Gerda Lerner
Gerda Hedwing Lerner, co apelido de solteira Kronstein, nada en Viena o 30 de abril de 1920 e finada en Madison (Wisconsin) o 2 de xaneiro de 2013, foi unha historiadora e escritora estadounidense. Ademais das súas numerosas publicacións académicas, escribiu poesía, ficción, pezas de teatro, guións e unha autobiografía. Foi presidenta da Organización Americana de Historiadores entre 1980 e 1981, e en 1980 foi nomeada profesora de Historia na Universidade de Wisconsin-Madison, onde deu clases até retirarse en 1991.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Primeiros anos
[editar | editar a fonte]Foi a primeira filla de Llona (de solteira Neumann) e Robert Kronstein, unha adiñeirada familia xudía. O seu pai foi un farmacéutico e a súa nai artista, coa que Gerda, segundo conta na súa autobiografía, tiña unha relación tensa. Despois da anexión de Austria en 1938, Kronstein chegou a involucrarse coa resistencia antinazi. Foi encarcerada seis semanas.[1][2]
A súa familia puido emigrar de Austria porque o seu pai abrira unha filial do negocio familiar en Liechtenstein, onde se asentou. A súa nai trasladouse a Francia e a súa irmá recolocouse en Palestina. En 1939, Gerda inmigró aos Estados Unidos co apoio da familia do seu noivo socialista, Bobby Jensen, con quen casaría máis adiante.
Carreira profesional
[editar | editar a fonte]Lerner foi unha das fundadoras da rama de Historia das mulleres. En 1963, mentres estaba a estudar na Nova Escola de Investigacións Sociais, impartiu o curso “Grandes mulleres na historia americana”, considerado como o primeiro curso universitario regular impartido nesta materia.[3]
Impartiu clases en Long Island University desde 1965 até 1967. Na Universidade Sarah Lawrence, onde Lerner ensinou desde 1968 até 1979, estabeleceu o primeiro mestrado en Historia das mulleres, e introduciu o primeiro programa de doutoramento sobre o tema na Universidade de Wisconsin-Madison. Tamén traballou na Universidade de Duke e na Universidade de Columbia.
Morreu o 2 de xaneiro de 2013 en Madison (Wisconsin) á idade de 92 anos.[4]
Vida persoal
[editar | editar a fonte]Casou por segunda vez con Carl Lerner (1912-1973) un director de teatro que era membro do Partido Comunista dos Estados Unidos.[2]
Principais obras
[editar | editar a fonte]- Black Women in White America: un documental publicado en 1972. Nel rexístrase a historia dos 350 anos en que as mulleres negras foron tratadas como propiedade e describe unha gran gama de efectos da trata de escravos. Foi un dos primeiros libros en detallar as contribucións das mulleres negras á historia.
- The Creation of Feminist Consciousness: foi publicado en 1993, o libro traza as orixes da dominación patriarcal dous milenios atrás.
- The Creation of Patriarchy en 1986, volume I de Mulleres e Historia: esta obra traza as orixes da dominación patriarcal desde a prehistoria. Lerner achega evidencia histórica, arqueolóxica, literaria e artística para soster a idea de que o patriarcado é unha creación cultural. Na devandita obra, a autora desenvolve as seguintes propostas principais, baseándose en estudos do Próximo Oriente:[5]
- A subordinación da sexualidade feminina, como medio de produción de poboación, precedeu á institucionalización e xeneralización da propiedade privada. Por tanto, a emancipación da muller, desde un punto de vista histórico marxista, non pode quedar subxugada á abolición da propiedade privada, senón que debe situarse na centralidade da axenda política.
- Existe unha relación clara entre a aparición do estado e o heteropatriarcado.
- A subordinación feminina dentro dos primeiros grupos sociais patriarcales serviu de modelo para a institucionalización da escravitude. As primeiras escravas de guerra foron principalmente mulleres, procedentes das poboacións vencidas. A ampliación da escravitude aos homes produciuse con posterioridade.
- Os estados, mediante a creación de diferentes códigos xurídicos, reforzarían o control patriarcal sobre a sexualidade feminina.
