Saltar ao contido

Usuaria:Moniquiña/Ana María Pérez del Campo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaMoniquiña/Ana María Pérez del Campo
Biografía

Ana María Pérez del Campo Noriega nada en Madrid o 19 de maio de 1936 é unha activista feminista española diplomada en dereito matrimonial.[1] Foi pioneira na loita polos dereitos das mulleres durante a ditadura franquista e a transición española. É cofundadora da primeira asociación de mulleres separadas creada en España en 1973. En 1981 participou na redacción do borrador da lei de divorcio en España en 1981.[2] Loitou durante décadas pola igualdade legal das mulleres e contra a violencia de xénero. En 1991 fundou o primeiro centro integral de atención ás vítimas de violencia de xénero. En 1981 foi elixida presidenta da Asociación de Mulleres Separadas e Divorciadas e en 1987, presidenta de Federación de Asociacións de Mulleres Separadas e Divorciadas, continuando ininterrompidamente nestes cargos tras reiteradas eleccións.[3] É pioneira tamén na utilización do concepto terrorismo de xénero para denunciar a violencia contra as mulleres que considera "froito da ideoloxía do sistema patriarcal".[4]

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Criouse no seo dunha familia acomodada.[5] Casou en 1956 e ela mesma explicou en diversas entrevistas que foi vítima de malos tratos psicolóxicos e físicos desde o inicio do seu matrimonio.[6]

Cando tiñan 25 anos, con dous fillos e embarazada do terceiro foise de casa e iniciou o seu proceso legal de separación ante os tribunais eclesiásticos, posto que non estaba permitido o divorcio nunha sociedade onde imperaba a autoridade marital. Tardou nove anos en lograr a separación legal.[6]

A finais da década de 1960 impulsou xunto á historiadora Mabel Pérez Serrano un movemento de asesoramento e apoio legal ás mulleres que cristalizaría na Asociación de Mulleres Separadas, á que se engadiu "e Divorciadas", xa en democracia, en 1980.[7]

No ano 1973 redactou xunto Carmen García Castelló, uns dobres estatutos, civís e canónicos, que presentaron ao Ministerio do Interior e ao arcebispado de Madrid. Ese mesmo ano foi aprobada a primeira asociación en España de mulleres separadas[8] unha plataforma que fraguou un xerme feminista con accións cada vez máis amplas: desde peches en igrexas, a xestos como o boicot á cesta da compra, pasando por un programa en Radio Nacional, As Pérez, no que pedían o divorcio e que se modificasen as leis que impedían o avance das mulleres, ou estudos sobre a discriminación da muller nos libros de texto.

O seu activismo custoulle rexistros domiciliarios, detencións e o paso polos calabozos da Dirección Xeral de Seguridade sendo asistida legalmente por Gregorio Peces Barba e Tomás de la Cuadra-Salcedo.

Diplomouse en Dereito Matrimonial e Práctica Procesual pola Universidade Pontificia de Comillas[9] en 1974.

O ano 1975 foi declarado o Ano Internacional das Mulleres. Ana María Pérez del Campo participou cun grupo de feministas españolas na I Conferencia Mundial sobre la Mujer na ciudade de México. Tamén se celebrou un segundo encontro en Berlín convocado por organizacións non gubernamentais. Froito de ambos encontros tiveron lugar en decembro en España as Primeras Jornadas Nacionales por la Liberación de la Mujer, que precederon a novos encontros feministas en 1976 marcando a axenda feminista durante a transición española.[10]

Entre os anos 1975 e 1981 padeceu -xunto outras mulleres feministas e organizacións como a Fronte de Liberación da Muller- diversas detencións policiais e multas gubernativas polo seu activismo público na defensa dos dereitos das mulleres dentro da Plataforma de organizacións feministas do Estado español.[3]

En 1978 a nova Constitución española derrogou os artigos 449 e 452 do Código Penal relativos ao adulterio e amancebamiento, converténdose no punto de partida para a revisión de situacións legais de discriminación contra as mulleres neste país. Pérez del Campo formou parte do movemento feminista que abanderou a loita polas reformas legais cara á igualdade.

