Diego Sarmiento de Acuña: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
Recuperando 1 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta10)
Anox (conversa | contribucións)
183 edicións
Engadín datos sobre as cartas e referencias bibliográficas
Liña 1: Liña 1:
{{Biografía}}
{{Biografía}}


'''Diego Sarmiento de Acuña, conde de Gondomar''', nado en [[Gondomar, Gondomar|Gondomar]] o [[1 de novembro]] de [[1567]] e finado en [[Haro]], [[Logroño]], o [[2 de outubro]] de [[1626]], foi un nobre [[Pobo galego|galego]] coñecido como o ''"Maquiavelo español"''.
'''Diego Sarmiento de Acuña, conde de Gondomar''', nado en [[Gondomar, Gondomar|Gondomar]] o [[1 de novembro]] de [[1567]] e finado en [[Haro]], [[Logroño]], o [[2 de outubro]] de [[1626]], foi un nobre [[Pobo galego|galego]] coñecido como o ''"Maquiavelo español"''.
== Traxectoria ==
== Traxectoria ==
Liña 17: Liña 19:
Galego de dimensión internacional, sempre arelou manter os seus vencellos con Galicia; nunha carta de 1622 escribe: ''no ay jardines ni florestas en Inglaterra, como los robles y castaños de Gondomar''.
Galego de dimensión internacional, sempre arelou manter os seus vencellos con Galicia; nunha carta de 1622 escribe: ''no ay jardines ni florestas en Inglaterra, como los robles y castaños de Gondomar''.


=== As cartas ===
Del consérvanse máis de 15.000 cartas, que nos permiten coñecer os recunchos da diplomacia e as relacións políticas e sociais da época. Tamén se conservan unha cartas dirixidas ao conde de Gondomar, por parte dun sobriño del, escritas en lingua galega, xa que sabía que o conde tiña en estima tal lingua. Así mesmo, consérvase tamén en galego unha carta que Beatriz da Serra lle escribiu a Diego Sarmiento no ano 1603.
Del consérvanse máis de 15.000 cartas, que nos permiten coñecer os recunchos da diplomacia e as relacións políticas e sociais da época. Tamén se conservan dirixidas a el en galego, porque os destinatarios sabían que o conde tiña en estima esta lingua. En total, foron publicadas dez cartas en galego no proxecto Gondomar<ref>{{Cita web|url=http://ilg.usc.gal/gondomar/index.php?action=home|páxina-web=|título=Rosario Álvarez / Ernesto González Seoane (eds.) (2017), Gondomar. Corpus dixital de textos galegos da Idade Moderna. Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega. <http://ilg.usc.gal/gondomar/> [Consultado: data].|data-acceso=}}</ref> , dos seguintes remitentes (ordenadas cronoloxicamente):<blockquote>Pedro Obeso de Oriona              1596 </blockquote><blockquote>Lope Gallo de Avellaneda           1596 </blockquote><blockquote>Juan de Lanzós y de Andrade     1598 </blockquote><blockquote>María Moscoso y Sotomayor       1604 </blockquote><blockquote>Sanjuan de Amorín                    1605 </blockquote><blockquote>Diego Sarmiento de Sotomayor  1605, 1605 </blockquote><blockquote>Beatriz da Serra                           1603 1603 </blockquote><blockquote>Rodrigo Moscoso y Sandoval     1619 </blockquote>{{Cadro de citas|''De enpregarme en causas de seu serviço con muyta certeça que ninguen con tanta vontade como eu aservirá, que en miña conciança que, quando eu non tibera a obrigaçon que o mundo save pola nobreça que en Vmd ("vosa mercede") coñeço o fijera A esos meus señores seus fillos de Vmd e primos meus ueyjo infinitas ueçes as mans e deus os faga en todo seus fillos de Vmd e de miña senara Dona Costança. A quens garde noso señor como eu seu criado desejo. Çamora, oje, sabado. Seu sobriño de Vmd. Don Juan