- Dentro do colectivo masculino, a pertenza a unha clase social determinada dependeu do acceso aos medios de produción. Con todo, dentro do colectivo feminino, a pertenza a unha clase social determinada dependeu da submisión sexual cara ao colectivo masculino. Para iso, articuláronse ferramentas diversas que abarcan desde o matrimonio burgués, até a prostitución, pasando polo concubinato, dando lugar a unha división clasista entre mulleres respectábeis e non respectábeis.
- Os cambios na superestrutura ideolóxica, que acompañaron as modificacións nas condicións económico-sociais das mulleres, producíronse moito despois e de forma progresiva. Estes cambios significaron a caída da Deusa Nai e o xurdimento dun monoteísmo patriarcal, atravesando etapas de politeísmo nas que as deusas foron perdendo poder dentro das súas respectivas teogonías.
- Primeiramente, a función de controlar a fertilidade deixará de depender exclusivamente da Deusa Nai, entrando en xogo figuras masculinas, tanto divinas como reais. A función procreadora quedará separada da actividade sexual. A Deusa Nai converterase en consorte do principal deus masculino.
- Co monoteísmo hebreo, un novo Deus omnipresente e todopoderoso apropiarase non só da capacidade creadora, senón tamén da función feminina de procreación. A sexualidade feminina, máis aló das funcións reprodutivas, quedará demonizada.
- A alianza entre Deus e a comunidade de crentes será unha alianza masculina e patriarcal. As mulleres quedarán física e simbolicamente excluídas, podendo só participar a través do seu papel como nais.
- Finalmente, á metáfora hebrea sumarase a filosofía sexista aristotélica. Desta forma, filosofía e relixión conformarán unha alianza machista, consolidando o patriarcado occidental. A subordinación feminina quedará naturalizada e, por tanto invisibilizada.
- The Creation of Feminist Consciousness: From the Middle Ages to 1870 (1994). Segundo volume de Mulleres e Historia. Este libro revisa a cultura europea desde o sétimo até o noveno século, mostrando as limitacións impostas pola cultura masculina dominante e o esporádico intento de resistir esa dominación. Examina en detalle a exclusión da educación da muller e o seu illamento de moitas das tradicións das súas sociedades.
- Fireweed: A Political Autobiography (2003): é un reconto detallado sobre a súa vida.
Lerner recibiu moitos premios polos seus libros, incluído o premio Bruce Catton pola traxectoria en ensaio histórico da Sociedade de Historiadores Americanos e o galardón do libro especial da Conferencia Bershire de Mulleres Historiadoras.[6]
Outras obras
[editar | editar a fonte]- Singing of Women (1951, en colaboración con Eve Merriam)
- Guións
- Prayer Pilgrimage for Freedom (1957)
- Black Like Me (1964)
- Home for Easter
- Libros
- No Farewell (1955): autobiografía
- The Grimké Sisters from South Carolina: Rebels against Authority (1967)
- The Woman in American History [ed.] (1971)
- The Female Experience: An American Documentary (1976)
- A Death of One's Own (1978/2006)
- The Majority Finds Its Past: Placing Women in History (1979)
- Teaching Women's History (1981)
- Women's Diaries of the Westward Journey (1982)
- Scholarship in Women's History Rediscovered & New (1994)
- Why History Matters (1997)
- Living with History/Making Social Change (2009)
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Pioneering feminist Lerner, UW professor dies".
- ↑ 2,0 2,1 "Making History Her Story, Too".
- ↑ "Gerda Lerner, Austrian-born American writer and educator". Encyclopedia Britannica (en inglés). Consultado o 2020-03-24.
- ↑ "Gerda Lerner, a Feminist and Historian, Dies at 92".
- ↑ "Introducción". La Creación del Patriarcado (PDF). Crítica. ISBN 84-7423-474-3.
- ↑ Society of American Historians (Sociedad de Historiadores Americanos). "Bruce Catton Prize".
- Nados en 1920
- Finados en 2013
- Estadounidenses de ascendencia austríaca
- Estadounidenses de ascendencia xudía
- Nados en Viena
- Historiadores dos Estados Unidos de América
- Profesores da Universidade Duke
- Profesores da Universidade de Wisconsin–Madison
- Profesores da Universidade de Columbia
- Feministas dos Estados Unidos de América
- Alumnos da Universidade Columbia