Nos anos 1970 e 1980 realizou campaña, mediante charlas e conferencias por todo o territorio nacional, a favor da implantación do divorcio en España.[11] Propuxo ao Goberno de UCD, en nome da súa Organización e doutras Plataformas Feministas, un borrador de proxecto de lei, algúns de cuxos artigos quedaron recollidos no texto gobernamental do Proxecto de lei de divorcio en España en 1981 aprobado nas Cortes.[3][2]

En 1989 créase a Federación de Asociacións de Mulleres Separadas e Divorciadas de ámbito nacional e Pérez del Campo asumiu a presidencia. Tamén presidiu a Unión Nacional de Organizacións Familiares (1988-1998), formou parte de equipos docentes en másteres e posgraos da UNED e do Instituto de Investigacións Feministas da Universidade Complutense de Madrid e é vogal do Observatorio da Violencia contra a Muller (Ministerio de Igualdade) desde a súa creación.

Participou en xornadas e en congresos de múltiples organizacións de mulleres, destacando o Primeiro Congreso Nacional sobre a Violencia Contra a Muller, organizado pola Asociación de Mulleres Separadas e Divorciadas de Xixón, desenvolvendo o relatorio Hacia una ley Integral. Tamén esixiu ao Goberno campañas continuas de sensibilización sobre os malos tratos a mulleres.[12]

Ana María Pérez del Campo dixo que:

"Onde hai violencia non hai igualdade" e "Ser iguais non é ser idénticas".[13]

«Non podemos parar porque loitamos por un mundo mellor. As feministas nunca deixaremos de traballar até lograr a igualdade real. Pero as mozas non deben esquecer a importancia que ten ser independentes economicamente».[14]

Sendo presidenta da Federación de Asociacións de Mulleres Separadas e Divorciadas, en 1989, conseguiu unha subvención para a construción do Centro de Atención, Recuperación e Reinserción de Mulleres Maltratadas e as súas fillas e fillos, ao detectar a existencia de violencia de xénero nunha alta porcentaxe das mulleres que atendía nas súas asociacións. O centro inaugurouse en 1991 e nel desenvólvese un programa multidisciplinar de longa duración e baixo unha perspectiva de xénero,[3]dirixido por ela até o ano 2006.

Foi membro do Consello Asesor do Instituto da Muller entre os anos 1989 e 1994

Traballou na redacción do borrador do proxecto de Lei de Divorcio (7 de xullo de 1981) con Francisco Fernández Ordóñez, Ministro de Xustiza do Goberno co partido UCD. Tanto Ana María Pérez del Campo como a Asociación que preside implicáronse activamente no establecemento da Pensión Compensatoria artigo 97 do Código Civil. Establecida a Lei do Divorcio, a súa actividade en defensa dos dereitos das mulleres intensifícase e céntrase en loitar pola correcta aplicación da Lei.

Colaborou na redacción da Lei de Medidas de Protección Integral contra a Violencia de Xénero. Manifestouse en reiteradas ocasións en contra do Anteproxecto de Lei sobre o exercicio da Corresponsabilidade Parental en casos de nulidade, separación ou divorcio, tamén coñecida como a “custodia compartida imposta". O seu posicionamento contra “a custodia compartida imposta” levoulle a ser expulsada da Tribuna de invitados do Congreso e a non permitirlle entrada.[15]

En marzo de 2017 conmemorando os dez anos da aprobación da Lei de Igualdade insistiu na necesidade de crer na igualdade para poder aplicar a Lei.[16]

En 2018 a xornalista Charo Nogueira publicou unha biografía de Pérez del Campo na que recolle a súa traxectoria e as memorias da activista.[17]

Premios e recoñecementos[editar | editar a fonte]

  • Comadre de Ouro 1995. Faladoiro Feminista Lles Comadres, Xixón.[18]
  • Premio 8 de marzo de 1998. Confederal da Muller UXT.
  • Premio Ana Tutor 2001, outorgado pola Secretaría de Igualdade do Partido Socialista de Madrid
  • Premio do Instituto da Muller con motivo do Día Internacional da eliminación da violencia contra as mulleres en 2004[19]
  • Cruz de Ouro da Orde Civil da Solidariedade Social, 2005[20]
  • Medalla de Ouro ao Mérito no Traballo (27 de xaneiro de 2007)[21]
  • Premio á Promoción de Valores de Igualdade do Ministerio de Igualdade, 2009[22]
  • Premio PARTICIPANDO CREAMOS IGUALDADE, Consello das Mulleres o Municipio de Madrid (2012).[23]
  • Premio Internacional FADEMUR (Federación de Asociacións de Mulleres Rurais), 2013[24]
  • Medalla de Prata do Ministerio de Igualdade
  • Medalla de Bronce de Portugal
  • Premio LIBERTAS 2013 concedido polos socialistas de Alcalá de Henares[25]
  • Premio Rosa Manzano, Secretaría de Igualdade do PSOE
  • Premio Valdesana do Ano 2005 (Asociación de Mulleres Valdés século , Luarca)[26]
  • En 2020 recibiu o Premio ás Liberdades Rafael da Rega en Las Cabezas de San Juan.[27][28]
  • En novembro de 2022 foi recoñecida o seu labor na loita contra a violencia de xénero en VI Gala Contra a Violencia de Xénero organizada polo Concello de Móstoles, os premios outórganse a persoas ou institucións que destacaron polo seu labor a favor da igualdade. Nesta Gala, xunto a Ana María Pérez do Campo entregáronse premios ao expresidente do Goberno, José Luís Rodríguez Zapatero, Cristiá do Val, a xuíza María Vitoria Rosell Aguilar e a CERMI Mulleres.[29][30]
  • En 2023 recibiu o Premio «Cidadás do Mundo» na apartado Asociación.[31]

