Torbeo, Ribas de Sil

Torbeo
Concello	Ribas de Sil
Provincia	Lugo
Coordenadas	42°26′35″N 7°22′41″O / 42.443027777778, -7.3780555555556
Poboación	75 hab. (2024)
Entidades de poboación	12
	[ editar datos en Wikidata ]

Santa María de Torbeo é unha parroquia do concello lugués de Ribas de Sil na comarca de Quiroga. No ano 2024 tiña, segundo o Instituto Galego de Estatística, 75 habitantes (37 homes e 38 mulleres), o que supón unha diminución con respecto a 2017, cando tiña 87 habitantes^[2].

Xeografía

Está situada á beira do río Sil, e a súa vexetación está composta en boa medida por soutos de castiñeiros. Ten 16,2 km², dos cales 4,81 son montes veciñais.

Historia

Hai referencias do mosteiro de Torbeo entre os séculos XII e XVI. Na abadía de Torbeo estaba soterrado Vasco Peres de Quiroga, nado en 1135, tendo a súa lápida a seguinte inscrición: Aquí iace el Bon Quiroga rico ome de Castella. Fo muy umilloso e caritativo que a ninguen dexo morrer de fame; requiescat in pace.

En 1555, na obra de Hernán Núñez Refranero o proverbios en romance, aparece recollido "Quando fores a Torbeo leva o pan no seo". Na época de Filipe II de España a súa abadía tiña 100 vasalos.

Na última etapa do Antigo Réxime Torbeo constituía xurisdición de seu, e a comezos do século XIX transformouse en concello.

Filomena Arias Armesto (1865-1938), coñecida como "A Bruxa" ou "A Sabia de Torbeo", foi unha curandeira e adiviñadora de tal sona no seu momento que levaba á parroquia xentes desde toda Galiza, León, Ponferrada e Asturias. Sobre ela falou Vicente Risco no estudo de etnografía da obra Historia de Galiza de Otero Pedrayo. Tamén aparece mencionada en Madera de Boj, de Camilo José Cela.

Patrimonio

Consérvase a igrexa románica, do século XII. Outro coñecido e singular edificio é o Pazo da Casa Nova.

Da súa gastronomía ten sona a variedade endémica de castaña torbeana, recollida na listaxe de cultivos de castaña realizada pola FAO.

Lugares e parroquias

Lugares de Torbeo

Lugares da parroquia de Torbeo no concello de Ribas de Sil (Lugo)
O Barrio \| Campos \| O Carballiño \| As Cortes \| A Covela \| Figueiro \| As Fontes \| Lama de Paio \| Moreiras de Abaixo \| Morreiras de Arriba \| Moreiras do Medio \| O Outeiro \| Pacios \| Paredes \| As Pozas \| San Lourenzo \| San Martiño \| A Ventosa \| Os Vilares

Parroquias de Ribas de Sil

Galicia \| Provincia de Lugo \| Parroquias de Ribas de Sil
Nogueira (Nosa Señora das Neves) \| Peites (San Martiño) \| Piñeira (San Cristovo) \| Rairos (Santa Lucía) \| Ribas de Sil (San Clodio) \| Soutordei (Santiago) \| Torbeo (Santa María)

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 Decreto 6/2000, do 7 de xaneiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia de Lugo.
↑ "IGE - Nomenclátor estatístico de Galicia. Ano 2024". www.ige.gal. Consultado o 2025-09-03.

Véxase tamén

Outros artigos

Lugares de Ribas de Sil

Ligazóns externas

www.torbeo.com Arquivado 16 de outubro de 2017 en Wayback Machine., blog de Antonio Rodríguez sobre a parroquia.

[nomenclátor-1] 1,0 ^1,1 Decreto 6/2000, do 7 de xaneiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia de Lugo.

[2] "IGE - Nomenclátor estatístico de Galicia. Ano 2024". www.ige.gal. Consultado o 2025-09-03.

[1]

[2]