{{Cadro de citas|''De enpregarme en causas de seu serviço con muyta certeça que ninguen con tanta vontade como eu aservirá, que en miña conciança que, quando eu non tibera a obrigaçon que o mundo save pola nobreça que en Vmd ("vosa mercede") coñeço o fijera A esos meus señores seus fillos de Vmd e primos meus ueyjo infinitas ueçes as mans e deus os faga en todo seus fillos de Vmd e de miña senara Dona Costança. A quens garde noso señor como eu seu criado desejo. Çamora, oje, sabado. Seu sobriño de Vmd. Don Juan
de Lanços y de Andrade'| Ano [[1598]]. Carta en galego remitida a Diego Sarmiento de Acuña|largo=80%|aliñamento=centro}}
de Lanços y de Andrade'| Ano [[1598]]. Carta en galego remitida a Diego Sarmiento de Acuña|largo=80%|aliñamento=centro}}


Liña 39: Liña 40:
=== Bibliografía ===
=== Bibliografía ===
* {{Versaleta|Maseda Maseda, Francisco Fidel}}, ''Galego de lei. Don Diego Sarmiento de Acuña, I Conde de Gondomar'', 2011, Biblos, ISBN 978-84-15-08613-0.
* {{Versaleta|Maseda Maseda, Francisco Fidel}}, ''Galego de lei. Don Diego Sarmiento de Acuña, I Conde de Gondomar'', 2011, Biblos, ISBN 978-84-15-08613-0.
*Álvarez Blanco, Rosario; Rodríguez Montederramo, Xosé Luís: "Escrita epistolar en galego: a correspondencia de Don Diego Sarmiento de Acuña, I Conde de Gondomar (1567-1626)", ''Boletín da Real Academia Galega''  365, 2004:253-291 (I); 366, 2005:225-303 (II).
* {{Versaleta|[[Carmen Manso Porto|Manso Porto, Carmen]]}}. Artigo: "GONDOMAR, Conde de" da ''[[Gran Enciclopedia Galega]]''.
* {{Versaleta|[[Carmen Manso Porto|Manso Porto, Carmen]]}}. Artigo: "GONDOMAR, Conde de" da ''[[Gran Enciclopedia Galega]]''.


Revisión como estaba o 5 de xaneiro de 2019 ás 11:32

Infotaula de personaDiego Sarmiento de Acuña

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento1 de novembro de 1567 (Gregoriano) Editar o valor em Wikidata
Astorga Editar o valor em Wikidata
Morte2 de outubro de 1626 Editar o valor em Wikidata (58 anos)
Haro Editar o valor em Wikidata
Ambassador of Spain in the Archduchy of Austria (en) Traducir
Embaixador do Reino de España no Reino de Inglaterra
Embaixador
Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeEspaña Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupacióndiplomático Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá Editar o valor em Wikidata
Outro
TítuloConde Editar o valor em Wikidata
CónxuxeConstanza de Acuña
FillosQ113918014 Traducir Editar o valor em Wikidata


Diego Sarmiento de Acuña, conde de Gondomar, nado en Gondomar o 1 de novembro de 1567 e finado en Haro, Logroño, o 2 de outubro de 1626, foi un nobre galego coñecido como o "Maquiavelo español".

Traxectoria

Estatua en Gondomar, coa lenda:
"Don Diego
Sarmiento
de Acuña
1er Conde de
Gondomar
Diplomático
Defensor
das letras
e Amante
de Galicia."
.

Era fillo de García de Sarmiento. Foi gobernador da fortaleza de Baiona en 1595, correxedor de Toro e Valladolid e notario maior de Toledo.

Trato coa coroa española

Entre 1613 e 1618, e entre 1620 e 1622, foi embaixador de Filipe III (e trala súa morte, do seu fillo Filipe IV) en Inglaterra. Neste labor gañou a amizade do rei Xacobe I, propiciando para a Coroa española importantes acordos e estables equilibrios internacionais.

En 1616 defendeu o Val Miñor dos ataques do corsario Francis Drake, polo cal foi nomeado conde de Gondomar polo rei Filipe III o 12 de xuño de 1617, co respaldo do Consello de Estado.