Obras[editar | editar a fonte]

Libros[editar | editar a fonte]

  • Maltrato a la mujer: una cuestión incomprendida editado por Horas y Horas, 1995
  • La contribución política feminista a la transición democrática en El movimiento feminista en España en los años 70. (2009) Editorial Cátedra Colección Feminismos ISBN 9788437625782[32]
  • Cuad­erno de Derecho Judicial, Consejo General del Poder Judicial. Coautora. Escuela Judicial año 2006
  • Violencia de Género. Una Visión Multidisciplinar. Coautora. Editorial Universitaria Ramón Areces. Año 2008
  • Principios Esenciales y Datos Estadísticos de un Estudio contra la Violencia de Género. Año 2008[33]

Artigos[editar | editar a fonte]

De maneira individual e colectiva Pérez del Campo asinou numerosos artígos de opinión e tribunas en momentos históricos para o avance dos dereitos das mulleres en España e sobre temas como o divorcio, a violencia de xénero, a custodia compartida, etc.

  • Divorcio y bendición episcopal 1979. El País[34]
  • Zapatero, a tus... "zapatiestas 1980. El País[35]
  • Divorcio y "estabilidad" familiar 1981. El País[2]
  • Obras son amores 2006. El País.[36]
  • La política del pánico como instrumento de poder 2012. El País[37]
  • Oprobio 2012. El País[38]
  • Los hijos como instrumento de la venganza del agresor. 2012 Público. Varias autoras.[39]
  • Un difícil reemplazo. En memoria de Soledad Cazorla. 2015. Europa Press[40]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Nogueira, Charo; La mujer que dijo basta. La larga lucha por la igualdad y contra la violencia de género en España (1970-2017) Libros.com. Contraluz 2018.[17]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Barrio, Javier (14 de diciembre de 1993). "entrevista". 
  2. 2,0 2,1 2,2 País, Ediciones El (26 de marzo de 1981). "Tribuna | Divorcio y "estabilidad" familiar" (en castelán). Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 "La presidenta de la Federación de Mujeres Separadas y Divorciadas recoge la Medalla de Oro del Mérito al Trabajo". 9 de febrero de 2007. Arquivado dende o orixinal o 3 de febrero de 2012. Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  4. "Encuentro digital con Ana María Pérez del Campo". 9 de marzo de 2004. Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  5. "Ana María Pérez Del Campo, 77: "No hay edad si las neuronas van bien"". 19 de agosto de 2013. Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  6. 6,0 6,1 ""Ni Salomón pudo resolver la custodia compartida de los hijos" - Faro de Vigo". 27 de marzo de 2011. Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  7. País, Ediciones El (3 de octubre de 2007). "Mabel Pérez-Serrano, historiadora y defensora de los derechos de la mujer" (en castelán). Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  8. "La Federación - Federación de asociaciones de mujeres separadas y divorciadas". Arquivado dende o orixinal o 9 de septiembre de 2016. Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  9. "Ana María Pérez del Campo: "El feminismo no puede conocer el miedo, porque si lo conoce no hace nada"". 30 de mayo de 2016. Arquivado dende o orixinal o 16 de septiembre de 2016. Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  10. Pilar Folguera. "Feminismo en la era del cambio". Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  11. Marín, Carmentxu (9 de marzo de 1980). "Abogados, teólogos, feministas y partidos de izquierda se muestran a favor del divorcio". El País. 
  12. "Mujeres Separadas piden campañas antimaltrato". El País. 
  13. Pérez del Campo Noriega, Ana María. Principios Esenciales y Datos Estadísticos de un Estudio contra la Violencia de Género. Federación Nacional Asociaciones de Mujeres Separadas y Divorciadas. 
  14. "“La cuestión es cuánto más sacrifica una mujer que un hombre para llegar donde quiere”". 26 de agosto de 2017. Consultado o 1 de septiembre de 2017. 
