Presidente de Eslovaquia
| Presidente da República Eslovaca Prezident Slovenskej republiky | |
|---|---|
 Estandarte Presidencial | |
VII.jpg) | |
| Residencia | Palacio de Grassalkovich, Bratislava |
| Designado por | Sufraxio directo |
| Duración | 5 anos |
| Creación | 2 de marzo de 1993 |
| Primeiro titular | Michal Kováč |
| Precedido por | Presidente de Checoslovaquia |
| Salario | c. 110,880 € |
| Sitio web | prezident.sk |
O presidente da República Eslovaca (en eslovaco: Prezident Slovenskej republiky) é o xefe de Estado de Eslovaquia e o comandante en xefe das Forzas Armadas Eslovacas.
O presidente é elixido directamente polo pobo cada cinco anos e pode ser elixido un máximo de dous mandatos consecutivos. A presidencia é en gran parte un cargo cerimonial, pero exerce certos poderes limitados. A residencia oficial do presidente é o palacio Grassalkovich en Bratislava.
Historia do cargo
[editar | editar a fonte]O cargo foi establecido pola Constitución de Eslovaquia o 1 de xaneiro de 1993, cando Eslovaquia se separou definitivamente de Checoslovaquia e se independizou. O cargo estivo vacante ata o 2 de marzo de 1993, cando o primeiro presidente Michal Kováč foi elixido polo Consello Nacional da República Eslovaca. Non obstante, en 1998, o Consello Nacional foi incapaz de elixir o sucesor de Kováč. Como resultado, durante medio ano despois de que o mandato de Kováč rematase, o posto estivo vacante. Os deberes e poderes do cargo recaían no entón primeiro ministro e portavoz do Consello Nacional. Para resolver o problema, modificouse a constitución para introducir a elección popular do presidente. Celebráronse eleccións presidenciais en 1999, 2004, 2009, 2014 e 2019 .
A actual presidenta é Zuzana Čaputová, que tomou posesión o 15 de xuño de 2019.
Función e poderes
[editar | editar a fonte]O presidente de Eslovaquia ten un papel limitado na elaboración de políticas, xa que o cargo é en gran parte cerimonial no marco dunha república parlamentaria. Segundo a constitución, o presidente é o representante supremo do estado tanto en Eslovaquia como no exterior.[1]
O presidente representa á República Eslovaca no estranxeiro e conclúe e ratifica os tratados internacionais. Pode delegar no Goberno ou, co consentimento do goberno, en membros individuais da República Eslovaca, a conclusión de tratados internacionais.[1] Historicamente todos os presidentes eslovacos delegaron este poder no goberno.[2]
Entre os poderes constitucionais do presidente figuran nomear e designar ao primeiro ministro. Debido a que o goberno de quen é nomeado primeiro ministro debe recibir un voto de confianza no parlamento, o presidente normalmente nomea o líder do partido ou coalición gañador nas eleccións parlamentarias.
O Presidente ten o poder de nomear tres membros do Consello Xudicial, un membro do Consello de Orzamento, e dous membros do consello do instituto de Memoria da Nación; de outorgar distincións, de nomear o Presidente e Vicepresidente do Tribunal Constitucional da República Eslovaca (de entre os xuíces do Tribunal Constitucional), e de conceder indultos ou liberdade condicional.[1]
O presidente tamén pode vetar calquera proxecto de lei ou proposta do Consello Nacional, agás as modificacións constitucionais.[1] Este veto pódese anular se o Consello Nacional aproba de novo o mesmo proxecto de lei coa maioría de membros do Consello.
O presidente tamén actúa como comandante en xefe das Forzas Armadas de Eslovaquia, pero este papel é cerimonial, porque pola constitución cando o presidente actúa como comandante en xefe a súa decisión só é válida despois de que sexa asinada polo primeiro ministro ou un ministro autorizado polo primeiro ministro, e nestes casos o goberno é responsable da decisión do presidente. O mesmo vale para as amnistías e os nomeamentos de xefes de misións diplomáticas.[1]
Entre os seus outros deberes constitucionais están asinar proxectos de lei para convertelos en leis, nomear ministros por recomendación do primeiro ministro, e nomear varios cargos estatais máis: xenerais, profesores, xuíces, reitores, procuradores...[1]
O presidente ten poder discrecional (pode rexeitar o nomeamento) sobre os nomeamentos dalgúns funcionarios. Por exemplo, houbo casos en que o presidente se negou a nomear vicegobernadores do Banco Nacional de Eslovaquia recomendados polo goberno. Estas accións do presidente foron confirmadas polo Tribunal Constitucional.[3]
En moitos casos, o nomeamento de funcionarios estatais está regulado por outras leis. Por exemplo, o poder do presidente para nomear xuíces constitucionais está limitado á selección de candidatos votados polo Consello Nacional, dos cales o presidente ten que designar a metade. A designación ou a revogación dos xuíces está determinada por decisións do Consello Xudicial, que remite as súas propostas ao presidente.
Os poderes presidenciais aumentan substancialmente na circunstancia especial de que o Consello Nacional aprobe unha moción de censura contra o goberno.[1] En tal caso, moitos poderes executivos do goberno (por exemplo, nomeamento de funcionarios, viaxes estranxeiras, sinaturas de tratados) están suxeitos á aprobación do presidente.
Presidentes da República Eslovaca
[editar | editar a fonte]- Partidos
| Presidente | Presidencia | Partido | Elección | Cargo anterior | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
Michal Kováč (1930-2016) |
2 de marzo de 1993 - 2 de marzo de 1998 | Movemento por unha Eslovaquia Democrática (HZDS) |
1993 | Presidente da Asemblea Federal da República Federativa Checa e Eslovaca (1992) | |
| 2 | 
|
Rudolf Schuster (1934 -) |
15 de xuño de 1999 - 15 de xuño de 2004 | Partido do Entendemento Civil (SOP) |
1999 | Membro do Consello Nacional (1998–1999) Alcalde de Košice (1994–1999) | |
| 3 | 
|
Ivan Gašparovič (1941 -) |
15 de xuño de 2004 - 15 de xuño de 2014 | Movemento pola Democracia (HZD) |
2004 | Presidente do Consello Nacional (1993–1998) | |
| Independente | 2009 | ||||||
| 4 | 
|
Andrej Kiska
(1963 -) |
15 de xuño de 2014 - 15 de xuño de 2019 | Independente | 2014 | Sen cargo electo previo | |
| 5 |
|
Zuzana Čaputová (1973 -) |
15 de xuño de 2019 - actualidade | Eslovaquia Progresista
(PS) |
2019 | Sen cargo electo previo | |
Presidentes en funcións
[editar | editar a fonte]| Nome | Mandato |
|---|---|
| Vladimír Mečiar Ivan Gašparovič |
2 de marzo de 1998 - 30 de outubro de 1998 14 de xullo de 1998 - 30 de outubro de 1998 |
| Mikuláš Dzurinda | 30 de outubro de 1998 - 15 de xuño de 1999 |
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 "Constitución de Eslovaquia" (en inglés). Consultado o 24 de outubro de 2019.
- ↑ "Časová verzia predpisu účinná od 01.07.2001". www.slov-lex.sk (en eslovaco). Consultado o 24 de outubro de 2019.
- ↑ "PL. ÚS 14/06-38". www.codices.coe.int (en eslovaco). Consultado o 24 de outubro de 2019.