Posicionamentos verbo do Reino de Galicia

Foi membro deste consello dende 1623. Foi nomeado Gobernador-Capitán Xeneral de Galicia en 1625 mais non chegou a tomar posesión.[1]

Defendeu para o Reino de Galicia o voto nas Cortes de Castela. Esta reclamación conseguiuse en 1622 grazas ao seu labor persuasivo ante Filipe IV. Deseñou políticas de defensa militar fronte aos ataques que sofría o litoral galego. Os proxectos tiñan unha dobre vertente: fortificación de determinados puntos e construción dunha escuadra pola Xunta do Reino de Galicia. Os cen mil ducados que se dedicaron a pagar a devolución do voto en Cortes investíronse nesta frota. Deixou especial pegada en Baiona.

Galego de dimensión internacional, sempre arelou manter os seus vencellos con Galicia; nunha carta de 1622 escribe: no ay jardines ni florestas en Inglaterra, como los robles y castaños de Gondomar.

As cartas

Del consérvanse máis de 15.000 cartas, que nos permiten coñecer os recunchos da diplomacia e as relacións políticas e sociais da época. Tamén se conservan dirixidas a el en galego, porque os destinatarios sabían que o conde tiña en estima esta lingua. En total, foron publicadas dez cartas en galego no proxecto Gondomar[2] , dos seguintes remitentes (ordenadas cronoloxicamente):

Pedro Obeso de Oriona              1596

Lope Gallo de Avellaneda           1596

Juan de Lanzós y de Andrade     1598

María Moscoso y Sotomayor       1604

Sanjuan de Amorín                    1605

Diego Sarmiento de Sotomayor  1605, 1605

Beatriz da Serra                           1603 1603

Rodrigo Moscoso y Sandoval     1619

De enpregarme en causas de seu serviço con muyta certeça que ninguen con tanta vontade como eu aservirá, que en miña conciança que, quando eu non tibera a obrigaçon que o mundo save pola nobreça que en Vmd ("vosa mercede") coñeço o fijera A esos meus señores seus fillos de Vmd e primos meus ueyjo infinitas ueçes as mans e deus os faga en todo seus fillos de Vmd e de miña senara Dona Costança. A quens garde noso señor como eu seu criado desejo. Çamora, oje, sabado. Seu sobriño de Vmd. Don Juan de Lanços y de Andrade'
— Ano 1598. Carta en galego remitida a Diego Sarmiento de Acuña

Galería de imaxes

  • Diego Sarmiento de Acuña.
    Diego Sarmiento de Acuña.
  • Retrato de 1622.
    Retrato de 1622.
  • Retrato de 1791.[3]
    Retrato de 1791.[3]
  • Castelo de Monterreal.
    Castelo de Monterreal.
  • Palacio Gondomar ("Casa del Sol"), Valladolid.
    Palacio Gondomar ("Casa del Sol"), Valladolid.

Notas

  1. ↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 20 de xaneiro de 2012. Consultado o 31 de decembro de 2014. 
  2. ↑ "Rosario Álvarez / Ernesto González Seoane (eds.) (2017), Gondomar. Corpus dixital de textos galegos da Idade Moderna. Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega. <http://ilg.usc.gal/gondomar/> [Consultado: data].".  Ligazón externa en |title= (Axuda)
  3. ↑ No libro "Retratos de Españoles ilustres, con un epítome de sus vidas, en la Imprenta Real de Madrid, siendo su regente D. Lázaro Gayguer, 1791."

Véxase tamén

Bibliografía

  • Maseda Maseda, Francisco Fidel, Galego de lei. Don Diego Sarmiento de Acuña, I Conde de Gondomar, 2011, Biblos, ISBN 978-84-15-08613-0.
  • Álvarez Blanco, Rosario; Rodríguez Montederramo, Xosé Luís: "Escrita epistolar en galego: a correspondencia de Don Diego Sarmiento de Acuña, I Conde de Gondomar (1567-1626)", Boletín da Real Academia Galega  365, 2004:253-291 (I); 366, 2005:225-303 (II).
  • Manso Porto, Carmen. Artigo: "GONDOMAR, Conde de" da Gran Enciclopedia Galega.

Outros artigos

Ligazóns externas

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Diego_Sarmiento_de_Acuña&oldid=5028930»