Interacción nuclear forte: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
MerlIwBot (conversa | contribucións)
m Bot: Engado: nn:Fargekraft
Addbot (conversa | contribucións)
m Bot: Retiro 69 ligazóns interlingüísticas, proporcionadas agora polo Wikidata en d:q11415
Liña 13: Liña 13:
{{Forzas fundamentais}}
{{Forzas fundamentais}}
{{Física en progreso}}
{{Física en progreso}}

[[an:Interacción nucleyar fuerte]]
[[ar:تآثر قوي]]
[[be:Моцнае ўзаемадзеянне]]
[[be-x-old:Моцнае ўзаемадзеяньне]]
[[bg:Силно ядрено взаимодействие]]
[[bn:সবল মিথষ্ক্রিয়া]]
[[bs:Jaka sila]]
[[ca:Força nuclear forta]]
[[cs:Silná interakce]]
[[da:Stærk kernekraft]]
[[de:Starke Wechselwirkung]]
[[el:Ισχυρή αλληλεπίδραση]]
[[en:Strong interaction]]
[[eo:Forta nuklea forto]]
[[es:Interacción nuclear fuerte]]
[[et:Tugev vastastikmõju]]
[[eu:Elkarreragin nuklear indartsu]]
[[fa:نیروی هسته‌ای قوی]]
[[fi:Vahva vuorovaikutus]]
[[fr:Interaction forte]]
[[fy:Sterke kearnkrêft]]
[[ga:Idirghníomhú láidir]]
[[he:הכוח הגרעיני החזק]]
[[hif:Strong interaction]]
[[hr:Jaka sila]]
[[hu:Erős kölcsönhatás]]
[[ia:Interaction forte]]
[[id:Gaya nuklir kuat]]
[[io:Fort-interago]]
[[it:Interazione forte]]
[[ja:強い相互作用]]
[[ka:ძლიერი ურთიერთქმედება]]
[[kk:Күшті өзара әсерлесу]]
[[ko:강한 상호작용]]
[[la:Vis fortis]]
[[lt:Stiprioji sąveika]]
[[lv:Stiprā mijiedarbība]]
[[ml:ശക്ത ന്യൂക്ലിയാർ പ്രവർത്തനം]]
[[mn:Хүчтэй харилцан үйлчлэл]]
[[ms:Daya nukleus kuat]]
[[nl:Sterke kernkracht]]
[[nn:Fargekraft]]
[[no:Fargekraft]]
[[oc:Fòrça nucleara fòrta]]
[[pl:Oddziaływanie silne]]
[[pnb:تکڑا میل جول]]
[[pt:Força forte]]
[[qu:Iñuku huk'i sinchi micha]]
[[ro:Interacțiunea tare]]
[[ru:Сильное взаимодействие]]
[[sh:Jaka interakcija]]
[[simple:Strong interaction]]
[[sk:Silná interakcia hmotných objektov]]
[[sl:Močna jedrska sila]]
[[sq:Bashkëveprimi i fortë]]
[[sr:Јака интеракција]]
[[su:Gaya nuklir kuat]]
[[sv:Stark växelverkan]]
[[ta:வலிய இடைவினை]]
[[th:อันตรกิริยาอย่างเข้ม]]
[[tl:Interaksiyong malakas]]
[[tr:Güçlü etkileşim]]
[[uk:Сильна взаємодія]]
[[ur:قوی تفاعل]]
[[vi:Tương tác mạnh]]
[[war:Makusog nga pahilabotay]]
[[yi:שטארקע קראפט]]
[[zh:强相互作用]]
[[zh-min-nan:Kiông-la̍t]]

Revisión como estaba o 25 de marzo de 2013 ás 01:07

A interacción nuclear forte é un dos catro tipos de forzas fundamentais que o modelo estándar da Física establece para explicar o Universo.

Os efectos desta forza só se aprecian a distancias moi pequenas, (da orde de 1 fm), o tamaño dos núcleos atómicos, e non se perciben para distancias maiores a 10-15 fm. É a forza que mantén unidos ós nucleóns (partículas nucleares, protón e neutrón) no núcleo atómico, malia a repulsión electromagnética entre partículas cargadas do mesmo signo.

Actualmente, a teoría da cromodinámica cuántica (QCD) explica as interaccións fortes entre partículas nucleares en términos da "forza de cor" entre quarks e antiquarks (as partículas constituíntes dos protóns e neutróns). Ós quarks e antiquarks, ademais de carga eléctrica, asígnaselles unha característica nova, a "carga de cor" e a interacción forte entre eles transmítese mediante outras partículas, os gluóns. Estes son electricamente neutros, aínda que tamén teñen "carga de cor" e por iso tamén están sometidos á forza forte.

A forza entre partículas con carga de cor é moi forte, moito máis que a electromagnética. A forza que mantén unidos protóns e neutróns no núcleo é a forza residual entre os quarks e os gluóns que compoñen ditas partículas (viría ser un efecto paralelo ó das forzas de ligazón entre átomos para formar moléculas fronte á interacción eléctrica entre as cargas eléctricas que os forman: protóns e electróns, pero a súa natureza é totalmente distinta). Anteriormente considerábase que esta forza residual era a forza forte, pero agora asúmese que a forza de cor entre quarks é a fundamental (De xeito semellante, as forzas interatómicas son un reflexo da forza electromagnética entre cargas, que é a fundamental).

Esta interacción é a que fai que nos núcleos dos átomos, os protóns mantéñanse uns xunto ós outros aínda tendo a mesma carga (positiva). Os protóns non teñen carga de cor, senón que son os quarks dos que están formados (up e down) os que a teñen (e a carga de cor entre os quarks dun protón e doutro dá lugar á forza que os aglutina).

Os gluóns son as partículas portadoras da forza nuclear forte, que manteñen unidos aos quarks para formar outras partículas: protóns, neutróns... Os gluóns tamén teñen carga de cor e xa que logo poden interaccionar entre si. Un efecto que deriva diso é a existencia de agrupaciones de gluóns (glubolas).


Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre física é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.