  15. "Deniegan la entrada al Pleno del Congreso a Ana María Pérez del Campo" (en castelán). 14 de abril de 2015. Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  16. "La activista Ana Mª Pérez del Campo hace balance de 10 años de la Ley de Igualdad". El Plural.com. 14 de marzo de 2017. Consultado o 1 de septiembre de 2017. 
  17. 17,0 17,1 Constenla, Tereixa (2018-05-14). "Vida de una feminista". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2022-10-18. 
  18. "Testimonio de Ana María Pérez del Campo (Comadre de Oro 1995)". Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  19. "Ministerio de Sanidad, Servicios Sociales e Igualdad - Por una sociedad libre de violencia de género - Conmemoración del 25 de Noviembre". Arquivado dende o orixinal o 20 de septiembre de 2016. Consultado o 16 de junio de 2016. 
  20. "Orden TAS/673/2005, de 28 de febrero, por la que se concede la Cruz de Oro de la Orden Civil de la Solidaridad Social a doña Ana María Pérez del Campo". Arquivado dende o orixinal o 21 de diciembre de 2016. 
  21. "La Moncloa. 01/12/2006. Concedidas 34 Medallas de Oro al Mérito en el Trabajo". Consultado o 11 de diciembre de 2016. 
  22. "La ministra de igualdad entrega los reconocimientos contra la violencia de género". Consultado o 11 de diciembre de 2016. 
  23. "Consejo de las Mujeres del Municipio de Madrid. V Premio Participando Creamos espacios de Igualdad 2012". Consultado o enero de 2017. 
  24. "Acto Conmemorativo en Madrid del Día Internacional de las Mujeres Rurales" (PDF). 
  25. "Hugo Morán entrega el Premio Libertas". Arquivado dende o orixinal o 21 de octubre de 2019. Consultado o 11 de diciembre de 2016. 
  26. Mª José Iglesias. (17 de marzo de 2011). ""Salomón ya intentó resolver la custodia compartida de los hijos y no pudo"". Consultado o 11 de diciembre de 2016. 
  27. "El XII Premio Rafael del Riego de Las Cabezas se lo lleva la feminista de la Transición Ana María Pérez del Campo" (en castelán). Consultado o 2022-11-29. 
  28. Diario16. "Ana María Pérez del Campo, pionera feminista, y la Coordinadora Andaluza por la Memoria Histórica, Premio Libertades 2020 - Diario16" (en castelán). Consultado o 2022-11-29. 
  29. Lesmas, Rubén S. (2022-11-15). "MÓSTOLES/ La jornada sobre 'Violencias' abre el programa especial por el 25-N" (en castelán). Consultado o 2022-11-29. 
  30. España, Ayuntamiento de Móstoles Plaza de. "Los actos del 25-N de Móstoles homenajearán a Irina y a Mariya, las dos vecinas asesinadas por violencia machista" (en castelán). Consultado o 2022-11-29. 
  31. "Entrega II Premios Ciudadanas del Mundo - Mujeres Lobby" (en castelán). Consultado o 2023-03-12. 
  32. CÁTEDRA. "El movimiento feminista en España en los años 70". Arquivado dende o orixinal o 17 de septiembre de 2016. Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  33. Pérez del Campo Noriega, Ana María (2008). "I Capitulo.". Principios Esenciales y Datos Estadísticos de un Estudio contra la Violencia de Género (en español). Federación Nacional de Asociaciones de Mujeres Separadas y Divorciadas. p. Página 7 hasta 19. 
  34. País, Ediciones El (31 de julio de 1979). "Tribuna | Divorcio y bendición episcopal" (en castelán). Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  35. País, Ediciones El (8 de octubre de 1980). "Tribuna | Zapatero, a tus... "zapatiestas"" (en castelán). Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  36. País, Ediciones El (7 de junio de 2006). "Tribuna | Obras son amores" (en castelán). Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  37. País, Ediciones El (8 de mayo de 2012). "Tribuna | La política del pánico como instrumento de poder" (en castelán). Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  38. País, Ediciones El (24 de agosto de 2012). "Tribuna | Oprobio" (en castelán). Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  39. Público, Diario. "Otras miradas » Los hijos como instrumento de la venganza del agresor". Consultado o 9 de septiembre de 2016. 
  40. Press, Europa. ""Un difícil reemplazo". Ana Mª Pérez del Campo, de la Federación de Asociaciones de Mujeres Separadas y Divorciadas" (en castelán). Consultado o 9 de septiembre de 2016.