Foxo de lobo
Un couso, lobeira ou foxo de lobo (do latín fossum, escavado[1]) é unha construción tradicional empregada no medio rural para a caza do lobo ou de calquera outro animal considerado daniño e perigoso.
Características
[editar | editar a fonte]
Un foxo de lobos consta dunha serie de elementos empregados para conduciren o lobo ata un lugar onde se lle poida dar caza. Habitualmente os seus elementos constitutivos son un par de muros ou valados e un pozo ou foxo propiamente dito. Os valados teñen altura suficiente para impediren o paso dos lobos, e forman no terreo os dous lados dun triángulo. No seu vértice hai unha rede entre eles ou un furado escavado no chan, o foxo, no que os lobos eran capturados ou mortos. Os muros podían ser de pedra ou madeira, ás veces de cachotería e outras de chantos. Adoitaban ter unha lonxitude total de varios centos de metros.
Outra variedade consiste nun recinto murado pechado situado en terreo elevado nun lugar de paso obrigado. Nel é doado entrar pero imposible saír. Tamén fai posible capturar ao animal con vida.
Uso
[editar | editar a fonte]
As cacerías organízanse de xeito comunitario. En Galicia a participación nas cacerías estaba tradicionalmente regulada polos concellos das parroquias. As épocas preferidas para a caza eran a primavera e máis o verán. Os cazadores saían bater ao monte provistos de todo tipo de obxectos que facían ruído e encamiñábanse na súa fuxida cara ao espazo entre os valados.[2]
O uso das lobeiras está espallado por todo o noroeste da Península Ibérica, especialmente nas zonas máis montañosas ou nas menos humanizadas. A pouquidade crecente de lobos e osos fai que o seu uso estea diminuíndo. Con frecuencia a toponimia indica a existencia de foxos ou dispositivos semellantes , que recibían o nome de calello, caneyo, calecho, xorco, jorco ou caón en Asturias; chorco en León. A variedade de recinto pechado era chamada couso en Asturias, corral en León e cortello en Zamora.[3]
Galería de imaxes
[editar | editar a fonte]-
Foxo de lobo das Brañeiras en Viascón, Cotobade. -
Foxo de lobo das Brañeiras.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Crespo Pozo, J. S. (1979): Nueva contribución a un vocabulario castellano-gallego: Con indicación de fuentes e inclusión del gallego literario. Ourense: La Región.
- ↑ López Seoane, V. (1861): Fauna mastológica de Galicia ó historia natural de los mamíferos de este antiguo reino: aplicada á la medicina, á la agricultura, á la industria, á las artes y al comercio. Imprenta de Manuel Mirás.
- ↑ Torrente Sánchez-Guisande, J. P. (1999): Osos y otras fieras en el pasado de Asturias, 1700-1860. Proaza, Fundación Oso de Asturias.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Outros artigos
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Martínez Salazar, Andrés (1981). "Las monterías en Galicia y el carnero del lobo". Algunos temas galegos. Volume II. A Coruña: Real Academia Galega. pp. 329–337.
- Pérez López, David (2010). Os foxos do lobo. A caza do lobo na cultura popular. Editorial Canela. ISBN 978-84-614-1205-1.