalmente pintouno en Valencia. Ao remate do encargo, Sorolla ficou exhausto.

A serie completa

• 
  Castilla. La fiesta del pan (1913)
• 
  Sevilla. Los nazarenos (1914)
• 
  Aragón. La jota (1914)
• 
  Navarra. El concejo del Roncal (1914)
• 
  Guipúzcoa. Los bolos (1914)
• 
  Andalucía. El encierro (1914)
• 
  Sevilla. El baile (1915)
• 
  Sevilla. Los toreros (1915)
• 
  Galicia. La romería (1915)
• 
  Cataluña. El pescado (1915)
• 
  Valencia. Las grupas (1916)
• 
  Extremadura. El mercado (1917)
• 
  Elche. El palmeral (1918-1919)
• 
  Ayamonte. La pesca del atún (1919)

Restauración

Por necesidades de restauración, este conxunto de cadros foi descolgado no ano 2008 e aproveitou a ocasión para expoñelo en diversas cidades españolas: Valencia, Barcelona, Málaga, o Museo de Belas Artes de Bilbao, o Museo de Belas Artes de Sevilla e o Museo do Prado en Madrid, ao longo de 2009. A exposición do Prado presentouse no marco dunha gran mostra antolóxica da obra de Sorolla (cunhas 465.000 visitas). A serie de lenzos Visión de España devolveuse á Hispanic Society en 2010.

Exposición na Coruña "Sorolla íntimo. Bosquexos da serie Visión de España"

Pazo en Vilagarcía onde Sorolla pintou os bosquexos de temática galega.

No ano 2016, a cidade da Coruña acolleu a exposición "Sorolla íntimo. Bosquexos da serie Visión de España" que expuña os preparativos de Sorolla para os catorce paneis, incluíndo bosquexos de gouaches e debuxos feitos durante oito anos (1911-1919), que revelan o seu proceso creativo e os retos da obra. Anteriormente fora exposta na sede da Fundación Bancaja e nos Museos de Alacant e Castelló. Foi organizada por Bancaja e a Generalitat Valenciana en colaboración coa Hispanic Society of America. Após seren restaurados en Valencia, trinta e dous destes bosquexos foron expostos no Museo de Belas Artes da Coruña antes do seu regreso a Nova York.

Nesta mostra destacaron pezas como "Gaitero gallego" e "Tipo de Galicia", pintados durante a estadía de Sorolla en Vilagarcía de Arousa, aloxado no Pazo de Vista Alegre en 1915.

A exposición tamén contou cun programa de visitas guiadas e estivo dispoñible até o 7 de xaneiro de 2017.

O Museo de Belas Artes da Coruña, alén de mostrar estes bosquexos, sumou á exposición o cadro "O boieiro castelán", pertencente ao seu fondo e pintado como traballo preparatorio para o panel "La fiesta del pan en Castilla".

Véxase tamén

Bibliografía

• Felipe Garín, Facundo Tomás, Visión de España. Colección de la Hispanic Society of America, Bancaja, Valencia, 2008.
• Bernardino de Pantorba, La vida y obra de Joaquín Sorolla. Aldus, 1977; ISBN 9788432602375.
• José Luis Díez García, Javier Barón e outros, Joaquín Sorolla (1863-1923), Madrid, Museo do Prado, 2009; ISBN 9788484801801

Ligazóns externas

• Rembrandt Harmenszoon van Rijn on Twitter: Galicia. La romería (@HSAmuseum). https://t.co/ee78UcIxaz" en Twitter.